Ολοκληρώθηκε λίγο μετά τις 1.15 π.μ. την Τρίτη τα ξημερώματα η αιφνιδιαστική μίνι σύνοδος Κορυφής στο Βερολίνο. Η γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ, ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, η διευθύντρια του ΔΝΤ Κριτστίν Λαγκάρντ και ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, συναντήθηκαν στο Βερολίνο σε μία προσπάθεια να συντάξουν το σχέδιο συμφωνίας με την μορφή μιας τελικής προσφοράς για την Ελλάδα. Όπως μετέδωσε η κρατική τηλεόραση της Γερμανίας «οι πιστωτές επιθυμούν να συμφωνήσουν σε μία κοινή θέση απόψε».
Η ανακοίνωση
Ο εκπρόσωπος της κανγκελαρίας Στέφεν Ζάιμπερτ ανέφερε ότι η Άνγκελα Μέρκελ, ο Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ και ο Μάριο Ντράγκι συμφώνησαν στην ανάγκη για εντατικές διεργασίες σε σχέση με την Ελλάδα.
Οι συμμετέχοντες στις συνομιλίες, συμπλήρωσε ο εκπ΄ροσωπος, θα παραμείνουν σε στενή επαφή τις επόμενες ημέρες τόσο μεταξύ τους, όσο και με την ελληνική κυβέρνηση.
Μέσα στην συνάντηση
Πηγές ανέφεραν ότι το κλίμα ήταν ήδη τεταμένο στις Ευρωπαϊκές πρωτεύουσες μετά το άρθρο του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην εφημερίδα Le Monde την Κυριακή, με τον Γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ να εμφανίζεται ιδιαίτερα ενοχλημένος.
Πληροφορίες για τους συμμετέχοντες ανέφεραν ότι επρόκειτο να παραστούν τόσο ο αρμόδιος Επίτροπος Π. Μοσκοβισί ή ο επικεφαλής της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης Μάριο Μπούτι, ενώ από την πλευρά του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου το παρόν αναμενόταν να δώσει και ο Πόουλ Τόμσεν.
Το κείμενο
Ευρωπαϊκές πηγές μιλούσαν πριν την συνάντηση για ένα τεχνικό κείμενο που επρόκειτο να διαμορφωθεί στην πεντεμερή του Βερολίνου με σκοπό να σταλεί στη συνέχεια στην Αθήνα ως η μόνη λύση για την αποφυγή χρεοκοπίας και παραμονή στην Ευρωζώνη. Την συζήτηση επί αυτού του κειμένου στο Βερολίνο επιβεβαιώναν νωρίτερα την Δευτέρα και πηγές του Μαξίμου, οι οποίες όμως σημείωναν ότι το κείμενο είχε καθυστερήσει εξαιτίας δυστοκίας ανάμεσα σε Κομισιόν και ΔΝΤ για τα εργασιακά και το ασφαλιστικό. Οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι το προσχέδιο των εταίρων θα συζητηθεί στο Brussels Group της Τρίτης, που θα συνεδριάσει προκειμένου να γεφυρωθουν οι όποιες διάφορες παραμένουν.
Οι διαφωνίες
Ευρωπαϊκές πηγές εντόπιζαν τις διαφωνίες αλλού και υπογράμμιζαν στην «Κ» ότι στο κείμενο αναμένεται να γίνουν συγκεκριμένες αναφορές για την μελλοντική χρηματοδότηση της χώρας από τους ευρωπαίους εταίρους καθώς και για την βιωσιμότητα του χρέους με τρόπο που θα ικανοποιούσε και το ΔΝΤ το οποίο είναι το πιο ευαίσθητο από τους τρεις θεσμούς στα θέματα αυτό και αναμένεται να τα θέσει και ο κ. Τόμσεν στην συνάντηση στο Βερολίνο το βράδυ της Δευτέρας καθώς είναι θέματα που εξασφαλίζουν την συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένη πηγή, το ΔΝΤ ήταν αυτό που μέχρι το απόγευμα της Δευτέρας δεν έδινε το πράσινο φως για το κοινό αυτό κείμενο να συζητηθεί στο Βερολίνο. Το κείμενο αυτό εκτός από τα θέματα αγκάθια για το ΔΝΤ αναμένεται να περιλαμβάνει την δύσκολη μεταρρύθμιση του ΦΠΑ που οι εταίροι αναμένουν να φέρει 1% του ΑΕΠ έσοδα δηλαδή 1,8 δισ. ευρώ, ενώ η πρόταση της ελληνικής πλευράς δεν ξεπερνούσε τα έσοδα αξίας 1 δισ. ευρώ.
Ολονυκτία στο Μαξίμου
Με την προσοχή στραμμένη στο Βερολίνο ο πρωθυπουργός κ. Αλέξης Τσίπρας έχει συγκαλέσει στο Μέγαρο Μαξίμου σύσκεψη από νωρίς το απόγευμα της Δευτέρας, ώστε και η Αθήνα να παρακολουθεί στενά όσα διαδραματίζονται.
Στο Μαξίμου μετέβησαν ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης, ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης, ο υπουργός Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης, ο αναπληρωτής υπουργός Υποδομών, Χρήστος Σπίρτζης, ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς, ο υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Παναγιώτης Λαφαζάνης, ο γενικός γραμματέας της κυβέρνησης, Σπύρος Σαγιάς, και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γαβριήλ Σακελλαρίδης.
Επισήμως, αντικείμενο της συνάντησης ήταν ο ορισμός διοικήσεων σε δημόσιους οργανισμούς. Είναι ωστόσο κοινό μυστικό ότι συζητήθηκε η πορεία της διαπραγμάτευσης και τι μπορεί δεχθεί η Αθήνα από όσα βάζουν στο τραπέζι δανειστές. Απο αυτή την άποψη κάθε άλλο είναι η παρουσία του κ. Λαφαζάνη, η συμφωνία του οποίου θεωρείται καθοριστική.
Οι κ. Λαφαζάνης και Σπίρτζης αποχώρησαν μετά την ολοκλήρωση της πρώτης σύσκεψης και οι υπόλοιποι παρέμειναν μαζί τον κ.Τσίπρα σε μια διαδικασία διαρκούς διαβούλευσης.
Ένταση στον ΣΥΡΙΖΑ
Με την πεποίθηση ότι η πολιτική διαπραγμάτευση θα κυριαρχήσει της τεχνικής και στο τέλος θα υπάρξει μια θετική αντιστοιχία, ώστε να επιτευχθεί η συμφωνία, η κυβέρνηση και προσωπικά ο πρωθυπουργός προσέβλεπαν το βράδυ της Δευτέρας στα αποτελέσματα τόσο της πενταμερούς στο Βερολίνο, όσο και στις έντονες, όπως προβλέπονται διεργασίες των επόμενων ημερών για ένα πιθανό , θετικό φινάλε.
Κυβερνητικές πηγές υποστηρίζουν ότι οι διαπραγματεύσεις διανύουν τα τελευταία δύσκολα μέτρα μετά από έναν τετράμηνο μαραθώνιο και για τον λόγο αυτό επιδιώκουν μια όσο το δυνατόν ευρεία συμφωνία , ώστε να μην χρειαστεί να υπάρξει νέος κύκλος διαπραγματεύσεων σε σύντομο διάστημα. Οι ίδιες πηγές τονίζουν ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να διατηρήσει , όσο αυτό είναι δυνατό τις κόκκινες γραμμές, ωστόσο η κατάσταση είναι εξαιρετικά πιεστική , όχι μόνο από τους πιστωτές, αλλά και από την κατάσταση ασφυξίας στην οποία έχει περιέλθει η οικονομία, για να βγάλει κανείς έγκυρα συμπεράσματα.
Υπό αυτό το πρίσμα, η πίεση είναι εμφανής σε κυβερνητικά στελέχη, όχι μόνο λόγω των έντονων διεθνών διεργασιών, αλλά και λόγω της έντασης που επικρατεί στο εσωτερικό του κόμματος, τόσο εξαιτίας της υπόθεσης Παναρίτη, όσο και γενικότερα για «παραφωνίες» από τους διορισμούς προσώπων που δεν τηρούν τα κομματικά κριτήρια. Για να ελεγχθεί η κατάσταση και κυρίως για να δώσει ένα μήνυμα αποφασιστικότητας στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, ο πρωθυπουργός συγκάλεσε ευρεία σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου για τους διορισμούς των Διοικητικών Συμβουλίων σε οργανισμούς και φορείς του δημοσίου . Η κατεύθυνση είναι ότι μέχρι το τέλος Ιουνίου θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί όλες οι διαδικασίες και η κυβέρνηση να κλείσει το κεφάλαιο αυτό συντονισμένα και να μην ξαναδώσει την δυσλειτουργική εικόνα του περασμένου τριημέρου με τον διορισμό και τελικά την ακύρωση του διορισμού της κ. Παναρίτη στο ΔΝΤ.
Δύο δις περισσότερα μέτρα
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι δανειστές ζητούν περί τα 2 δις ευρώ περισσότερα δημοσιονομικά μέτρα για το 2015 από αυτά που παρουσιάζει η κυβέρνηση στις διαπραγματεύσεις που γίνονται στις Βρυξέλλες και σε επίπεδο Brussels Group. Κατά τους θεσμούς το δημοσιονομικό κενό φέτος υπολογίζεται σε περίπου 3 δις ευρώ και η Αθήνα έχει παρουσιάσει μέτρα της τάξης του 1 δις ευρώ.
Στελέχη του οικονομικού επιτελείου αναφέρουν ότι «αυτό σημαίνει πολύ σκληρή λιτότητα, την οποία η κυβέρνηση δεν μπορεί να σηκώσει». Το απόγευμα της Δευτέρας στην ατζέντα των συζητήσεων στο Brussels Group ήταν κυρίως το θέμα της αλλαγής των συντελεστών του ΦΠΑ, αλλά και οι παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό με επίκεντρο τις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις.
Πάντως, από το υπουργείο Οικονομικών επιμένουν ότι η Αθήνα συνεχίζει να επιδιώκει μία μακρόπνοη συμφωνία που θα δρομολογεί ουσιαστικές λύσεις και για τα ζητήματα του χρέους και της ενίσχυσης των επενδύσεων.
Οι προθεσμίες
Την Παρασκευή η Ελλάδα πρέπει να πληρώσει την επόμενη δόση στο ΔΝΤ, γεγονός το οποίο καθιστά εξαιρετικά επείγουσα την ανάγκη συμφωνίας, Η Αθήνα έχει δηλωσει ότι μπορεί να πληρώσει τα 1,6 δισ. ευρώ αλλά μετά απο πέντε μήνες διαπραγματεύσεων χωρίς αποτέλεσμα, τα περιθώρια ρευστότητας στενεύουν ασφυκτικά.
Πληροφορίες
Η διάσκεψη των 5 στο Βερολίνο ολοκληρώθηκε λίγο μετά τις 1.20 τα ξημερώματα Τρίτης, ώρα Ελλάδος. Η πρώτη πληροφόρηση είναι ότι οι εταίροι και δανειστές συμφώνησαν να βρίσκονται “σε διαρκή επαφή”, τόσο μεταξύ τους, όσο και με την ελληνική κυβέρνηση.
Έγκυροι παρατηρητές, που δεν αρκούταν μόνο στις τυπικές ανακοινώσεις, επισημαίνουν με αναρτήσεις τους στο twitter ότι “είναι αστείο να πιστεύει κάποιος ότι συμφώνησαν μόνο αυτό”.
Από την άλλη, το Economist Intelligence Unit (EIU), το οποίο συντάσσει μελέτες και έρευνες για όλες τις χώρες χρησιμοποιώντας, όπως λέει, και εμπιστευτικές πληροφορίες, εκτιμά ότι «ο Τσίπρας είναι έτοιμος για μία συμφωνία-έμπλαστρο» (sticking-plaster deal), που μάλιστα είναι επί θύραις επειδή «η Ελλάδα δεν αντέχει άλλο».
Τρεις είναι οι καθοριστικοί παράγοντες που φέρουν την Ελλάδα ενώπιον μιας έτοιμης, και για πολλούς, «αναγκαστικής συμφωνίας».
Πρώτον, ότι μέσα στον τρέχοντα μήνα Ιούνιο η κυβέρνηση πρέπει να καταβάλει στο ΔΝΤ (για το δάνειο) και στην ΕΚΤ (για τόκους), ποσό 1,6 δις ευρώ.
Δεύτερον, τα ταμεία της Ελλάδας έχουν στερέψει. Χρήματα δεν υπάρχουν.
Και τρίτον, ότι στις 30 του μηνός λήγει το πρόγραμμα διάσωσης, που έπρεπε να είχε αξιολογηθεί και ολοκληρωθεί εάν δεν άλλαζε η κυβέρνηση, και από το οποίο η Ελλάδα, ένα επέλθει συμφωνία τώρα, έχει λαμβάνειν 7,2 δις ευρώ που, από τον περασμένο Αύγουστο που «κόλλησε» η τελευταία αξιολόγηση της τρόικας, παραμένουν δεσμευμένα.
«Η ώρα έχει έρθει για να αποφασίσει ο Αλέξης Τσίπρας, πρόεδρος του αριστερού ΣΥΡΙΖΑ και πρωθυπουργός της Ελλάδος, εάν θα συνάψει συμφωνία με τους δανειστές της χώρας, ακόμα και εάν αυτό σημαίνει ότι μπορεί και να διασπαστεί το κόμμα το οποίο τον έφερε στην εξουσία», σημειώνεται στην ανάλυση του EIU.
Με βάση τα στοιχεία και τοις πληροφορίες που διαθέτει ο Economist, και έπειτα από την ανάλυση που έχει κάνει με όλα αυτά τα δεδομένα, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τελικά θα επιτευχθεί λύση, αλλά διατυπώνει σοβαρές αμφιβολίες ως προς το εάν αυτή η λύση θα είναι βιώσιμη.
Η κυβέρνηση, σημειώνει, θα δυσκολευτεί πολύ να εφαρμόσει τις συμφωνηθείσες μεταρρυθμίσεις, λόγω έντονης πολιτικής αντίστασης που θα δεχτεί και από το εσωτερικό του κόμματός της, όσο και από την ίδια την κοινωνία.
«Προβλέπουμε ότι η κυβέρνηση θα έχει εξαιρετικά δύσβατο δρόμο να διανύσει, και δεν αναμένουμε να επιβιώσει για περισσότερο από έναν χρόνο», καταλήγει η έκθεση του περιοδικού για τις διαπραγματεύσεις για το ελληνικό χρέος.
Καθημερινή/ ignatiou.com Χρήστος Μιχαηλίδης