«Η Τουρκία οφείλει να αντιληφθεί ότι τυχόν κλιμάκωση των προκλήσεων θα επιφέρει μεγάλο κόστος για την ίδια, τόσο διπλωματικό όσο και οικονομικό» διαμήνυσε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα».
Ερωτηθείς σχετικά, απάντησε πως είναι γεγονός ότι υπάρχει μια σχετική ύφεση στο Αιγαίο τους τελευταίους μήνες, χωρίς να απουσιάζουν, όμως, παντελώς οι προκλήσεις και προσέθεσε: «Αυτή, όμως, είναι μια επιφανειακή μόνο αποτίμηση της κατάστασης. Η ουσία είναι ότι υπάρχει χάσμα μεταξύ των θέσεων των δύο χωρών. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η Τουρκία αρνείται να αποδεχθεί ως βάση επίλυσης οποιασδήποτε διαφοράς το Διεθνές Δίκαιο και ιδιαίτερα το Δίκαιο της Θάλασσας».
Αντιθέτως, επισήμανε ο υπουργός Εξωτερικών, η Τουρκία συνεχίζει να συμπεριφέρεται με κανόνες που ίσχυαν τον 19ο αιώνα, απειλώντας με πόλεμο τη χώρα μας εάν ασκήσουμε τα αναφαίρετα δικαιώματα μας και επιθυμεί να εφαρμόσει τη λεγόμενη «διπλωματία της κανονιοφόρου». «Δυστυχώς, ορισμένοι κύκλοι στην Τουρκία αρνούνται να αποδεχθούν ότι ζούμε στον 21ο αιώνα και ότι το έπος των αυτοκρατοριών, συμπεριλαμβανομένης της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, έχει περάσει ανεπιστρεπτί» υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών.
Παράλληλα, ο Νίκος Δένδιας έστειλε το μήνυμα πως η Ελλάδα, απέναντι σε μια χώρα όπως η Τουρκία, αντλεί δύναμη από τις συμμαχίες της με άλλες χώρες που μοιράζονται τις ίδιες αξίες. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με τις ΗΠΑ, αλλά και με τις χώρες της περιοχής, αποσαφήνισε και τόνισε πως «η πολιτική που αναπτύσσουμε εδώ και δύο χρόνια, καθώς και η ευρωπαϊκή δαμόκλειος σπάθη που κρέμεται πάνω από την Τουρκία, εφόσον επαναλάβει την παραβατική της συμπεριφορά, έχουν αρχίσει και φέρνουν απτά αποτελέσματα».
Σε ό,τι αφορά τις διερευνητικές επαφές με την Τουρκία, είπε πως αναμένουμε από την Άγκυρα να μας προτείνει νέες ημερομηνίες για τον 63ο γύρο, καθώς ο 62ος είχε λάβει χώρα στην Αθήνα τον Μάρτιο. Σχετικά με την ουσία αυτών των άτυπων και μη δεσμευτικών επαφών, ξεκαθάρισε εκ νέου ότι το μόνο ζήτημα που συζητείται είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο και τίποτα άλλο.
Αναφερόμενος στις τουρκικές εξαγγελίες για το άνοιγμα μέρους των Βαρωσίων, o Νίκος Δένδιας τονίζει πως δεν είναι απλώς μία ακόμα παράνομη ενέργεια της Τουρκίας η οποία καταπατεί και αγνοεί επιδεικτικά το Διεθνές Δίκαιο. Αποτελεί οργανωμένη προσπάθεια ριζικής αλλαγής του πλαισίου επίλυσης του Κυπριακού, υπογράμμισε.
Κατέστησε εκ νέου σαφές πως η Ελλάδα απορρίπτει οποιαδήποτε πρόταση δεν εντάσσεται στο πλαίσιο του ορίζουν οι αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, δηλαδή δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία, επισημαίνοντας ότι την ίδια θέση έχει υιοθετήσει και το σύνολο των κρατών-μελών του ΟΗΕ, με μοναδική εξαίρεση την Τουρκία.
Περαιτέρω, σημείωσε πως τα Βαρώσια, στο πλαίσιο μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, θα αποτελέσουν μέρος της ελληνοκυπριακής κοινότητας και υπενθύμισε πως ήδη από το 1979 υπήρχε συμφωνία για την επιστροφή των νόμιμων κατοίκων της περιοχής υπό διοίκηση του ΟΗΕ, ακόμα και πριν από την επίλυση του Κυπριακού. Σε αυτό το πλαίσιο, επισήμανε πως οι τουρκικές εξαγγελίες βάζουν ταφόπλακα στη συμφωνία αυτή και αποτελούν παράλληλα προσβολή και προς τον ΟΗΕ.
Απαντώντας σε σχετική επισήμανση του δημοσιογράφου, ο Νίκος Δένδιας είπε πως «σωστά παρατηρείτε ότι ορισμένες χώρες, όπως η Μεγάλη Βρετανία, στο πλαίσιο του Συμβουλίου Ασφαλείας, και η Γερμανία εντός ΕΕ αντιμετώπισαν αρχικά χλιαρά τις καταδικαστικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και του Συμβουλίου της ΕΕ». Ωστόσο, προσέθεσε, «υπάρχουν δύο σημαντικά ποιοτικά στοιχεία που δεν πρέπει να λησμονούμε. Οι αποφάσεις βγήκαν κατόπιν συμφωνίας όλων των μελών, τόσο των 15 μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ όσο και των 27 κρατών-μελών της ΕΕ».
Επιπροσθέτως, υπογράμμισε πως χώρες που τις συνδέουν ελάχιστα και τις χωρίζουν πολλά, όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Κίνα, η Ινδία και η Γαλλία συμφώνησαν να καταδικάσουν την Τουρκία, κάτι που δεν είχε συμβεί στο παρελθόν. Αυτό, σημείωσε, δεν είναι τυχαίο, αλλά αποτελεί προϊόν συντονισμένων προσπαθειών που κατέβαλε η χώρα μας μαζί με την Κύπρο και αποτελεί απόδειξη ότι τα ανοίγματα που κάνουμε αποδίδουν και δείχνουν -υπογράμμισε- ότι η Τουρκία τείνει να πάρει οριστικό διαζύγιο με τη διεθνή νομιμότητα αποτελώντας πλέον τη μειοψηφία του ενός.
Στη συνέχεια, ο υπουργός Εξωτερικών έκανε ειδική αναφορά στις ιδιαίτερα στενές σχέσεις που έχει αναπτύξει η χώρα μας τα τελευταία χρόνια με το Ισραήλ, την Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Σαουδική Αραβία και την Ιορδανία, προτάσσοντας ότι η ανάπτυξη των σχέσεων με τις χώρες της περιοχής βασίζεται σε έναν κοινό παρονομαστή: στην προσπάθεια εμπέδωσης της ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή στη βάση του Διεθνούς Δικαίου. Εξέφρασε δε την ελπίδα ότι και η Τουρκία θα ασπαστεί τις αξίες αυτές.
Παράλληλα, τόνισε «τα ανοίγματα» της χώρας σε περιφερειακό επίπεδο, αναφέροντας για παράδειγμα, την υπογραφή πρωτοκόλλου συνεργασίας με τον Αραβικό Σύνδεσμο, ενώ εξέφρασε την ελπίδα να συμβεί το ίδιο προσεχώς με το Συμβούλιο Συνεργασίας του Κόλπου, την έδρα του οποίου επισκέφθηκε τον περασμένο Απρίλιο.
Ιδιαίτερα σημαντική χαρακτήρισε ο Νίκος Δένδιας την επέκταση των σχέσεων της Ελλάδας με την Ινδία, χώρα, η οποία διατηρεί στενούς δεσμούς με αραβικές χώρες, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Σημείωσε ότι η επίσκεψη του Ινδού υπουργού Εξωτερικών πριν από ένα μήνα στην Αθήνα, η πρώτη σε σχεδόν δύο δεκαετίες, ήταν ευκαιρία να τονιστεί η προσήλωση των δύο χωρών στο Διεθνές Δίκαιο, αλλά και να γίνει μια πολύ ενδιαφέρουσα ανταλλαγή απόψεων για τις παγκόσμιες προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας, όπου υπήρξε σύγκλιση απόψεων.
Αναφερόμενος στην πρόσφατη επίσκεψή του στο Ισραήλ, σημειώνει πως ήταν η πρώτη Ευρωπαίου υπουργού Εξωτερικών υπό τη νέα κυβέρνηση και ότι είχε ιδιαίτερα εγκάρδια συνάντηση με τον νέο Ισραηλινό ομόλογό του.
Επίσης, ειδική μνεία έκανε για τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, τονίζοντας ότι βρίσκονται στο υψηλότερο σημείο τους. Επισήμανε πως οι επαφές με τη νέα κυβέρνηση συνεχίζονται σε όλα τα επίπεδα και ανέφερε ότι εφόσον το επιτρέψουν οι υγειονομικές συνθήκες, αναμένεται να μεταβεί στην Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο προκειμένου να συμμετάσχει στην Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Επίσης, γνωστοποίησε ότι προγραμματίζεται μετάβαση στην Ουάσιγκτον την περίοδο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου και ότι δύο πλευρές βρίσκονται σε συνεννόηση για τον ορισμό ημερομηνίας.
Σε ό,τι αφορά τις ελληνορωσικές σχέσεις, ο υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στους στενούς, ιστορικούς, θρησκευτικούς και πολιτιστικούς δεσμούς που ενώνουν τις δύο χώρες και τόνισε πως κατά την συνάντηση που είχε με τον Ρώσο ομόλογό μου Σεργκέι Λαβρόφ, στο Σότσι τον Μάιο, συμφώνησαν να εργασθούν ώστε αυτοί οι δεσμοί να ενισχυθούν έτι περαιτέρω. Στην προσπάθεια αυτή, επισήμανε, μπορεί να συνεισφέρει η ομογένεια, εκπροσώπους της οποίας συνάντησε στις ακτές της Μαύρης θάλασσας. Αναφερόμενος σε αυτή την επίσκεψη, είπε πως από όλα τα ταξίδια που έχει κάνει, αυτό ήταν από τα πιο συγκινητικά και προσέθεσε: «Η τελευταία επίσκεψη Έλληνα αξιωματούχου στην περιοχή ήταν του τότε πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, πριν από τρεις δεκαετίες. Οι ομογενείς που συνάντησα ζήτησαν ένα μόνο πράγμα: Έλληνες δασκάλους για να διδάσκονται τα παιδιά τους τη γλώσσα μας».
Κληθείς να απαντήσει για τις ελληνογερμανικές σχέσεις, ο Νίκος Δένδιας παρατήρησε πως είναι γνωστό ότι “διαβάζουμε” διαφορετικά τη σημερινή κατάσταση σε αρκετά ζητήματα που αφορούν την περιοχή μας, αρχής γενομένης από την αντιμετώπιση της Τουρκίας, αλλά και την εξαγωγή οπλικών συστημάτων που απειλούν να ανατρέψουν την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή. Από την άλλη πλευρά, επισήμανε, η Γερμανία είναι η ισχυρότερη οικονομική χώρα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και επομένως για την Ελλάδα η στενή και εποικοδομητική συνεργασία με το Βερολίνο, βασισμένη σε ειλικρινείς δεσμούς αλληλοσεβασμού, αποτελεί προτεραιότητα ανεξαρτήτως κυβέρνησης. Για τον λόγο αυτό, εξήγησε, καλλιεργούμε επαφές με τις σημαντικότερες δυνάμεις που διαδραματίζουν ρόλο στα πολιτικά δρώμενα σήμερα, αλλά και ενδεχομένως αύριο.