Σε καθοριστικό παράγοντα για τη διαμόρφωση των εξελίξεων στον ελληνικό τουρισμό το 2017 αναδεικνύεται η αστάθεια που διατηρείται σε άμεσα ανταγωνιστικούς προορισμούς, όπως η Τουρκία και η Αίγυπτος. Οι τρομοκρατικές επιθέσεις στη γειτονική χώρα αποτρέπουν για άλλη μία χρονιά τους ξένους τουριστικούς οργανισμούς να «ανοίξουν» ως προορισμό την Τουρκία στους πελάτες τους. Συνολικά η Τουρκία σε 18 μήνες έχει δεχθεί 36 τρομοκρατικές επιθέσεις. Ετσι, η περιορισμένη δυναμικότητα ασφαλών ξενοδοχειακών κλινών στη Μεσόγειο στρέφει το ενδιαφέρον των ξένων στην Ελλάδα. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι πριν καν αξιοποιηθούν τα διαθέσιμα κονδύλια του υπουργείου Τουρισμού για την ενίσχυση της τουριστικής περιόδου του 2017, οι κρατήσεις από τις βασικές αγορές μας στους δημοφιλείς προορισμούς της χώρας κινούνται με διψήφιο ποσοστό αύξησης.
Πέραν της αναταραχής στη Τουρκία, σημαντικό ρόλο για τη μέχρι στιγμής ενίσχυση των συνολικών κρατήσεων παίζει και η διατήρηση των τιμών σε ανταγωνιστικά επίπεδα από την πλευρά των Ελλήνων ξενοδόχων. Αδύναμες, ωστόσο, εμφανίζονται οι κρατήσεις σε νησιά του βορείου Αιγαίου με υψηλές προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές. «Κλειστοί» παραμένουν επίσης για τους μεγάλους ταξιδιωτικούς οργανισμούς και οι δημοφιλείς προορισμοί της Αιγύπτου, όπως για παράδειγμα το Σαρμ ελ Σέιχ. Το άλλο θετικό νέο για τον ελληνικό τουρισμό το 2017 είναι η μεταφορά αρκετών πτήσεων από την Ισπανία προς τη χώρα μας. Και αυτό γιατί κατά τη διάρκεια του 2016 παρατηρήθηκε το φαινόμενο μη ικανοποιητικής πληρότητας σε πτήσεις προς την Ισπανία, λόγω έλλειψης διαθέσιμων ξενοδοχειακών κλινών.
Προβλήματα
Δεν παρατηρούνται, όμως, μόνο ευνοϊκές συγκυρίες για τον ελληνικό τουρισμό. Υπάρχει και μια σειρά παραμέτρων που μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά. Ζητούμενο παραμένει η διαχείριση της εικόνας της χώρας στις ξένες αγορές σε σχέση με το προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα. Τυχόν έξαρση των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών σε κρίσιμες περιόδους αιχμής μπορεί να δημιουργήσει, όπως και φέτος, προβλήματα στην ελληνική τουριστική βιομηχανία. Επιπλέον, μη αναστρέψιμη θεωρείται η πτώση κατά περίπου 30% των επιβατών της κρουαζιέρας για το 2017. Αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι οι εταιρείες του κλάδου, κόβοντας την Τουρκία από τα προγράμματά τους για λόγους ασφαλείας, περιόρισαν και τον αριθμό των ενδιάμεσων στάσεων σε ελληνικούς προορισμούς. Αν και για κάποιους προορισμούς του Αιγαίου, η μείωση έγινε λόγω της μη ικανοποιητικής διαχείρισης των υψηλών προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών.
Εξάλλου, «αγκάθι» παραμένει η υπερφορολόγηση που έχουν υποστεί οι τουριστικές επιχειρήσεις την τελευταία διετία. Πρόσθετη επίπτωση στην ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος θα προκύψει από τις αυξήσεις που επιβάλλονται σε καύσιμα, καφέ κ.ά. Παράλληλα, οι αρμόδιοι κυβερνητικοί φορείς δεν έχουν ξεκαθαρίσει επισήμως εάν θα επιβληθεί το τέλος διανυκτέρευσης στα τουριστικά καταλύματα από την 1.1.2018. Μία τέτοια εξέλιξη θα αρχίσει να επηρεάζει από φέτος τον ξενοδοχειακό κλάδο ενόψει έναρξης από τον επόμενο μήνα της υπογραφής των συμβολαίων με τους ξένους τουριστικούς οργανισμούς για τη σεζόν του 2018. Μάλιστα, υπάρχουν ξενοδόχοι οι οποίοι δηλώνουν ότι αν τελικώς επιβληθεί το τέλος θα προχωρήσουν από φέτος σε πώληση των μονάδων τους. Και βέβαια σε όλα αυτά θα πρέπει να προστεθεί και ο μόνιμος κίνδυνος που ελλοχεύει τα τελευταία χρόνια σε σχέση με πιθανές πολιτικές ή οικονομικές εξελίξεις, που όταν συμβαίνουν επηρεάζουν, δυσμενώς, το τουριστικό προφίλ της χώρας στις ξένες αγορές. Ειδικά σε ό,τι αφορά το οικονομικό σκέλος, η τουριστική αγορά θεωρεί ότι θα πρέπει να ολοκληρωθεί ομαλά και χωρίς νέες καθυστερήσεις η β΄ αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος.
Δύο ταχύτητες
Στο μεταξύ, πέραν της επικράτησης των ευνοϊκών ή αρνητικών παραμέτρων για τη διαμόρφωση του τουριστικού τοπίου στη χώρα για το 2017, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, Ανδρέας Ανδρεάδης, εκτιμά πως παγιώνεται η τάση του τουρισμού «δύο ταχυτήτων». Οπως επισημαίνει χαρακτηριστικά, από τη μία υπάρχουν καθιερωμένες περιοχές και επιχειρήσεις με αναγνωρίσιμη τουριστική ταυτότητα, που κινούνται από θετικά έως πολύ θετικά, και από την άλλη υπάρχουν πολλές περιοχές και επιχειρήσεις που καταγράφουν αρνητικά αποτελέσματα, κυρίως λόγω της υπερφορολόγησης.
Οι τουριστικοί φορείς της χώρας ευελπιστούν το 2017 να ανατραπεί ο αρνητικός απολογισμός που καταγράφηκε στη χώρα το 2016 σε ό,τι αφορά τις ταξιδιωτικές εισπράξεις με βάσει τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Σύμφωνα με αυτά, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις για το διάστημα Ιανουαρίου – Οκτωβρίου μειώθηκαν κατά 575 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με το ίδιο διάστημα του 2015. Την ίδια περίοδο, Ισπανία και Κύπρος κατέγραψαν σημαντικές αυξήσεις στα τουριστικά τους έσοδα παίρνοντας μερίδιο τόσο από την Ελλάδα όσο και από την Τουρκία.
Καθημερινή