Ξεκάθαρο το μήνυμα της Αθήνας προς την Αγκυρα: προσχηματικές προτάσεις για διερευνητικές επαφές δεν γίνονται δεκτές
Με μια πολύ σαφή και προκαθορισμένη στάση θα κινηθεί η ελληνική κυβέρνηση από σήμερα, αναγγελθείσα ημερομηνία λήξης των δραστηριοτήτων του «Ορούτς Ρέις» και στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, μέχρι και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 10ης και 11ης Δεκεμβρίου, όπου αναμένεται να γίνει έντονη συζήτηση σχετικά με το αν η Ε.Ε. θα πρέπει να προχωρήσει σε κυρώσεις κατά της Τουρκίας για τη στάση που κρατάει τους τελευταίους τέσσερις μήνες. Είναι απολύτως βέβαιο ότι μέχρι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο η Αθήνα δεν πρόκειται να αποδεχθεί καμία πρόταση της Αγκυρας για έναρξη διερευνητικών επαφών, καθώς τη θεωρεί προσχηματική, κάτι που συμμερίζονται και οι περισσότεροι Ευρωπαίοι. Στην πραγματικότητα, δυνατότητα έναρξης ουσιαστικού διαλόγου δεν μπορεί να υπάρξει ούτε τις επόμενες ημέρες μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, καθώς η Αθήνα επιθυμεί συγκεκριμένο σήμα από την Αγκυρα. Εάν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μέσω του Ιμπραήμ Καλίν, δηλαδή του βασικού διαύλου στο τρίγωνο Αγκυρας, Αθηνών και Βερολίνου, προχωρήσει σε μια κίνηση η οποία θα προβλέπει έναρξη διαλόγου, με μορατόριουμ ερευνών που θα εκτείνεται σε βάθος χρόνου, ώστε οι συζητήσεις ανάμεσα στις δύο χώρες να έχουν ορίζοντα και να διεξαχθούν σε ατμόσφαιρα αποκλιμάκωσης.
Την προηγούμενη Δευτέρα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε εκτενή συζήτηση με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια για τη διαμορφούμενη κατάσταση και τα δεδομένα. Τις επόμενες ημέρες το μήνυμα που εκπέμφθηκε από το Μέγαρο Μαξίμου και το υπουργείο Εξωτερικών ήταν αρκετά σαφές και με ξεκάθαρο αποδέκτη. Το ζήτημα είναι τι ακριβώς αναμένει η Αθήνα στις 10 και 11 Δεκεμβρίου, σε μια Σύνοδο Κορυφής που ακόμη δεν έχει διευκρινιστεί αν θα πραγματοποιηθεί διά ζώσης ή, ελέω πανδημίας, με τηλεδιάσκεψη. Από την Αθήνα ζητείται ένα μήνυμα, πέρα από το λεκτικό. Μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να είναι η ανάθεση σε ομάδα που θα πάρει τη λίστα με τις προτεινόμενες κυρώσεις από τον ύπατο εκπρόσωπο Ζοζέπ Μπορέλ και θα θέσει πλέον χρονικό ορίζοντα υλοποίησής τους, εφόσον η Τουρκία δεν επιδείξει εποικοδομητική συμπεριφορά. Υπάρχουν χώρες, όπως η Γαλλία, που επιθυμούν σκληρές κυρώσεις στον τομέα της οικονομίας, οι οποίες θα μπορούσαν να οδηγήσουν ακόμα και σε αναστολή της τελωνειακής ένωσης Ε.Ε. – Τουρκίας. Ο πλέον ένθερμος αντίπαλος μιας τέτοιας προοπτικής είναι η Ισπανία, καθώς τράπεζες και ασφαλιστικά ταμεία της συγκεκριμένης χώρας έχουν βαρύτατη έκθεση στην τουρκική οικονομία, για να μη γίνει λόγος για τους εξοπλισμούς. Ευαίσθητο ζήτημα για την Αθήνα αποτελεί πάντα η Λευκωσία, η οποία αναμένεται να ζητήσει κυρώσεις και να στηρίξει τη σκληρή γραμμή, αλλά και να δείξει την προθυμία της για έναρξη των συνομιλιών «από εκεί που σταμάτησε το Κραν-Μοντανά». Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης έχει διαπιστώσει ιδίοις όμμασι, τις τελευταίες εβδομάδες, τη διαφορά που υπάρχει ανάμεσα στον Μουσταφά Ακιντζί και τον Ερσίν Τατάρ, ο οποίος λειτουργεί αποκλειστικά και μόνον ως ανθύπατος του κ. Ερντογάν στα Κατεχόμενα, έχοντας ελάχιστη σχέση με την τοπική κοινωνία. Ο τρόπος με τον οποίο εξελέγη άλλωστε ο κ. Τατάρ είναι τόσο αμφιλεγόμενος, που δεν πείθει ούτε τους ίδιους τους Τουρκοκυπρίους. Ωστόσο, αυτή είναι πλέον η δυσάρεστη πραγματικότητα, και στη Λευκωσία προετοιμάζονται για τα χειρότερα.
Η στάση της Γερμανίας
Σε αυτό το εξαιρετικά δύσκολο περιβάλλον, η άποψη της Γερμανίας, η οποία έχει αναλάβει τη διευκόλυνση των επαφών ανάμεσα σε Αθήνα και Αγκυρα, παραμένει υπέρ του διαλόγου, ωστόσο μετά το κρεσέντο δυσανάλογης προκλητικότητας εκ μέρους της Τουρκίας, φαίνεται ότι και στο Βερολίνο οι προσδοκίες είναι περιορισμένες. Αξίζει, πάντως, να σημειωθεί ότι η συμπεριφορά της Τουρκίας δεν περνάει απαρατήρητη ούτε από τρίτες χώρες όπως η Σερβία, που παραδοσιακά, λόγω κυρίως των κυρώσεων της Ε.Ε. κατά της Ρωσίας, απέφευγε να συμμετάσχει σε εμπάργκο έναντι τρίτων χωρών. Πλέον, από την Πέμπτη, η Σερβία γίνεται μία από τις τρίτες, εκτός Ε.Ε., χώρες που συντάσσεται με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου υπέρ της παράτασης των κυρώσεων κατά της Τουρκίας για τις παράνομες γεωτρήσεις υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, που εγκρίθηκε για πρώτη φορά τον Νοέμβριο του 2019. Σημειώνεται ότι αυτές οι κυρώσεις αφορούν απαγόρευση ταξιδίων και «πάγωμα» περιουσιακών στοιχείων για άτομα που είναι υπεύθυνα για τη διεξαγωγή παράνομων δραστηριοτήτων στην Ανατολική Μεσόγειο και έχουν παραταθεί μέχρι τον Νοέμβριο του 2021.
Με βάση αυτή την εξαιρετικά περίπλοκη και διόλου ευοίωνη κατάσταση, η Αθήνα προχωράει έχοντας το ένα μάτι στραμμένο πέρα από τον Ατλαντικό. Η ανησυχία ότι ο κ. Ερντογάν μπορεί να εκμεταλλευθεί την περίοδο μέχρι την ορκωμοσία του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, είναι υπαρκτή. Οι πρόσφατες απειλές, που εξαπολύθηκαν κυρίως μέσω του κομματικού οργάνου (Γενί Σαφάκ), περί επιβίβασης σε εμπορικά πλοία με ελληνική σημαία ως… «αντίποινα» λόγω της νηοψίας που έγινε από τη γερμανική φρεγάτα «Αμβούργο» σε τουρκικό φορτηγό πλοίο, μόνο ελαφρά τη καρδία δεν λαμβάνονται από την Αθήνα, που παραμένει σε εγρήγορση σε πολλαπλά επίπεδα. Για όσους βρίσκονται σε διαρκή τριβή με τις τουρκικές προκλήσεις των τελευταίων μηνών, πιθανότερο σενάριο κλιμάκωσης θεωρείται η αποστολή πλωτού γεωτρύπανου στην περιοχή του «τριεθνούς» της ΑΟΖ Ελλάδας, Κυπριακής Δημοκρατίας και Τουρκίας, όπου το ερευνητικό «Μπαρμπαρός» διεξήγαγε τρισδιάστατες σεισμικές έρευνες τον Οκτώβριο του 2018, παρά τις οχλήσεις από φρεγάτες του Πολεμικού Ναυτικού. Προφανώς πιθανή μετακίνηση των τουρκικών ερευνητικών στα δυτικά του 28ου μεσημβρινού θα ανεβάσει κατακόρυφα την ένταση, καθώς εκεί έχει πλέον συμφέροντα και η Αίγυπτος.
Η Σαουδική Αραβία
Η Αθήνα από την πλευρά της κινείται σε σαφή πορεία σύσφιγξης των σχέσεων, εκτός από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, και με τις υπόλοιπες αραβικές σουνιτικές μοναρχίες, και τις επόμενες ημέρες θα υπογραφεί συμφωνία συνεργασίας και με τη Σαουδική Αραβία. Οι υπογραφές καθυστερούν λόγω πανδημίας και της δυσκολίας που αυτή επιβάλλει στις μετακινήσεις. Ωστόσο είναι απολύτως σαφές ότι και το Ριάντ, μέσω ενός συνδυασμού συμφωνιών και διμερών συνεργασιών με χώρες της Ε.Ε. όπως η Ελλάδα, εισέρχεται σταδιακά στο πεδίο της Ανατολικής Μεσογείου.
Πηγή: kathimerini.gr
