Σάββατο 4 Ιανουαρίου, 5:00 -7:00μμ, Αίθουσα Καλλιπάτειρα, Ροδίων Παιδεία.
Κατά κοινή ομολογία των πρωτεργατών του, η προπαρασκευή της ίδρυσης του μη-κερδοσκοπικού οργανισμού Φιλότιμο Ίδρυμα με έδρα τη Ρόδο μετρά περισσότερα από 7 έτη.
Πάραυτα, ο αριθμός 7 αποτελεί έναν αριθμό ορόσημο λίγο μετά το μέσο και λίγο πριν την ολοκλήρωση μιας 10ετίας, και έτσι σηματοδοτεί για όλους εμάς αφορμή επετείου αλλά και δημόσιας δέσμευσης ενόψει της πρώτης αυτής ενηλικίωσης.
Από την ενασχόληση με την έρευνα και την δράση γύρω από το «Φιλότιμο», πήραμε πολλά μαθήματα. Πολλά περισσότερα από όσα θα μπορούσαμε ποτέ να απαριθμήσουμε εν συντομία.
Ένα από αυτά τα μαθήματα είναι η διαπίστωση της κεντρικότητας και πολυπλοκότητας της έννοιας για την Ελληνική ιδιοσυγκρασία και κουλτούρα. Η έρευνα μας έδειξε ότι στο φιλότιμο αποδίδονται συχνά οξύμωρα χαρακτηριστικά όπως η πραότητα, η συγκαταβατικότητα, η ανιδιοτέλεια ακόμα και η αφέλεια από τη μία, το πείσμα, η υπερηφάνεια, η ευθιξία, ακόμα και η ετεροδοσοληψία από την άλλη. Στην συντριπτική τους πλειονότητα οι ερωτηθέντες θεωρούν ότι η έννοια φιλότιμο οφείλει να χαρακτηρίζει την Ελληνίδα και τον Έλληνα.
Ένα άλλο μάθημα είναι η διάστασή του φιλότιμου ως «εθνικός μύθος». Εκατοντάδες ορισμοί και ιστορίες περιέγραφαν ένα μυστήριο προίκισμα από τα βάθη του πολιτισμού μας, αμετάφραστο και αναλλοίωτο, που όμως παραδόξως είχε αλλοιωθεί και χαθεί στις ημέρες μας. Ως ένας άλλος Μεγαλέξανδρος που εις μάτην η αδερφή του γοργόνα αναζητούσε, ως μια Πόλη που πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικιά μας θα’ ταν, και ως τα κλεμμένα και ανεπίστρεπτα μάρμαρα του Παρθενώνα. «Χαθηκε από τότε που βγήκε η συγγνώμη» λέμε και δεκάδες ορισμοί και ιστορίες συνυπογράφουν, αποδίδοντας την συμφορά σε χρόνιες επιδημίες ιδιοτέλειας, ανευθυνότητας και αυθαιρεσίας.
Παράλληλα όμως με το μοιραίο της έκπτωσης ή της απώλειας του, το φιλότιμο παραμένει «μοναδικό», «μόνο ελληνικό», και «αμετάφραστο». Μάλιστα, τους παραπάνω χαρακτηρισμούς πολύ συχνά έρχονται να συμπληρώσουν νοήματα όπως το «φιλότιμο δεν διδάσκεται», «φιλότιμος γεννιέσαι», «το έχεις ή δεν το έχεις».
Στο αντίπερα δέος αυτών των παρατηρήσεων συναντάμε κατά κοινή ομολογία ότι το φιλότιμο είναι και η χειροπιαστή αυτοδέσμευση του εργαζόμενου που δουλεύει ακούραστα, μάλιστα δίχως τις αντίστοιχες απολαβές ή την αναγνώριση, για να καλύψει κενά σε ζωτικές υπηρεσίες όπως η ιατρική περίθαλψη, η πολιτική και περιβαλλοντική προστασία, η εκπαίδευση και άλλες. Και όλα αυτά μη λογαριάζοντας το προσωπικό κόστος, παρά μόνο προσηλωμένος στο χρέος και την ευθύνη που του αναλογεί. Στο αντίπερα δέος συναντάμε και μετανοημένους συμπολίτες μας που «ήρθαν στο φιλότιμο» για να κάνουν υπέρβαση εαυτού επειδή απλά και μόνο κάποιος τους αναγνώρισε ή επειδή ντράπηκαν, ή δεν μπόρεσαν να μην συναισθανθούν την ανάγκη ή το παράδειγμα κάποιου συνανθρώπου τους. Στο μορφωτικό αυτό ίδιον του φιλότιμου, Θα ήταν τουλάχιστον έντιμο να συνομολογήσουμε ότι πολλοί από εμάς έγιναν περισσότερο φιλότιμοι μέσα από την διαδικασία μελέτης του.
Όλα αυτά τα οξύμωρα, και άλλα τόσα θαυμάσια έκαναν όλους εμάς να συνεχίζουμε την ενασχόλησή με το φιλότιμο και τις πολλές αποχρώσεις του. Και ως κοινωνικοί επιστήμονες, παιδαγωγοί και ανθρωπιστές να αποζητούμε την απομυθοποίηση αποσυμφόρηση και απαγγύλωση της έννοιας, όχι για να την καθαιρέσουμε από το πολιτισμικό μας στερέωμα αλλά απεναντίας να την αξιοποιήσουμε ως πρωτογενή πόρο και να ξεκινήσουμε να την δουλεύουμε ως αντικείμενο μαθήσεως, ως κώδικα συμπεριφοράς και συναλλαγής, ως πειστήριο ποιότητας αγαθών και υπηρεσιών, ως το συγκριτικό πλεονέκτημα της ελληνικής φιλοξενίας μας.
Η νέα δεκαετία το κατώφλι της οποίας πλέον διαβήκαμε σηματοδοτεί πολλές επετείους για τη χώρα μας. Ας σημαίνει και την επανίδρυση του Φιλότιμου ως τον ακρογωνιαίο λίθο ανθρωπισμού που έχει την δύναμη να θεμελιώσει εκ νέου τον πολιτισμό μας μέσα στον 21ο αιώνα.
————————
Συμπληρώνοντας λοιπόν αισίως 7 συναπτά έτη από την ίδρυση του Φιλότιμου Ιδρύματος, δεν θα μπορούσαμε παρά να τιμήσουμε την εμπιστοσύνη σας όλα αυτά τα χρόνια ανοδικής συμπόρευσης και ανταλλαγής εικόνων, ιστοριών και συναισθημάτων, με μία γιορτινή συνάντηση μεταξύ Φίλων.
Λέγεται ότι κάθε 7 χρόνια ένας άνθρωπος ή μια ομάδα περνάνε από μια καθολική ανανέωση των δομικών στοιχείων που τα αποτελούν.
Έτσι λοιπόν κι εμείς, νέα μέλη και παλαιά, θα μαζευτούμε για να αποτιμήσουμε την πορεία μας όλα αυτά τα χρόνια – τί αφήνουμε πίσω και τί επανιδρύουμε το Νέο Έτος 2020.
Όσοι παρευρεθούν θα έχουν την ευκαιρία να κάνουν νέους φίλους από τα μέλη μιας ολοένα διευρυνόμενης και πιο δραστήριας παρέας Ανθρώπων που θέλουν και μπορούν να αλλάξουν την ποιότητα ζωής των ιδίων αλλά και των γειτόνων τους μέσα από μικρές επαναστάσεις λέξεων, σκέψεων και έμπρακτων αξιών.
Η συνάντηση θα έχει και βιωματικό χαρακτήρα με τους ειδικούς του ΦΙΛΟ.Ι. σε ρόλο προπονητών γύρω από δεξιότητες τελευταίας ψυχοκοινωνικής τεχνολογίας που θα έχει την τύχη να βιώσει κάθε παρευρισκόμενος.
Καλώς να ορίσετε.
Είσοδος Ελεύθερη | Συνδρομή Προαιρετική
Σάββατο 4 Ιανουαρίου,
17:00-19:30, Αίθουσα Καλλιπάτειρα, Ροδίων Παιδεία.
Πληροφορίες: info@philotimo.org / 6943913393 https://web.facebook.com/events/291278105151744/