ης Χαράς Καλημέρη
Νέο κύκλο μεταρρυθμίσεων σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης ανοίγει το 2017 η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας υπό το… βλέμμα των Θεσμών. Το σχέδιο, το οποίο θα αναπτυχθεί σε βάθος τριετίας, προβλέπει αναβάθμιση των δύο τελευταίων τάξεων του Λυκείου και νέο σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ από το 2020 με «διαβατήριο» το αναβαθμισμένο Εθνικό Απολυτήριο, αξιολόγηση των σχολικών μονάδων και του εκπαιδευτικού έργου, καθώς και ενιαίο χώρο ανώτατης εκπαίδευσης. Όσο για το πολυσυζητημένο θέμα των 20.000 μόνιμων διορισμών στην εκπαίδευση, αυτό παραπέμπεται στις ελληνικές καλένδες.
Ειδικότερα, τον «γόρδιο δεσμό» του εξεταστικού συστήματος θα επιχειρήσει να κόψει τη νέα χρονιά ο υπουργός Παιδείας, Κωνσταντίνος Γαβρόγλου ο οποίος έχει δηλώσει ότι το σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων είναι «απάνθρωπο» και έχει υποσχεθεί την κατάργησή του. Όπως έχει ανακοινώσει ο ίδιος, από το 2020 η εισαγωγή σε Πανεπιστήμια και ΤΕΙ θα γίνεται με βάση το αναβαθμισμένο Εθνικό Απολυτήριο το οποίο θα συνδυαστεί με τη δημιουργία ενός πρώτου, προπαρασκευαστικού έτους σπουδών στα ανώτατα ιδρύματα της χώρας. Δύο είναι οι βασικοί άξονες του νέου συστήματος:
• Ενισχύεται ο μορφωτικός ρόλος του Λυκείου μέσω της ριζικής αναμόρφωσης του ωρολογίου προγράμματος των δύο τελευταίων τάξεων και ορθολογισμό της ύλης. Στόχος είναι το Λύκειο να απονέμει αναβαθμισμένο και αξιόπιστο Εθνικό Απολυτήριο, το οποίο θα αποτελέσει και τη βάση για το νέο σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ. Ο βαθμός του Εθνικού Απολυτηρίου θα προκύπτει από εξετάσεις σε τέσσερα μαθήματα σε κοινά θέματα για όλα τα σχολεία, αλλά και από τη συνολικότερη παρουσία των μαθητών στο Λύκειο με σειρά κριτηρίων. Μαθηματικά, Νέα Ελληνικά, Ιστορία, αλλά και Αγγλικά είναι τα τέσσερα μαθήματα τα οποία ο κ. Γαβρόγλου εκτιμά ότι είναι βασικά για όλους τους μαθητές.
• Το αναβαθμισμένο Εθνικό Απολυτήριο θα συνδυαστεί με τη δημιουργία ενός πρώτου, προπαρασκευαστικού έτους σπουδών στα ανώτατα ιδρύματα της χώρας. Σύμφωνα με το σχέδιο, το πρώτο έτος κάθε τμήματος θα αποτελείται σε ποσοστό έως και 80% από μαθήματα κοινά για όλη τη σχολή. Μετά την ολοκλήρωση του πρώτου, προπαρασκευαστικού έτους σπουδών, οι φοιτητές θα έχουν τη δυνατότητα να αποφασίσουν σε ποιο τμήμα θα συνεχίσουν τις σπουδές τους. Για παράδειγμα, ένας φοιτητής θα εισάγεται στη Φυσικομαθηματική Σχολή και αφού παρακολουθήσει το πρώτο, προπαρασκευαστικό έτος και τα γενικής κατεύθυνσης μαθήματα θα αποφασίζει εάν θα συνεχίσει τις σπουδές του στο τμήμα της Φυσικής ή των Μαθηματικών.
Σημειώνεται ότι οι τελικές αποφάσεις για το νέο σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αναμένονται να ανακοινωθούν έως τον Μάρτιο του 2017. Οι πρώτοι που θα «δοκιμάσουν» το νέο εξεταστικό σύστημα το 2020 είναι οι μαθητές της επόμενης Α΄ Λυκείου, δηλαδή του σχολικού έτους 2017-2018. Μέχρι τότε, θα ισχύει το σημερινό σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων.
Παράλληλα, ο σχεδιασμός του υπουργείου Παιδείας περιλαμβάνει τις ακόλουθες παρεμβάσεις:
• Αξιολόγηση εκπαιδευτικών: Η διαδικασία θα ξεκινήσει από το 2017 με την αξιολόγηση των στελεχών της εκπαίδευσης -πρόκειται για περίπου 20.000 στελέχη τα οποία κατέχουν διοικητικές θέσεις ευθύνης στην εκπαίδευση- ενώ θα συνεχιστεί με την αυτοαξιολόγηση των σχολικών μονάδων η οποία θα είναι υποχρεωτική και θα διενεργείται σε ετήσια βάση. «Σε καμία περίπτωση, οι διαδικασίες δεν θα έχουν τιμωρητικό χαρακτήρα ούτε βέβαια θα συνδέονται με μισθούς ή απολύσεις», έχει διαβεβαιώσει ο υπουργός Παιδείας, ο οποίος, παράλληλα, έχει επισημάνει ότι θα δημιουργηθεί Κεντρική Υποστηρικτική Δομή της Εκπαιδευτικής Κοινότητας η οποία θα έχει την ευθύνη των προγραμμάτων επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών.
• Ανώτατη Εκπαίδευση: Στόχος είναι η δημιουργία ενός ενιαίου χώρου ανώτατης εκπαίδευσης μέσω συνεργασίας των πανεπιστημίων, των ΤΕΙ και των ερευνητικών κέντρων ανά περιφέρεια. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής (επί προεδρίας Κ. Γαβρόγλου) έχει καταθέσει πόρισμα για τον Ενιαίο Χώρο Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και Έρευνας που προβλέπει την αξιολόγηση όλων των ΤΕΙ ώστε, στη συνέχεια, είτε να συγχωνευθούν με πανεπιστήμια όσα πληρούν τα ακαδημαϊκά κριτήρια ή καλύπτουν επιστημονικά πεδία που δεν υπάρχουν στα πανεπιστήμια είτε να «υποβιβασθούν» στη μορφή που είχαν τα ΤΕΙ πριν «ανωτατοποιηθούν» το 2001. Στο ίδιο πόρισμα, προτείνεται να δοθεί περίοδος τριετίας σε όσα μπορούν να ανταποκριθούν στα ακαδημαϊκά κριτήρια που θα τεθούν ώστε να παραμείνουν στη σημερινή τους μορφή.
• Διορισμοί εκπαιδευτικών: Το ζήτημα των 20.000 μόνιμων διορισμών στην εκπαίδευση για τις οποίες είχε δεσμευθεί ο τέως υπουργός Παιδείας, Νίκος Φίλης βρίσκεται στον «αέρα» αφού η ικανοποίησή του συναρτάται άμεσα από την πορεία της διαπραγμάτευσης της κυβέρνησης με τους δανειστές. «Θα είμαι απολύτως ειλικρινής. Χρονοδιάγραμμα για μόνιμους διορισμούς δεν μπορεί να υπάρξει», έχει δηλώσει χαρακτηριστικά ο κ. Γαβρόγλου. Είναι ενδεικτικό ότι στις πρόσφατες διαπραγματεύσεις που είχε ο υπουργός Παιδείας με εκπροσώπους των θεσμών, η μοναδική πρόοδος που επετεύχθη είναι ότι το αίτημα τέθηκε για πρώτη φορά γραπτώς και έγινε αποδεκτή η ανάγκη διορισμού μονίμων εκπαιδευτικών.
• Υποχρεωτική εκπαίδευση: Από τη νέα χρονιά θα γίνουν παρεμβάσεις στα δημοτικά σχολεία με επέκταση της λειτουργίας του ενιαίου τύπου ολοήμερου στα μονοθέσια, διθέσια και τριθέσια δημοτικά σχολεία και βελτίωση του προγράμματος κατά τις απογευματινές ώρες. Σημειώνεται ότι, σε πρόσφατη επιστολή της προς τον κ. Κ. Γαβρόγλου, η Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδος έχει τονίσει ότι η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου έλαβε τις αποφάσεις για τα ολοήμερα σχολεία με γνώμονα τη μείωση του αριθμού των προσλήψεων αναπληρωτών με αποτέλεσμα αυτά να έχουν μετατραπεί σε… πάρκινγκ παιδιών. Επίσης, από φέτος θα τεθεί σε εφαρμογή πιλοτικό σύστημα εξατομικευμένης περιγραφικής αξιολόγησης, αντί των καθιερωμένων βαθμών, για τους μαθητών των δημοτικών σχολείων και των γυμνασίων.
Ημερησία
