Άρθρο του Δημήτρη Γάκη στο περιοδικό «ΒΟΥΛΗ & ΕΥΡΩΒΟΥΛΗ»
Το Κοινοβούλιο οφείλει να στηρίξει τη νησιωτική χώρα με κάθε τρόπο, είτε νομοθετώντας, είτε με την επεξεργασία και τη διατύπωση τεκμηριωμένων προτάσεων που θα διευκολύνουν την ανάπτυξη στις νησιωτικές Περιφέρειες. Ταυτόχρονα, η διαλειτουργικότητα μεταξύ των Επιτροπών και των δομών/υπηρεσιών της Βουλής, αναβαθμίζει το ρόλο του Κοινοβουλίου σε όλα τα επίπεδα, βοηθάει το έργο μας ως βουλευτές στη μελέτη των προβλημάτων των νησιωτικών και ορεινών περιοχών, καθώς και στην επεξεργασία και την υποβολή προτάσεων για τη βιώσιμη οικονομική τους ανάπτυξη.
Στο πλαίσιο αυτό, θεωρώ ότι ήταν ιδιαίτερα σημαντική η κοινοβουλευτική πρωτοβουλία που είχαμε σε συνεργασία με το συντονιστή του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή (ΓΠΚΒ) καθηγητή Παναγιώτη Λιαργκόβα, για το «νησιωτικό ΦΠΑ». Το αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας, η ενδιάμεση έκθεση με τίτλο: «Η «συγκριτική μελέτη για την έμμεση φορολογία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ειδική περίπτωση των μειωμένων συντελεστών Φ.Π.Α. στις νησιωτικές περιοχές», παρουσιάστηκε το Δεκέμβριο (16.12.2015) στην υποεπιτροπή νησιωτικών και ορεινών περιοχών της Βουλής από τον επικεφαλής του ΓΠΚΒ, καθηγητή Π. Λιαργκόβα, ενώ από την πλευρά της κυβέρνησης για το σημαντικό αυτό ζήτημα, τοποθετήθηκε στην Επιτροπή ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, κ. Τρύφων Αλεξιάδης. Η πολύ χρήσιμη και ενδιαφέρουσα μελέτη για τους μειωμένους συντελεστές Φ.Π.Α. σε νησιωτικές περιοχές, συνέβαλε σημαντικά σε ένα διάλογο που έχει ξεκινήσει από καιρό στο Αιγαίο, πάνω σε οικονομικά και αναπτυξιακά θέματα της νησιωτικής Ελλάδας. Τα συμπεράσματά της προκάλεσαν – όπως ήταν φυσικό – αρκετές και έντονες συζητήσεις μεταξύ όλων των ενδιαφερόμενων αναπτυξιακών και θεσμικών φορέων, τόσο σε εθνικό, όσο και σε περιφερειακό επίπεδο.
Η μελέτη, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε στη συνεδρίαση της Επιτροπής ο συντονιστής του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, θα μεταφραστεί στα αγγλικά και θα αποσταλεί σε όλους τους «Θεσμούς», σαν μια τεκμηριωμένη έκθεση για την έμμεση φορολογία στις ευαίσθητες νησιωτικές περιοχές.
Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία, είναι διπλά σημαντική. Πρώτον, διότι προσέφερε τεκμηριωμένη ενημέρωση στους βουλευτές πάνω στην ευρωπαϊκή εμπειρία σε κρίσιμα οικονομικά θέματα, όπως είναι το Φ.Π.Α. σε νησιωτικές περιοχές, και δεύτερον, γιατί αποτελεί μια καλή κοινοβουλευτική πρακτική υποβοήθησης της Ελληνικής περιφέρειας. Η έκθεση, μπορεί να γίνει ένα ισχυρό διαπραγματευτικό εργαλείο στα χέρια μας. Για τεκμηρίωση, αλλά και σαν απόδειξη της σοβαρότητας – της ιδιαίτερης προσοχής – με την οποία προσεγγίζουμε τα νησιωτικά ζητήματα στο Κοινοβούλιο, σε δύο επίπεδα: Αναδεικνύοντας, μέσα από την υποεπιτροπή νησιωτικών και ορεινών περιοχών τα ιδιαίτερα ζητήματα που αφορούν στις αναπτυξιακές προκλήσεις της νησιωτικής χώρας και τεκμηριώνοντας τη δουλειά μας στην επεξεργασία και τη διατύπωση προτάσεων προς την κυβέρνηση σε σημαντικά και επίκαιρα ζητήματα οικονομικής πολιτικής. Τα θέματα ειδικών ρυθμίσεων που λαμβάνουν υπόψη τις γεωγραφικές και κοινωνικές ιδιαιτερότητες της νησιωτικής χώρας, στα οποία και αναφέρεται η συγκριτική μελέτη για το νησιωτικό ΦΠΑ στην ΕΕ που συζητήθηκε στην Επιτροπή, δίνουν μια αξιόπιστη κοινή «πλατφόρμα» δεδομένων και γνώσης για τη συζήτηση που διεξάγεται σήμερα πάνω σε οικονομικά και αναπτυξιακά ζητήματα στην ελληνική περιφέρεια.
Για να γίνει κατανοητό η σημασία της γεωγραφικής απομόνωσης των μικρών νησιών και η ανάγκη εφαρμογής όλων των δυνατών χρηματοδοτικών εργαλείων και έξυπνων ειδικεύσεων που να οδηγούν σε οικονομική ανάπτυξη και πραγματική κοινωνική και εδαφική συνοχή, θα φέρω ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα από την ακριτική Δωδεκάνησο. Πρόσφατη ευρωπαϊκή μελέτη για τις «χρονο-αποστάσεις» των Ελληνικών νησιών, δείχνει τις πραγματικές «συγκοινωνιακές» αποστάσεις των μικρών νησιών μας από κεντρικά λιμάνια. Έτσι, με βάση την πραγματική συγκοινωνιακή πρόσβαση, η Ρόδος για τους Λειψούς βρίσκεται κοντά στην Κύπρο και ο Πειραιάς, στην… Κάτω Ιταλία!
Οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ δεν είναι πανάκεια για την οικονομική ανάπτυξη στη νησιωτική χώρα. Αλλά σίγουρα, όπως φάνηκε στη συζήτηση, σε συνδυασμό με άλλα, αναπτυξιακού χαρακτήρα, μέτρα θα προσέφεραν μια ευκαιρία για να ξεκινήσει η αντιμετώπιση μιας βασικής συνέπειας της κρίσης που βιώνουμε στα νησιά, του υψηλού μεταφορικού κόστους. Για να ξεφύγουμε από το «βάλτωμα» της οικονομίας και να υποβοηθηθεί η επανεκκίνηση της τοπικής οικονομικής δραστηριότητας.
Τέλος, όσον αφορά στη δουλειά μας στην Επιτροπή Περιφερειών, η διαφάνεια και η γνώση των κανόνων που ισχύουν, είναι το κλειδί για την σωστή ανάλυση και τον επιδιωκόμενο στόχο, την ανάπτυξη, ιδιαίτερα των ευαίσθητων νησιωτικών και ορεινών περιοχών. Όπως επίσης, θα έλεγα, η διασύνδεση αυτή επιστημονικής τεχνογνωσίας και «νομοθετικής πολιτικής» μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα για τις δυνατότητες της εκ των προτέρων αξιολόγησης άλλων ειδικών οικονομικών και κοινωνικών ζητημάτων.
