Κατηγορηματικός για την κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί στον εργασιακό τομέα μετά τα μνημόνια και με την κρίση που δημιούργησε η πανδημία του κορωνοϊού στην Ελλάδα, εμφανίζεται σε συνέντευξή του στην «δημοκρατική», ο γραμματέας Τύπου & Δημοσίων Σχέσεων της ΓΣΕΕ (Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας) κ. Δημήτρης Καραγεωργόπουλος.
Όπως υπογραμμίζει, αφενός, «κατακρημνίστηκαν πλήρως οι εργασιακές σχέσεις» και αφετέρου, έρχονται δύσκολες μέρες για τους εργαζόμενους ειδικά με το νέο νομοσχέδιο που προωθεί το υπουργείο Εργασίας, αφού ‘δεν είναι υπέρ των εργαζομένων’ όπως ανέφερε, διαψεύδοντας τον υπουργό, κ. Κώστα Χατζηδάκη για μια σειρά από ανατροπές που θα φέρει στην αγορά εργασίας.
• Κύριε Καραγεωργόπουλε, περάσαμε τα δύσκολα μνημονιακά χρόνια και τώρα ένα χρόνο κρίσης με την πανδημία του κορωνοϊού. Οι εργαζόμενοι πλήρωσαν το ‘μάρμαρο’ και προσπάθησαν να επιβιώσουν με επιδόματα. Πώς σχολιάζετε την κατάσταση στον εργασιακό τομέα, όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι τώρα;
Σε ό,τι αφορά την πανδημική κρίση, είναι γεγονός πως οι εργαζόμενοι πέρασαν πάρα πολύ δύσκολα όλο το προηγούμενο χρονικό διάστημα. Ήταν οι μεγάλοι χαμένοι της υπόθεσης, με την έννοια ότι πολλοί εξαναγκάζονταν να απασχολούνται υπό το καθεστώς αναστολής εργασίας. Άλλοι μπήκαν στο πρόγραμμα ‘Συνεργασία’ (που υποτίθεται ότι ένα μέρος ήταν επιδοτούμενο από το κράτος, αλλά κι αυτοί εργάζονταν με καθεστώς πλήρους απασχόλησης) ενώ πάρα πολλοί αναγκάστηκαν να είναι σε ‘μαύρο και ανασφάλιστο’ καθεστώς. Οι μεγάλοι άτυχοι είναι όσοι εργάζονταν σε επιχειρήσεις που έκλεισαν και είτε μπήκαν σε αναστολή, είτε εξαιρέθηκαν από κάθε κρατική πρόνοια και επιδόματα. Μία από αυτές τις εξαιρέσεις είναι και οι εποχικοί εργαζόμενοι στα αεροδρόμια (μια σειρά από ειδικότητες) καθώς και οι οδηγοί ταξί –επειδή δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις, λόγω του λοκντάουν. Εμείς, ως ΓΣΕΕ έχουμε κάνει μια σειρά από παρεμβάσεις για όλες τις περιπτώσεις. Μερικές φορές, καταφέρνουμε να εισακουστούμε και άλλες όχι. Εκτιμώ πως υπάρχει μια ανάλγητη στάση από την πλευρά της Πολιτείας και το βλέπουμε σε καθημερινή βάση.
Από εκεί και πέρα, κατακρημνίστηκαν πλήρως οι εργασιακές σχέσεις. Όσες επιχειρήσεις λειτουργούσαν κανονικά, ήταν ανεξέλεγκτες, έχοντας ένα Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας υποστελεχωμένο, αποδυναμωμένο, κλεισμένο μέσα στα γραφεία κι ένα μεγάλο μέρος του προσωπικού να βρίσκεται σε τηλεργασία. Αντιλαμβάνεστε πως δεν υπήρξαν επαρκείς έλεγχοι στους εργασιακούς χώρους ενώ το υπουργείο Εργασίας, για ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, έδωσε τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να μην δηλώνουν τις μεταβολές που έκαναν στα προγράμματα εργασίας. Έχουμε πάρα πολλά παραδείγματα και καταγγελίες για υπέρβαση του ωραρίου εργασίας, για μη χορήγηση ρεπό, για μη χορήγηση κανονικών αδειών κ.ά. Συνεπώς όταν προσπαθούσαμε να κάνουμε ελέγχους και να διαπιστώσουμε τις παραβάσεις, αυτό δεν ήταν εφικτό. Όλη αυτή η κατάσταση, δημιούργησε ένα ‘εκρηκτικό’ μείγμα στους χώρους εργασίας, με τους εργαζόμενους να είναι τα θύματα παραβατικών και καταχρηστικών συμπεριφορών από κάποιους κακοπροαίρετους εργοδότες. Δεν θέλω να τους βάλω όλους στην ίδια κατηγορία, αφού υπάρχουν και καλοί εργοδότες. Ωστόσο, παραμένει ένα μεγάλο κομμάτι της ‘ανήθικης’ επιχειρηματικότητας που εκμεταλλεύεται τον εργαζόμενο συστηματικά.
Τώρα, μεταβαίνουμε στην μετα-πανδημική περίοδο. Και ενώ ο κόσμος της εργασίας είναι ευάλωτος και σε δυσμενή θέση, εξ αιτίας όλης αυτής της πανδημικής κρίσης (και στον απόηχο της μνημονιακής εποχής που οδήγησε σε πλήρη απορύθμιση την αγορά εργασίας) προσπαθούμε να βοηθήσουμε και να στηρίξουμε τους εργαζόμενους που περνούν πράγματι πολύ δύσκολες εποχές.
• Να περάσουμε όμως στο νομοσχέδιο που φέρνει ο υπουργός κ. Κωστής Χατζηδάκης, ο οποίος μάλιστα δήλωσε ότι είναι υπέρ των εργαζομένων. Παράλληλα, θα ήθελα να μου σχολιάσετε και την απόσχιση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων που θα μετατραπεί σε Ανεξάρτητη Αρχή.
Σε καμία περίπτωση το νομοσχέδιο αυτό δεν είναι υπέρ των εργαζομένων –τουλάχιστον ένα πολύ μεγάλο μέρος του. Εμπεριέχει διατάξεις οι οποίες, όχι μόνο θα απορυθμίσουν, αλλά θα βοηθήσουν στην επικράτηση της εργασιακής ‘ζούγκλας’. Εμείς ως ΓΣΕΕ δεν μπορούμε να αποδεχτούμε αυτά που φέρνει όπως οι τοπικές συμφωνίες π.χ. Όλα τα επιχειρήματα που φέρνει ο υπουργός, δεν θα έπρεπε να τα χρησιμοποιεί στον δημόσιο διάλογο όταν γνωρίζει πολύ καλά πως ο εργαζόμενος βρίσκεται σε ευάλωτη θέση. Με το νομοσχέδιο αυτό, οι εργοδότες αποκτούν ενισχυμένα δικαιώματα: θα μπορούν να κάνουν απολύσεις για οποιοδήποτε λόγο και οι εργαζόμενοι δεν θα μπορούν να δικαιωθούν αργότερα, για τίποτε.
Όσον αφορά την απόσχιση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και τη μετατροπή του σε Ανεξάρτητη Αρχή, είναι κάτι εντελώς απαράδεκτο. Δηλαδή ενώ θα έπρεπε να είναι και να λειτουργεί σαν Συνήγορος του εργαζόμενου, δεν θα υπόκειται σε κανέναν έλεγχο, ούτε καν σε κοινοβουλευτικό έλεγχο. Θα είναι μια ‘Ανεξάρτητη Αρχή’ κατ επίφαση και το υπουργείο δεν θα μπορεί να παρέμβει, λέγοντας πως δεν θα έχει το δικαίωμα παρέμβασης στο έργο Ανεξάρτητων Αρχών. Πόσες φορές έχουμε ακούσει αυτή τη φράση στο Κοινοβούλιο; Πάρα πολλές. Κάτι ανάλογο θα συμβεί και με αυτή την αλλαγή.
• Είναι αλήθεια ότι περιορίζονται τα συνδικαλιστικά δικαιώματα και οι ελευθερίες;
Κοιτάξτε, αν ψηφιστούν όλες αυτές οι αλλαγές χωρίς τροποποιήσεις, πραγματικά το μέλλον θα είναι πολύ δυσοίωνο για τους εργαζόμενους.
Η ΓΣΕΕ διαθέτει δομές υποστήριξης για τους εργαζόμενους όπως το κέντρο πληροφόρησης και το ινστιτούτο εργασίας όπου καταγράφονται οι καταγγελίες και παρακολουθούμε τις εξελίξεις. Δυστυχώς, οι αυθαιρεσίες χτυπάνε ‘κόκκινο’ αυτή την περίοδο και πολύ φοβούμαι ότι αν ψηφιστεί το νομοσχέδιο, δεν θα έχουν δύναμη τα συνδικάτα και τα σωματεία για να γίνουν η ομπρέλα προστασίας του εργαζόμενου.
Εμείς, εκφράσαμε ήδη τις αντιρρήσεις μας, η νομική υπηρεσία της ΓΣΕΕ σε συνεργασία με το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ, τεκμηρίωσε την ορθότητα των διαφωνιών της Συνομοσπονδίας, στις σχετικές επιστολές που απέστειλε στο αρμόδιο Υπουργείο.
Με το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας προωθείται για ψήφιση σειρά αντεργατικών μέτρων που θίγουν θεμελιώδεις αρχές και δικαιώματα του Εργατικού Δικαίου της χώρας και μάλιστα σε μια περίοδο που η χώρα πλήττεται από τη συνεχιζόμενη πανδημία, με όλες τις ήδη επελθούσες και αναμενόμενες στο μέλλον συνέπειες στην οικονομία, την εργασία και την κοινωνία.
Το εργασιακό, κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον νομοθέτησης είναι σε κάθε περίπτωση απαγορευτικό για τέτοιου είδους νομοθετικές παρεμβάσεις. Η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση και μάλιστα σε συνθήκες πανδημίας, επιβάλλουν θετικές πρωτοβουλίες, οι οποίες θα έπρεπε να επικεντρώνονται σε μέτρα στήριξης της εργασίας και όχι περαιτέρω απορρύθμισής της
Πρόκειται για ρυθμίσεις με τις οποίες παραχωρούνται εργαλεία στους εργοδότες, προκειμένου αυτοί να επιβάλλουν όρους εργασίας και αμοιβής με βάση την ατομική σύμβαση εργασίας.
Το νομοσχέδιο αναμένεται να κατακρημνίσει και τα τελευταία οχυρά του εργατικού δικαίου της χώρας, όσα απέμειναν όρθια μετά τη δεκάχρονη εφαρμογή των μνημονίων και την πανδημία που συνεχίζεται εδώ και ενάμιση χρόνο. Σε αυτά τα μέτρα συγκαταλέγεται και η ψήφιση του Ν. 4635/2019, με τον οποίο στραγγαλίστηκε το δικαίωμα μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία, που έχει συνταγματικό θεμέλιο όπως κρίθηκε τόσο με τη με αρ. 25/2004 απόφαση της πλήρους Ολομέλειας του Αρείου Πάγου όσο και με την 2307/2014 απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου, έρχονται να προστεθούν σε μια σειρά αντεργατικών ρυθμίσεων που επέβαλαν ακραία επισφάλεια στις εργασιακές σχέσεις, επέφεραν καίρια πλήγματα στο θεσμό των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων και έπληξαν το μοντέλο της ασφαλούς και αξιοπρεπώς αμειβόμενης εργασίας.
Σε ένα περιβάλλον ακραίας ευελιξίας της αγοράς εργασίας και έντονης επισφάλειας του εργατικού δυναμικού της χώρας, που τροφοδοτείται από τα υψηλά ποσοστά ανεργίας, την εκτεταμένη χρήση ευέλικτων μορφών απασχόλησης και την αποσάθρωση και υποβάθμιση των ελεγκτικών μηχανισμών του κράτους, το νομοσχέδιο προσλαμβάνει, εκτός από τον αντεργατικό προσανατολισμό του, και έντονα αντικοινωνικά χαρακτηριστικά.
Επίσης, καταθέσαμε πρόταση για το ρυθμιστικό πλαίσιο της τηλεργασίας. Μετά την ολομέλεια που θα γίνει θα αποφασίσουμε τις αγωνιστικές μας δράσεις για να μην ισχύσουν αυτές οι αντεργατικές ρυθμίσεις που θέτουν σε κίνδυνο το μέλλον όλων των εργαζομένων.
