Η πρόσφατη προκλητική ενέργεια των Τούρκων να αμφισβητήσουν τον χαρακτήρα της Αγιάς Σοφιά τελώντας μουσουλμανική θρησκευτική τελετή παρουσία και στελεχών της κυβέρνησης Ερντογάν ενεργοποίησε τον επιφανή ομογενή πρώην γερουσιαστή και πρόεδρο της Ελληνοαμερικάνικής Ενωσης Αθήνας Κρίς Σπύρου.
Ο κ. Σπύρου ως πρόεδρος πλέον της Παγκόσμιας Ενορίας της Αγίας Σοφίας για την αποκατάσταση της Αγίας Σοφίας στην πρωταρχική της κατάσταση ως Χριστιανικού Ναού με επιστολή του στον αμερικανό υπουργό Εξωτερικών, Ρεξ Τίλλερσον του παραθέτει όλα τα ιστορικά και πολιτιστικά επιχειρήματα για τον επιδιωκόμενο στόχο.
Η αντίδραση της Παγκόσμιας Ενορίας της Αγίας Σοφίας βασίζεται περισσότερο στην ενημέρωση για τις συνέπειες που μπορεί να έχει η ασάφεια του γεγονότος όπως αναφέρει ο Πρόεδρός της.
«Προσέξετε παρακαλώ τις ιστορικές λεπτομέρειες οι οποίες ξεκαθαρίζουν όλα όσα πρέπει να γνωρίζουμε για το θέμα του Ιερού Ναού της Αγίας του Θεού Σοφίας και το πώς η Παγκόσμια Ενορία της Αγίας Σοφίας, θα μπορέσει να διεκδικήσει την λειτουργία της Αγίας Σοφίας ξανά ως Χριστιανικού Ναού της Ορθόδοξης Χριστιανικής Πίστης, όπως ακριβώς ήταν στις 29 Μαΐου 1453», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Σπύρου.
Σύμφωνα με τα λεγόμενα στην επιστολή του, «η Μουσουλμανική Πίστη επιτρέπει στους Μουσουλμάνους Πιστούς να προσεύχονται σε Χριστιανικές Εκκλησίες και Μοναστήρια». και αναφέρει χαρακτηριστικά: «Κύριε Υπουργέ, αυτό που πραγματικά συνέβη στην Μεγάλη Εκκλησία της Αγίας Σοφίας στην Ιστανμπούλ της Τουρκίας στις 24 Ιουνίου είναι το εξής: Η νυν Κυβέρνηση της Τουρκίας, με επικεφαλής των Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν αποφάσισε να παραδεχθεί ότι η Αγία Σοφία είναι Χριστιανική Εκκλησία…»
Τι θα μπορούσε να συμβεί λοιπόν, «Οι παραπληροφορημένοι οπαδοί του Προέδρου Ερντογάν, γεμάτοι με θρησκευτικό φανατισμό, θα μπορούσαν να παρερμηνεύσουν την πραγματοποίηση Μουσουλμανικών θρησκευτικών λειτουργιών σε Χριστιανικές εκκλησίες από τους ηγέτες της Μουσουλμανικής Πίστης στην Τουρκία, και να προκαλέσουν φυσικές καταστροφές στην Μεγάλη Χριστιανική Εκκλησία. Όταν διαπιστώσουν ότι η Αγία Σοφία δεν είναι τζαμί αλλά Χριστιανική Εκκλησία». Γι’ αυτό ο κ. Σπύρου θεωρεί υποχρέωσή του να απευθυνθεί στον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, υπουργό Εξωτερικών, Ρεξ Τίλλερσον, να τον ευχαριστήσει για την έκφραση ανησυχίας του Υπουργείου σας στο θέμα της Αγίας Σοφίας και να ενημερώσει ότι:
«Η Παγκόσμια Ενορία της Αγίας Σοφίας κατέθεσε το αίτημά της για την αποκατάσταση της Αγίας Σοφίας στην πρωταρχική της κατάσταση ως Χριστιανικού Ναού και ως του Συμβόλου της Χριστιανικής Ορθοδόξου Πίστεως σε επίσημη ακρόαση στο Καπιτώλιο, στην Επιτροπή του Κογκρέσου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Αυτή η κατάθεση πραγματοποιήθηκε μετά από πρόσκληση του τότε Προέδρου της Επιτροπής, αείμνηστου Τομ Λάντος από την Καλιφόρνια. Σύντομα η διεθνής νομική ομάδα της Ενορίας μας θα υποβάλει στην Τουρκική Κυβέρνηση επίσημη αίτηση να επιτραπεί στην Παγκόσμια Ενορία της Αγίας Σοφίας να αναλάβει τη νόμιμη λειτουργική διοίκηση της Αγίας Σοφίας προκειμένου να την επαναφέρει στην αρχική της κατάσταση ως λειτουργικό Ορθόδοξο Χριστιανικό Ναό».
Η επιστολή του Κρις Σπύρου
Σκοπός της Παγκόσμιας Ενορίας της Αγίας Σοφίας είναι η αποκατάσταση της Μεγάλης Χριστιανικής Εκκλησίας της Αγίας Σοφίας στην Ιστανμπούλ, της Τουρκίας, ως λειτουργούσας εκκλησίας της Ορθοδόξου Χριστιανικής Πίστεως. Σκοπός επίσης είναι η αποκατάσταση της Αγίας Σοφίας ως Ιερού Ναού Προσευχής για τους Χριστιανούς όλου του κόσμου και ως της Βασιλικής της Ορθοδόξου Χριστιανικής Πίστης. Όπως ήταν η Αγία Σοφία πριν την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης από τον Οθωμανικό στρατό το 1453 μ.Χ.
Κύριε Υπουργέ, την προηγούμενη εβδομάδα στην Μεγάλη Χριστιανική Εκκλησία της Αγίας του Θεού Σοφίας, στην Ιστανμπούλ της Τουρκίας, οι Μουσουλμάνοι θρησκευτικοί ηγέτες της Τουρκίας, πραγματοποίησαν Μουσουλμανική θρησκευτική λειτουργία. Παρόντες στη λειτουργία ήταν ο Μεχμέτ Γκορμέζ, Επικεφαλής Θρησκευτικών Υποθέσεων της Τουρκίας, ο Σουλειμάν Ατές και ο Αλί Μπαρντάκογλου, οι δύο πρώην Επικεφαλής Θρησκευτικών Υποθέσεων στην Τουρκία.
Η Μουσουλμανική θρησκευτική τελετή μέσα στην Αγία Σοφία προκάλεσε την επίσημη αντίδραση του Υπουργείου Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών και της UNESCO.
H Παγκόσμια Ενορία της Αγίας Σοφίας εκτιμά την έκφραση ανησυχίας του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ για τη διατήρηση του ιστορικού χαρακτήρα της Αγίας Σοφίας, θέση που υπερασπίζεται η UNESCO.
H Αγία Σοφία όμως, δεν είναι ένα «πολιτιστικό μνημείο» όπως έχει οριστεί από την UNESCO. Η Αγία Σοφία είναι μια Χριστιανική Εκκλησία και αποτελεί το Σύμβολο της Ορθοδόξου Χριστιανικής Πίστης. Όπως ακριβώς αποτελεί το Τείχος των Δακρύων στην Ιερουσαλήμ Ιερό Σύμβολο για την Εβραϊκή Πίστη. Η Βασιλική του Αγίου Πέτρου στο Βατικανό αποτελεί το Ιερό Σύμβολο της Καθολικής Χριστιανικής Πίστης. Και το Τζαμί του Μαζίντ Αλ Χαράμ στη Μέκκα της Σαουδικής Αραβίας αποτελεί το Ιερό Σύμβολο της Μουσουλμανικής Πίστης. Η μόνη διαφορά είναι ότι η Αγία Σοφία τελεί υπό πολιτική κατοχή, η οποία από το 1453 έως το 1934 καθόριζε τη χρήση του Ναού από τους Οθωμανούς Σουλτάνους και στη συνέχεια ακόμη και μέχρι σήμερα καθορίζει η κάθε Κυβέρνηση της Τουρκίας.
Κύριε Υπουργέ, επιτρέψτε μου να σας παραθέσω ένα σύντομο ιστορικό το οποίο θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε καλύτερα την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Μεγάλη Εκκλησία της Αγίας Σοφίας.
Στις 29 Μαϊου το 1453 ο Οθωμανικός στρατός κατέκτησε την Κωνσταντινούπολη, την πρωτεύουσα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Οι Οθωμανοί κατέκτησαν και βεβήλωσαν την Μεγάλη Εκκλησία, και σκότωσαν τους 25.000 Χριστιανούς, που βρισκόντουσαν εντός της Αγίας Σοφίας εκείνη την ημέρα, προσευχόμενοι για την σωτηρία τους. Εκθρόνισαν τον Οικουμενικό Πατριάρχη της Ορθοδόξου Χριστιανικής Πίστης και διόρισαν τον αντικαταστάτη του.
Από τις 30 Μαϊου 1453 μέχρι και σήμερα οι Οθωμανοί Σουλτάνοι και οι μετέπειτα Κυβερνήσεις της Τουρκίας αποφασίζουν τη χρήση της Μεγάλης Εκκλησίας της Αγίας Σοφίας και διορίζουν τον Πατριάρχη της Ορθοδόξου Χριστιανικής Πίστης.
Η ιδέα της ανοικοδόμησης του Χριστιανικού Ναού αφιερωμένου στην Αγία του Θεού Σοφία, ήταν του Ρωμαίου Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου. Μετέπειτα Αγίου Κωνσταντίνου. Τον τρίτο αιώνα μετά Χριστόν ο πρώτος ναός της Αγίας του Θεού Σοφίας ανεγέρθηκε από τον Αυτοκράτορα Κωνστάντιο, γιο του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου.
Ο ναός της Αγίας Σοφίας, κάηκε ολοσχερώς κατά τη διάρκεια της Στάσης του Νίκα το 532μ.Χ. και ανακατασκευάστηκε όπως σήμερα τον γνωρίζουμε, από τον Ρωμαίο Αυτοκράτορα Ιουστινιανό. Η κατασκευή της Μεγάλης εκκλησίας ολοκληρώθηκε το 537μ.Χ. Το ίδιο έτος, ο Ναός της Αγίας Σοφίας καθαγιάστηκε από τον Πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης Μηνά.
Κύριε Υπουργέ, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι η Μουσουλμανική Πίστη επιτρέπει στους Μουσουλμάνους Πιστούς να προσεύχονται σε Χριστιανικές Εκκλησίες και Μοναστήρια. Μάλιστα, ο Μεγάλος Προφήτης Μωάμεθ, δοξασμένο το όνομά Του, υπογράμμισε στις Εντολές του στους Μουσουλμάνους Πιστούς ότι επιβάλλεται να σέβονται τους Χριστιανούς και να διασφαλίσουν ότι θα σέβονται και θα προστατεύουν τα Μοναστήρια και τις Εκκλησίες τους.
Οι εντολές του Προφήτη Μωάμεθ που επιβάλουν την προστασία των Χριστιανών και των Τόπων Λατρείας τους έχουν σφραγιστεί από την παλάμη του Προφήτη και φυλάσσονται στο Χριστιανικό Μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης στο Όρος Σινά στην Αίγυπτο. Το παλαιότερο Χριστιανικό Μοναστήρι στον κόσμο. (βλέπε αντίγραφο τουπρωτοτύπου)
Κύριε Υπουργέ, αυτό που πραγματικά συνέβη στην Μεγάλη Εκκλησία της Αγίας Σοφίας στην Ιστανμπούλ της Τουρκίας στις 24 Ιουνίου είναι το εξής: Η νυν Κυβέρνηση της Τουρκίας, με επικεφαλής των Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν αποφάσισε να παραδεχθεί ότι η Αγία Σοφία είναι Χριστιανική Εκκλησία και πως ο Στρατηγός Κεμάλ Ατατούρκ, Πρόεδρος της Τουρκίας το 1934 δεν μετέτρεψε ένα τζαμί σε Κρατικό Τουρκικό Μουσείο που το ονόμασε «Μουσείο της Αγίας Σοφίας» , Μουσείο της του Θεού Σοφίας.
Ο Πρόεδρος Ατατούρκ όρισε την Μεγάλη Εκκλησία της Αγίας Σοφίας Κρατικό Τουρκικό Μουσείο. (βλέπε αντίγραφο από το νόμο του Ατατούρκ, όπως και φωτογραφία από την σημερινή επιγραφή στην είσοδο της Μεγάλης Εκκλησίας της Αγίας Σοφίας.)
Ποιο θα ήταν το πραγματικό πρόβλημα εάν χωρίς σαφή διευκρίνιση οι Μουσουλμάνοι θρησκευτικοί ηγέτες πραγματοποιούν Μουσουλμανική θρησκευτική λειτουργία σε μια χριστιανική Εκκλησία;
Κύριε Υπουργέ, τo 634 μ.Χ. o Χαλίφης Ομάρ που αντικατέστησε τον Μεγάλο Προφήτη Μωάμεθ, Δοξασμένο το όνομά Του, εισέβαλε στην Ιερή Πόλη της Ιερουσαλήμ ως κατακτητής. Κατά την είσοδό του στην Πόλη τον υποδέχθηκε ο Χριστιανός Πατριάρχης της Ιερουσαλήμ Σωφρόνιος.
Επειδή εκείνη την εποχή δεν υπήρχε τζαμί στην Ιερουσαλήμ όπου θα μπορούσε να προσευχηθεί ο Χαλίφης Ομάρ, ο Πατριάρχης Σωφρόνιος πρότεινε στον Χαλίφη να προσευχηθεί στην Χριστιανική Βασιλική της Ιερουσαλήμ, τον Ιερό Ναό της Αναστάσεως. Έχοντας υπόψιν του ότι η Μουσουλμανική θρησκεία επιτρέπει στους Μουσουλμάνους πιστούς να προσεύχονται σε Χριστιανικές εκκλησίες και σε χριστιανικά μοναστήρια.
Ο Χαλίφης Ομάρ αρνήθηκε την προσφορά του Πατριάρχη Σωφρόνιου να προσευχηθεί στην Χριστιανική Εκκλησία. Αντ’ αυτού ο Χαλίφης Ομάρ προσευχήθηκε στην ύπαιθρο, κοντά στη Συναγωγή που ανεγέρθηκε από το Βασιλιά Σολομώντα. Μερικά χρόνια αργότερα ο Χαλίφης Ομάρ ανήγειρε τζαμί στο ίδιο σημείο όπου είχε προσευχηθεί, και το ονόμασε τζαμί του Ομάρ. Σήμερα το τζαμί του Ομάρ λειτουργεί ως το Τζαμί Αλ Άκσα.
Όταν ο Χαλίφης Ομάρ ρωτήθηκε για την άρνησή του να προσευχηθεί στην Χριστιανική Εκκλησία, ενώ η θρησκεία του το επέτρεπε, απάντησε: Δεν ήθελα οι πιστοί μου μετά το θάνατό μου να παρεξηγήσουν το γεγονός και να μετατρέψουν την Χριστιανική εκκλησία σε τζαμί.
Αυτό ακριβώς θα μπορούσε να συμβεί και στη σημερινή περίπτωση κύριε Υπουργέ. Οι παραπληροφορημένοι οπαδοί του Προέδρου Ερντογάν, γεμάτοι με θρησκευτικό φανατισμό, θα μπορούσαν να παρερμηνεύσουν την πραγματοποίηση Μουσουλμανικών θρησκευτικών λειτουργιών σε Χριστιανικές εκκλησίες από τους ηγέτες της Μουσουλμανικής Πίστης στην Τουρκία, και να προκαλέσουν φυσικές καταστροφές στην Μεγάλη Χριστιανική Εκκλησία. Όταν διαπιστώσουν ότι η Αγία Σοφία δεν είναι τζαμί αλλά Χριστιανική Εκκλησία.
Κύριε Υπουργέ, ο λόγος που αποστέλλω την επιστολή μου από την Ελλάδα, είναι γιατί τώρα εργάζομαι τον περισσότερο καιρό στην Αθήνα. Μολονότι η μόνιμη κατοικία μου είναι στην σπουδαία Πολιτεία του Νιού Χαμσάϊρ, τώρα είμαι Πρόεδρος της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης στην Αθήνα. Από το 2004 έως το 2014 διετέλεσα Πρόεδρος του Hellenic American University, ένα Αμερικανικό Πανεπιστήμιο που θεσμοθετήθηκε στην Πολιτεία του Νιού Χαμσάϊρ, πλήρως αναγνωρισμένο από την Επιτροπή Αναγνώρισης της Νέας Αγγλίας.
Υπηρέτησα δέκα χρόνια ως Πρόεδρος της Αντιπολίτευσης στη Βουλή (με το Δημοκρατικό Κόμμα) στην Πολιτεία του Νιού Χαμσάϊρ. Το 1984 ήμουν υποψήφιος με το Δημοκρατικό Κόμμα για την θέση του Κυβερνήτη του Νιού Χαμσάϊρ και αντίπαλος στις εκλογές με τον τότε Κυβερνήτη Τζων Σουνούνου, τον οποίο είμαι βέβαιος πως γνωρίζετε καλά. Ο Κυβερνήτης Σουνούνου κέρδισε τις εκλογές του 1984 και έγινε Προσωπάρχης του Λευκού Οίκου επί Προέδρου Τζωρτζ Μπους.
Με τον Κυβερνήτη Σουνούνου διατηρούμε μια καλή προσωπική σχέση και θεωρώ ότι δεν θα είχατε αντίρρηση να του προωθήσω αντίγραφο της παρούσας επιστολής.
Κύριε Υπουργέ, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την έκφραση ανησυχίας του Υπουργείου σας στο θέμα της Αγίας Σοφίας. Θα ήθελα να έχω μια συνάντηση με εσάς ή με κάποιον υπεύθυνο από το Υπουργείο Εξωτερικών για τα θέματα θρησκευτικών δικαιωμάτων και θρησκευτικών ελευθεριών.
Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι η Παγκόσμια Ενορία της Αγίας Σοφίας κατέθεσε το αίτημά της για την αποκατάσταση της Αγίας Σοφίας στην πρωταρχική της κατάσταση ως Χριστιανικού Ναού και ως του Συμβόλου της Χριστιανικής Ορθοδόξου Πίστεως σε επίσημη ακρόαση στο Καπιτώλιο στην Επιτροπή του Κογκρέσου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Αυτή η κατάθεση πραγματοποιήθηκε μετά από πρόσκληση του τότε Προέδρου της Επιτροπής, αείμνηστου Τομ Λάντος από την Καλιφόρνια.
Σύντομα η διεθνής νομική ομάδα της Ενορίας μας θα υποβάλει στην Τουρκική Κυβέρνηση επίσημη αίτηση να επιτραπεί στην Παγκόσμια Ενορία της Αγίας Σοφίας να αναλάβει τη νόμιμη λειτουργική διοίκηση της Αγίας Σοφίας προκειμένου να την επαναφέρει στην αρχική της κατάσταση ως λειτουργικό Ορθόδοξο Χριστιανικό Ναό.
Με σεβασμό,
Κρις Σπύρου, Πρόεδρος
Παγκόσμια Ενορία της Αγίας Σοφίας»