Ομιλία στο νομοσχέδιο για την Ανώτατη Εκπαίδευση
Ο Αντιπρόεδρος της Βουλής Βουλευτής Δωδεκανήσου Δημήτρης Κρεμαστινός μίλησε στην Ολομέλεια της Βουλής κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για την οργάνωση και λειτουργία της Ανώτατης Εκπαίδευσης.
Ο Δημήτρης Κρεμαστινός, αντλώντας και από την μεγάλη του ακαδημαϊκή εμπειρία, παρότρυνε τον Υπουργό Παιδείας να μην επαναλαμβάνει αποτυχημένα πειράματα του παρελθόντος αλλά να φέρει – στα όρια που επιτρέπει ο προϋπολογισμός- το διοικητικό και ακαδημαϊκό μοντέλο ενός από τα 10 καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου και να το θέσει σε σοβαρή και τεκμηριωμένη δημόσια συζήτηση.
Ο βουλευτής Δωδεκανήσου εξέφρασε την αντίθεσή του με το σύστημα της συναλλαγής μεταξύ ανωτέρων και κατωτέρων που θα διαμορφωθεί εκ νέου στα πανεπιστήμια, το οποίο αντιμάχεται την αξιοκρατία. Επίσης, δεν παρέλειψε να αναδείξει την έλλειψη σοβαρότητας του πολιτικού συστήματος όταν 7 βουλευτές και υπουργοί της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ οι οποίοι είχαν υπερψηφίσει στο παρελθόν τον έως σήμερα ισχύοντα νόμο για την Ανώτατη Εκπαίδευση ως βουλευτές άλλων κομμάτων, τώρα θα τον ανατρέψουν ψηφίζοντας το αντίθετο.
Ολόκληρη η ομιλία του Αντιπροέδρου της Βουλής ήταν η ακόλουθη:
«ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΡΕΜΑΣΤΙΝΟΣ (Ε΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής): Κυρία Πρόεδρε, ανεξάρτητα από τι ο καθένας πιστεύει φιλοσοφικά, η αλήθεια είναι μία, ότι τα πανεπιστήμια, είτε είναι κρατικά είτε είναι ιδιωτικά, χρειάζονται λεφτά.
Και για να υπενθυμίσω ότι ο Λουκιανός στο «Περί του ενυπνίου» 2,5 χιλιάδες χρόνια πριν λέει ότι «τοις πλείστοις έδοξε παιδεία μεν και πόνου πολλού και χρόνου μακρού και δαπάνης ου μικράς». Τα είπε ο Λουκιανός 2,5 χιλιάδες χρόνια πριν. Είτε είναι, λοιπόν, κρατικά είτε είναι ιδιωτικά, χρειάζονται χρήματα. Πανεπιστήμια και έρευνα χωρίς χρήματα δεν υπάρχει.
Ομολογώ, όμως, ότι μετά από όσα γράφτηκαν στις εφημερίδες και ακούστηκαν στα ραδιόφωνα, στη Βουλή για την ανώτατη παιδεία, θα περίμενα από έναν τεχνοκράτη Υπουργό κατά την ομιλία του, να τεκμηριώσει την κάθε πρότασή του, την κάθε πρόταση στην μεταβολή του νόμου, με παραδείγματα-πρότυπα από τα μεγάλα πανεπιστήμια.
Πρέπει να πει, «αυτό θα γίνει, γιατί εφαρμόζεται εκεί με επιτυχία. Το άλλο θα γίνει, γιατί εφαρμόζεται εκεί με επιτυχία». Τότε δεν θα υπήρχε αυτή η ιστορία που ακούσαμε στη Βουλή. Ποια ιστορία; Το πρωί ο Πρωθυπουργός από το Βήμα αυτό μίλησε για τη μεταρρύθμιση του συστήματος και ο Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης του είπε ότι σε έναν χρόνο, σε δύο χρόνια, σε τρία χρόνια, εν πάση περιπτώσει σε σύντομο χρονικό διάστημα όλα αυτά θα τα ανατρέψει και άλλοι Αρχηγοί κομμάτων είπαν παρόμοια.
Ποιος θα πληρώσει τη νύφη τελικά, ας μου επιτραπεί η έκφραση; Οι φοιτητές, οι καθηγητές, το πανεπιστήμιο; Είναι δυνατόν να μην υπάρχει συναίνεση στη Βουλή σε τέτοια θέματα μεταξύ κυβέρνησης –οποιασδήποτε κυβέρνησης- και αντιπολίτευσης –οποιασδήποτε αντιπολίτευσης; Είναι δυνατόν να ζουν με την αγωνία οι πρυτάνεις που θα εκλεγούν, οι φοιτητές το χρονικό αυτό διάστημα τι θα γίνει την επομένη;
Φοβούμαι ότι σήμερα αυτά που φέρνει στη Βουλή, θα έπρεπε να τα έχει συζητήσει και να είχε επιτύχει συναίνεση. Αν, όμως, ήθελε να προτείνει μια ουσιαστική αλλαγή που να απαλλάξει τα ΑΕΙ από την κακοδαιμονία τους, θα έπρεπε να προτείνει ένα και μοναδικό μέτρο που θα σταματούσε τη συναλλαγή. Ποια συναλλαγή, όμως; Τη συναλλαγή των ανωτέρων με τους κατωτέρους. Παραδείγματος χάριν, δεν μπορεί ο επίκουρος καθηγητής ή ο αναπληρωτής καθηγητής να επιλέγει διά της ψήφου του τον καθηγητή διευθυντή του, ο οποίος θα είναι αύριο αυτός που θα του αναθέσει έργο και θα τον ελέγξει και θα τον προτείνει για να εξελιχθεί. Πώς είναι δυνατόν ο υφιστάμενος να διορίζει τον προϊστάμενο και ο προϊστάμενος να είναι αυτός που θα είναι υπεύθυνος για την εξέλιξή του; Και πώς θα λειτουργήσει η αξιοκρατία με ένα τέτοιο σύστημα; Το ίδιο συμβαίνει και με την εκλογή του προέδρου του τμήματος και την εκλογή των πρυτάνεων. Δηλαδή οι μικρότερες βαθμίδες εκλέγουν τον πρύτανη.
Τώρα, όσον αφορά τους φοιτητές που γίνεται μεγάλη ιστορία και συζήτηση, ας κάνουμε ό,τι γίνεται και στα άλλα πανεπιστήμια. Θα συμμετέχουν στις δραστηριότητες που μετέχουν στα μεγάλα πανεπιστήμια. Δεν είναι δυνατόν και ο φοιτητής να εκφράζει γνώμη ποιος καθηγητής θα γίνει ομότιμος ή επίτιμος ή οτιδήποτε. Με ποια εμπειρία; Έρχεται το παιδί από την επαρχία ή από την Αθήνα ή από το χωριό του ή από οπουδήποτε και δεν ξέρει καλά-καλά ποια είναι τα μαθήματα που θα διδαχθεί. Δεν τα ξέρει. Έρχεται στην Ιατρική Σχολή, για παράδειγμα. Ξέρει τι θα του διδάξουν στο δεύτερο, στο τρίτο, στο τέταρτο έτος; Πώς θα έχει γνώμη για τα μαθήματα που δεν ξέρει και για τον καθηγητή; Τουλάχιστον, θα έπρεπε ο νόμος να προβλέπει μια αντιπροσωπεία φοιτητών που να είναι έμπειροι, δηλαδή να είναι στα τελευταία έτη, να έχουν μια εμπειρία πανεπιστημιακή, να έχουν μετάσχει σε κάποιες διαπανεπιστημιακές ανταλλαγές. Πώς είναι δυνατόν, δηλαδή, ο φοιτητής που έρχεται από το Γυμνάσιο, το Λύκειο, να είναι υπεύθυνος και να έχει άποψη για τα διοικητικά του πανεπιστημίου, το οποίο δεν γνωρίζει ούτε καν ποιο είναι πολλές φορές;
Διερωτώμαι, όμως, κύριε Υπουργέ, και μου κάνει εντύπωση, δεν έχουν περιέλθει στην αντίληψή σας οι ξυλοδαρμοί των πρυτάνεων των μεγαλύτερων πανεπιστημίων της χώρας, του Καποδιστριακού, του Αριστοτελείου, του Πολυτεχνείου της Κρήτης; Ο Πρύτανης του Καποδιστριακού, μετά τον ξυλοδαρμό, μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο και παραιτήθηκε και παρέμεινε το Πανεπιστήμιο για έναν χρόνο χωρίς εκλεγμένο πρύτανη. Τον αντικατέστησε ο Αντιπρύτανης. Δεν είχε πρύτανη. Όλα αυτά τα πράγματα έγιναν αυτόματα; Δηλαδή, δεν προβληματίζεται κανένας στην Αίθουσα πραγματικά για το τι συμβαίνει στην παιδεία;
Και το θέμα που προκύπτει είναι το εξής: Πιθανόν τώρα να έρθουν τα πράγματα καλύτερα, να μην επαναληφθούν τα ίδια πράγματα κ.λπ. Αλλά οι νόμοι της φυσικής και της κοινωνίας λένε ότι εάν το πείραμα το επαναλάβεις κατά τον ίδιο τρόπο, θα έχεις πάντα το ίδιο αποτέλεσμα. Αυτό λέει η επιστήμη. Είναι θέμα χρόνου να δεις το αποτέλεσμα. Και δεν σας κρύβω ότι και σε μένα, με την άλλη μου ιδιότητα, την ιατρική, είχε έρθει πρύτανης άλλου πανεπιστημίου, ο οποίος είχε κακοποιηθεί και είχε πάθει κολπική μαρμαρυγή –για τους γιατρούς το λέω αυτό. Ήταν σε κατάσταση τρομερή, έτοιμος να παραιτηθεί κι αυτός, αλλά δεν παραιτήθηκε τελικά. Αυτά είναι πράγματα που τα ζήσαμε, δεν είναι πράγματα που μας τα διηγήθηκαν άλλοι.
Κατά συνέπεια, κύριε Υπουργέ που δεν είστε εδώ, αλλά ελπίζω ο Υφυπουργός κ. Φωτάκης να σας τα μεταφέρει, εάν αναλογιστείτε όλα αυτά και επειδή είναι αδύνατο να αποσύρετε τον νόμο –πρακτικά δεν γίνεται- από αύριο σας παροτρύνω να «φωτογραφίσετε» οποιοδήποτε εκ των καλύτερων πανεπιστημίων του κόσμου και εφαρμόστε το διοικητικό και ακαδημαϊκό του σύστημα στα όρια του προϋπολογισμού σας ύστερα από έναν διάλογο με όλους τους φορείς, με την προϋπόθεση ότι οποιαδήποτε απόκλιση απ’ αυτό το πλαίσιο θα είναι πλήρως αιτιολογημένη. Άλλωστε, ο νόμος είναι θνησιγενής. Το είπε η Αντιπολίτευση. Και όχι μόνο αυτό: Θέτει και ψηφοφορία αύριο. Ξέρετε γιατί θέτει ψηφοφορία; Για να αποδείξει: Οι επτά Βουλευτές που στήριξαν τον προηγούμενο νόμο, οι οποίοι ανήκαν σε άλλα κόμματα και τώρα ανήκουν στον ΣΥΡΙΖΑ, θα αλλάξουν γνώμη και θα ψηφίσουν αυτόν τον νόμο. Αυτό θα το δείτε αύριο το πρωί. Ερώτημα: Αυτή είναι η σοβαρότητα του πολιτικού συστήματος;
Για την ιστορία, εάν επιθυμεί ο Υπουργός να συνδέσει το όνομά του με μια πραγματική μεταρρύθμιση, θα πρέπει να αναλογιστεί την επανάσταση του ’82-’83 που κατήργησε την έδρα. Ο νόμος εκείνος προέβλεπε ένα καθαρά πανεπιστημιακό όργανο που δεν έγινε λόγω των συντηρητικών αντιδράσεων της πανεπιστημιακής κοινότητας, την ΕΑΓΕ, η οποία ΕΑΓΕ θα ήταν υπεύθυνη –και όχι το Υπουργείο- για να τηρείται ο νόμος από το ίδιο το πανεπιστήμιο. Άλλο ο Υπουργός, άλλο η ΕΑΓΕ. Δεν είναι ακριβώς το ίδιο. Αν ήταν το ίδιο, εγώ μετά χαράς θα το είχα δεχθεί. Βεβαίως, είχε προτείνει τότε την Εθνική Ακαδημία Επιστημών και Τεχνών που ποτέ δεν έγινε, όπου θα μετείχαν όχι πέντε-δέκα άνθρωποι, αλλά χιλιάδες νέοι άνθρωποι παραγωγικοί, αυτοί που είναι στο εξωτερικό, ξένοι και Έλληνες.
Αυτό χρειάζεται ο τόπος. Αυτή είναι μεταρρύθμιση. Μεταρρύθμιση δεν είναι το πώς ο φοιτητής θα συμπεριφερθεί στο άσυλο. Εγώ θα σας έλεγα την πιο απλή λύση, άσυλο ιδεών με σεκιούριτι που θα διορίζει ο πρύτανης, θα συμφωνούν οι φοιτητές κ.λπ., ούτως ώστε όποιον παρανομεί να τον φέρνουν σε τάξη.
Είναι δυνατό να γίνεται σύγκληση του Πρυτανικού Συμβουλίου για να δουν αν έκανε έγκλημα ή πλημμέλημα ο οποιοσδήποτε παραβάτης; Δεν γίνονται αυτά τα πράγματα. Ποτέ δεν συγκλήθηκε Πρυτανικό Συμβούλιο επειδή κάποιοι δημιουργούσαν φασαρία και δεν έπαιρνε καμία απόφαση επί κανενός θέματος. Γι’ αυτό έγιναν και τα έκτροπα στα πανεπιστήμιά μας τα προηγούμενα χρόνια. Αυτές, λοιπόν, είναι οι μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται ο τόπος και όχι το «μπρος-πίσω» ούτε το «ράβε-ξήλωνε» που επί σειρά ετών πολλοί από τους εκάστοτε Υπουργούς Παιδείας είχαν επιχειρήσει.»
“Εάν το πείραμα το επαναλάβεις κατά τον ίδιο τρόπο, θα έχεις πάντα το ίδιο αποτέλεσμα”
