Τις αγοραστικές και τις διατροφικές συνήθειες του κοινού εξακολουθεί να επηρεάζει η πανδημία του κορωνοϊού, όπως προκύπτει από έρευνα που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) με δείγμα 750 ατόμων την περίοδο 29 έως 31 Αυγούστου 2020.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας παρατηρείται σαφής ανάκαμψη σε σχέση με την περίοδο του lockdown σε ό,τι αφορά την επισκεψιμότητα των καταστημάτων, η οποία όμως παραμένει αρκετά μακριά από την περίοδο πριν την εμφάνιση της πανδημίας.
Συγκεκριμένα, ο μέσος αριθμός εβδομαδιαίων επισκέψεων για αγορές τροφίμων έχει μειωθεί από 13,6 τον Δεκέμβριο του 2019 σε 8,2 τον Αύγουστο του 2020, δηλαδή κατά 40%, αλλά παρουσιάζει αύξηση κατά 35% σε σχέση με τον Απρίλιο του 2020, όταν ο μέσος αριθμός επισκέψεων ήταν μόλις 6,1. Η μεγαλύτερη ποσοστιαία μεταβολή καταγράφεται στα ιχθυοπωλεία και στις λαϊκές αγορές, όπου οι επισκέψεις έχουν μειωθεί κατά 63% και 60% από τον Δεκέμβριο του 2019 σε σχέση με τον Αύγουστο του 2020. Οι μικρότερες, αλλά και πάλι σημαντικές μειώσεις καταγράφονται στα αρτοπωλεία και φούρνους κατά 22%, στα οπωροπωλεία κατά 32% και στο σουπερ μάρκετ και κατά 35%.
Ένα ποσοστό καταναλωτών περίπου 5% πλέον επιλέγει συστηματικά τις αγορές από απόσταση και κυρίως μέσω διαδικτύου, κάτι που προφανώς επηρεάζει πλέον και την επισκεψιμότητα των καταστημάτων.
Τα κριτήρια επιλογής τροφίμων
Αντίστοιχη είναι και η εικόνα που καταγράφεται σε σχέση με τα κριτήρια επιλογής τροφίμων. Συγκεκριμένα, ενώ στη μέτρηση του Δεκεμβρίου τα βασικά κριτήρια επιλογής τροφίμων ήταν η ποιότητα πρώτα (37%) και έπονταν τα χρήματα (31%), τον Απρίλιο η εικόνα άλλαξε τελείως και τα βασικά κριτήρια ήταν η υγιεινή και ασφάλεια με 31% και ο χρόνος-άνεση-ευκολία με 23%.
Τον Αύγουστο του 2020 υπήρξε νέα ανατροπή και πλέον τα χρήματα αναδεικνύονται πρώτος παράγοντας με 28% και η ποιότητα ακολουθεί με 25%. Παράλληλα οι δύο παράγοντες της υγιεινής και ασφάλειας και της άνεσης ευκολίας που αναδείχθηκαν λόγω της πανδημίας και των μέτρων περιορισμού κυκλοφορίας παραμένουν υψηλότερα σε σχέση με το παρελθόν.
Όπως παρατηρεί το ΙΕΛΚΑ, διαμορφώνεται μία νέα κατάσταση σε σχέση με τη διαδικασία επιλογής τροφίμων η οποία συνδέεται ξεκάθαρα με την πανδημία, καθώς οι καταναλωτές αναζητούν στην επίσκεψη τους πρώτα απ’ όλα αυτή την περίοδο την σχέση ποιότητας – τιμής, κάτι που σχετίζεται με την οικονομική ύφεση, αλλά συγχρόνως έχουν πολύ ψηλά την προστασία από τον κορωνοϊό και την ταχύτητα στην επίσκεψη, η οποία συνδέεται και με τους περιορισμούς πρόσβασης στα καταστήματα, τη χρήση μάσκας κατά την επίσκεψη, αλλά και με την μικρότερη έκθεση στον κίνδυνο μόλυνσης.
Αυξημένη τάση παρασκευής και μαγειρικής στο σπίτι
Η συνεχιζόμενη επίδραση της πανδημίας αποτυπώνεται και στις διαφορετικές επιλογές των καταναλωτών σε σχέση με το προηγούμενο έτος, με ένα σημαντικό ποσοστό του καταναλωτικού κοινού να ακολουθεί συμπεριφορές που υιοθέτησε στην περίοδο τους lockdown, είτε λόγω της συνεχιζόμενης ύπαρξης του κορωνοϊού, είτε λόγω ικανοποίησης από αυτές τις συνήθειες.
Συγκεκριμένα καταγράφεται αυξημένη τάση παρασκευής και μαγειρικής στο σπίτι, κυρίως στο φαγητό με αύξηση 31% και στον καφέ 25%, αλλά και σε γλυκά, σπιτικά σνακ και ψωμί. Αντίθετα μείωση καταγράφεται στην εστίαση με την επίσκεψη σε εστιατόριο και ταβέρνα να παραμένει στο -38% και το delivery στο -19%. Παράλληλα, υπάρχει και ένας πυρήνας καταναλωτών, περίπου αυξημένος κατά 2%, που επιλέγει πλέον την συστηματική προμήθεια αγαθών εξ αποστάσεως.