Συνέντευξη
στον Δημ. Γκαρτζώνη
Η Ροδίτισσα Ελένη Σωτηρίου είναι αντιπρόεδρος και ιδρυτικό μέλος της ανθρωπιστικής οργάνωσης “Γιατροί Καρδιάς”. Ταξιδεύει συνεχώς για να φτάσει εκεί που υπάρχει ανάγκη! Η Αφρική είναι το δεύτερο σπίτι της και όπως η ίδια δηλώνει, προτιμά να βρίσκεται εκεί που είναι χρήσιμη και θυσιάζει με μεγάλη ευκολία την άνεση του σπιτιού της. Συγκινείται ακόμη και όταν βλέπει φωτογραφίες από τις αποστολές στην Αφρική και βουρκώνει και σκέφτεται ήδη την επόμενη αποστολή.
• Κυρία Σωτηρίου, από την ίδρυσή της, η οργάνωση “Γιατροί Καρδιάς” έχει πραγματοποιήσει αποστολές σε περισσότερες από 65 χώρες του κόσμου που βρίσκονται σε κατάσταση ανάγκης. Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε να έχετε δραστηριότητα και στην Ελλάδα. Έχει να κάνει η δραστηριότητα αυτή με την κρίση;
H αλήθεια είναι ότι επικεντρωνόμαστε στην Αφρική. Τα τελευταία χρόνια όμως εξαιτίας της κρίσης, αυξάνονται οι ανάγκες στην Ελλάδα και προσπαθούμε να βοηθήσουμε όπως και όσο μπορούμε. Στηρίζουμε π.χ. κάποια νοσοκομεία, προσφέροντας αναλώσιμα και όχι μόνο.
Πηγαίνουμε όπου μας το ζητάνε. Όταν χτυπάνε την πόρτα μας, ανταποκρινόμαστε, τουλάχιστον στις περιπτώσεις εκείνες που υπάρχει επείγον πρόβλημα.
Στο Πέραμα και στη Μεταμόρφωση Αττικής μάς έχει παραχωρήσει η εκκλησία ένα χώρο όπου εμβολιάζουμε τα παιδιά των οικογενειών που δεν έχουν ασφάλιση. Βέβαια με τους εμβολιασμούς των παιδιών δεν λύνεται το πρόβλημα. Οι ανάγκες είναι πολλές περισσότερες. Υπάρχουν ασθενείς σε νησιά οι οποίοι πρέπει να μεταβούν στην Αθήνα για να εγχειριστούν και χρειάζεται να συνοδεύονται από ένα κοντινό τους πρόσωπο.
Τα ταμεία βέβαια δεν καλύπτουν τα έξοδα του συνοδού… Προσπαθούμε λοιπόν σε ορισμένες περιπτώσεις να καλύπτουμε εμείς τις μετακινήσεις, τη διαμονή και το καθημερινό φαγητό ασθενών-συνοδών. Ιεραρχούμε τα περιστατικά και σε περιπτώσεις όπου υπάρχει πραγματική ανάγκη παρέχουμε στήριξη. Σας διαβεβαιώνω ότι υπάρχουν πάρα πολλά περιστατικά και από τη Ρόδο.
Μία από τις σημαντικές μας δράσεις στην Ελλάδα ήταν η προσφορά που κάναμε στις φυλακές υψίστης ασφαλείας στη Λάρισα. Είμαι υπερήφανη που καταφέραμε να μπούμε εκεί, πράγμα που δεν είναι καθόλου εύκολο. Μας το ζήτησαν και πήγαμε. Προσφέραμε πετρέλαιο, σεντόνια, κουβέρτες, υποδήματα και είδη ένδυσης. Μας υποδέχθηκαν με μεγάλη εγκαρδιότητα!
• Γνωρίζουμε ότι στηρίζετε και το Νοσοκομείο της Ρόδου, προσφέροντας μεγάλες ποσότητες αναλωσίμων…
Το Νοσοκομείο της Ρόδου το βλέπουμε σαν το σπίτι μας. Κάποια στιγμή θα χρειαστεί πιθανότατα να περάσουμε από εκεί. Θεωρούμε λοιπόν υποχρέωσή μας να προσφέρουμε αναλώσιμα και είδη πρώτης ανάγκης, παρόλο που δεν μας το ζητά κανείς. Όταν π.χ. πέφτει στην αντίληψή μας ότι υπάρχει έλλειψη σε κάποιο είδος, θα το προσφέρουμε. Γνωρίζουμε ότι το σύστημα προμηθειών έχει γίνει εξαιρετικά περίπλοκο και η διαδικασία αντικατάστασης κάποιου είδους σε έλλειψη, είναι χρονοβόρα. Γιατί λοιπόν να μη βοηθήσουμε σε μία τέτοια περίπτωση για να καλυφθεί η έλλειψη το συντομότερο δυνατό; Άλλωστε δεχόμαστε προσφορές φαρμάκων που δεν μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε στην Αφρική. Αυτά τα δίνουμε στο Νοσοκομείο. Γιατί να πάνε χαμένα;
• Η κρίση έχει μειώσει τη διάθεση προσφοράς;
Οι πόροι τους οποίους χρησιμοποιεί η Οργάνωση προέρχονται κυρίως από μέλη, συγγενείς και φίλους. Σε πολλές περιπτώσεις η προσφορά είναι συγκινητική. Υπάρχουν πραγματικά πολύ συγκινητικά παραδείγματα.
Ένα πηγάδι στην Αφρική κοστίζει λ.χ. 1.400 ευρώ. Υπάρχουν γονείς οι οποίοι όταν βαπτίζουν τα παιδιά τους ζητούν να μην πάρουν οι καλεσμένοι δώρα, αλλά να κάνουν κάποια δωρεά για να ενισχυθεί το έργο μας. Συγκεκριμένα σε μία περίπτωση, γονείς έγραψαν στο προσκλητήριο βάπτισης του γιου τους ότι αποφάσισαν η πρώτη του χριστιανική πράξη να την κάνει το παιδί με το μυστήριο αυτό. Αντί λοιπόν για δώρα, συγκεντρώθηκαν χρήματα για να ανοίξουμε ένα ακόμη πηγάδι. Μας συγκινούν πάντα τέτοιες προσφορές κυρίως όταν προέρχονται από ανθρώπους που δεν γνωρίζουμε καν. Η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν διαφημιστήκαμε. Ποτέ δεν βγήκαμε στην τηλεόραση για να ζητήσουμε βοήθεια. Αυθόρμητα αποφασίζουν οι άνθρωποι να μας βοηθήσουν.
• Συνεχίζετε τις αποστολές στη Συρία;
Πηγαίνουμε πλέον συχνά στη Συρία, μέσω Λιβάνου. Έχουμε συνεργάτες που παίρνουν τα φάρμακα από τα σύνορα. Εκεί πηγαίνουμε συχνά επειδή η ανάγκη σε φάρμακα είναι μεγάλη.
Ευχόμαστε να τελειώσει αυτή η παράνοια στη Συρία. Η χώρα βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση τα τελευταία χρόνια και είναι επόμενο να υπάρχουν ανάγκες. Τι γίνεται όμως με την Αφρική; Εκεί το πρόβλημα είναι διαρκές. Σε ένα πόλεμο θα έχεις απώλειες. Στην Αφρική;
• Μετά από όλα αυτά τα χρόνια, πώς σας υποδέχονται στην Αφρική;
Όχι απλά μας υποδέχονται εγκάρδια, μας έχουν σαν θεούς. Δεν μας αφήνουν να φύγουμε. Σε κάθε αποστολή δεν ξέρεις τι έχεις να αντιμετωπίσεις. Κάθε αποστολή έχει τις ιδιαιτερότητές της.
Εισπράττουμε μεγάλη αγάπη και αυτό δεν είναι τυχαίο. Κανείς δεν κάνει όλα αυτά που κάνουμε εμείς. Στην Κατσίνα στη Βόρεια Νιγηρία, το νερό και το φαγητό είναι ανύπαρκτα. Είναι δε ένα από τα ελάχιστα μέρη που δεν έχει πρόβλημα προσβασιμότητας. Αυτά τα υποσιτισμένα παιδιά απέχουν από την πρωτεύουσα 45 λεπτά. Άλλες διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις έχουν εκεί κοντά τη βάση τους… Ποιο είναι όμως το έργο τους…;
Στις αποστολές μας, συνήθως φτάνουμε σε απομακρυσμένες περιοχές, των οποίων οι κάτοικοι δεν έχουν την δυνατότητα να επισκεφτούν εύκολα γιατρό ή νοσοκομείο. Μετά από δύσκολη και χρονοβόρα διαδρομή (χωματόδρομοι, πέρασμα μέσα από χωράφια λόγω έλλειψης δρόμων, διάσχιση μικρών ποταμών), φτάνουμε στο σημείο όπου θα εργαστούμε. Εκεί στήνουμε το προσωρινό ιατρείο μας και χωρίς καθυστέρηση αρχίζουμε την φροντίδα των ασθενών.
Μας αναγνωρίζουν και μας σταματάνε στο δρόμο να μας πουν ότι τους σώσαμε και εμείς δεν μπορούμε να θυμηθούμε καν πότε και που συναντήσαμε τους ανθρώπους αυτούς. Συχνά τους αρκεί ένα άγγιγμα, μια αγκαλιά. Είναι πολύ σημαντικό το άγγιγμα για τους ανθρώπους αυτούς.
• Έχετε χτίσει κέντρα υγείας και νοσοκομεία. Ποιο από τα έργα ξεχωρίζετε;
Θα έλεγα το νοσοκομείο στο Μπουρούντι… Έγινε πολύ ωραία δουλειά εκεί. Μετά από ένα απροσδόκητο συμβάν αποφασίσαμε ότι η περιοχή χρειαζόταν ένα νοσοκομείο κοντά στα σύνορα με την Τανζανία. Κάναμε λοιπόν το νοσοκομείο με παθολογικό, γυναικολογικό και παιδιατρικό τμήμα. Κάναμε δε ένα χειρουργείο που όμοιό του δεν υπάρχει σε όλη την Αφρική. Δεν ήταν πολύ απλό όλο αυτό. Όταν όμως σε εμπιστεύονται και σε σέβονται… μπορείς να πετύχεις πολλά. Δούλεψαν και οι κάτοικοι της περιοχής για το χτίσιμό του. Προχωρήσαμε δε στη συνέχεια στη δημιουργία μίας σχολής νοσοκόμων εκεί παραδίπλα…
• Νιώθετε φόβο όταν βρίσκεστε σε αποστολή; Μετά την απαγωγή σας στη Βαγδάτη κάποια χρόνια πριν, φοβηθήκατε, σκεφτήκατε να σταματήσετε;
Πάντα ήμουν σίγουρη για τον εαυτό μου, δεν φοβήθηκα ποτέ. Άλλωστε γνώριζα πολύ καλά ότι αγαπάνε τους Έλληνες. Στο Ιράν είχαμε πάει πάνω από 100 φορές. Τη μία μας κρατούσαν 8 ώρες για να ελέγξουν τα χαρτιά μας την άλλη μπορεί να μας κρατούσαν μία μέρα… Ήταν μία γνωστή διαδικασία, την είχαμε συνηθίσει. Δεν σταματήσαμε ποτέ να πηγαίνουμε. Όταν όμως σου περνούν κουκούλα και σου δένουν τα χέρια, τα πράγματα είναι διαφορετικά… Δεν με κακοποίησαν, αλλά ήταν πραγματικό μαρτύριο να μένω δεμένη χειροπόδαρα κάτω στο τσιμέντο μέρα-νύχτα, χωρίς ένα στρώμα, μια κουβέρτα. Μου έφερναν φαγητό. Δεν το έτρωγα. Έπινα νερό και έτρωγα λίγο ψωμί που μου έδιναν.
Μετά από δύο-τρεις μέρες αιχμαλωσίας με τη βοήθεια του θεού και μίας Ιρακινής συγκρατούμενης κατάφερα να δραπετεύσω. Δεν μπορώ να πω ότι ήταν η καλύτερη εμπειρία που έζησα όλα αυτά τα χρόνια. Βέβαια, ποτέ δεν σκέφτηκα να σταματήσω τις αποστολές μετά από αυτό που μου συνέβη…
• Υπάρχουν στιγμές που κουράζεστε και που σκέφτεστε πού έχετε… μπλέξει;
Πραγματικά δεν έχω κάτι καλύτερο να κάνω. Τα παιδιά μου είναι τακτοποιημένα δόξα τω Θεώ. Θέλω λοιπόν να πηγαίνω εκεί όπου είμαι χρήσιμη. Δεν θα μπορούσα να κάθομαι σε ένα καναπέ και να ασχολούμαι με όλα όσα κάνει ή δεν κάνει η κυβέρνηση και πόσω δε μάλλον με τα κουτσομπολιά. Δεν έχουν νόημα για μένα όλα αυτά μπροστά στην προσφορά στον συνάνθρωπο.
• Ποιοι είναι οι στόχοι σας για το μέλλον;
Θέλω να εκπαιδευτούν τα νέα μας μέλη να συνεχίσουν στα βήματα μας. Όποιος έρχεται στην ομάδα θα πρέπει να έχει ως κίνητρο να βοηθά τον συνάνθρωπο ανεξαρτήτως χρώματος, φυλής, θρησκείας, ο οποίος δεν διαφέρει καθόλου από τον ίδιο μας τον εαυτό. Όλοι είμαστε ένα.
• Τι σας έχει διδάξει η Αφρική;
Αυτό που διαπιστώνω κάθε φορά είναι ότι υπάρχει τρομερή ανισορροπία στον πλανήτη. Δεν είναι φυσιολογικό αυτό. Σπαταλούνται πάρα πολλά χρήματα εκεί που δεν χρειάζεται ενώ υπάρχουν άνθρωποι που υποφέρουν…
Βλέπω να καταστρέφουμε τον πλανήτη υπόψη μας. Δεν σεβόμαστε τη φύση και όλα θα τα βρούμε μπροστά μας. Το κακό είναι ότι κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί στο δυτικό κόσμο ότι δεν γνωρίζει για τις προκλήσεις του περιβάλλοντος και για την εξάντληση των φυσικών πόρων. Στην Αφρική οι άνθρωποι δεν είχαν ενημέρωση. Δεν γνώριζαν. Εμάς θα μας στοιχίσουν πολύ περισσότερο οι συνέπειες από την επιβάρυνση του περιβάλλοντος. Τα σημάδια είναι εδώ και δεν πρέπει να τα αγνοούμε.
• Τι άλλο θα θέλατε να προσθέσετε; Πώς θέλετε να κλείσουμε αυτή τη συνέντευξη;
Εύχομαι να είναι καλά όλοι οι άνθρωποι. Εύχομαι να υπάρχει ειρήνη, υγεία και ευημερία σε όλο τον πλανήτη. Μόνο με τη χρήση και διακίνηση ναρκωτικών είμαι κάθετα αντίθετη και λυπάμαι που βλέπω το παλιό νοσοκομείο, ένα από τα ωραιότερα ιταλικά κτήρια να έχει καταντήσει στέγη των τοξικομανών. Αυτό το κτήριο θα μπορούσε να στεγάζει το ΙΚΑ. Θα ήταν κατάλληλο για το σκοπό αυτό. Ας είμαστε νοικοκύρηδες, ας μη ρημάζουμε όλη αυτή την κληρονομιά! Πρέπει να μάθουμε να είμαστε νοικοκυραίοι.
Οι Γιατροί Καρδιάς
*Η Οργάνωση “Γιατροί Καρδιάς” ιδρύθηκε το έτος 2001 από δέκα ελληνικές οικογένειες. Φέρει τη συμβολική ονομασία “Γιατροί Καρδιάς” για να εκφράσει το συναίσθημα της αγνής και ανιδιοτελούς αγάπης των ανθρώπων προς όλους και ειδικότερα προς τον πάσχοντα συνάνθρωπο.
Πολλά ιδρυτικά μέλη των “Γιατρών Καρδιάς” πραγματοποίησαν, ως ομάδα, σειρά από ανθρωπιστικές αποστολές κατά την περίοδο 1998-2001, καθώς και παλαιότερα -ήδη από τα χρόνια του πολέμου στη Γιουγκοσλαβία. Η οργάνωση έχει πραγματοποιήσει ως σήμερα πάνω από 850 αποστολές σε περισσότερες από 65 χώρες του κόσμου που βρέθηκαν σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι οι “Γιατροί Καρδιάς” δεν απασχολούν προσωπικό και βασίζονται αποκλειστικά στην εθελοντική συνεισφορά των μελών και των φίλων της οργάνωσης, οι οποίοι καλύπτουν και τα έξοδα λειτουργίας.
Οι σκοποί της οργάνωσης
– Δωρεάν προσφορά ιατρικών υπηρεσιών και φαρμάκων σε ολόκληρο τον πλανήτη
– Δωρεάν διανομή τροφίμων σε πληθυσμούς που δοκιμάζονται από έλλειψη τροφίμων και κακουχίες
– Δωρεάν χορήγηση ρουχισμού και εξοπλισμού σε ανθρώπους που στερούνται
– Φροντίδα για εξεύρεση πόρων για την ανέγερση, συντήρηση και εξοπλισμό υποδομών υγειονομικής φροντίδας αλλά και για τη μόρφωση και φροντίδα των παιδιών
– Υποβολή προτάσεων αλλά και βοήθειας προς το κράτος για τη λήψη μέτρων εκτέλεσης έργων που έχουν σχέση με την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας
