Συνέντευξη στην «Ελευθεροτυπία»
Εντελώς ψύχραιμος παρά την πολιτική θύελλα που χτυπά το κόμμα του, ο Κώστας Σκανδαλίδης, από το γραφείο του στην οδό Σκουφά, κάνει ένα συνοπτικό απολογισμό των τελευταίων τριών καταστροφικών ετών και δίνει μερικές ιδέες για το άμεσο μέλλον. Πρέπει να τις δούμε. Διότι, παραδόξως, πάλι με το ΠΑΣΟΚ ενδέχεται να μπλέξουμε, μετά και τις επερχόμενες εκλογές! Δύσκολο να ξεφύγει από τη ρότα του…
• Τι θα γίνει με την κυβέρνηση; θα παραμένετε εκεί ό,τι και αν γίνει;
«Οχι βέβαια! Η γνώμη μου είναι ότι η συνεργασία του ΠΑΣΟΚ με τη Ν.Δ. οφείλει να τερματιστεί οριστικά με την προκήρυξη των εθνικών εκλογών. Η χώρα χρειάζεται πλέον μια προοδευτική διακυβέρνηση, έξω από τη λογική του Μνημονίου».
• Κάπως αργά δεν το θυμηθήκατε;
«Το ΠΑΣΟΚ, το 2009, παρέλαβε μια χώρα ουσιαστικά χρεοκοπημένη. Λίγες ημέρες πριν από την ψήφιση του Μνημονίου, είπα στον Γιώργο να απαιτήσει 200 ψήφους στη Βουλή και αν δεν τις πάρει, να πάμε σε εκλογές. Χρειαζόταν εθνική συνεννόηση. Ο Γιώργος όμως δεν άκουσε τη δική μου και άλλες παρόμοιες φωνές και το ΠΑΣΟΚ πήρε πάνω του όλο το κόστος».
Εθνική συνεννόηση
• Τώρα δεν χρειαζόμαστε εθνική συνεννόηση;
«Ακόμη περισσότερο. Το Μνημόνιο τυπικά τελειώνει την άνοιξη. Υποτίθεται ότι πρέπει να βγούμε στις αγορές επειδή υπάρχει και το πλεόνασμα. Υπάρχει διαφωνία για το ύψος του χρηματοδοτικού και του δημοσιονομικού κενού, που ισχυρίζονται ότι απαιτεί νέο Μνημόνιο. Πώς θα πάμε, ως χώρα, σε αυτές τις κρίσιμες διαπραγματευθεί; Χωρίς εθνική συνεννόηση;».
• Πρέπει πρώτα να δούμε με ποια κυβέρνηση θα πάμε. Με τη σημερινή;
«Μα δεν με καταλάβατε… Αν προσέξετε τι ακριβώς είπα, τότε θα δείτε ότι η εθνική αυτή συνεννόηση προϋποθέτει λύση και του πολιτικού προβλήματος».
• Δηλαδή εκλογές;
«Οχι απαραίτητα. Οι στιγμές είναι κρίσιμες. Αν δεν υπάρχει εθνική συνεννόηση, μπορεί να χρειαστεί μια κυβέρνηση με λαϊκή νομιμοποίηση και πρόσφατη εντολή για να χειριστεί την κρίση και την έξοδο από το Μνημόνιο. Να απαντήσει στο ερώτημα “τι θα κάνουμε από δω και μπρος».
• Τι θα κάνουμε; θα στείλουμε τον Τσίπρα να διαπραγματευθεί;
«Αυτό μου προκαλεί μια ανησυχία. Διότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει ξεκαθαρίσει τη θέση του και φοβάμαι ότι πάει στα τυφλά. Αλλα λένε οι οικονομολόγοι του, άλλα οι βουλευτές του, άλλα οι συνιστώσες του. Εάν οι Γερμανοί αρνηθούν το κούρεμα και τις προτάσεις του; Δεν μας έχει ξεκαθαρίσει τι θα κάνει. Αυτό θα προκαλέσει μεγάλη οικονομική ανασφάλεια στο εσωτερικό. Ελπίζω να ξεκαθαρίσουν εγκαίρως το τοπίο».
«Ο ΣΥΡΙΖΑ κλείνει πόρτες»
• Και τότε γιατί δεν φεύγετε από την κυβέρνηση, να συνεργαστείτε με τον ΣΥΡΙΖΑ, ώστε να αποφύγουμε τις περιπέτειες;
«Δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα. Πρώτον, η συμμετοχή μας στην κυβέρνηση εξυπηρετεί έναν εθνικό στόχο· κάνουμε έναν ιστορικό συμβιβασμό, όχι μια στρατηγική σύμπλευση με τη Δεξιά. Αλλά η μετεκλογική κυβέρνηση δεν εξαρτάται μόνον από μας».
• Και δεύτερον;
«Δεύτερον, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κλείσει όλες τις πόρτες διαλόγου. Λες και είμαστε εχθρικές δυνάμεις».
• Δεν είστε όλοι του δημοκρατικού τόξου;
«Στα λόγια. Διότι ο μεν Σαμαράς λέει στους Ευρωπαίους “στηρίξτε με να μη βγει ο ΣΥΡΙΖΑ”, ο δε Τσίπρας μας αποκαλεί όλους εμάς αδιακρίτως ενδοτικούς επειδή ψηφίσαμε το Μνημόνιο. Αυτά όμως γίνονται για εσωτερική κατανάλωση, ενώ απαιτείται συνεννόηση στα εθνικά θέματα, που είναι τόσο κρίσιμα αυτή τη στιγμή».
• Πάει καλά η κυβέρνηση, ώστε να συμμετέχετε;
«Συμμετέχουμε στη βάση μιας προγραμματικής συμφωνίας και για να εξυπηρετήσουμε συγκεκριμένους σκοπούς. Προσωπικά, παντού, πιστεύω ότι η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός δεν έχουν και κανένα μεταρρυθμιστικό οίστρο πλέον. Πάνε και τα Ζάππεια, πάνε όλα…».
• Πώς δεν έχουν; Δεν κάνουν μεταρρυθμίσεις ο Αδωνις, ο Κυριάκος και ο Χατζηδάκης;
«Αυτά δεν είναι μεταρρυθμίσεις. Αυτά είναι κοπτική και ραπτική!».
• Και τότε γιατί δεν αποχωρείτε, να δείξετε ότι διαφοροποιείστε από το Μνημόνιο και να πάτε καλύτερα και στις εκλογές;
«Το θέμα δεν είναι μόνο να διαφοροποιηθείς. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει εναλλακτικός προοδευτικός δρόμος για τη χώρα με αποτύπωμα στην κοινωνία. Πάνω σε μια τέτοια πρόταση η δημοκρατική παράταξη πρέπει να ανασυγκροτηθεί ως σύνολο».
ΠΑΣΟΚ και Ιστορία
• Τότε να πάτε στους «58»…
«Το ΠΑΣΟΚ δεν είναι φετίχ, αλλά δεν πρόκειται και να αυτοκαταργηθεί! Υπάρχει διότι η ιστορική του διαδρομή είναι μεγάλη και εκφράζει μια ιστορικά μεγάλη πολιτική παράδοση. Από τον Τρικούπη και τον Βενιζέλο, μέχρι τον Α. Παπανδρέου. Ακόμη και σήμερα, με τα ποσοστά που λένε ότι έχει, στις κάθε μορφής εκλογές σε συνδικάτα, επιμελητήρια, κοινωνικούς φορείς, πάει καλά. Αυτό σημαίνει ότι η παράταξη έχει ιστορικό βάθος».
• Και θα φτιάξετε μια παράταξη με αρχηγό τον Ανδρέα Παπαδόπουλο και τον Βούλγαρη;
«Δεν μ’ αρέσει να μιλώ ή να υποτιμώ τα πρόσωπα και τις προθέσεις τους. Ενδιαφέρει να υπάρξει η ευρύτερη δυνατή συμπαράταξη δυνάμεων. Εάν καταλήξουμε σε εκλογική σύμπραξη με ευρύτερες δυνάμεις Κεντροαριστεράς, ο καθένας θα συμμετέχει αυτόνομα. Δεν θα διαλυθούμε, θα υπάρξει, βεβαίως, κάποιος επικεφαλής του ψηφοδελτίου, αλλά αυτός πρέπει να προκύψει από τη βάση, από κάποιες διαδικασίες. Δεν μπορεί να είναι απόφαση μιας συναλλαγής στην κορυφή».
• Μα οι «58» είναι σκέτη κορυφή. Δεν έχουν βάση!
«Διαφωνώ. Οι εκδηλώσεις δείχνουν ότι απευθύνονται σε ανοιχτά αυτιά. Μόλις άνοιξε ο διάλογος και όταν διαμορφωθούν συγκεκριμένες προτάσεις και συγκροτηθεί οργανωτικά η συμπαράταξη, οι πολίτες θα έχουν το λόγο».
Αριστερά και πολυγλωσσία
• Μα μέχρι να αποφασίσουν οι κεντροαριστεροί πολίτες, ο Τσίπρας θα είναι ήδη πρωθυπουργός.
«Δεν μιλάμε για μια συγκυριακή σύμπραξη, ούτε για ένα εγχείρημα που στρέφεται εναντίον του ΣΥΡΙΖΑ. Με στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να αποκτήσουμε κοινή γλώσσα σε πολλά ζητήματα ενώ με άλλα μας χωρίζει άβυσσος. Αυτή η πολυγλωσσία δεν πάει πουθενά. Ο καθένας λέει και το δικό του. Εάν αυτό δεν το λύσει, δεν βλέπω να στεριώνει».
• Βλέπετε εκλογές σύντομα ή θα εξαντληθεί η τετραετία, που λέει ο Σαμαράς;
«Το λέει και πιστεύω ότι το εννοεί παρ’ ότι φαίνεται “να μαγειρεύει πριν πεινάσει” για οποιαδήποτε εξέλιξη. Πώς, όμως, θα εξαντληθεί η τετραετία όταν υπάρχει θέμα προεδρικής εκλογής και όταν θα τεθούν όλα αυτά τα κρίσιμα θέματα που σας είπα στην αρχή; Οι εθνικές εκλογές μπορούν να γίνουν ανά πάσα στιγμή».
