«Σώθηκαν» τελικά οι ιβίσκοι της Ρόδου, που είχαν προσβληθεί πριν από τέσσερα χρόνια, από την ασθένεια του ψευδόκοκκου ‘Maconellicoccus hirsutus’. Πρόκειται για ένα έντομο που προκαλεί μεγάλη ζημιά μέχρι και καθολική ξήρανση πάρα πολλών ειδών φυτών ενώ προσβάλλει και δέντρα.
Με σχετική μελέτη που εκπόνησε το Τμήμα Πρασίνου του Δήμου Ρόδου, αποφασίστηκε πέρσι, να σταματήσουν οι συνεχείς ψεκασμοί και να βρεθεί άλλος τρόπος για να λυθεί το πρόβλημα. Τελικά, έγινε προμήθεια ωφέλιμων εντόμων που τρέφονται με τον ψευδόκοκκο, τα οποία και εξαπολύθηκαν σε πολλές περιοχές του νησιού.
Η επιχείρηση ξεκίνησε το 2017 και φέτος, εμφανίσθηκαν τα πρώτα αποτελέσματα τα οποία είναι εντυπωσιακά:
«Μέσα σε ένα χρόνο, το φαινόμενο με την καταστροφή των ιβίσκων της Ρόδου έφτασε στο 90%! Κι ενώ κάναμε ψεκασμούς επί τέσσερα χρόνια συστηματικά, δεν υπήρξε αποτέλεσμα. Από την στιγμή που χρησιμοποιήσαμε τα ωφέλιμα έντομα με το όνομα Cryptolaemus και Nephus includens, τα οποία εξαπολύσαμε σε πολλές περιοχές, σε πάρκα κ.λπ. του νησιού, είδαμε τα αποτελέσματα. Είναι η πρώτη φορά μετά από τέσσερα ολόκληρα χρόνια, που οι ιβίσκοι έχουν ανοίξει, ανανεώθηκαν και βγάζουν φύλλα» δήλωσε στην «δημοκρατική» ο γεωπόνος κ. Σπύρος Γεραβέλης από το Τμήμα Πρασίνου του Δήμου Ρόδου.
Η επιχείρηση ξεκίνησε πέρσι, και συνεχίζεται αυτή την περίοδο με εξαπολύσεις ωφέλιμων τον Αύγουστο, θα συνεχιστεί σε όλο το νησί της Ρόδου και θα διαρκέσει δύο ολόκληρα χρόνια.
Ήδη εγκρίθηκε την περασμένη Δευτέρα από την Οικονομική Επιτροπή του Δήμου Ρόδου το ποσό των 73.200 ευρώ για την ανάθεση του έργου με τίτλο: ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΨΕΥΔΟΚΟΚΚΟΥ MACONELLICOCCUS HIRSUTUS».
Όπως υπογραμμίζει ο κ. Γεραβέλης: «Το ίδιο ποσόν διατέθηκε πέρσι μόνον για ένα χρόνο. Το νέο πρόγραμμα αφορά δύο χρόνια επειδή θα συνεχίσουμε την προσπάθεια καταπολέμησης της ασθένειας που προσβάλλει τους ιβίσκους της Ρόδου».
Τι είναι ο ψευδόκοκκος
Maconellicoccus hirsutus
Σημειώνεται ότι ο ψευδόκοκκος Maconellicoccus hirsutus, που ταυτοποιήθηκε από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο είναι ένα επικίνδυνο έντομο, το οποίο προκαλεί μεγάλη ζημιά μέχρι και καθολική ξήρανση πάρα πολλών ειδών φυτών.
Συγκεκριμένα έχουν παρατηρηθεί προσβολές στα παρακάτω είδη:
Θάμνοι: Ιβίσκος σινικός, ιβίσκος συριακός, δάφνη Απόλλωνα, αγγελική, βουκαμβίλια, σχίνος, ερυθρίνη, πικροδάφνη, γιουστίτσια, ποιντσιάνα, λαντάνα, νυχτολούλουδο.
Δένδρα: μπαοχίνια, μουριά, ακακία, ροβίνια, γιακαράντα, νεραντζιά, σοφόρα, χουρμαδιά, ουασιγκτόνια, σφενδάμι, φίκος nitida, κοραλλόδενδρο, μηλιά, ροδιά, ευκάλυπτος, ελιά.
Σε εισήγηση της αντιδημάρχου Πρασίνου κας Λίτσας Κρεμαστινού που εγκρίθηκε από το δημοτικό συμβούλιο Ρόδου τον περασμένο Ιούνιο, αναφέρονται αναλυτικά τα εξής:
«Πρόκειται για ένα έντομο εξαιρετικά επικίνδυνο, όχι μόνο για το αστικό πράσινο αλλά και για τις γεωργικές καλλιέργειες, αφού μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες σε κηπευτικά, δενδρώδη φυτά και αμπέλια.
Το είδος αυτό δεν έχει αναφερθεί ακόμα στην Ηπειρωτική Ευρώπη και περιλαμβάνεται στη λίστα 1 του Μεσογειακού και Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φυτουγείας. Η υπηρεσία μας εκτελεί τα προηγούμενα 3 χρόνια κατά την διάρκεια του καλοκαιριού 2-3 ψεκασμούς με θερινό πολτό σε μεγάλη έκταση στο αστικό πράσινο της πόλης και σε κάποιες κοινότητες. Τα αποτελέσματα είναι αποθαρρυντικά, οι προσβολές αυξάνονται , το αστικό πράσινο έχει αισθητά υποβαθμιστεί και διαφαίνεται ο κίνδυνος περαιτέρω υποβάθμισης, μέχρι και ολικής καταστροφής σε πολλές περιοχές.
Κατόπιν συνεννόησης με το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο και το Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού ‘ΔΗΜΗΤΡΑ’ καταλήξαμε στα παρακάτω μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
– Αυστηρό κλάδεμα όλων των προσβεβλημένων δένδρων και θάμνων
και καταστροφή των κλαδιών με καύση, έτσι ώστε να περιοριστεί ο
πληθυσμός των αυγών και διαχειμαζόντων εντόμων.
– Βιολογική καταπολέμηση με εξαπόλυση αρπακτικών εντόμων.
Πρέπει να εξαπολυθούν δυο είδη:
• Το πρώτο είναι ιδιαίτερα αδηφάγο και λειτουργεί στις υψηλές προσβολές ψευδόκοκκου που θα έχουμε το καλοκαίρι. Ονομάζεται Cryptolaemus montrouzieri.
• Το δεύτερο είδος είναι ιθαγενές της Μεσογειακής λεκάνης και ονομάζεται Nephus includens. Τα πλεονεκτήματά του είναι κυρίως δύο:
α) αρκείται σε χαμηλές πυκνότητες προσβολής, άρα μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε πριν ο ψευδόκοκκος αναπτυχθεί πληθυσμιακά και προκαλέσει αισθητική υποβάθμιση, και
β) έχει περίπου το μέγεθος του ψευδόκοκκου, οπότε μπορεί και καταδιώκει το φυτοφάγο στα καταφύγιά του (εγκολπώσεις, σχισμές, ρωγμές κτλ).
Βέβαια, εάν μας ξεφύγει ο ψευδόκοκκος πληθυσμιακά, δεν μπορεί να τον προλάβει τόσο εύκολα, οπότε απαιτείται ξανά η συνδρομή του Cryptolaemus.
Θεωρούμε ότι είναι επιτακτική η ανάγκη εφαρμογής των παραπάνω καθώς ο κίνδυνος για τεράστιες ζημιές στο αστικό πράσινο και στις καλλιέργειες είναι πολύ μεγάλος. Επίσης πρέπει να αναχαιτίσουμε όσο μπορούμε την εξάπλωσή του στην Ηπειρωτική Ευρώπη.
Το προηγούμενο έτος (2017) υλοποιήσαμε τη μέθοδο στα πάρκα της πόλης, και είχαμε εξαιρετικά αποτελέσματα. Το ίδιο θα επαναλάβουμε και φέτος με επέκταση της εξαπόλυσης σε όλο το νησί. Το αστικό πράσινο της πόλης της Ρόδου (πάρκα, πλατείες, νησίδες οδών, παρτέρια, σχολεία, εκκλησίες) που συντηρείται από το Τμήμα Μελετών Σχεδιασμού και Συντήρησης Πρασίνου της Δ/νσης Περιβάλλοντος και Πρασίνου του Δήμου Ρόδου καταλαμβάνει έκταση 400 στρεμμάτων και καλύπτεται από δένδρα, θάμνους, πόες και χλοοτάπητες. Οι χώροι αυτοί χρειάζονται τακτική φροντίδα που περιλαμβάνει εργασίες καθαρισμού, φρεζαρίσματα, βοτανίσματα, ποτίσματα, κλαδέματα θάμνων και δένδρων, επεμβάσεις φυτοπροστασίας, φυτεύσεις, κλπ. Επίσης στην πόλη της Ρόδου υπάρχουν 7.000 δένδρα σε δενδροστοιχίες που χρειάζονται ετήσια κλαδέματα (βαρύ κλάδεμα τον χειμώνα και ελαφρό το καλοκαίρι) και τακτικό καθαρισμό των λάκκων από ζιζάνια και παραφυάδες. Εκτός αυτών τακτικός καθαρισμός από ζιζάνια απαιτείται και κατά μήκος των περισσοτέρων πεζοδρομίων της πόλης, καθώς και των ακάλυπτων χώρων για λόγους πρόληψης πυρκαγιών. Ακόμα ο Δήμος διατηρεί δυο φυτώρια παραγωγής καλλωπιστικών φυτών (δένδρων, θάμνων και εποχιακών).
Άλλες τακτικές εργασίες του τμήματος περιλαμβάνουν:
Επίβλεψη και εκτέλεση έργων καταπολέμησης παρασίτων, εντόμων κ.λ.π σε σχολεία δημόσια κτίρια και κοινόχρηστους χώρους, φρεάτια, κλπ. όπου έχει κληθεί η υπηρεσία, σε πολλές Δημοτικές Ενότητες. Επίσης φυτοϋγειονομικοί ψεκασμοί σε δένδρα και θάμνους. Λειτουργία μηχανουργείου για συντήρηση εργαλείων, μηχανημάτων και οχημάτων της υπηρεσίας. Λειτουργία ελαφοκομείου, προμήθεια τροφών και παραχώρηση προσωπικού για την εύρυθμη λειτουργία του. Διενέργεια αυτοψιών σε αιτήματα δημοτών και υπηρεσιών σε όλες τις Δημοτικές Ενότητες. Στο Τμήμα Μελετών, Σχεδιασμού & Συντήρησης Πρασίνου της Δ/νσης Περιβάλλοντος & Πρασίνου υπηρετούν γεωπόνοι, τεχνολόγοι γεωπόνοι, τεχνίτες και εργάτες, οι οποίοι διαθέτουν τις εξειδικευμένες γνώσεις και την εμπειρία για εργασίες που εμπίπτουν στα συνήθη καθήκοντα του κλάδου τους.
Οι γεωπόνοι και τεχνολόγοι ασχολούνται με σύνταξη μελετών και επίβλεψη έργων, σύνταξη μελετών και εισηγήσεων για Τεχνικές Προδιαγραφές και ποσότητες εργαλείων και υλικών που απαιτεί η υπηρεσία, βελτίωση, προγραμματισμό και παρακολούθηση της συντήρησης των χώρων πρασίνου, προγραμματισμό και επίβλεψη λειτουργίας των φυτωρίων, ψεκασμών κλπ εργασιών, διενέργεια αυτοψιών σε όλο το νησί, οργάνωση εκδηλώσεων και εθελοντικών δράσεων κλπ.
Το εργατοτεχνικό προσωπικό ασχολείται με όλες τις παραπάνω εργασίες συντήρησης, καθαρισμού, ψεκασμών κλπ σε όλη την έκταση της πόλης.
Ταυτόχρονα αυξήθηκαν και οι υποχρεώσεις της υπηρεσίας λόγω της συνένωσης των πρώην Δήμων, οι οποίοι δεν είχαν προσωπικό στις ειδικότητες που αναφέραμε παραπάνω, και η Δ/νση έχει αναλάβει το σύνολο του νησιού. Να συμπληρώσουμε ότι στις αρμοδιότητες της Υπηρεσίας μας προστέθηκαν τελευταία και οι εργασίες καθαρισμού πεζοδρομίων και δενδροστοιχιών, αρμοδιότητες που μέχρι πρόσφατα ήταν αποκλειστικά της Δ/νσης Καθαριότητας (πρώην ΔΕΚΡ).
Η Δ/νση Περιβάλλοντος και Πρασίνου καταβάλλει προσπάθειες να αντεπεξέλθει εκτελώντας όλες τις απαραίτητες εργασίες προκειμένου, στην έκταση των 400 στρεμμάτων αστικού πρασίνου καθώς και στις δενδροστοιχίες, τόσο η υγιεινή όσο και η αισθητική εικόνα της πόλης να είναι η καλύτερη δυνατή. Αυτό είναι πολύ δύσκολο να πραγματοποιηθεί με το υφιστάμενο εργατικό προσωπικό που έχει μειωθεί δραματικά (πάνω από 60% τα τελευταία χρόνια). Επίσης η διαδικασία εξαπόλυσης ωφελίμων εντόμων και αξιολόγησης των αποτελεσμάτων απαιτεί εξειδικευμένη τεχνογνωσία και εμπειρία που το προσωπικό μας δεν διαθέτει».
