• Εγκλωβισμένοι ανάμεσα σε δεσμεύσεις και νέα δίωξη οι κατηγορούμενοι • Με δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία, ανοιχτό μέτωπο για ξέπλυμα μαύρου χρήματος και ενδεχόμενο προφυλάκισης, οι εμπλεκόμενοι αναζητούν εναλλακτικές για να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους
Στο πιο πυκνό και ασφυκτικό νομικό τοπίο βρίσκονται οι επτά εμπλεκόμενοι στο σκάνδαλο της Πολεοδομίας Ρόδου, καθώς η προθεσμία που έχει τεθεί από τις δικαστικές αρχές για την καταβολή των χρηματικών εγγυήσεων εκπνέει την Παρασκευή, 4 Απριλίου 2025.
Με φόντο ένα πυκνό δίκτυο κατηγοριών – που ξεκινούν από εγκληματική οργάνωση και δωροδοκία, και πλέον αγγίζουν το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος – οι κατηγορούμενοι βρίσκονται σε αδιέξοδο: καλούνται να καταβάλουν υψηλότατα ποσά εγγυοδοσίας, την ώρα που οι οικονομικοί τους πόροι είναι είτε δεσμευμένοι είτε θεωρούνται ύποπτοι προέλευσης.
Οι κινήσεις των κατηγορουμένων
Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι εμπλεκόμενοι έχουν ακολουθήσει διαφορετικές οδούς ώστε να καλύψουν τις απαιτήσεις:
-Δύο εξ αυτών έχουν κινήσει διαδικασίες για να εγγράψουν υποθήκη υπέρ του Δημοσίου σε ακίνητά τους. Αυτός είναι ο μοναδικός νόμιμος τρόπος να εξασφαλιστεί η εγγυοδοσία χωρίς την άμεση καταβολή μετρητών, υπό την προϋπόθεση ότι τα ακίνητα είναι ελεύθερα βαρών και έχουν επαρκή αξία.
-Δύο άλλοι έχουν καταθέσει ή πρόκειται να καταθέσουν προσφυγή στο Συμβούλιο Πλημμελειοδικών, ζητώντας εξάλειψη ή μείωση της εγγύησης. Οι προσφυγές αυτές στηρίζονται στο ό,τι δεν διαθέτουν τους οικονομικούς πόρους και ότι η επιβολή του όρου της εγγυοδοσίας είναι υπέρμετρα επαχθής.
-Ένας κατηγορούμενος φαίνεται ότι έλαβε το απαιτούμενο ποσό μέσω γονικής παροχής από τη μητέρα του.
-Οι υπόλοιποι τρεις δηλώνουν διατεθειμένοι να καταβάλουν το ποσό από ιδίους πόρους ή συγγενικά πρόσωπα.
Οι δεσμεύσεις που «παγώνουν» τα πάντα
Η Αρχή για την Καταπολέμηση της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες έχει διατάξει τη δέσμευση τραπεζικών λογαριασμών, θυρίδων, ακινήτων και τίτλων για όλα τα εμπλεκόμενα πρόσωπα.
Η δέσμευση αυτή επεκτάθηκε σε συγγενικά πρόσωπα, προκειμένου να αποτραπεί πιθανή μεταφορά κεφαλαίων ή συγκάλυψη περιουσιακών στοιχείων. Το πλαίσιο είναι απολύτως νόμιμο, βάσει του άρθρου 48 του ν. 4557/2018, και λειτουργεί ανεξαρτήτως της τελικής ενοχής ή αθωότητας.
Ωστόσο, μέχρι στιγμής, οι κατηγορούμενοι δεν έχουν λάβει τη σχετική διάταξη, η οποία είναι απαραίτητη για να ασκήσουν προσφυγή κατά της δέσμευσης. Χωρίς την επίσημη κοινοποίηση, παραμένουν εγκλωβισμένοι: δεν έχουν πρόσβαση στα χρήματά τους, δεν μπορούν να καλύψουν τις εγγυήσεις, και αντιμετωπίζουν την απειλή της προσωρινής κράτησης.
Η έρευνα για ξέπλυμα και η νέα απολογία
Επιπλέον επιβάρυνση για όλους αποτελεί η επικείμενη συμπληρωματική δίωξη για το κακούργημα της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες.
Η νέα δίωξη αναμένεται να βασιστεί σε:
-τα ευρήματα εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ σε μετρητά,
-τις χρυσές λίρες,
-τα τιμαλφή,
-και τη μη αιτιολογημένη προέλευση των κεφαλαίων.
Σε αυτή τη φάση, οι κατηγορούμενοι θα απολογηθούν εκ νέου, ενώπιον του ίδιου ανακριτή. Η εξέλιξη αυτή περιπλέκει ακόμη περισσότερο την υπόθεση, καθώς τους φέρνει αντιμέτωπους με νέο κύκλο ανάκρισης, σε συνδυασμό με την πίεση καταβολής των εγγυήσεων.
Η θεσμική αντίφαση της εγγυοδοσίας
Ένα μείζον ζήτημα που προκύπτει από τη διαδικασία είναι ο θεσμικός παραλογισμός γύρω από την καταβολή εγγυήσεων με αμφισβητούμενης προέλευσης κεφάλαια.
Το κράτος ζητά εγγυήσεις για να διασφαλίσει την παρουσία του κατηγορούμενου στο δικαστήριο. Όμως, το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων δεν εξετάζει αν τα χρήματα αυτά είναι νόμιμα, ούτε υπάρχει σύστημα διασταύρωσης, όπως συμβαίνει στις τράπεζες.
Το αποτέλεσμα; Υπάρχει νομικό παράθυρο ώστε χρήματα που θεωρούνται προϊόν εγκλήματος στην προδικασία να κατατίθενται νόμιμα στο Δημόσιο και να επιστρέφονται, εφόσον ο κατηγορούμενος παραστεί στη δίκη.
Πρόκειται για θεσμικό κενό που η συγκεκριμένη υπόθεση φέρνει στο προσκήνιο με οξύτητα: ή θα πρέπει να ελέγχεται η προέλευση των χρημάτων πριν την καταβολή ή να αποφεύγεται η επιβολή εγγυοδοσίας σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν βάσιμες υπόνοιες για παράνομη περιουσία.
Το ενδεχόμενο προφυλάκισης
Σε περίπτωση που ένας ή περισσότεροι κατηγορούμενοι δεν καταβάλουν το ποσό έως τις 4 Απριλίου, ο ανακριτής και η εισαγγελέας δύνανται να αναθεωρήσουν την απόφαση περί μη προσωρινής κράτησης.
Η ευρύτερη εικόνα
Η υπόθεση της Πολεοδομίας Ρόδου έχει περάσει σε δεύτερη φάση:
Από την αποκάλυψη ενός κυκλώματος δωροδοκίας και παρανομίας σε επίπεδο υπηρεσιών, μετατρέπεται πλέον σε μεγάλο φάκελο ξεπλύματος μαύρου χρήματος, με αναδρομική εξέταση των οικονομικών στοιχείων όλων των εμπλεκομένων.
Η 4η Απριλίου δεν είναι απλώς μία τυπική προθεσμία. Είναι το ορόσημο που μπορεί να καθορίσει τη νομική τύχη των κατηγορουμένων.
Αν καταφέρουν να καταβάλουν την εγγύηση, αποφεύγουν την προσωρινή κράτηση — προς το παρόν. Αν όχι, κινδυνεύουν με προφυλάκιση, σε μία υπόθεση όπου κάθε εξέλιξη φέρνει νέες, βαρύτερες συνέπειες.
Το επόμενο κεφάλαιο γράφεται ήδη, πίσω από τις κλειστές πόρτες ανακριτικών γραφείων, οικονομικών ελέγχων και δικαστικών αποφάσεων. Το μόνο σίγουρο: το σκάνδαλο της Πολεοδομίας δεν έχει τελειώσει. Τώρα αρχίζει το πιο δύσκολο μέρος.
