Ο μικρός Ηλίας έχει μόλις ολοκληρώσει το γράμμα του. Το διπλώνει με προσοχή για να το βάλει στον φάκελο. Είναι η πρώτη φορά που γράφει σε κάποιον, αλλά αυτός ο κάποιος… δεν είναι όποιος κι όποιος. Είναι ο Αγιος με την κόκκινη στολή και τα άσπρα γένια, που του έχουν πει ότι κάνει τα χατίρια όλων των παιδιών. Και αφού οι γονείς του δεν μπορούν να του αγοράσουν την μπάλα που έχει ζητήσει για να παίζει με τον μικρότερο αδελφό του, τότε είναι βέβαιο ότι ο Αγιος Βασίλης θα τα καταφέρει.
Το γράμμα του επτάχρονου Ηλία, που ζει σε ένα χωριό της Βόρειας Ελλάδας, είναι αληθινό. Είναι μία από τις χιλιάδες ιστορίες –χιλιάδες μικρές προσδοκίες στην πραγματικότητα– που αποτυπώνονται σε ένα κομμάτι χαρτί με παραλήπτη τον Αγιο Βασίλη. Οι πιο απλές και κάποιες φορές οι πιο απίθανες επιθυμίες κρύβονται σε αυτά τα γράμματα που είναι γεμάτα από παιδική αθωότητα, τρυφερές ζωγραφιές, ενίοτε από μουντζούρες και ανορθόγραφες λέξεις.
«Κατάθεση ψυχής»
Στον έβδομο όροφο του κτιρίου όπου στεγάζονται τα Ελληνικά Ταχυδρομεία, στην πλατεία Κοτζιά, υπάρχει ένα γραφείο που στα λίγα τετραγωνικά του φιλοξενεί έναν «πολύτιμο θησαυρό». Τις επιστολές που κάθε χρόνο στέλνουν τα παιδιά προς τον Αγιο Βασίλη. Η Ελένη Κοντού, υπεύθυνη του τομέα Δημοσίων Σχέσεων των ΕΛΤΑ, είναι εκείνη που τις παραλαμβάνει. Οπως λέει στην «Κ», κάθε γράμμα που διαβάζει είναι μία νέα έκπληξη – και όχι πάντα ευχάριστη. «Υπάρχουν αρκετά γράμματα από τα οποία λείπει το όνομα και η διεύθυνση αποστολέα, που συνήθως είναι και τα πιο στενάχωρα. Είναι γραμμένα από μεγαλύτερα παιδιά ή ενήλικες που μέσα από αυτή την επικοινωνία εκφράζουν προσωπικές αγωνίες για θέματα που αφορούν κυρίως την υγεία ή κάποιες οικονομικές δυσκολίες».
Eνα από αυτά τα γράμματα, που έφτασε πριν από λίγα χρόνια τέτοιες ημέρες στα ΕΛΤΑ, η Ελένη Κοντού θα το θυμάται πάντα. «Hταν ένα κορίτσι, η Μαργαρίτα, που έγραφε στον Aγιο Βασίλη να της δώσει δύναμη για να ανακοινώσει στην οικογένειά της πως ο αδελφός της βρισκόταν στην εντατική, ύστερα από ατύχημα με μοτοσικλέτα. Πριν το πει στη μητέρα της, έριξε ένα χαρτί μέσα στο γραμματοκιβώτιο και έφτασε στα χέρια μας», περιγράφει συγκινημένη. «Εμείς την αναζητήσαμε γιατί είχε γράψει το όνομα του αδελφού της και τη βρήκαμε μέσω του ΕΚΑΒ. Μιλήσαμε μαζί της, της είπαμε ότι η αγωνία της είχε φτάσει σε εμάς και ότι ήμασταν εκεί εάν χρειαζόταν κάτι. Ευτυχώς, στο τέλος πήγαν όλα καλά για τον αδελφό της».
Οι πιστοί του Αγιου Βασίλη περιμένουν με έναν τρόπο μαγικό ο σάκος του να χωρέσει τα πάντα. Iσως και μία δουλειά που θα τους βγάλει από την ανεργία. «Ανάμεσα στις επιστολές, τα τελευταία χρόνια έχει συμβεί να βρούμε ακόμη και βιογραφικά ανθρώπων που αναζητούν εργασία», λέει στην «Κ» η Βίκυ Μαντζιάρη, που εργάζεται στο τμήμα Δημοσίων Σχέσεων των ΕΛΤΑ. Eχει σαστίσει πολλές φορές από τις επιθυμίες που κρύβονται μέσα στους φακέλους. «Θυμάμαι τον μικρό Χριστάκη που έψαχνε γαμπρό για τη νονά του ή ένα κοριτσάκι με ειδικές ανάγκες που ζητούσε ένα ρολόι για να βλέπει την ώρα, αλλά και αρκετούς τα τελευταία χρόνια να ζητούν λίγο πετρέλαιο για να ζεσταθούν στο σπίτι τους».
«Διά χειρός» Αλκης Ζέη
Περισσότερες από 100.000 επιστολές κάθε χρόνο ταχυδρομούνται προς τον Aγιο Βασίλη. Και κάθε χρόνο τα ΕΛΤΑ απαντούν εκ μέρους του. Φέτος, μία από τις πιο αγαπημένες συγγραφείς των παιδιών, η Αλκη Ζέη, έχει αναλάβει αφιλοκερδώς, στο πλαίσιο της δράσης των ΕΛΤΑ «Γράψε ένα γράμμα στον Aγιο Βασίλη», να γράψει την απαντητική κάρτα, εμπνευσμένη από ένα βραβευμένο της έργο.
«Από την αγάπη που δείχνουν τα παιδιά στο “Kαπλάνι της βιτρίνας”, που τη διαπιστώνω στις επισκέψεις μου στα σχολεία, αποφάσισα να το κάνω ταχυδρόμο τους. Το καπλάνι να πάει τα γράμματά τους στον Aγιο Βασίλη», λέει στην «Κ» η Αλκη Ζέη. «Σε συνεργασία με τα ΕΛΤΑ, επιστρατεύσαμε το καπλάνι, αλλά και τη Βάσω Ψαράκη να ζωγραφίσει την κάρτα. Νομίζω ότι το αποτέλεσμα της συνεργασίας μας θα δώσει χαρά στα παιδιά τις γιορτινές αυτές μέρες».
«Μη θαμπωθείς από τα λαμπιόνια, η Ελλάδα υποφέρει»
Στην Ελλάδα της κρίσης, κάποια παιδικά γράμματα μοιάζουν να βρίσκονται κοντά στα προβλήματα, σαν να μην μπορούν να ξεφύγουν από αυτά. Οταν οι γονείς χάνουν τη δουλειά τους, τίποτα δεν μένει πια το ίδιο. Η καθημερινότητα αλλάζει, τα χρήματα δεν αρκούν ούτε για τα βασικά, πόσο μάλλον για κάποιο παιχνίδι. Ποιος όμως μπορεί να σβήσει την ελπίδα από τα παιδιά;
Μέσα στα γράμματά τους αποτυπώνεται η αγωνία για την επόμενη μέρα, για την επιστροφή στην κανονικότητα. Διστακτικά –κάποιες φορές ενοχικά– ζητούν από τον αγαπημένο τους Αγιο στήριξη, χωρίς να ξεχνούν το δώρο που θα τους δώσει λίγη χαρά. Οπως σε αυτό το γράμμα κάποιου μικρού κοριτσιού: «Αγιε Βασίλη, σε παρακαλώ μη θυμώνεις αν θα σου ζητήσω κάτι. Η μαμά δεν μπορεί να μου πάρει το δώρο που θέλω γιατί δεν δουλεύει. Εσύ όμως μπορείς. Το δώρο που θα ήθελα είναι μία κούκλα Μπάρμπι. Αν δεν έχεις λεφτά, δεν πειράζει».
Και όταν η ελπίδα δεν φαίνεται να υπάρχει πουθενά, ακόμη και οι ενήλικες μπαίνουν στον πειρασμό να γράψουν στον Αγιο που έχει τη φήμη ότι πραγματοποιεί τα όνειρα των ανθρώπων. Η ανώνυμη επιστολή μιας γυναίκας που στα 45 της αναζητά δουλειά είναι από εκείνες που δύσκολα μπορεί κάποιος να αγνοήσει. « […] Μη θαμπωθείς και φέτος από τα πολύχρωμα λαμπιόνια και τα στολίδια που θα δεις στα δέντρα της πόλης και θεωρήσεις ότι όλα είναι μια χαρά. Ο κόσμος πεινάει και υποφέρει στην Ελλάδα. Δεν λένε τίποτα πλέον στα παιδιά τα κουνιστά αλογάκια και οι πολύχρωμες κουκλίτσες που έχεις στο σακίδιό σου! Λυπάμαι που στο γράφω», εξομολογείται στον Αγιο Βασίλη και συνεχίζει:
«Φέρε ό,τι καινοτόμο νομίζεις ότι μπορεί να κάνει τη διαφορά στη ζωή μας. Κάτι που θα μας κάνει “κλικ” και θα ξαναστήσουμε όλοι μαζί την Ελλάδα στα πόδια της, κάτι που θα εξαφανίσει το μαύρο από τη ζωή μας και θα μας κάνει να πάρουμε μπρος. Λένε ότι κάνεις μαγικά και εγώ σαν Ελληνίδα άνεργη στα 45 μου χρόνια, έχω ανάγκη να πιστέψω ότι μπορείς κάτι να αλλάξεις στη ζωή όλων μας. Είσαι η τελευταία μας ελπίδα!».
Τα παιδιά νοιάζονται για τα άλλα παιδιά και αυτό το καταλαβαίνει κανείς από τα γράμματά τους προς τον Αγιο Βασίλη. Ενας μεγάλος αριθμός επιστολών, που φθάνουν στα ΕΛΤΑ μέσα από τα κόκκινα γραμματοκιβώτια, φανερώνει την αγάπη και το αληθινό ενδιαφέρον των παιδιών προς τους συνομηλίκους τους που υποφέρουν από τον πόλεμο και τη φτώχεια. Πριν από λίγα χρόνια, ένα μικρό αγόρι είχε γράψει για τα παιδιά, θύματα του πολέμου: «Αγιε μου Βασίλη, φέτος θέλω να αδειάσεις τον σάκο σου με τα δώρα και να τα δώσεις σε όλα τα φτωχά παιδιά. Υστερα, καθώς θα γυρίζεις από χώρα σε χώρα, μάζεψε όλα τα όπλα του πολέμου και κλείσ’ τα καλά μέσα στον σάκο σου για να μην μπορεί να τα βρει ποτέ κανείς».
Σήμερα, πολλά παιδιά στην Ελλάδα δείχνουν μέσα από τις ίδιες επιστολές την αγάπη που νιώθουν για τα προσφυγόπουλα. Αλλωστε, τα παιδιά αυτά που έφυγαν κυνηγημένα από την πατρίδα τους εξαιτίας του πολέμου, σήμερα μπορεί να κάθονται μαζί τους στο ίδιο θρανίο, να κάνουν τα ίδια μαθήματα, να παίζουν μαζί τους στο διάλειμμα.
Χαρά για τα παιδιά
Πριν από λίγες μέρες, στα Ελληνικά Ταχυδρομεία έφτασε το γράμμα της Σοφίας. Η μικρή μαθήτρια γράφει στον Αγιο Βασίλη, με την ωριμότητα που θα ζήλευαν πολλοί μεγαλύτεροί της. Τι ζητά; Οχι κάποιο παιχνίδι για την ίδια, αλλά λίγη χαρά για τους φίλους της που ήρθαν στην Ελλάδα από τις εμπόλεμες ζώνες.
«[…] Κατάλαβα πως εγώ έχω σπίτι και είμαι χαρούμενη. Ομως, υπάρχουν μερικά παιδάκια που δεν έχουν τίποτα από όλα όσα έχω εγώ. Είναι άστεγα και ταλαιπωρημένα, προσφυγόπουλα και άλλα που στο σπίτι τους επικρατεί βία. Ξέρω πως εγώ δεν θα ήθελα να περνάω όσα περνάνε. Ούτε τα ίδια διάλεξαν να είναι έτσι όπως είναι. Οπότε το δώρο μου για τα Χριστούγεννα θέλω να είναι να δω αυτά τα παιδάκια χαρούμενα», γράφει η Σοφία. «Ξέρω πως η δουλειά σας δεν είναι αυτή, απλά θα ήθελα να πω σε κάποιον αυτό που νιώθω. Θα ήμουν πολύ ευτυχισμένη αν έβλεπα έστω κι ένα από αυτά τα παιδάκια χαρούμενο».
Να γίνει ένα θαύμα ζητούν ακόμη και οι «μεγάλοι»
Δεν κρύβουν όλα τα γράμματα την παιδική ανεμελιά. Η επιστολή που έφτασε στα γραφεία των ΕΛΤΑ με ημερομηνία 6 Δεκεμβρίου 2016, ήταν κλεισμένη σε έναν λευκό φάκελο που απέξω είχε μία παιδική ζωγραφιά: Ενα χριστουγεννιάτικο δέντρο χωρίς χρώμα. Το γράμμα ωστόσο δεν ήταν γραμμένο από κάποιο παιδί – αποστολέας του ήταν μία νεαρή γυναίκα, μητέρα ενός παιδιού.
«Αγαπητέ μου Αγιε Βασίλη, είναι η πρώτη φορά που σου γράφω γράμμα… είμαι 39 ετών. Εδώ και τρία χρόνια παλεύω με τον καρκίνο. Είμαι σε διαρκή πόλεμο μαζί του, μέχρι τώρα τον νικώ αλλά ξανάρχεται».
Μέσα από αυτές τις απλές λέξεις που φανερώνουν την αγάπη της για τη ζωή και τη θέλησή της να καταφέρει να μεγαλώσει την κόρη της, η γυναίκα αυτή νιώθει την ανάγκη να πιστέψει στον Αγιο των παιδιών, που –όπως λέγεται– φέρνει ευλογία και τύχη.
«Θα ήθελα, λοιπόν, φέτος τα Χριστούγεννα να γίνει ένα θαύμα και να καταφέρω να τον νικήσω μια και καλή. Με άλλα λόγια, σου ζητώ να μου φέρεις για δώρο την καλή υγεία μου για να χαρώ την υπέροχη κόρη μου». Και η συγκινητική επιστολή, που εστάλη χωρίς όνομα και διεύθυνση, κλείνει με αυτόν τον όμορφο τρόπο: «Δεν είμαι απόλυτα καλό παιδί, αλλά θα προσπαθήσω περισσότερο. Σε ευχαριστώ».
Οι εργαζόμενοι στα ΕΛΤΑ θυμούνται κι άλλες παρόμοιες επιστολές. Ισως όχι πολλές, όμως είναι από αυτές που δύσκολα μπορεί κανείς να ξεχάσει. Σε ένα αντίστοιχο γράμμα, πριν από λίγα χρόνια ένα μικρό κορίτσι, η Ελένη, ζητούσε από τον Αγιο Βασίλη να κάνει ένα θαύμα για τη μητέρα της. « […] Πρώτα πρώτα να κάνεις καλά τη μαμά μου που είναι άρρωστη. Οταν ήταν καλά και δούλευε πάντα ερχόταν ο Αϊ-Βασίλης τη βραδιά των Χριστουγέννων κάτω από το δέντρο. Τώρα ξέρω καλά πως τα δώρα τα έφερνε αυτή… Εγώ θέλω μόνο τη μαμά να κάνεις καλά για να χαμογελάει πάντα. Σε φιλώ χίλιες φορές. Σε αγαπώ πολύ. Ξέρω ότι υπάρχει το πνεύμα σου».
«Dear Santa…»
Στα Ελληνικά Ταχυδρομεία φθάνουν γράμματα όχι μόνο από την Ελλάδα, αλλά και από το εξωτερικό. Και αυτά κάθε χρόνο είναι και πιο πολλά. Παιδιά από την Αμερική, τον Καναδά, την Κίνα, την Ευρώπη, γράφουν στον αγαπημένο τους Santa Claus ελπίζοντας το γράμμα τους να φτάσει σε εκείνον μέσω (και) της χώρας μας. Είναι γράμματα γεμάτα αγάπη, ευχές και όνειρα, που δεν διαφέρουν πολύ από τα όνειρα και τις προσδοκίες των παιδιών της Ελλάδας. Σε ένα από αυτά, η 7χρονη Σίλεϊ από τον Καναδά γράφει:
«Αγαπητέ Santa, πέρυσι ήμουν καλό κορίτσι. Βοήθησα στις δουλειές του σπιτιού χωρίς να μου το ζητήσουν και φρόντισα τα ζωάκια μας. Τα πάω πολύ καλά στο σχολείο και στις δραστηριότητές μου. Σε παρακαλώ, θα μπορούσες να μου στείλεις ένα μεγάλο δώρο αυτή τη χρονιά;».
Από τα πιο όμορφα γράμματα που έφτασαν φέτος είναι αυτό της μικρής Χλόης, από την Ταϊβάν. Μόλις πριν από λίγους μήνες μετακόμισε με τους γονείς που την υιοθέτησαν στη Νέα Υόρκη. Στο γράμμα της αποτυπώνεται η γλυκύτητα και η αθωότητα ενός παιδιού πέντε χρόνων:
«Αγαπητέ Santa, πώς είσαι; Ελπίζω να με θυμάσαι ακόμη. Το όνομά μου είναι Χλόη Τσανγκ. Πριν από λίγους μήνες μετακόμισα στην Αμερική από την Ταϊβάν με τους θετούς γονείς μου. Είμαι 5 χρόνων και ξεκίνησα νηπιαγωγείο τον Σεπτέμβριο. Μου αρέσει το σχολείο. Τις περισσότερες φορές όμως δεν καταλαβαίνω αυτά που λένε οι άνθρωποι γύρω μου. Δεν έχω νιώσει ακόμη φόβο, αισθάνομαι καλά να κάθομαι ήσυχα στην τάξη και να μαθαίνω. Η μητέρα μου μού είπε να συνεχίσω να χαμογελάω γιατί έτσι θα κάνω φίλους. Εχει δίκιο. Πιάνει. Ευτυχώς και τα αγγλικά μου είναι καλύτερα μέρα με τη μέρα. Σε ευχαριστώ πολύ για τα βιβλία που μου έστειλες πέρυσι. Αυτή τη χρονιά θα ήθελα να λάβω πολλά αυτοκόλλητα σε παρακαλώ. Θα τα χρησιμοποιήσω στη ζωγραφιά μου για να φτιάξω ένα μοναδικό έργο Τέχνης. Ελπίζω να σου άρεσαν τα μπισκότα από μέλι που ετοιμάσαμε πέρυσι για εσένα. Αυτή τη χρονιά έχουμε φτιάξει σπιτικά μπισκότα από πράσινο τσάι για εσένα και καρότα για τους ταράνδους σου, Χλόη».
