Για την Μεγάλη Σαρακοστή την εκκλησιολογική και θρησκευτική της σημασία καθώς και για τη νηστεία, μίλησε στην «δ» ο σεβασμιώτατος μητροπολίτης Ρόδου κ. Κύριλλος.
«Βρισκόμαστε ήδη στην Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι μια ιδιαίτερη λειτουργική περίοδος της Εκκλησίας μας, σχετιζόμενη άμεσα με το Πάσχα. Αποτελεί μία χρονική περίοδο προετοιμασίας γι’ αυτή την μεγάλη εορτή της Πίστεώς μας, η οποία νοηματοδοτεί και όλο τον λειτουργικό κύκλο κατά την διάρκεια του χρόνου. Κατ’ αυτή την περίοδο, ο χριστιανός καλείται να στραφεί προς τον εαυτό του, να κάνει την αυτοκριτική του, να ανανήψει, να μετανοήσει, να αποκαταστήσει τις σχέσεις του με τον Θεό και τον συνάνθρωπό του, να καθαρίσει την καρδιά του και να είναι έτοιμος να υποδεχτεί τον Αναστάντα Κύριο κατά την Κυριακή του Πάσχα.
Είναι μια περίοδος –να το πούμε πιο απλά- πνευματικής περισυλλογής και μετανοίας, κι αυτό φαίνεται ξεκάθαρα από το όλο κλίμα αυτής της περιόδου: τις ιδιαίτερες ακολουθίες όπως τα απόδειπνα, τις προηγιασμένες, το περιεχόμενο των ύμνων και των ψαλμών μετανοίας και κατανύξεως που εκφράζουν την εσωτερική συντριβή του ανθρώπου ο οποίος αισθάνεται ότι έχει αμαρτίες, ότι έχει πάθη, ότι χρειάζεται με την μετάνοια να προσεγγίσει τον Θεό και να επιτύχει –όχι την αυτοδικαίωσή του- αλλά την καταλαγή του με τον Θεό και κατ’ επέκταση και με τον συνάνθρωπο.
Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι άμεσα συνυφασμένη με την νηστεία. Τι είναι η νηστεία: είναι ο τρόπος για να μάθει ο άνθρωπος να βάζει ‘φρένο’ στις επιθυμίες του. Για να μάθει ότι δεν είναι ολόκληρος μια επιθυμία αλλά ότι θα πρέπει αυτές να τις ελέγχει και να τις νοηματοδοτεί σύμφωνα με το πνεύμα του Ευαγγελίου. Δεν έχει σκοπό να βλάψει το σώμα, αλλά έχει ως στόχο και σκοπό να βοηθήσει το σώμα και την ψυχή ταυτόχρονα ώστε να επιτύχει τον σκοπό, που είναι η καλλιέργεια της πνευματικής ζωής και η καλλιέργεια της μετανοίας και της καθάρσεως.
Βεβαίως, αυτά ίσως ακούγονται παράξενα στην εποχή μας, γιατί η ισχύουσα νοοτροπία, μάς διδάσκει κάποια άλλα, αλλ’ όμως, αυτό είναι και το βασικό πάντοτε αίτημα της πνευματικής ζωής εφ όσον ο άνθρωπος θέλει να έχει πραγματική και γνήσια πνευματική ζωή.
Η νηστεία, έχει εκκλησιολογικό χαρακτήρα κι έχει και μία ουσιαστική λειτουργία. Για τον σκοπό, τον οποίο προανέφερα. Και δεν είναι ένας θεσμός ο οποίος παρουσιάστηκε μέσα στην πορεία του χρόνου. Η νηστεία έχει θεσμοθετηθεί από την αρχή της εκκλησιαστικής ζωής και οι Πατέρες της Εκκλησίας λένε ότι είχε νομοθετηθεί κατά την αρχή της εμφανίσεως του ανθρώπου, όταν ο Θεός βάζει αυτό τον περιορισμό στον Αδάμ –είναι μια εντολή νηστείας. Έχει μια ουσιαστική λειτουργία στην ζωή του χριστιανού και πρέπει να έχει. Βεβαίως, αυτό δεν μπορεί κανείς να το εκφράσει με λόγια –περισσότερο μπορεί να το βιώσει. Μπορεί να το νιώσει και να το εκφράσει εμπειρικά, όποιος έχει νηστέψει πραγματικά και έχει μπει σε αυτή την πνευματική διαδικασία. Διότι η νηστεία είναι μια πνευματική διαδικασία και ένας πνευματικός αγώνας, γιατί συνδυάζεται και με όλες τις άλλες αρετές. Και με την αποφυγή όλων των κακών, και όλων των αμαρτωλών έξεων και πράξεων. Αν την δούμε στην ευρύτερή της λειτουργία τη νηστεία, τότε θα καταλάβουμε ότι δεν είναι απλά μια ‘δίαιτα’ αλλά είναι ένα γεγονός με καθαρά πνευματική σημασία και λειτουργία», εξήγησε ο μητροπολίτης κ. Κύριλλος.
Παράλληλα, ο Μητροπολίτης Ρόδου μίλησε και για τους ‘Χαιρετισμούς’ που ξεκινούν την προσεχή Παρασκευή:
«Όλα τα πράγματα στην Εκκλησία μας, έχουν μια επαγωγική λειτουργία και μια λειτουργία για να εξυπηρετηθεί –να το πούμε έτσι απλά- ο άνθρωπος. Δηλαδή από την Κυριακή το βράδυ με τον κατανυκτικό Εσπερινό μέχρι και την Παρασκευή, έχουμε μια ‘ένταση’ πνευματική. Έχουμε τη νηστεία (που δεν σημαίνει ότι δεν τρώγω κρέας αλλά τρώγω ένα σωρό άλλα εδέσματα τα οποία ‘τέρπουν’ τον λάρυγγά μου. Βάζω ‘φρένο’ στην επιθυμία για γευστική ικανοποίηση και αρκούμαι στο να τραφώ, απλώς. Συνεπώς, βρισκόμαστε σε μια ένταση πνευματική και έρχεται το σαββατοκύριακο που ξεκινάει με την Ακολουθία των Χαιρετισμών να δημιουργήσει μια χαλάρωση.
Ο άνθρωπος δηλαδή χαλαρώνει και πάλι, ξεκινάει εκ νέου από την Κυριακή το βράδυ. Έχει δηλαδή και αυτό μία λειτουργία: λειτουργεί έτσι ώστε να επιδρά στην ψυχολογία του ανθρώπου για να τον βοηθήσει να επιτύχει τον σκοπό του, που είναι να διανύσει μέχρι τέλους και με αίσιο τρόπο αυτό τον δρόμο που ξανοίγεται μπροστά του».
«Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι περίοδος πνευματικής περισυλλογής και μετανοίας»
