Στη Λέρο, το καλωσόρισμα γίνεται στο Λακκί, το λιμάνι με την υποδειγματική ρυμοτομία και τα κτίρια της Ιταλοκρατίας να στολίζουν τους δρόμους. Οι Ιταλοί το προόριζαν για σημαντικό ναύσταθμο καθώς ανέκαθεν θεωρούνταν ένα από τα ασφαλέστερα φυσικά αγκυροβόλια της Μεσογείου.
Από εδώ θα ξεκινήσεις την περιπλάνησή σου στο υπόλοιπο νησί. Θα κολυμπήσεις σε απίθανες παραλίες, θα πιεις το ουζάκι σου σε γραφικά ψαροχώρια, θ’ ανηφορίσεις τους δρόμους που οδηγούν στα κάστρα του και στους αρχαιολογικούς του χώρους.
Η Λέρος, σπαρμένη καθώς είναι με χαμηλά βουνά, δαντελωτές ακτές και μικρά νησιά ολόγυρα, δουλεμένη από τον ανθρώπινο μόχθο εδώ και αιώνες, δίνει την εντύπωση ενός μικρού θαλασσινού παράδεισου, καμωμένου σε μέτρα ανθρώπινα.
Μόνο που για να πας σε τούτο τον αλλιώτικο παράδεισο, θα πρέπει να αφεθείς σε νέες αναζητήσεις, να πάρεις δρόμους, ακόμα κι αν αυτοί δεν καταλήγουν πουθενά, να μοιραστείς με τους ντόπιους στιγμές καθημερινές, απλές κι αυθεντικές… να κοιτάξεις με διαφορετική ματιά γύρω σου, να θυμηθείς ό,τι έχεις ξεχάσει…
Η θέα από το κάστρο: Η Αγία Μαρίνα αποτελεί μαζί με τον Πλάτανο ένα ενιαίο οικιστικό σύνολο που μοιάζει ν’ αγκαλιάζει με τις λευκές γειτονιές του τον λόφο Απιτύκι όπου και βρίσκεται το θρυλικό μεσαιωνικό κάστρο.
Απ’ τις πολεμίστρες του το βλέμμα απογειώνεται πάνω απ’ τα χωριά Αγία Μαρίνα, Παντέλι, Πλάτανος, περνά τα γυμνά βράχια της ακτογραμμής, το απέραντο γαλάζιο της θάλασσας και φτάνει μέχρι τα παράλια της Μικράς Ασίας!
Η κατασκευή του κάστρου άρχισε από τους Βυζαντινούς τον 7ο αι. και ολοκληρώθηκε από τους Ιππότες του τάγματος του Αγ. Ιωάννη της Ρόδου και τους Βενετσιάνους. Μεταγενέστερο, αλλά λαμπρό κτίσμα είναι ο ναός της Παναγίας της Κυράς. Το σούρουπο θα τραβήξεις για τους ανεμόμυλους όπου θα απολαύσεις το καλύτερο ηλιοβασίλεμα του νησιού και μια αεροπορικών διαστάσεων θέα στον γραφικό όρμο Παντέλι.
Στην παραλία: Απολαυστική είναι η βόλτα στη θαυμάσια διαμορφωμένη παραλία που συνδέει το λιμάνι της Αγίας Μαρίνας με τα Αλιντα. Στην πορεία θα επισκεφτείς το νεοκλασικό αρχοντικό «Πατριαρχείο», την εκκλησία του Αγ. Σωφρονίου και τον πύργο Μπελένη που στεγάζει το Λαογραφικό Μουσείο. Στην Αγία Μαρίνα, πάνω στον δρόμο που συνδέει το λιμάνι με τον Πλάτανο, θα δεις το Αρχαιολογικό Μουσείο.
Από τα ασβεστωμένα σοκάκια του Πλάτανου θα κατηφορίσεις προς το Παντέλι με το μικρό, γραφικό λιμάνι και την άριστα οργανωμένη ακτή του που θεωρείται από τα πιο ειδυλλιακά σημεία των Δωδεκανήσων. Λίγο νοτιότερα, διαγράφεται η παραλία Βρωμόλιθος με σκούρα άμμο και βοτσαλάκι. Ολόγυρα υπάρχουν σπίτια και ενοικιαζόμενα δωμάτια. Μάλιστα μερικά από αυτά είναι πάνω στο κύμα. Ιδιαίτερα ήσυχα είναι στις ακρογιαλιές Βελανίδι, Τουρκοπήγαδο, Αγιος Γιώργης και Βουρλίδια όπου οδηγούν μονοπάτια ή στενοί χωματόδρομοι.
Θρύλοι και ιστορίες: Ανάμεσα στους πολλούς θρύλους που διατηρούνται ακόμα ζωντανοί στη Λέρο σχετικά με το κάστρο της, είναι και αυτός του πειρατή Αλί Γκαμάλ που το πολιόρκησε το 1506. Οι κάτοικοι, έντρομοι, ζήτησαν προστασία πίσω από τα τείχη. Μάλιστα, καθώς οι έμπειροι πολεμιστές ήταν ελάχιστοι, οι νησιώτες, με σκοπό να παραπλανήσουν τους εισβολείς, ντύθηκαν ιππότες και βγήκαν στις επάλξεις. Οι πειρατές αντικρίζοντας αυτό το πλήθος των δήθεν ετοιμοπόλεμων υπερασπιστών, αποφάσισαν να μη διακινδυνεύσουν και έφυγαν άπρακτοι.
Οι ομορφότερες παραλίες: Από τα Αλιντα ο δρόμος προσεγγίζει τη δημοφιλή στον νεόκοσμο, παραλία Δυολισκάρια. Με ενοικιαζόμενο βαρκάκι θα ανακαλύψετε το απόμερο ακρογιάλι Κρυφός. Στη δυτική πλευρά του νησιού, βόρεια από το λιμάνι στο Λακκί συναντάμε τον όρμο της Γούρνας που διαθέτει μια αμμουδερή παραλία με αλμυρίκια και ταβερνάκι.
Νότια από το Λακκί ξανοίγεται ο κόλπος του Ξηρόκαμπου με την απλωτή αμμουδερή ακρογιαλιά του, ενώ υπάρχουν ταβέρνες και ενοικιαζόμενα δωμάτια κοντά στην ακροθαλασσιά. Σε ελάχιστη απόσταση από τις ακτές της Λέρου, ανάμεσα στα νησιά Λειψοί (βόρεια) και Κάλυμνος (νότια) βρίσκονται διάσπαρτες δεκάδες βραχονησίδες που αξίζει να τις επισκεφθείς με εκδρομικό σκάφος που φεύγει καθημερινά από Αγία Μαρίνα.
Εκδρομή στο Παρθένι: Στο ψαροχώρι που ονομάστηκε έτσι από το ιερό της Παρθένου Αρτέμιδος που προϋπήρχε εδώ, θα επισκεφθείς την εκκλησία της Αγίας Κιουράς Ματρώνας με τις ιδιαίτερες αγιογραφίες που φιλοτεχνήθηκαν το 1970, από εξόριστους κατά τη διάρκεια της δικτατορίας. Για βουτιές ιδανική είναι η παραλία Μπλεφούτι.
Παναγία Καβουράδαινα: Από τον Ξηρόκαμπο ο δρόμος οδηγεί στη μικρή εκκλησία Παναγία Καβουράδαινα, χτισμένη σε κοίλωμα βράχου κοντά στη θάλασσα.
Πολεμικό Μουσείο: Θα το βρείτε στον Μέρικα. Στεγάζεται σε υπόγειο τούνελ μέσα στο βουνό, απομεινάρι του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου και μνημόνιο της θρυλικής μάχης της Λέρου www.leros-museums.gr/tunnel
Το εκκλησάκι του Αγ. Ισιδώρου: Στον όρμο της Γούρνας θα δείτε το εκκλησάκι του Αγίου Ισιδώρου, χτισμένο σε μια ξέρα μέσα στη θάλασσα – πιθανόν σε θέση όπου υπήρχε αρχαίος ναός.
Θοδωρής Αθανασιάδης efsyn.gr
