«Η Ρόδος είναι ένας προορισμός με πολύ καλές βάσεις, έχει καλό όνομα και καλή πελατεία», δηλώνει σε συνέντευξή του στη «δ» ο τουριστικός πράκτορας κ. Χρήστος Μιχαλάκης. Αναφέρεται παράλληλα στην πτώχευση της Thomas Cook, στις συνέπειες από την… κατάρρευση αυτή στην τοπική αγορά και δηλώνει ότι οι απώλειες θα αναπληρωθούν γρηγορότερα απ΄ ότι είχε εκτιμηθεί αρχικά. Σημειώνει δε ότι η Ρόδος απέδειξε ένα υψηλό επίπεδο επαγγελματισμού, παρέχοντας ποιοτικές υπηρεσίες στους πελάτες του πτωχευμένου τουρ οπερέιτορ, κάτι που ενίσχυσε την εικόνα του προορισμού.
Η συνέντευξη του κ. Μιχαλάκη αναλυτικά:
• Κύριε Μιχαλάκη, το πρόγραμμα “Accessible Rhodes Project by GEM Travel” κατάφερε να αποσπάσει το ΧΡΥΣΟ ΒΡΑΒΕΙΟ στα European Travel & Hospitality Awards 2020. Ποια είναι η φιλοσοφία του προγράμματος αυτού;
Θα ήθελα να επισημάνω αρχικά ότι πρόκειται για μία συνεργασία του Gem Travel με την ΚΟΙΝΣΕΠ Ασκληπειάδες. Βασικός σκοπός του προγράμματος Accessible Rhodes, είναι να παρέχει τουριστικές υπηρεσίες σε άτομα με κινητικά προβλήματα. Κάποιες από τις υπηρεσίες αυτές είναι η μεταφορά των επισκεπτών από και προς το αεροδρόμιο με ειδικά οχήματα. Διαθέτουμε επίσης ηλεκτροκίνητα οχήματα με τα οποία ο τουρίστας μπορεί να περιηγηθεί στη Μεσαιωνική Πόλη χωρίς περιορισμούς. Παρέχουμε και ιατρικό εξοπλισμό για ΑμεΑ τον οποίο μπορούν να χρησιμοποιούν οι επισκέπτες κατά τη διάρκεια των διακοπών τους και δεν χρειάζεται να μεταφέρουν από το σπίτι τους.
Από την ιστοσελίδα που έχει δημιουργηθεί για τις ανάγκες του προγράμματος, προωθούμε και προβάλλουμε όλα τα προσβάσιμα σημεία του νησιού και όσα μπορεί να κάνει κανείς κατά την παραμονή του εδώ. Η φιλοσοφία του Accessible Rhodes έγκειται στο ότι ο επισκέπτης ΑμεΑ έχει τα ίδια δικαιώματα με τον κάθε τουρίστα και θα πρέπει να απολαμβάνει ποιοτικές υπηρεσίες που θα του εξασφαλίσουν μια ευχάριστη ταξιδιωτική εμπειρία.
• Είναι προσβάσιμος ο προορισμός της Ρόδου;
Η μόνη υποδομή προσαρμοσμένη στις ανάγκες των ατόμων με κινητικά προβλήματα, είναι το ξενοδοχείο. Γενικότερα ο προορισμός δεν είναι προσβάσιμος στους επισκέπτες ΑμεΑ. Πρωτίστως όμως το νησί δεν είναι προσβάσιμο στο Ροδίτη που αντιμετωπίζει κάποιο κινητικό πρόβλημα. Είναι όμως μεγάλη η κουβέντα γύρω από την προσβασιμότητα. Δεν αρκεί ένας διάδρομος σε μία παραλία για να χαρακτηριστεί προσβάσιμη. Χρειάζονται πολλά περισσότερα πράγματα, το ίδιο ισχύει και για τους αρχαιολογικούς χώρους, τα μέσα μαζικής μεταφοράς, τις δημόσιες υπηρεσίες κοκ.
Συνολικά 2500 συμπολίτες μας έχουν κάποιας μορφής αναπηρία. Από εκεί πρέπει να ξεκινάμε και όχι από το πώς θα εξυπηρετηθούν οι επισκέπτες ΑμεΑ. Αν καταστήσουμε το νησί προσβάσιμο στο ντόπιο πληθυσμό, αυτόματα το καθιστούμε προσβάσιμο και στον επισκέπτη. Με το πρόγραμμα Accessible Rhodes επιχειρούμε να ευαισθητοποιήσουμε το κοινό γύρω από την προσβασιμότητα. Θέλουμε να κινητοποιήσουμε την τοπική αγορά, την τοπική αυτοδιοίκηση. Γιατί η προσβασιμότητα είναι δείγμα πολιτισμού και παιδείας. Όταν το 14% του ευρωπαϊκού πληθυσμού σύμφωνα με την ΕΕ έχει κάποιας μορφής αναπηρία, είμαστε υποχρεωμένοι να σεβαστούμε αυτούς τους ανθρώπους. Στην Ευρώπη έχουν γίνει σημαντικά βήματα. Ένας προορισμός σαν τη Ρόδο, δεν πρέπει να μείνει πίσω.
• Κύριε Μιχαλάκη, συνεχώς εμφανίζονται νέες ταξιδιωτικές τάσεις. Είναι έτοιμη η Ρόδος να ανταποκριθεί στις προσδοκίες ενός πιο απαιτητικού κοινού;
Η Ρόδος είναι ένας σύγχρονος προορισμός. Δέχεται ετησίως 2,3 εκατ, επισκέπτες στο αεροδρόμιο και περίπου 500.000 στο λιμάνι. Μπορεί να εκφράζονται παράπονα από ορισμένους κύκλους για την ποιότητα των επισκεπτών. Έχουμε όμως αναρωτηθεί εάν μπορούμε να αξιώνουμε καλύτερους πελάτες; Προσωπικά, θεωρώ ότι έχουμε τους πελάτες που μας αξίζουν και ότι το επίπεδό τους είναι πάρα πολύ καλό. Και για να τα θέσω διαφορετικά, δεν πιστεύω ότι οι πελάτες που επιλέγουν τη Ρόδο δεν είναι αντάξιοι του προορισμού, ότι δεν είναι ποιοτικοί. Από τον τουρισμό συντηρούνται χιλιάδες επιχειρήσεις…. Άλλες έχουν μεγαλύτερα και άλλες μικρότερα κέρδη, άλλες απλά επιβιώνουν. Παίζει ρόλο η προσαρμοστικότητα της κάθε επιχείρησης στα συνθήκες και στις καταστάσεις που επικρατούν κάθε φορά…
Η νέα τάση τείνει να εξαφανίσει τον τοπικό τουριστικό πράκτορα και δεν φταίει ο πελάτης γι’ αυτό. Θα πρέπει τα τοπικά γραφεία να προσαρμοστούν στις τάσεις αυτές και να ακολουθήσουν την τεχνολογία.
• Σε τι βαθμό επηρεάζει τελικά η τεχνολογία τον τουρισμό;
Πλέον η τεχνολογία παίζει καθοριστικό ρόλο στη διακίνηση των τουριστικών ροών. Ο δικός μας ρόλος δεν έχει καμία σχέση με αυτόν πριν μία δεκαετία και σε τρία χρόνια από τώρα τα πράγματα θα αλλάξουν ριζικά. Γι’ αυτό και λέω ότι απαιτείται προσαρμογή. Άλλωστε τι μένει πάντα το ίδιο; Αν δεν εξελιχθείς, αν δεν προσαρμοστείς στα νέα δεδομένα, η φθορά θα επέλθει μοιραία…
• Να περάσουμε όμως στην πτώχευση της Thomas Cook. Έχουν περάσει έξι μήνες από τότε. Πόσο μεγάλο ήταν το πλήγμα τελικά για την αγορά και έχει καλυφθεί το κενό που άφησε ο δεύτερος μεγαλύτερος και παλαιότερος τουρ οπερέιτορ της Ευρώπης;
Όντως ήταν η μεγαλύτερη χρεοκοπία τουρ οπερέιτορ που έχει υπάρξει ποτέ και που δεν πρόκειται να επαναληφθεί. Όμως η αγορά θα καλύψει το κενό πιο γρήγορα απ’ ότι περιμέναμε. Ο Thomas Cook θα ξεχαστεί σε μικρότερο χρονικό διάστημα από αυτό που είχε αρχικά εκτιμηθεί. Τον Σεπτέμβριο του 2019 φοβόμασταν ότι οι επιπτώσεις θα ήταν πολύ μεγαλύτερες απ’ ότι ήταν τελικά. Οι ανταγωνιστές και οι νέοι παίκτες θα αναπληρώσουν πολύ γρήγορα το κενό. Η αγορά θα αυτορυθμιστεί. Το μεσοδιάστημα από την πτώχευση μέχρι τη νέα σεζόν ήταν αρκετό για να βρεθούν οι απαιτούμενες ισορροπίες.
• Η Κυβέρνηση πήρε τα σωστά μέτρα για τη στήριξη της αγοράς;
Θα έπρεπε τα όποια μέτρα πάρθηκαν να είχαν παρθεί τουλάχιστον γρηγορότερα για να αντιμετωπίσουν οι επιχειρήσεις που επλήγησαν την ταμειακή τους ρευστότητα. Είναι δεδομένο ότι δεν πληρώθηκαν τιμολόγια της Thomas Cook… Πέρα από αυτό, δεν θεωρώ ότι έγιναν οι αναγκαίες ενέργειες για να καλυφθούν οι αεροπορικές θέσεις κυρίως από την Αγγλία.
• Με αφορμή την… κατάρρευση της Thomas Cook άνοιξε μία μεγάλη συζήτηση για τις ασφαλιστικές δικλείδες που θα έπρεπε να υπάρχουν έτσι ώστε να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικότερα τέτοιες εξελίξεις… Ποια είναι η γνώμη σας;
Η αλήθεια είναι ότι κανείς δεν μπορούσε να πάρει το όποιο μέτρο και να προβλέψει μία τέτοια εξέλιξη. Πιάστηκαν σχεδόν όλοι στον ύπνο. Και μιλάμε για μία εταιρεία η οποία είχε 600.000 τουρίστες σε διάφορους προορισμούς ανά τον κόσμο όταν πτώχευσε. Πριν την πτώχευση δεν θα μπορούσαν να γίνουν πολλά…
• Λειτούργησε ως ένα κρας τεστ για τη Ρόδο η πτώχευση;
Στην περίοδο της χρεοκοπίας η αγορά της Ρόδου, οι ξενοδόχοι και οι επιχειρηματίες του τουρισμού έδειξαν γρήγορα ανακλαστικά. Δεν ταλαιπωρήθηκε κανένας επισκέπτης. Όλοι δέχθηκαν τις υπηρεσίες για τις οποίες είχαν πληρώσει, άσχετα αν δεν πληρώθηκαν οι ίδιοι οι επιχειρηματίες. Η Ρόδος απέδειξε ένα υψηλό επίπεδο επαγγελματισμού, κάτι που είναι θετικό για την εικόνα του προορισμού! Γενικότερα, η Ελλάδα ήταν από τι λίγες χώρες όπου δεν ταλαιπωρήθηκε έστω και ένας πελάτης της Thomas Cook σε αντίθεση με την Τουρκία, την Τυνησία, την Ισπανία….
• Ποια είναι η πρόβλεψή σας για τη νέα σεζόν;
Σε επίπεδο αφίξεων ενδεχομένως να υπάρξει ελαφρά κάμψη σε σύγκριση με πέρυσι. Οι αγορές της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης γενικότερα δεν θα έχουν μεγάλες αποκλίσεις. Στην Αγγλία οι θέσεις αυτή τη στιγμή είναι λιγότερες σε σχέση με το 2019 ενώ σταθερή θα παραμείνει η Ρωσία και μικρή μείωση θα έχουμε από τη Σκανδιναβία. Δεν διαφαίνεται ότι θα έχουμε μία δύσκολη σεζόν μπροστά μας.
Σηκώνει βέβαια μεγάλη συζήτηση για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της τουριστικής περιόδου, που επηρεάζονται από πολλούς παράγοντες. Και ποιος κρίνει στο τέλος αν είναι καλή η κακή η σεζόν; Ούτε το 2019 ούτε το 2018 ή το 2017 ήταν κακές χρονιές. Η Ρόδος είναι ένας προορισμός με πολύ καλές βάσεις, έχει καλό όνομα και καλή πελατεία…
• Δημιουργούν πρόβλημα οι λιγότερες αεροπορικές θέσεις;
Σίγουρα θα υπάρχουν λιγότερες θέσεις από ορισμένες αγορές. Σε βάθος χρόνου θα αναπληρωθεί αυτό το κενό. Ουσιαστικά λείπουν αεροπλάνα μόνο από την αγορά της Αγγλίας. Σε ένα βαθμό έχουν καλυφθεί οι αεροπορικές θέσεις από άλλες εταιρείες. Μιλάμε για 4%-5% λιγότερες θέσεις για τη Ρόδο τη δεδομένη στιγμή. Όμως όλα μπορεί να αλλάξουν. Η γενική εικόνα δεν είναι άσχημη…
• Ποια είναι η γνώμη σας για την τουριστική προβολή;
Θεωρώ ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στο διαδίκτυο. Αυτή είναι η νέα τάση. Η παλιάς μορφής προβολή και προώθηση (βλ. τουριστικές εκθέσεις, μπροσούρες κλπ) σαφώς και θα πρέπει να διατηρηθεί, χρειάζεται όμως να δώσουμε βαρύτητα στο διαδίκτυο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
• Να κλείσουμε με την εποχικότητα της σεζόν, ένα θέμα που συζητιέται διαχρονικά… Θα καταφέρουμε ποτέ να έχουμε 12μηνο τουρισμό;
Εάν δεν γίνουν σοβαρές παρεμβάσεις, δεν θα ξεπεράσουμε την εποχικότητα. Ας είμαστε ειλικρινείς. Δεν μπορούμε να συζητάμε για 12μηνο τουρισμό αλλά για επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.
Τι θα κάνει ο πελάτης το Νοέμβρη στο νησί όταν όλες οι επιχειρήσεις είναι κλειστές; Έχουμε αναλογιστεί σε ποια κατάσταση είναι η Παλιά Πόλη, η Λίνδος, η αγορά κατά τη διάρκεια του χειμώνα; Οι τουρίστες δεν θα μας παρακαλέσουν να ανοίξουμε τον προορισμό, έχουν εναλλακτικές λύσεις. Εμείς πρέπει να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για την επιμήκυνση και να μη περιμένουμε να έρθουν πρώτα οι επισκέπτες και μετά να ανοίξουμε…
Χρειάζεται λοιπόν η τοπική αγορά να κάνει το πρώτο βήμα. Από εκεί και έπειτα θα βοηθούσαν μεγάλα πολιτιστικά, αθλητικά γεγονότα… έτσι ώστε να αποδείξουμε ότι ο προορισμός παραμένει ενεργός και έτοιμος να υποδεχθεί επισκέπτες και τη χειμερινή περίοδο.
