Σε μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις του, ο κ. Γιώργος Τσέλιος, Α’ Αντιπρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ρόδου, γενικός διευθυντής του ξενοδοχειακού συγκροτήματος “Sun Beach” και επίτιμος πρόξενος της Σουηδίας, της Νορβηγίας και της Δανίας, μιλά για τις νέες τάσεις στον τουρισμό και τις μεγάλες προκλήσεις στις οποίες πρέπει να ανταποκριθεί ο προορισμός.
Αναφέρεται στην πορεία της ΕΞΡ από το 2011 μέχρι σήμερα και δηλώνει ότι: «Το άνοιγμα της Ένωσης Ξενοδόχων σε ένα ευρύτερο και πιο αντιπροσωπευτικό δείγμα συναδέλφων, είναι το μεγαλύτερό μας επίτευγμα. Ήταν επιτακτική αυτή η αλλαγή». Αποκαλύπτει ότι δεν θα διεκδικήσει το αξίωμα του προέδρου της Ένωσης Ξενοδόχων για καθαρά προσωπικούς λόγους και τονίζει ότι οι νεότερες γενιές πρέπει να αναλάβουν ενεργό ρόλο.
Η συνέντευξη του κ. Τσέλιου αναλυτικά:
• Κύριε Τσέλιο, πώς θα χαρακτηρίζατε τη σεζόν του 2019 και πώς πιστεύετε ότι θα εξελιχθεί η επόμενη;
Η κάθε νέα σεζόν και ιδιαίτερα αυτή που έχουμε μπροστά μας, αποτελεί σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες. Το 2020 προβλέπεται μία δύσκολη χρονιά… Τα πρώτα θετικά μηνύματα μετά την WTM θα έλεγα ότι ήταν περισσότερο πολιτικά, παρά τεχνοκρατικά. Τρεις εβδομάδες μετά την έκθεση του Λονδίνου, οι πρώτες θετικές ενδείξεις έχουν ανατραπεί και έχουν ήδη αρνητικό πρόσημο. Βέβαια είναι αρκετά νωρίς για να εξάγει κανείς ασφαλή συμπεράσματα. Διαφαίνεται όμως ότι δεν θα είναι business as usual.
Μετά από συνεχείς προσπάθειες την τελευταία δεκαετία, η Ρόδος κατάφερε να αυξήσει τα τουριστικά μεγέθη και να ξεπεράσει κάθε προσδοκία. Βεβαίως βοήθησαν και οι γεωπολιτικές συγκυρίες. Βοήθησαν όμως και οι επενδύσεις που έγιναν σε νέες και υφιστάμενες μονάδες, καθώς χάρισαν φρεσκάδα στο τουριστικό μας προϊόν. Πλέον όμως, στις δύσκολες εποχές που βιώνουμε, αυτή η ισχυρή βάση που χτίσαμε, ταλαντεύεται και θα πρέπει να βρεθεί η ισορροπία μεταξύ των προσφερόμενων μεγεθών και της αγοράς.
Εάν είχε αποφευχθεί η πτώχευση του Thomas Cook, και μαζί με αυτό η ένδειξη της κατάρρευσης του Τουριστικού μοντέλου των Tour Operators, τότε θα είχαμε φθάσει σε θετικά νούμερα το 2019 και θα μπορούσαμε να μιλάμε για μία πραγματικά καλή σεζόν. Απαιτείται χρόνος για να ισορροπήσουμε ξανά και επανέλθουμε σε νέα πιο στιβαρή βάση. Πρέπει να μην ξεχνάμε ότι επιχειρούμε σε έναν πολύ ευάλωτο κλάδο και ότι επηρεαζόμαστε από εξωγενείς παράγοντες…
• Θέλω να επικαλεστώ την ιδιότητά σας του επίτιμου προξένου Σουηδίας, Νορβηγίας και Δανίας στη Ρόδο για να ρωτήσω γιατί τα νούμερα από αυτές τις αγορές παρουσιάζουν τελευταία κάποια υστέρηση… Πρόκειται για παραδοσιακά καλές αγορές της Ρόδου. Γιατί παρατηρείται αυτή η φθίνουσα πορεία των αφίξεων;
Είναι πολλά τα αίτια για την μείωση των Σκανδιναβών τουριστών. Οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι οι οικονομίες αυτών των χωρών παρουσιάζουν υστέρηση σε σύγκριση με το παρελθόν. Ίσως έχει παίξει ρόλο και το μεταναστευτικό… Κατά την προσωπική μου άποψη, αλλάζουν οι γενιές αλλάζουν και οι προτεραιότητες στην επιλογή των Τουριστικών προορισμών.
Πρωτίστως όμως οι κλιματικές αλλαγές και οι συνθήκες που επικρατούν στις χώρες αυτές έχουν επηρεάσει την ψυχολογία και εν τέλει τις χρονικές επιλογές των διακοπών των Σκανδιναβών. Παλαιότερα έκλειναν αρκετά νωρίς τις διακοπές τους, πλέον με την τεχνολογία έχουν πληθώρα επιλογών και εξετάζουν της τελευταίας στιγμής τις προσφορές στους προορισμούς. Από την πλευρά τους οι Tour Operators ζητάνε από πολύ νωρίς κίνητρα με εκπτώσεις για να ξυπνήσουν την ζήτηση, να τονώσουν την ψυχολογία του κόσμου και να κάνουν τον πτητικό προγραμματισμό τους στους προορισμούς. Κάτι που δεν το ζούσαμε στα προηγούμενα χρόνια. Πρέπει να δώσουμε έμφαση στην τεχνολογία και με σύγχρονα εργαλεία προώθησης, να μπορούμε να αυξήσουμε την ζήτηση. Κυρίως όμως πρέπει να ενισχύσουμε αυτή τη στενή σχέση που έχει η Ρόδος με τους Σκανδιναβούς, την οποία θεωρούν ένα ευγενή, φιλικό προς τις οικογένειες και πάνω απ’ όλα ασφαλή προορισμό.
• Η Αειφορία αποτελεί τρόπο ζωής για τους Σκανδιναβούς. Πιέζουν για την εφαρμογή πράσινων πρακτικών;
Αυτό όντως συμβαίνει εδώ και πολλά χρόνια. Είναι κοινωνίες ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένες ως προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο. Με το κίνημα της Greta Thunberg ίσως να ευαισθητοποιήθηκαν όλοι λίγο περισσότερο, όπως άλλωστε και όλη η ευρωπαϊκή κοινωνία. Μπορώ όμως να ομολογήσω ότι τα αντανακλαστικά των ξενοδόχων είναι γρήγορα και προσαρμοζόμαστε αποτελεσματικά στα νέα δεδομένα. Ήδη από το 2010 οι Σκανδιναβοί κατέστησαν σαφές ότι η αειφόρα και οι οικολογικές πρακτικές στην ξενοδοχία θα ήταν το next big thing, πράγμα το οποίο ζούμε. Φέτος για παράδειγμα καταργήσαμε εντελώς όλα τα πλαστικά μίας χρήσης στο ξενοδοχείο, χρησιμοποιώντας αποκλειστικά βιοδιασπώμενα, ανακυκλώσιμα, χάρτινα αντικείμενα κλπ. Είναι όμως μεγάλη η κουβέντα γύρω από την βιώσιμη λειτουργία ενός ξενοδοχείου και τις βιώσιμες πρακτικές που πρέπει να εφαρμόζονται που δεν μπορεί να αναλυθεί έτσι απλά…
• Αφορά όμως η αειφορία μόνο τα ξενοδοχεία;
Όντως, μπορεί τα ξενοδοχεία να έκαναν την αρχή, ωστόσο η βιωσιμότητα δεν περιορίζεται μόνο στον κλάδο της φιλοξενίας, αφορά το σύνολο της τουριστικής αλυσίδας. Πρέπει πάνω απ’ όλα να προσαρμόζει ο προορισμός βιώσιμες πρακτικές οι οποίες όχι μόνο να είναι ορατές αλλά και μετρήσιμες.
Οι κάτοικοι των Σκανδιναβικών χωρών έχουν συνηθίσει τα υψηλά standards διαβίωσης τα οποία προσδοκούν να πληροί και ο προορισμός των διακοπών τους. Αυτό πρέπει να το συνειδητοποιήσουμε, εάν θέλουμε να είμαστε ανταγωνιστικοί. Πρέπει να φτάσουμε όσο πιο σύντομα γίνεται στα πρότυπα τα δικά τους για να είμαστε συμβατοί, πράγμα δύσκολο γιατί είναι πολλά αυτά που πρέπει να γίνουν από πλευράς υποδομών στο νησί μας. Κι επειδή ακριβώς ο δρόμος προς την αειφορία είναι δύσκολος, οφείλουν να ενεργοποιηθούν οι τοπικές κοινωνίες και να συνεργαστούν με τους Τοπικούς φορείς και την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
• Αναφερθήκατε πριν στα σύγχρονα εργαλεία προώθησης… Θα ήθελα να σχολιάσετε την προβολή που έχει ο προορισμός. Θεωρείτε πώς είναι επαρκής;
Θα έλεγα ότι είναι μη επαρκής η προβολή του νησιού. Αντικειμενικά μιλώντας, υπάρχει υστέρηση στην προώθηση και αυτό, επειδή δεν έχουν ακόμη καταφέρει οι φορείς να συμφωνήσουμε ποιος θα είναι ο οργανισμός που θα διαχειριστεί τον προορισμό. Δυστυχώς ο κάθε φορέας λειτουργεί αυτόνομα με βάση τις οικονομικές δυνατότητές του, χωρίς ιδιαιτέρες συνέργειες και χωρίς να βλέπει την μεγάλη εικόνα του προορισμού.
Είναι όμως μεγάλη η κουβέντα αυτή και χρήζει μεγάλης ανάλυσης η διαχείριση του προορισμού. Δυστυχώς, σε αυτήν την χώρα όπου εμπλέκεται η πολιτική ισοπεδώνεται το έργο και το όραμα, όπου θα έπρεπε να είναι ανεπηρέαστο από θεάσεις και συμφέροντα. Εάν τελικά συμφωνήσουν οι φορείς για το DMO, θα πρέπει να εννοούμε έναν οργανισμό ανεξάρτητο, αυτόνομο οικονομικά & ανεπηρέαστο από πολιτικές σκοπιμότητες και συμφέροντα. Πρέπει λοιπόν να καταλάβουν όλοι και ειδικά οι νέες γενιές ότι όταν προοδεύει ο προορισμός, προοδεύει η κοινωνία, προοδεύουν και οι επιχειρήσεις και επωφελούμαστε όλοι μαζί. Δεν μπορούμε να εξελιχθούμε ως κοινωνία, εάν ο καθένας βλέπει το προσωπικό του συμφέρον και πράττει μόνο με γνώμονα αυτό.
• Κύριε Τσέλιο, είναι γνωστή η προσφορά σας στην Ένωση Ξενοδόχων Ρόδου. Περιγράψτε μας τη διαδρομή σας από το 2011 μέχρι σήμερα… Ποιο ήταν το μεγαλύτερο επίτευγμα όλα αυτά τα χρόνια;
Απαλλάξαμε την ΕΞΡ από τις γενιές που είχαν ‘’ρίξει άγκυρα’’ με την καλή έννοια. Μετεξελίξαμε την ΕΞΡ από ένα κλειστό συνδικαλιστικό σωματείο σε ένα πιο εξωστρεφές κλαδικό όργανο. Σε καμία περίπτωση δεν είμαστε μηδενιστές αλλά μόνο συνεχιστές. Χρειάζονταν νέες ιδέες, μία πιο σύγχρονη αντίληψη και ένας πιο μοντέρνος τρόπος δράσης. Μας εμπιστεύτηκαν τα μέλη να αλλάξουμε την φιλοσοφία και να κάνουμε το επόμενο βήμα.
Πλέον η ΕΞΡ έχει εξελιχθεί σε ένα κατ’ ουσία συλλογικό, κλαδικό όργανο με αντιπροσωπευτική συμμετοχή συναδέλφων όλων των κατηγοριών, όλων των περιοχών και όλων των ηλικιών, από όλη τη Ρόδο. Διευρύναμε τη σύνθεση του διοικητικού συμβουλίου, δώσαμε ελπίδα για το μέλλον. Δώσαμε το βήμα στην παραγωγική γενιά να αναλάβει τις ευθύνες της και να υλοποιήσει τα όνειρά της. Ζήσαμε αντίξοες συνθήκες, ύφεση, κρίση, αλλαγές κυβερνήσεων που πολέμησαν την επιχειρηματικότητα αλλά αντέξαμε. Κυρίως όμως διατηρήσαμε ζωντανή τη θεσμική ακεραιότητα της Ένωσης και την παραδίδουμε στις επόμενες γενιές στις σωστές βάσεις.
Το άνοιγμα της Ένωσης Ξενοδόχων σε ένα ευρύτερο δείγμα συναδέλφων, θεωρώ ότι είναι το μεγαλύτερο μας επίτευγμα. Ήταν επιτακτική αυτή η αλλαγή.
Όλο αυτό το έργο που έγινε οφείλεται πρωτίστως στον Αντώνη Καμπουράκη, ο οποίος ενέπνευσε όλη την Ομάδα που επέλεξε να είναι δίπλα του με το όραμά του για αλλαγή. Αισθάνομαι τυχερός που στάθηκα δίπλα του από την αρχή και που δούλεψα μαζί του ώστε να καταφέρει να γυρίσει σελίδα η Ένωση Ξενοδόχων Ρόδου.
Κρατήσαμε τον κλάδο ζωντανό. Κρατήσαμε το όνομα της Ρόδου ψηλά, συνεχίζουν να μας σέβονται και να μας υπολογίζουν παντού. Όλα αυτά τα πετύχαμε κλέβοντας πολύτιμο χρόνο από τις δουλειές μας, τις οικογένειές μας και τον προσωπικό μας χρόνο. Χαίρομαι λοιπόν που εμπνεύσαμε τις νέες γενιές να μας ακολουθήσουν και αυτό έπρεπε να κάνουμε άλλωστε.
Τώρα το πεδίο είναι καθαρό, οι συνθήκες εξαιρετικές για να παράγει κανείς έργο. Όσο δύσκολο και αν παραμένει το δημοσιονομικό περιβάλλον, η συνεργασία και η σύμπνοια μεταξύ της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των Κλαδικών Φορέων, όπως η ΕΞΡ και το Επιμελητήριο Δωδεκανήσου, πάντα θα δημιουργεί ευκαιρίες, τις οποίες οφείλουμε να προσφέρουμε στην κοινωνία, εάν θέλουμε να πάμε μπροστά.
Δεν μπορώ να μην αναφέρω ότι εξασφαλίσαμε την εργασιακή ειρήνη, υπογράφοντας πρώτοι την τοπική κλαδική συλλογική σύμβαση εργασίας, με το Σωματείο Ξεν/λήλων Ρόδου σε μία εποχή που τα δικαιώματα των εργαζόμενων αποτελούσαν γκρίζα ζώνη! Η τοπική μας σύμβαση λειτούργησε ως οδηγός και για άλλες Ενώσεις σε όλη την Ελλάδα. Οικοδομήσαμε την εμπιστοσύνη μεταξύ Εργοδότη και Εργαζόμενου, πράγμα θεμελιώδες για την εύρυθμη λειτουργία του κλάδου.
• Κλείνοντας, Κύριε Τσέλιο, δεν μπορώ να παραλείψω να σας ρωτήσω εάν θα είστε υποψήφιος στις εκλογές της ΕΞΡ. Θα διεκδικήσετε την προεδρία;
Για εμένα ήταν άκρως τιμητική η πρόταση και η καθολική αποδοχή του κλάδου να συνεχίσω το έργο που έχει παραχθεί. Έχω αποφασίσει όμως να κάνω ένα διάλειμμα για καθαρά προσωπικούς λόγους. Δεν πρόκειται όμως να εγκαταλείψω την Ενωση. Θα είμαι θερμός υποστηρικτής και πάντα συνοδοιπόρος στο έργο της. Θέλω να δώσω το βήμα σε νεότερους ανθρώπους να πορευτούν στο παραγωγικό ταξίδι συνεισφοράς στον κλάδο. Πρέπει να έρθει και η σειρά άλλων νέων ανθρώπων. Πρέπει πάση θυσία να συνεχισθεί αυτό το έργο που παράγαμε όλοι μαζί με σοβαρότητα, πολύ κόπο και δουλειά. Πρέπει, οι νεότερες γενιές που γεννήθηκαν και σμιλεύτηκαν μέσα στον τουρισμό και στα ξενοδοχεία, και έχουν επιστημονικό τους πεδίο τον Τουρισμό να αποκτήσουν λόγο και ρόλο. Εμείς μέχρι την λήξη της θητείας μας θα είμαστε εκεί για να εμπνέουμε. Μελλοντικά, εάν το επιτρέψουν οι συνθήκες, δεν αποκλείω να αναλάβω και πάλι ενεργό ρόλο.
Την κάνει με ελαφρά πηδηματάκια.Σωστός ο παίκτης.