Oι αφίξεις προσφύγων και μεταναστών στα ελληνικά νησιά ήδη άρχισαν να αυξάνονται λόγω των ευνοϊκών καιρικών συνθηκών, ενώ τα κέντρα φιλοξενίας σε όλη τη χώρα είναι ασφυκτικά γεμάτα. Μάλιστα, τα σχέδια του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής για τη δημιουργία επιπλέον δομών στην ενδοχώρα αναβάλλονται για μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές λόγω αντιδράσεων των τοπικών κοινωνιών.
Ειδικότερα, από τις 22-28 Απριλίου έφθασαν στα ελληνικά νησιά 662 άτομα με βάρκες από τα παράλια της Τουρκίας, σημαντική αύξηση σε σχέση με την ακριβώς προηγούμενη εβδομάδα, όταν 444 πρόσφυγες και μετανάστες έφθασαν στα ελληνικά νησιά. Συνολικά, τον τελευταίο μήνα από τις 25 Μαρτίου έως και τις 28 Απριλίου, έφθασαν 1.866 άτομα κυρίως σε Λέσβο, Σάμο, Χίο. Σχεδόν οι μισοί από τους αφιχθέντες, το 46% συγκεκριμένα, είναι Αφγανοί, 12% Ιρακινοί, 10% Παλαιστίνιοι και 8% προέρχονται από τη Συρία.
Tο ίδιο χρονικό διάστημα (25 Μαρτίου – 28 Απριλίου) μεταφέρθηκαν στην ενδοχώρα 2.648 άτομα, εφόσον κρίθηκαν ευάλωτοι και άρα δεν μπορούν να επιστραφούν στην Τουρκία στο πλαίσιο εφαρμογής της κοινής δήλωσης Ευρωπαϊκής Ενωσης – Τουρκίας, οι οποίοι και μοιράστηκαν στα κέντρα φιλοξενίας όπου υπήρχαν κενές θέσεις.
Το πρόβλημα της φιλοξενίας ολοένα και μεγαλύτερου αριθμού αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα –εφόσον δεν λειτουργεί πλέον κανένας μηχανισμός μεταφοράς τους σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα– διογκώνεται επικίνδυνα. Στις αρχές του χρόνου ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Δημήτρης Βίτσας είχε αναφέρει ότι στην Ελλάδα βρίσκονται 75.000 αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες. Ωστόσο, το 2019 έχουν ήδη φτάσει στη χώρα σχεδόν 10.000 άτομα (9.981 σύμφωνα με τα στοιχεία της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες) εκ των οποίων οι 6.313 από τη θάλασσα και οι 3.668 από περάσματα στον Εβρο.
Το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής είχε δρομολογήσει τη δημιουργία δύο νέων δομών φιλοξενίας, ωστόσο η αντίδραση των τοπικών κοινωνιών οδήγησε στην αναστολή των εργασιών σε Βαγιοχώρι Θεσσαλονίκης και Κυψελοχώρι.
Τον Σεπτέμβριο
Την ίδια στιγμή, το σχεδιαζόμενο νέο κέντρο υποδοχής και ταυτοποίησης ή αλλιώς hotspot στη Σάμο, στην περιοχή Ζερβού, στα πρώην Σφαγεία, ανάμεσα στο Βαθύ και τους Μυτιληνιούς, η δημιουργία του οποίου έχει εξαγγελθεί πολλές φορές, δεν αναμένεται να ολοκληρωθεί πριν από τον Σεπτέμβριο. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο υπουργός Δημήτρης Βίτσας υπέγραψε τη σχετική συμφωνία ενοικίασης με τον ιδιοκτήτη της έκτασης κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στη Σάμο πριν από το Πάσχα, και ήδη έχει ξεκινήσει η μελέτη για την κατασκευή.
Τέλος, με τροπολογία που ψηφίστηκε εσπευσμένα στη Βουλή, επίσης πριν από το Πάσχα, στο εξής πρόσφυγες και μετανάστες επιβάλλεται να παραμένουν στα νησιά με απόφαση του υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής (αντί του διευθυντή της Υπηρεσίας Ασύλου, όπως μέχρι σήμερα).
