«Το αίμα είναι ζωή και η αιμοδοσία η πιο καλή συνήθεια» δηλώνει στην συνέντευξή του στη «δ» ο πρόεδρος του Συλλόγου Αιμοδοτών Ρόδου «Ο Άγιος Εφραίμ» Βασίλης Νικολής. Ο κ. Νικολής αναφέρεται αναλυτικά στη σχέση του αιμοδότη με την συνέπεια, στις ανάγκες αίματος, αλλά και στη λειτουργία του Τμήματος Αιμοδοσίας του Γενικού Νοσοκομείου Ρόδου, τη σύγχρονη προσέγγιση του Συλλόγου για την προσέλκυση νέων εθελοντών αιμοδοτών. «Αναμφίβολα οι καλοκαιρινοί μήνες είναι οι πιο δύσκολοι, γιατί ο πληθυσμός που χρειάζεται αίμα διπλασιάζεται, λόγω του τουρισμού και των πολλών έκτακτων συμβάντων, ενώ παράλληλα, λόγω των ειδικών επαγγελματικών συνθηκών περιορίζονται οι οργανωμένες αιμοδοσίες και πάντα υπάρχει μικρότερη συμμετοχή σε αυτές» τονίζει με έμφαση ο κ. Νικολής, καταλήγοντας ότι ο Σύλλογος την κρίσιμη περίοδο του θέρους εντατικοποιεί τις προσπάθειές του.
• Το αίμα είναι ζωή και η αιμοδοσία η πιο καλή συνήθεια! Με μια αιμοδοσία, μπορούμε να διασφαλίσουμε ότι θα υπάρχει πάντα αρκετό αίμα για όσους το χρειάζονται;
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οφείλουμε να κάνουμε πολύ περισσότερα, πιο εύστοχα και περισσότερο συστηματικά, για μια σταθερή σχέση με την αιμοδοσία με διάρκεια και συνέπεια, γιατί μια φορά δεν είναι αρκετή για να λύσουμε το πρόβλημα.
Το αίμα είναι ζωή και η αιμοδοσία είναι μια από τις πιο πολύτιμες και γενναιόδωρες πράξεις που μπορεί κανείς να κάνει. Οι ανάγκες εξαιτίας της αύξησης των χειρουργείων, τα πολλά τροχαία ατυχήματα και ο σχεδόν διπλασιασμός του πληθυσμού τους καλοκαιρινούς μήνες μας αναγκάζουν να είμαστε σε συνεχή επαγρύπνηση για την εξασφάλιση επαρκούς προσφοράς αίματος για όσους το χρειάζονται.
• Είναι, ωστόσο, μία φορά τον χρόνο αρκετή; Ή μήπως η σχέση με την εθελοντική αιμοδοσία πρέπει να αποκτήσει διάρκεια και συνέπεια;
Γίνεται προφανές ότι η μία φορά δεν είναι αρκετή για να δώσουμε μια οριστική λύση. Αν είχαμε πείσει τους αιμοδότες μας για την αναγκαιότητα να δίνουν τουλάχιστον δύο φορές αίμα το χρόνο σε μια σταθερή σχέση με διάρκεια και συνέπεια, θα είχαμε λύσει ένα πρόβλημα που ταλανίζει την κοινωνία μας δεκαετίες τώρα και βεβαίως θα είχαμε απελευθερωθεί από την ανάγκη να ψάχνουμε αίμα με έκτακτες ανακοινώσεις κάθε τρεις και λίγο.
Το μικρό αλλά σημαντικό βήμα που μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε τους συνανθρώπους μας σε περιόδους ανάγκης είναι να αιμοδοτούμε τακτικά, μέχρι 4 φορές το χρόνο οι άντρες και μέχρι 3 φορές οι γυναίκες.
• Κάθε χρόνο η Ρόδος χρειάζεται 7.000 μονάδες αίματος για τις ανάγκες των ασθενών. Σήμερα πόσοι είναι οι ενεργοί εθελοντές αιμοδότες και τι ποσοστό των τοπικών μας αναγκών αυτοί καλύπτουν;
Καθημερινά η αιμοδοσία ζει σε καθεστώς κρίσης. Ζούμε συνεχώς με την αγωνία πως το αίμα στα ψυγεία μας επαρκεί για όλους τους ασθενείς. Δεν γνωρίζεις αν θα προκύψει ένα μεγάλο τροχαίο ατύχημα ή μια έλλειψη σε σπάνιες ομάδες αίματος που οφείλεις άμεσα να αναζητήσεις. Μπορεί να έχουμε εγγεγραμμένους στη Ρόδο πάνω από 10.000 αιμοδότες, ωστόσο οι τακτικοί εθελοντές που δίνουν πάνω από μια φορά το χρόνο δεν ξεπερνούν τους 1.000.
Το Τμήμα Αιμοδοσίας του Νοσοκομείου μας, ο διευθυντής του ο κ. Ε. Αγγέλου, οι ιατροί Φ. Σακελλαρίου και Κ. Κλαδάκης, οι προϊσταμένες Κ. Καμπούρης και Χ. Λαμπριανού και το ικανότατο νοσηλευτικό προσωπικό. αλλά και όλοι εμείς που συνεργαζόμαστε μαζί τους για να καλύψουμε τις περίπου 7.000 μονάδες, είμαστε κάθε μέρα σ’ ένα πόλεμο. Μόνο που στο τέλος έρχεται η ικανοποίηση, και ξεχνάμε την προηγούμενη μάχη και πάμε για την επόμενη γιατί δεν πρέπει να αφήσουμε καμία ζωή να κινδυνέψει από έλλειψη αίματος.
Προσωπικά εκτιμώ το σημαντικό και αξιόλογο έργο που επιτελούν η Διοίκηση και το προσωπικό του ΓΝΡ και ιδιαίτερα οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ στο Τμήμα Αιμοδοσίας για την καλή συνεργασία και την ειλικρινή διάθεση στη διασφάλιση μιας ομαλής και αποτελεσματικής διαχείρισης των αιμοδοσιών.
• Ποιοι είναι οι πιο δύσκολοι μήνες από άποψη αναγκών;
Αναμφίβολα οι καλοκαιρινοί μήνες είναι οι πιο δύσκολοι γιατί ο πληθυσμός που χρειάζεται αίμα διπλασιάζεται, λόγω του τουρισμού και των πολλών έκτακτων συμβάντων ενώ παράλληλα, λόγω των ειδικών επαγγελματικών συνθηκών περιορίζονται οι οργανωμένες αιμοδοσίες και πάντα υπάρχει μικρότερη συμμετοχή σε αυτές. Όμως όταν υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη εμείς θα πρέπει να εντατικοποιούμε τις προσπάθειές μας.
Υπάρχει μία αίσθηση ότι σημαντική μερίδα συμπατριωτών μας δεν γνωρίζει ή δεν έχει συνειδητοποιήσει τη σπουδαιότητα και αναγκαιότητα της αιμοδοσίας κι έτσι αποφεύγει ή απέχει από την πράξη ζωής. Διαπιστώνετε αυτή τη στάση;
Ναι, είναι αλήθεια ότι πολλοί άνθρωποι δεν έχουν συνειδητοποιήσει πλήρως τη σπουδαιότητα και την αναγκαιότητα της αιμοδοσίας. Η αποφυγή ή η αποχή από την αιμοδοσία μπορεί να οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, όπως η έλλειψη ενημέρωσης, ο φόβος της βελόνας, η άγνοια σχετικά με τη διαδικασία ή ακόμα και η έλλειψη συνειδητοποίησης για την ανάγκη των άλλων.
Ωστόσο δεν είναι λίγες οι φορές που η πραγματικότητα κτυπά και την δική μας πόρτα και τότε έρχονται στην επιφάνεια όλα αυτά για τα οποία αδιαφορήσαμε και αγνοήσαμε.
• Ποιος είναι ο ρόλος του Συλλόγου Αιμοδοτών;
Οι Σύλλογοι Αιμοδοτών, όπως ο δικός μας εργάζονται για να ενθαρρύνουν την αιμοδοσία, να διασφαλίσουν τη διαθεσιμότητα αίματος για ασθενείς που το χρειάζονται και να στηρίξουν την υγεία των συνανθρώπων μας.
Λανθασμένα ορισμένοι απευθύνονται σε μας για την κάλυψη σε αίμα είτε για τους ίδιους, είτε κάποιο συγγενή τους.
Κάθε φορά διευκρινίζουμε ότι ο Σύλλογός μας σε καμιά περίπτωση δεν διαχειρίζεται το αίμα, ακόμα και εάν δηλωθεί εθελοντικά για το σύλλογό μας. Αυτό έχει να κάνει κυρίως για στατιστικούς λόγους.
Η διαχείριση του αίματος γίνεται αποκλειστικά από τα Αιμοδοτικά Κέντρα των Δημόσιων Νοσοκομείων της χώρας, τα οποία είναι υπεύθυνα για τη συλλογή, την επεξεργασία, την αποθήκευση και τη διανομή του αίματος και των παραγώγων του.
Απλά οι Σύλλογοι επωμιζόμαστε την ευθύνη της προώθησης της αιμοδοσίας μέσω εκστρατειών ευαισθητοποίησης και εκδηλώσεων. Και συχνά συνεργάζονται με τα τοπικά αιμοδοτικά κέντρα για να παρέχουμε υποστήριξη και πρόσθετους πόρους για την προώθηση της αιμοδοσίας.
• Το Νοσοκομείο της Ρόδου τι “επιδόσεις” πετυχαίνει στη συγκέντρωση αίματος σε σχέση με τον μέσο όρο της χώρας;
Το Νοσοκομείο της Ρόδου, ένα από τα σημαντικότερα Νοσοκομεία του Νοτιοανατολικού Αιγαίου, ωστόσο σε ό,τι αφορά την αιμοδοσία είμαστε σε χαμηλή θέση σε ,τι αφορά στην κατάταξη των Νοσοκομείων της χώρας σύμφωνα με το Ε.ΚΕ.Α. και αυτό γιατί μόλις το 35% προέρχεται από τους εθελοντές μας, όταν ο μέσος όρος της χώρας το 2023 ανήλθε στο 68%. Παρόλα αυτά, δεν έχουμε καταφέρει να δώσουμε μια σωστή και μόνιμη λύση στο πρόβλημα της έλλειψης αίματος γιατί έχουμε τον αιμοδότη της μιας φοράς.
Αυτό είναι κάτι που δεν μας κολακεύει και σίγουρα δεν αντιστοιχεί στο χαρακτήρα και την κοινωνική ευαισθησία των συμπατριωτών μας και μπορούμε σίγουρα να το αλλάξουμε.
Παράδειγμα, κατά το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη μέσα σε μια μέρα μόνο στο Νοσοκομείο μας συγκεντρώθηκαν 300 άτομα για να αιμοδοτήσουν. Κάτι που δείχνει ότι υπάρχει αχτίδα αισιοδοξίας όταν υπάρχει άμεση κινητοποίηση.
Πάνω από όλα χρειαζόμαστε ανάληψη πρωτοβουλιών από θεσμούς, κοινωνικούς φορείς, ξενοδοχεία, συλλόγους και επιχειρήσεις ώστε σε συνεργασία να θέσουμε ως προτεραιότητα τη βελτίωση των επιδόσεών μας.
• Η προσέλκυση και διατήρηση νέων αιμοδοτών απαιτεί στρατηγικές μάρκετινγκ και παιδεία; Και πώς, με τι εργαλεία, ο Σύλλογος Αιμοδοτών Ρόδου σκοπεύει στην καλλιέργεια της αιμοδοτικής συνείδησης των νέων;
Η προσέλκυση νέων αιμοδοτών απαιτεί μια ποικιλία προσεγγίσεων. Τα μηνύματα στα social media και γενικά στα ηλεκτρονικά στέκια που συχνάζουν οι νέοι μπορεί να παίξουν έναν σημαντικό ρόλο στην προώθηση της αιμοδοσίας, με τη χρήση διαφημίσεων, κοινωνικών μέσων και εκδηλώσεων. Η εκπαίδευση είναι επίσης κρίσιμη για την αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τη σημασία της αιμοδοσίας και την αντιμετώπιση των πιθανών φόβων ή αμφιβολιών που μπορεί να έχουν οι νέοι.
Επιπλέον τον τελευταίο καιρό έχουμε αναπτύξει προγράμματα επιβράβευσης για τους νέους αιμοδότες, με επαίνους, μπλουζάκια και άλλα ώστε να δημιουργήσουμε μια φιλική ατμόσφαιρα που ενθαρρύνει τη συμμετοχή τους και τους υπενθυμίζει ότι πρέπει να ξανάρθουν.
• Ποιες είναι οι βασικές αλλαγές που θεωρείτε ότι πρέπει να δρομολογηθούν, ώστε η Ρόδος να διασφαλίσει μελλοντικά τις ανάγκες σε αίμα;
Πρέπει να κάνουμε τα απαραίτητα και αυτονόητα, όπως η ενίσχυση των αιμοδοσιών των νοσοκομείων με στελέχη, να δώσουμε μεγαλύτερη έμφαση στην επικοινωνία και την προώθηση του εθελοντικού κινήματος και της αλληλεγγύης και να προωθήσουμε περισσότερο στην Εκπαίδευση αυτά τα νοήματα, με δράσεις σ’ όλα τα σχολεία της χώρας.
Επίσης πρέπει να αναληφθούν νομοθετικές πρωτοβουλίες για κίνητρα σε εθελοντικές δραστηριότητες και για να ξεπεράσουμε ορισμένες περιπτώσεις του δημόσιου τομέα που προβάλει αντίσταση ή αντιδρά αρνητικά στην παρουσία εθελοντών, καθώς τους αντιλαμβάνονται ως ανταγωνιστές ή ακόμα και ως απειλή για τη θέση των δημοσίων υπαλλήλων ώστε να δημιουργήσουμε πιέσεις για την υιοθέτηση πιο αποτελεσματικών δράσεων.
Οι προτάσεις αυτές μπορούν να οδηγήσουν σε βελτίωση της αιμοδοσίας και της διαθεσιμότητας αίματος στη Ρόδο.
Με ευγνωμοσύνη και θαυμασμό προς όλους εσάς που στηρίζετε το έργο της αιμοδοσίας, και σώζετε ζωές, το Πάσχα να σας φέρει υγεία, ευτυχία και αγάπη.
Καλό Πάσχα και Χρόνια Πολλά!
