Tέλος στις προσδοκίες για την είσπραξη σημαντικού ύψους εσόδων από τους φορολογικούς ελέγχους χιλιάδων Ελλήνων μεγαλοκαταθετών του εξωτερικού που περιλαμβάνονται στις λίστες «Λανγκάρντ», «Μπόργιανς» και «εμβασμάτων εξωτερικού» μπαίνει εξαιτίας των σημαντικών καθυστερήσεων στην έναρξη και την πρόοδο των ελέγχων τις οποίες προκάλεσαν οι ατέρμονες “μνημονιακές” αναδιαρθρώσεις των φοροελεγκτικών μηχανισμών καθώς και εξαιτίας των αθρόων παραγραφών χιλιάδων φορολογικών υποθέσεων με βάση αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Από στοιχεία-σοκ που κατατέθηκαν πρόσφατα στη Βουλή αποκαλύπτεται ότι, εξαιτίας σημαντικών καθυστερήσεων στη διενέργεια των ελέγχων στις 3 αυτές λίστες, οι υποθέσεις μεγαλοκαταθετών που κατέστη δυνατό να ελεγχθούν κατά το χρονικό διάστημα από το 2014 μέχρι και το τέλος Μαρτίου 2018 δεν υπερβαίνουν το 6% του συνόλου των 38.000 ελεγκτέων υποθέσεων, ενώ τα έσοδα που τελικά εισπράχθηκαν ήταν απελπιστικά πενιχρά, καθώς ανήλθαν μόλις σε 114,4 εκατ. ευρώ!
Στην εξέλιξη αυτή οδήγησε το γεγονός ότι οι φοροελεγκτικοί μηχανισμοί που είχαν ήδη εγγενείς αδυναμίες, υπονομεύτηκαν και αποσυντονίστηκαν με τις χρονοβόρες αναδιαρθρώσεις οι οποίες επεβλήθησαν από τους δανειστές στο πλαίσιο των μνημονίων, όπως π.χ. η μεταφορά των αρμοδιοτήτων του ΣΔΟΕ στην ΑΑΔΕ. Οι αναδιαρθρώσεις αυτές είχαν ως συνέπεια να αποδιοργανωθούν πλήρως -και στην ουσία να παραλύσουν – οι συγκεκριμένοι μηχανισμοί, που ήδη κατακλύζονταν από πληθώρα υποθέσεων στις οποίες δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν.
Τα στοιχεία που κατατέθηκαν στη Βουλή επιβεβαιώνουν εξάλλου ότι, εξαιτίας του … μπαράζ παραγραφών που έλαβε χώρα το 2017, ελάχιστοι έλεγχοι φορολογικών υποθέσεων που περιλαμβάνονται στις λίστες αυτές είναι πλέον δυνατό να διενεργηθούν και από δω και στο εξής τα έσοδα που θα βεβαιώνονται και θα εισπράττονται από τους όποιους ελέγχους ολοκληρώνονται επί των υποθέσεων αυτών θα είναι αμελητέα.
Ειδικότερα:
1) Με αλλεπάλληλες νομοθετικές ρυθμίσεις που διαμορφώθηκαν από το υπουργείο Οικονομικών και την πρώην Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων (Γ.Γ.Δ.Ε.) και νυν Α.Α.Δ.Ε. δρομολογήθηκαν άσκοπες και χρονοβόρες διαδικασίες “αναδιαρθρώσεων” φοροελεγκτικών υπηρεσιών που είχαν ως συνέπεια χιλιάδες φάκελοι και ηλεκτρονικά αρχεία που αφορούν σε υποθέσεις μεγαλοκαταθετών του εξωτερικού να βρίσκονται, διαρκώς τα τελευταία τρία χρόνια, σε διαδικασία “μετακόμισης” από την μία υπηρεσία στην άλλη. Έτσι, χάθηκε πολύτιμος χρόνος και πολλές υποθέσεις κατέστη αδύνατον να ελεγχθούν ή άρχισαν να ελέγχονται με μεγάλη καθυστέρηση. Ήδη δε, πολλές από τις υποθέσεις αυτές έχουν παραγραφεί. Οι “αναδιαρθρώσεις” που συνέβαλαν στην παραγραφή πολλών υποθέσεων ξεκίνησαν το 2015 με βάση “μνημονιακές” νομοθετικές ρυθμίσεις που προέβλεπαν την αποψίλωση του Σ.Δ.Ο.Ε. από τις αρμοδιότητες διενέργειας φορολογικών και τελωνειακών ελέγχων και τη μεταφορά των αρμοδιοτήτων του αυτών σε υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε. (στα Ελεγκτικά Κέντρα και τις κατά τόπους Δ.Ο.Υ.). Οι χρονοβόρες “αναδιαρθρώσεις” συνεχίζονται και σήμερα με άλλες “μνημονιακές” νομοθετικές ρυθμίσεις, που ήδη εφαρμόζονται και προβλέπουν τη δημιουργία μιας νέας ελεγκτικής υπηρεσίας, η οποία θα αναλάβει να διεκπεραιώνει τους φορολογικούς ελέγχους που διατάσσονται κατόπιν εισαγγελικών παραγγελιών.
2) Οι αποφάσεις του Σ.τ.Ε. οι οποίες εκδόθηκαν το 2017 προέβλεπαν αφενός την ακύρωση όλων των νομοθετικών ρυθμίσεων με τις οποίες παρατάθηκαν προθεσμίες παραγραφής φορολογικών υποθέσεων αφετέρου τον δραστικό περιορισμό του δικαιώματος του Δημοσίου να παρατείνει την προθεσμία παραγραφής των φορολογικών υποθέσεων από τα 5 στα 10 έτη. Οι αποφάσεις αυτές ερμηνεύτηκαν από το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους και την Α.Α.Δ.Ε. με τρόπο άκρως ευνοϊκό για τους υπό έλεγχο μεγαλοκαταθέτες του εξωτερικού με αποτέλεσμα να οδηγηθούν σε άμεση παραγραφή χιλιάδες υποθέσεις που περιλαμβάνονται στις 3 μεγάλες λίστες.
Εξαιτίας των παραπάνω εξελίξεων, πολλές από τις υποθέσεις μεγαλοκαταθετών του εξωτερικού, οι οποίες ελέγχθηκαν ήδη, παραγράφηκαν εκ των υστέρων και οι πράξεις επιβολής φόρων και προστίμων ακυρώθηκαν, ενώ χιλιάδες άλλες υποθέσεις οι οποίες παρέμεναν για πολύ μεγάλο διάστημα ανέλεγκτες, εξαιτίας των καθυστερήσεων στην έναρξη των ελέγχων, παραγράφηκαν οριστικά (πριν καν ξεκινήσουν οι έλεγχοι)!
Ουσιαστικά, εξαιτίας των καθυστερήσεων στη διενέργεια των ελέγχων και των παραγραφών, απηλλάγησαν οριστικά χιλιάδες οικονομικά ισχυροί Έλληνες φορολογούμενοι από την επιβολή φόρων και προστίμων σημαντικού ύψους. Τα έσοδα χάθηκαν οριστικά για το Δημόσιο εκτιμάται ότι υπερβαίνουν το 1,8 δισ. ευρώ. Θα ήταν δηλαδή περισσότερα από αυτά που προβλέπεται να εισπράξει το Δημόσιο με την περικοπή του αφορολογήτου!
Από τα στοιχεία που κατατέθηκαν στις 17 Μαϊου 2018 στη Βουλή από την ίδια την Α.Α.Δ.Ε. προκύπτει, πιο συγκεκριμένα, ότι:
1) Από το 2014 μέχρι και τις 31-3-2018, τα έσοδα που κατάφερε να εισπράξει το Δημόσιο από τους φορολογικούς ελέγχους σε φυσικά πρόσωπα τα οποία περιλαμβάνονται στις λίστες “Λανγκάρντ”, “Μπόργιανς” και “εμβασμάτων εξωτερικού” ανέρχονται μόλις σε 114,39 εκατ. ευρώ! Ο αριθμός των περιπτώσεων που ελέγχθηκαν όλο αυτό διάστημα ανέρχεται σε 2.265, δηλαδή φθάνει μόλις το 6% του συνόλου των 38.000 υποθέσεων οι οποίες είναι καταγεγραμμένες στις εν λόγω λίστες, ενώ το ποσό των φόρων, των προστίμων και των προσαυξήσεων που βεβαιώθηκε αρχικά από τους ολοκληρωμένους ελέγχους ανέρχεται σε 927,84 εκατ. ευρώ. Κατά μέσο όρο σε κάθε υπόθεση που ελέγχθηκε βεβαιώθηκαν φόροι και πρόστιμα ύψους 409.644 ευρώ, γεγονός που σημαίνει ότι εάν οι έλεγχοι δεν καθυστερούσαν τόσο πολύ να ολοκληρωθούν, οι υποθέσεις δεν παραγράφονταν και ο αριθμός των ολοκληρωμένων ελέγχων ήταν μέχρι τώρα διπλάσιος, το συνολικό ποσό που θα μπορούσε να είχε βεβαιωθεί και να διεκδικείται ήδη προς είσπραξη από το Δημόσιο ξεπερνά τα 1,8 δισ. ευρώ, όσο ακριβώς θα κοστίσει στις τσέπες εκατομμυρίων μισθωτών, συνταξιούχων και κατ’ επάγγελμα αγροτών η μείωση του αφορολογήτου!
Πιο αναλυτικά, οι μέχρι 31-3-2018 επιδόσεις των φοροελεγκτικών υπηρεσιών στους ελέγχους των υποθέσεων που περιλαμβάνονται στις 3 πιο μεγάλες λίστες μεγαλοκαταθετών του εξωτερικού έχουν ως εξής:
Λίστα Λαγκάρντ
Η λίστα περιλαμβάνει στοιχεία για 2.062 Έλληνες φορολογούμενους με καταθέσεις στην ελβετική τράπεζα HSBC. Από το 2014 μέχρι και το τέλος Μαρτίου 2018 ξεκίνησαν έλεγχοι σε 689 υποθέσεις και ολοκληρώθηκαν σε 521. Το συνολικό ποσό των φόρων και των προστίμων που βεβαιώθηκε από τους ολοκληρωμένους ελέγχους ανήλθε σε 330.552.929,80 ευρώ. Κατά μέσο όρο σε κάθε ελεγχθείσα υπόθεση βεβαιώνονταν φόροι και πρόστιμα ύψους 634.458,60 ευρώ.
Συνολικά από όλους τους ελέγχους που έχουν διενεργηθεί σε υποθέσεις της συγκεκριμένης λίστας έχουν εισπραχθεί μέχρι τις 31/3/2018 φόροι και πρόστιμα συνολικού ύψους 48.427.150,83 ευρώ, τα οποία αντιστοιχούν στο 14,65% των βεβαιωθέντων.
Λίστα Μπόργιανς
Περιλαμβάνει στοιχεία για 10.588 περιπτώσεις Ελλήνων φορολογουμένων με καταθέσεις σε ελβετική τράπεζα. Από τον Ιανουάριο του 2016 έως και το τέλος Μαρτίου 2018 ξεκίνησαν να διενεργούνται έλεγχοι σε 346 υποθέσεις και ολοκληρώθηκαν σε 153. Από τους ολοκληρωθέντες ελέγχους βεβαιώθηκαν φόροι και πρόστιμα συνολικού ύψους 116.221.563,90 ευρώ. Κατά μέσο όρο, σε κάθε ελεγχθείσα υπόθεση, έχουν καταλογιστεί φόροι και πρόστιμα ύψους 759.618,06 ευρώ.
Συνολικά από όλους τους ελέγχους που έχουν διενεργηθεί σε υποθέσεις της λίστας Μπόργιανς έχουν εισπραχθεί μέχρι τις 31/3/2018 φόροι και πρόστιμα συνολικού ύψους 17.236.021,54 ευρώ, τα οποία αντιστοιχούν στο 14,83% των βεβαιωθέντων.
Εμβάσματα εξωτερικού
Πρόκειται για έναν τεράστιο κατάλογο με πάνω από 25.000 περιπτώσεις Ελλήνων φορολογουμένων που έστειλαν σε τράπεζες του εξωτερικού εμβάσματα άνω των 100.000 ευρώ την περίοδο 2009-2011. Την περίοδο από τις αρχές του 2014 μέχρι και το τέλος Μαρτίου 2018 ξεκίνησαν έλεγχοι σε 2.121 υποθέσεις, ολοκληρώθηκαν έλεγχοι σε 1.591 υποθέσεις και βεβαιώθηκαν φόροι και πρόστιμα συνολικού ύψους 481.069.040,60 ευρώ. Σε κάθε υπόθεση καταλογίστηκαν κατά μέσο όρο ποσά φόρων και προστίμων ύψους 302.369 ευρώ.
Από το σύνολο των βεβαιωθέντων ποσών είχαν εισπραχθεί μέχρι τις 31/3/2018 τα 48.733.484,79 ευρώ, δηλαδή το 10,13%.
2) Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2018 (από την 1η/1/2018 έως την 31η/3/2018):
– Οι έλεγχοι που ξεκίνησαν σε υποθέσεις που περιλαμβάνονται στις 3 μεγάλες λίστες μεγαλοκαταθετών (“Λανγκάρντ”, “Μπόργιανς” και “εμβασμάτων εξωτερικού”) ήταν μόλις 403 ενώ οι έλεγχοι σε υποθέσεις μεγαλοκαταθετών που ολοκληρώθηκαν ήταν μόλις 122.
– Τα έσοδα που βεβαιώθηκαν από τους ελέγχους στις λίστες μεγαλοκαταθετών ανέρχονται μόλις σε 8.807.375,62 ευρώ, ενώ τα έσοδα που εισπράχθηκαν ήταν μόλις 7.090.480,91 ευρώ!
Το τελικό συμπέρασμα που προκύπτει πλέον είναι ότι η ευκαιρία που είχε το Δημόσιο να εισπράξει ποσά φόρων και προστίμων συνολικού ύψους πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ από οικονομικά ισχυρούς Έλληνες φορολογούμενους χάθηκε οριστικά.
Μερικές χιλιάδες πλούσιοι, οι οποίοι πριν και κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης φυγάδευσαν σε τράπεζες του εξωτερικού δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ, μη δηλωθέντα στην Εφορία, γλίτωσαν οριστικά από την πληρωμή φόρων και προστίμων σημαντικού ύψους καθώς οι εκκρεμείς φορολογικές υποθέσεις τους παραγράφηκαν οριστικά.
