Η επιπλέον χρηματοδότηση με διαδικασίες-εξπρές είχε κινηθεί στις 2 Μαρτίου με πρωτοβουλία της Κομισιόν και δρομολογείται οριστικά με τη σχετική έγκριση από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο.
Θεσπίζοντας διορθωτικό προϋπολογισμό για το 2016, η ΕΕ εκταμιεύει άμεσα ανθρωπιστική βοήθεια 100 εκατομμυρίων ευρώ, ώστε να δοθεί βοήθεια σε πρόσφυγες και μετανάστες, ενώ έπονται άλλα 600 εκατομμύρια στα επόμενα χρόνια. Τα χρήματα θα αξιοποιηθούν για την παροχή επισιτιστικής βοήθειας, τη στέγαση, την περίθαλψη και, μελλοντικά, την εκπαίδευση των προσφύγων και μεταναστών που θα διαμείνουν στην Ελλάδα. Προκειμένου να διασφαλίσει τα κονδύλια χωρίς να εμπλακεί σε χρονοβόρες διαπραγματεύσεις για επιπλέον πόρους, η ΕΕ έκανε μία εξαίρεση από τον κανόνα που προβλέπει ότι η ευρωπαϊκή «ανθρωπιστική βοήθεια» συνήθως χορηγείται σε αναπτυσσόμενες χώρες εκτός ΕΕ και όχι σε κράτη-μέλη.
Ο πορτογάλος ευρωβουλευτής και εισηγητής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ζοζέ Μανουέλ Φερνάντες εξηγεί: «Είναι επείγουσα η ανάγκη να βοηθήσουμε τους πρόσφυγες, ιδίως στην Ελλάδα. Έχουμε για πρώτη φορά ένα χρηματοδοτικό εργαλείο για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στα κράτη-μέλη, γιατί μέχρι σήμερα η ΕΕ παρείχε ανθρωπιστική βοήθεια μόνο σε τρίτες χώρες. Μιλάμε για 100 εκ. ευρώ σε πρώτη φάση, ενώ μέσα στο 2016 θα εκταμιευθούν επιπλέον 200 εκατομμύρια. Δεν υπάρχει βέβαια ρητή πρόβλεψη ότι τα χρήματα αυτά προορίζονται για την Ελλάδα ή άλλη χώρα. Αλλά η πραγματικότητα δείχνει ότι κυρίως η Ελλάδα χρειάζεται αυτή τη βοήθεια».
«Χρειάζονται καλύτερες υποδομές»
Για να εξασφαλίσει τις πιστώσεις συνολικού ύψους 700 εκ. η ΕΕ έκανε μία αναδιανομή πιστώσεων, απορροφώντας τα πρώτα 100 εκ. από το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης (AMIF) και δρομολογώντας την εκταμίευση των υπολοίπων 600 εκ. από αδιάθετα κονδύλια των Διαρθρωτικών Ταμείων. Αρκεί όμως αυτή η χρηματοδότηση; Όπως δηλώνει στην Deutsche Welle η συμπροεδρεύουσα των ευρωπαίων Πρασίνων Ρεμπέκα Χαρμς, «όποιος βλέπει την κατάσταση στα κράτη-μέλη που υποδέχονται και προσπαθούν να απορροφήσουν πρόσφυγες, δεν μπορεί παρά να γνωρίζει ότι αυτά τα χρήματα δεν επαρκούν. Ωστόσο, είναι θετικό το ότι η Ευρώπη εκταμιεύει από τον προϋπολογισμό της ένα σημαντικό ποσό, για να βοηθήσει τα κράτη-μέλη. Ασχολούμαι με την κατάσταση στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, βλέπω ότι χρειάζονται καλύτερες υποδομές. Γι’ αυτό θεωρώ ότι αυτά τα κονδύλια πρέπει να κατευθυνθούν στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, αλλά και στις χώρες εκείνες που υποδέχονται τους περισσότερους πρόσφυγες».
Όπως επισημαίνει πάντως ο Μίλτος Κύρκος, ευρωβουλευτής με το Ποτάμι, τα χρήματα αυτά θα διατεθούν χωρίς να περάσουν από κρατική ή κυβερνητική διαχείριση, όπως άλλωστε συμβαίνει και στη γειτονική Τουρκία: «Μου φαίνεται πως ακολουθούμε το ίδιο μοντέλο που ακολουθεί και η συμφωνία με την Τουρκία. Δηλαδή αυτά τα λεφτά δεν πηγαίνουν σε ένα κρατικό ταμείο, αλλά σε συγκεκριμένες δράσεις, τις οποίες υλοποιούν Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις. Όπως και στην Τουρκία λοιπόν είχαν δοθεί 100 εκ. ώστε να μπορέσουν τα παιδιά των προσφύγων που είναι στα κέντρα φιλοξενίας να πάνε για έναν χρόνο στο σχολείο, έτσι και στην Ελλάδα αυτά τα χρήματα θα δοθούν για συγκεκριμένες δράσεις που θα καλύπτουν τη φιλοξενία και άλλες ανάγκες των προσφύγων».
Ο ιδιαίτερος ρόλος των ΜΚΟ
Τα κονδύλια καλούνται να διαχειριστούν στην Ελλάδα οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ) που ήδη δραστηριοποιούνται στη χώρα. Αυτή η πρόβλεψη αναμένεται να αναζωπυρώσει τη δημόσια συζήτηση για τον ρόλο των ΜΚΟ στην Ελλάδα, μερικές από τις οποίες αντιμετωπίζονται με κριτική διάθεση. Ο Μίλτος Κύρκος παραθέτει πρόσφατα στοιχεία από τον Δήμο Λέσβου, σύμφωνα με τα οποία στο νησί δραστηριοποιούνται σήμερα ήδη …179 ΜΚΟ ! Υπενθυμίζει πάντως ότι η η πολιτεία οφείλει να αναγνωρίσει τον ρόλο των σοβαρών ΜΚΟ, επικαλούμενος πρόσφατες εκτιμήσεις του υπουργού Μετανάστευσης Γιάννη Μουζάλα.
Ο Μίλτος Κύρκος επισήμανε ότι «όπως το είχε πει πολύ καθαρά κι ο Μουζάλας, που είχε έρθει στο Κοινοβούλιο, όταν υπάρχει το χάος, υπάρχουν πρώτα οι ΜΚΟ. Μετά αρχίζει το χάος να μορφοποιείται, μετά εμφανίζεται και η κυβέρνηση. Αλλά χωρίς τις ΜΚΟ υπάρχει το χάος. (…) Και στη Μυτιλήνη μπορούμε να πούμε ότι υπήρχαν πολλές ΜΚΟ, οι οποίες καλό θα ήταν να μην ήταν στο πεδίο, αλλά η βασική δουλειά και η τιμή της Ευρώπης σώθηκε από τις σοβαρές ΜΚΟ, οι οποίες μπόρεσαν και προσέφεραν στους πρόσφυγες τα ελάχιστα τα οποία μπορούσαν».
Ο έλληνας ευρωβουλευτής επισημαίνει ότι ένα σημαντικό βήμα θα ήταν η ολοκλήρωση του κρατικού «Μητρώου ΜΚΟ», που έχει ήδη εξαγγελθεί. Υποστηρίζει όμως ότι και το ίδιο το κράτος δεν δίνει το καλό παράδειγμα στην ιδανική διαχείριση κονδυλίων καθώς, λόγω των μεγάλων καθυστερήσεων, πολλοί διαγωνισμοί για την αγορά κοντέινερ ή συναφείς προμήθειες γίνονται πλέον με συνοπτικές διαδικασίες. Μήπως η επικείμενη εκταμίευση κονδυλίων είναι ένας ακόμη λόγος για τη μαζική προσέλευση και δραστηριοποίηση των ΜΚΟ στον ελληνικό χώρο;
Ο Μίλτος Κύρκος εκτιμά ότι «όχι. Πιστεύω πως δεν ήρθαν επειδή ‘μυρίστηκαν ψητό̓. Ήρθαν είτε για να προσφέρουν βοήθεια με τον δικό της τρόπο η κάθε μία, αποδοτικά ή λιγότερο αποδοτικά, είτε με μία διάθεση γενικά φιλανθρωπική, να βοηθήσουν εκεί που υπάρχει μεγάλο πρόβλημα. Όμως, επειδή υπάρχουν χρήματα στο τραπέζι και επειδή θα διατεθούν εκατοντάδες εκατομμύρια, καλό είναι οποιοδήποτε ευρώ ξοδευτεί, να πάει σε ΜΚΟ με διαφάνεια σε αυτές και για τελείως συγκεκριμένα project».
Πηγή dw.de.com
