Αθήνα, 1
Πολλά ουσιαστικά ζητήματα σχετικά με την υλοποίηση της πρόσφατης απόφασης του ΝΑΤΟ να ενεργοποιηθεί στο Αιγαίο παραμένουν ανοιχτά, καθώς η Άγκυρα φαίνεται να μην υποχωρεί από τις πάγιες θέσεις της περί διαφιλονικούμενων περιοχών στο αρχιπέλαγος όπου, όπως προκύπτει, δεν εμφανίζεται διατεθειμένη να αλλάξει τη στάση της.
Σύμφωνα με Τούρκους αξιωματούχους που μίλησαν στη «Hurriyet», η Άγκυρα παραμένει πιστή στη θέση της, την οποία έχει κομίσει και στο Βερολίνο, ότι δεν πρόκειται να αποδεχθεί να της επιβληθούν απόψεις που θα επηρεάζουν τις νομικές της θέσεις στο Αιγαίο. Σε αυτό το πλαίσιο, ξεκαθαρίζεται ότι η επιχείρηση μπορεί να εκτυλίσσεται στα διεθνή ύδατα, όχι όμως σε διαφιλονικούμενα ύδατα.
Το αναλυτικό ρεπορτάζ της έγκυρης τουρκικής εφημερίδας είναι διαφωτιστικό για τις δυσκολίες που θα ανακύψουν ώστε η επιχείρηση να πραγματοποιηθεί, αλλά και για την υπερβολική αισιοδοξία που ορισμένοι τρέφουν ότι μπορούν να υπάρξουν απτά αποτελέσματα μέχρι την πολυαναμενόμενη Σύνοδο Κορυφής ΕΕ – Τουρκίας στις 7 Μαρτίου. Παράλληλα, φαίνεται ότι στην τουρκική πλευρά επικρατεί ικανοποίηση για το περιεχόμενο της απόφασης της Συμμαχίας.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, οι ακριβείς λεπτομέρειες, που ακουμπούν και σε ευαίσθητα «κεφάλαια» του φακέλου των ελληνοτουρκικών σχέσεων, δεν θα είναι εύκολο να παρακαμφθούν. Φαίνεται μάλιστα ότι η Άγκυρα εκφράζει ικανοποίηση για το γεγονός ότι στην πρόσφατη απόφαση της Ατλαντικής Συμμαχίας στις 24 Φεβρουαρίου δεν υπάρχει ακριβείς αναφορά σε γεωγραφικές περιοχές – στοιχείο που, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει «Το Βήμα», υπήρξε ένας εκ των βασικών όρων που έθεσε η Άγκυρα στις συνομιλίες στις Βρυξέλλες.
Αναμφίβολα δε, αυτά τα δύσκολα ζητήματα θα αποτελούσαν σημείο συζήτησης τόσο στις πολιτικές διαβουλεύσεις των Γενικών Γραμματέων του δύο υπουργείων Εξωτερικών (που πραγματοποιήθηκαν τη Δευτέρα 29 Φεβρουαρίου) όσο και στον 60ό γύρο των διερευνητικών επαφών (την Τρίτη 1η Μαρτίου).
Για τις δύο αυτές συναντήσεις βρίσκεται στην Αθήνα ο μόνιμος υφυπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Φεριντούν Σινιρλίογλου που θα είχε συναντήσεις τόσο με τον Ελληνα ομόλογό του πρέσβη Δημήτρη Παρασκευόπουλο όσο και με τον επικεφαλής της ελληνικής ομάδας στις διερευνητικές επαφές πρέσβη ε.τ Παύλο Αποστολίδη. Ο κ. Σινιρλίογλου θα προετοιμάσει επίσης με τους συνομιλητές του τόσο την επίσκεψη του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου την προσεχή Παρασκευή 4 Μαρτίου στην Αθήνα όσο και το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας που έχει προγραμματιστεί για τις 8 Μαρτίου στη Σμύρνη, όπου και θα μεταβεί ο Αλέξης Τσίπρας για να συναντηθεί με τον Αχμέτ Νταβούτογλου.
Οι Τούρκοι αξιωματούχοι που μίλησαν στη «Hurriyet» τόνισαν ότι η απόφαση της 24ης Φεβρουαρίου, σε επίπεδο Βορειοατλαντικού Συμβουλίου (NAC) του ΝΑΤΟ είναι μόνο το πρώτο από τα τρία στάδια της διαδικασίας. Κατ’ αυτούς, το δεύτερο σκέλος θα λάβει χώρα από τις 29 Φεβρουαρίου ως τις 6 Μαρτίου και θα αφορά στην καταγραφή των λεπτομερειών για την εφαρμογή των αρχών που περιλαμβάνονται στη συμφωνία της περασμένης εβδομάδος.
Αυτό το στάδιο φαίνεται ότι είναι το σημαντικότερο για την Άγκυρα, διότι περιλαμβάνει την ακριβή αποτύπωση, επί χάρτου, των περιοχών όπου θα δρα η δύναμη του ΝΑΤΟ. Θα ακολουθήσει όμως και τρίτο στάδιο, αυτό της εφαρμογής. Υπενθυμίζεται ότι Ελληνες επιτελείς σημείωναν πριν από λίγες ημέρες ότι η δύναμη θα είναι επιχειρησιακά έτοιμη περί τα τέλη Μαρτίου.
Το πλέον ενδιαφέρον στοιχείο στο δημοσίευμα της «Hurriyet» είναι η ικανοποίηση που εκφράζουν οι Τούρκοι αξιωματούχοι διότι επιβεβαιώθηκε η αρχή ότι το Αιγαίο «αποτελεί κοινή θάλασσα μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδος» – δηλαδή χωρίς σύνορα. Επιπλέον, οι ίδιες πηγές έλεγαν ότι με την έγκριση του ΝΑΤΟ, ένα διεθνές σώμα απείχε από το να μετατραπεί σε «μέρος» της ελληνοτουρκικής διαφοράς. Πρόκειται για μία στάση«ικανοποιητική για την Άγκυρα που πιστεύει ότι όλα τα προβλήματα θα έπρεπε να αντιμετωπιστούν ως σύνολο με σκοπό την επίλυση των θεμάτων του Αιγαίου» προσέθεταν οι ανωτέρω αξιωματούχοι.
«Αν η πρόθεση», επισημαίνουν οι Τούρκοι αξιωματούχοι που μίλησαν στη «Hurriyet», «είναι η αποτροπή της παράνομης μετανάστευσης, όπως ειπώθηκε, είναι δυνατό να επιλυθεί χωρίς να πυροδοτηθεί μία ελληνική διαφορά. Η επίλυση όμως αυτών των ζητημάτων από τη μία ημέρα στην άλλη είναι δύσκολη. Έχουμε καθαρά εξηγήσει στις επαφές μας με τη γερμανική πλευρά ότι δεν θα βοηθούσε αν προσπαθούσαν να επιβάλλουν τις διεθνονομικές θέσεις της ελληνικής πλευράς στο όνομα της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης» ξεκαθαρίζουν οι ίδιες πηγές, λέγοντας ότι η επιχείρηση μπορεί να διεξάγεται στα διεθνή ύδατα παρά σε διαφιλονικούμενα ύδατα.
Την ίδια στιγμή, τα τέσσερα πλοία που αποτελούν τον κορμό της νατοϊκής δύναμης SNMG 2 κινούνται σε διαφορετικές περιοχές του βορείου, κεντρικού και νοτίου Αιγαίου, αλλά σε διεθνή ύδατα. Συγκεκριμένα, τις απογευματινές ώρες της Δευτέρας 29 Φεβρουαρίου, η γερμανική ναυαρχίδα «Bonn» εκινείτο μεταξύ Λέσβου και Χίου, η καναδική «Fredericton» μεταξύ νότιας Χίου και Ικαρίας, η ελληνική φρεγάτα «Σαλαμίς» δυτικά της Πάτμου και η τουρκική «Barbaros» μεταξύ βορείως της Καρπάθου και δυτικά της Ρόδου. Στην περιοχή αναμένονται επίσης τις προσεχείς ώρες η γαλλική φρεγάτα «Montcalm» και η ιταλική φρεγάτα «Libeccio».
Σύμφωνα με πληροφορίες, ενδεικτική της πρόθεσης της Τουρκίας να παίξει δυνατά τα χαρτιά της είναι η άρνησή της να δώσει διπλωματική άδεια ώστε η φρεγάτα “Bonn”, ναυαρχίδα της SNMG 2, να μπει στα τουρκικά χωρικά ύδατα.
Κατά τις ίδιες πληροφορίες, τη φρεγάτα έχει εκφράσει επιθυμία να επισκεφθεί η Γερμανίδα υπουργός Άμυνας Ούρσουλα φον ντερ Λέγεν και να μεταβεί ενδεχομένως με αυτήν στη γειτονική χώρα για να στείλει παράλληλα ισχυρό συμβολικό μήνυμα. Σύμφωνα με πληροφορίες η Γερμανίδα υπουργός θα επισκεφτεί τη φρεγάτα στις 5 και 6 Μαρτίου και πιθανόν να επισκεφτεί και τη Λέσβο.
Αγγελος Αθανασόπουλος
