Συνέντευξη
στη Μαίρη Φώτη
Η κ. Σοφία Μανιά, σήμερα, μας παραδίδει μαθήματα αγάπης, ανθρωπιάς και εθελοντισμού. Εχει δημιουργήσει ένα άτυπο δίκτυο εθελοντών, το οποίο συνεχώς μεγαλώνει, με μοναδικό σκοπό την στήριξη αδύναμων οικογενειών της Ρόδου, των Ιδρυμάτων και των προσφύγων.
Σε συνέντευξή της στην «δημοκρατική», αποκαλύπτει την άλλη πλευρά της Ρόδου, την Ρόδο της ανέχειας και της φτώχειας και πιστεύει ότι αυτό μπορεί να αλλάξει, μόνο αν όλοι μας ευαισθητοποιηθούμε περισσότερο. Η «μαμά Σοφία», όπως την φωνάζουν πολλά παιδιά που τα στηρίζει καθημερινά, μας μιλάει για το νόημα της ζωής και πως με πολύ απλά πράγματα, μπορούμε να κάνουμε καλύτερη τη ζωή συνανθρώπων μας, που αναζητούν μια αχτίδα φωτός…
Η «Σοφία της καρδιάς μας», που θα μπορούσαν να την λένε Αγάπη, Ελπίδα ή Πίστη, φωτίζει σήμερα την σκοτεινή πλευρά τη Ρόδου…
• Περιγράψτε μου, το πρόγραμμα μιας τυπικής ημέρας της εβδομάδας σας.
Ξυπνάω στις 7 το πρωί και ξεκινάω την διανομή με το κολατσιό των παιδιών για στο σχολείο. Στη συνέχεια κάνω τις ετοιμασίες για την διανομή του μεσημεριανού φαγητού σε οικογένειες της Ρόδου, το απόγευμα θα ανοίξω για τρεις ώρες το μαγαζί μου στο Φαληράκι, όπου κυρίως γίνονται ανταλλαγές. Βέβαια έρχεται πολύς κόσμος και μου αφήνει πολλά πράγματα για να μοιράσουμε σε οικογένειες που έχουν ανάγκη. Στην συνέχεια θα περάσω από καταστήματα να πάρω όσα τρόφιμα περίσσεψαν και μετά από τα ξενοδοχεία για να πάρω το φαγητό που περίσσεψε, το οποίο θα διανείμω στις οικογένειες την επόμενη ημέρα. Η ημέρα μου τελειώνει περίπου στις 12 το βράδυ. Σχεδόν κάθε μέρα μοιράζω γλυκά σε οικογένειες αλλά και σε κρατούμενους. Εχουμε δίπλα μας καταστήματα, γιατρούς, ξενοδόχους, που μας βοηθούν και μας στηρίζουν. Είμαστε ελεύθεροι εθελοντές, έτσι ονομαζόμαστε, δεν έχουμε κάνει επίσημη ομάδα διότι θέλουμε, ό,τι κάνουμε να το κάνουμε από την καρδιά μας.
• Μας περιγράφετε ένα εξουθενωτικό πρόγραμμα.
Πολλές φορές, πίνω έναν καφέ το πρωί και ξεχνάω όλη μέρα να φάω. Το μεσημέρι, που έχω λίγο κενό, ανάμεσα στη διανομή του φαγητού και πριν ανοίξω το κατάστημά μου, πηγαίνω σε καταστήματα, κυρίως σε σούπερ μάρκετ και τους τα ζητάω τα πράγματα που έχουν για επιστροφή. Ας πούμε, μια σπασμένη συσκευασία απορρυπαντικού εγώ θα την πάρω, θα την βάλω σε σακουλάκια και θα την μοιράσω σε οικογένειες.
• Στη Ρόδο της ευημερίας κ. Σοφία, υπάρχουν οικογένειες που έχουν ανάγκη και ένα σακουλάκι σκόνη απορρυπαντικού…
Ναι, δυστυχώς. Αν γυρίσετε μετά τα μεσάνυχτα μια βόλτα σε γειτονιές θα βρείτε πολλούς ανθρώπους να ψάχνουν φαγητό σε κάδους. Πολλές φορές, γυρνάω σε γειτονιές γι’ αυτό το λόγο. Για να πω στους ανθρώπους αυτούς, ότι δεν χρειάζεται να ψάχνουν στα σκουπίδια για φαγητό, ότι μπορούμε να τους βοηθήσουμε. Εχω βρει αρκετούς ανθρώπους και είμαι πολύ χαρούμενη που πλέον δεν τρώνε από τα σκουπίδια και μπορούμε να τους δίνουμε κάθε μέρα φαγητό. Εχω άνθρωπο 85 χρονών ο οποίος μένει σε σπίτι, χωρίς ρεύμα και χωρίς νερό εδώ και έναν χρόνο. Του παίρνω κεράκια για να έχει φως και μπουκάλια νερού, εκτός από το φαγητό. Κάθε μέρα μου λέει ευχαριστώ και δεν παραπονιέται ποτέ. Υπάρχουν πολλοί ασθενείς που χρειάζονται τη βοήθειά μας, δεν έχουν ούτε για τα φάρμακά τους. Υπάρχουν πολλοί που ντρέπονται να πουν ότι δεν έχουν… Είναι οικογενειάρχες που μέχρι πρότινος είχαν τα πάντα και ξαφνικά, έμειναν χωρίς δουλειά και άλλαξε η ζωή τους. Υπάρχουν άνθρωποι απελπισμένοι. Ανεργοι που δεν έχουν να θρέψουν τις οικογένειές τους, μητέρες που δεν έχουν να δώσουν γάλα στα παιδιά τους…
Τι να σας λέω, τραγικές ιστορίες και η κάθε μια ξεχωριστή. Οι εθελοντές μου κι εγώ, έχουμε αναλάβει ο καθένας μια οικογένεια, μιλάμε μαζί τους, αναπτύσσουμε ανθρώπινη επαφή. Είναι κι αυτό σημαντική βοήθεια, για έναν απελπισμένο άνθρωπο να ξέρει ότι δεν είναι μόνος. Εχω βοηθήσει οικογένειες, οι οποίες τώρα που στάθηκαν στα πόδια τους, έγιναν εθελοντές.
• Γίνεται μια αλυσίδα αγάπης δηλαδή…
Μια αλυσίδα αγάπης, ναι. Ο κόσμος αντιλαμβάνεται ότι βοηθώντας τον συνάνθρωπό σου παίρνεις μεγάλη χαρά.
• Εχετε ανθρώπους δίπλα σας που σας στηρίζουν;
Ο κάθε εθελοντής μου πηγαίνει στα μαγαζιά της γειτονιάς του και ζητά ό,τι μένει να μην καταλήγει στα σκουπίδια αλλά να μας καλούν στο τηλέφωνο και να πηγαίνουμε να τα παίρνουμε εμείς. Οποτε βρίσκω ελεύθερο χρόνο πηγαίνω σε γειτονιές, ενημερώνω τα καταστήματα για την προσπάθειά μας και σιγά σιγά όλο και περισσότεροι άνθρωποι μπαίνουν στον εθελοντισμό. Μέχρι και σε αίθουσες που γίνονται κοινωνικές εκδηλώσεις έχω πάει και όποτε τελειώνουν, 4-5 η ώρα το πρωί, με παίρνουν τηλέφωνο, πάω παίρνω τα φαγητά και πρωί πρωί ξεκινώ τη διανομή στα σπίτια. Πάω σε ταβέρνες, σε ψητοπωλεία απ΄όπου με πάρουν τηλέφωνο. Βοηθάει ο κόσμος και τους ευχαριστώ όλους. Στηρίζουμε κάθε μέρα 35 οικογένειες, και οι εθελοντές μου, τα εθελοντάκια μου όπως τα αποκαλώ, αυξάνονται. Μόνη μου, δεν θα μπορούσα να γυρίσω όλη τη Ρόδο. Θέλω ιδιαιτέρως να ευχαριστήσω τους φούρνους Απολλωνιάτισσες, Αρχαγγελίτισσα, Φούρνος Παστίδας, Φούρνος της Γειτονιάς, τα ξενοδοχεία Atlantica του κ. Ν. Νικολαΐδη και την κ. Μαίρη από το Adrea Mare, τα ζαχαροπλαστεία Βανίλια Σοκολάτα, Σαβοϊδάκης, Γλυκοεπιλογές Αφάντου, Μικρογεύματα Γρηγόρης, την Αφρο Εμπορία Λαχανικών, την ΒΑΠ Κουγιός, την βιομηχανία Απλώς, το εργοστάσιο του κ. Κομνηνού, τον Ιβίσκο, τα σούπερ μάρκετ Ι. Πάππου και Παναγιωτάς, τα ιχθυοπωλεία Θαλλασινός Κήπος και Λύρας, τους γιατρούς Σταύρο Φλάγκο, Ειρήνη Παπανικήτα, Μαρτίνο Κανελλάκη, Σάββα Καραγιάννη, χάρις στην βοήθεια των οποίων δεν θα τα είχαμε καταφέρει. Επίσης ιδιαίτερα ευχαριστώ τον κ. Κλάους που μένει στα Αφάντου και που ήρθε εδώ κι έναν χρόνο στη Ρόδο, από την Γερμανία μόνο και μόνο για βοηθήσει εθελοντικά τον κόσμο και είναι από τους πιο ενεργούς εθελοντές μου και την φίλη μου Πίριο Στεφανή, από την Φινλανδία που είναι πάντα δίπλα μου. Οι Φινλανδοί που διαμένουν στην Ρόδο μας έχουν στηρίξει πάρα πολύ. Αν ξέχασα κάποιον ας με συγχωρέσει.
• Ένα άτυπο δίκτυο εθελοντών απλώνεται σε όλη τη Ρόδο, χάρις στην αγάπη σας για τους ανθρώπους.
Πολλοί με ρωτάνε γιατί δεν κάνουμε μια οργανωμένη ομάδα. Δεν θέλω να γίνονται εγγραφές με χρήματα, δεν παίρνουμε χρήματα εμείς. Δεν θέλω να δώσω επίσημο χαρακτήρα σε αυτή την προσπάθεια, θέλω να δώσω ανθρώπινη διάσταση, να βοηθάει ο καθένας όσο μπορεί και όπως μπορεί. Πολλές φορές με καλούν να με βραβεύσουν, αρνούμαι ευγενικά. Δεν με ενδιαφέρουν οι φωτογραφίες, τα βραβεία και οι επισημότητες. Εμένα το βραβείο μου είναι το χαμόγελο των παιδιών, ειδικά όταν με αποκαλούν «Μαμά Σοφία». Τα αισθάνομαι πραγματικά, δικά μου παιδιά. Η χαρά που παίρνει ένα παιδί όταν του δίνεις κάτι που του λείπει, για μένα είναι το καλύτερο δώρο.
• Πόσα χρόνια ασχολείστε με τον εθελοντισμό;
Από μικρή, έτσι είχα μάθει από την μητέρα μου. Ζύμωνε ψωμί, έφτιαχνε κουλουράκια και δίναμε σε όλη την γειτονιά, πολλές φορές δεν έμενε τίποτα για το σπίτι μας! Μεγαλώνοντας, όταν πήγα σχολείο, και έβλεπα ότι σε κάποιο παιδάκι έλειπε ας πούμε ένα μολυβάκι, άφηνα το δικό μου στο θρανίο του όταν σχολούσαμε, για να το βρει το πρωί…
• Είναι τρόπος ζωής ο εθελοντισμός για εσάς.
Νομίζω πως ναι. Όταν παλαιότερα έμενα στην Αθήνα, τότε που οι άστεγοι δεν ήταν τόσο πολλοί εκεί, πήγαινα και τους ψώνιζα σάντουιτς, χυμούς, ζεστό καφέ. Πήγαινα στα συσσίτια μαγείρευα όποτε είχα ρεπό από την δουλειά μου. Όταν ήρθα στη Ρόδο, το 1990, συνέχισα κι εδώ. Τότε όμως οι ανάγκες δεν ήταν τόσο μεγάλες, τώρα τα πράγματα έχουν δυσκολέψει… Χρειαζόμαστε περισσότερους εθελοντές. Ο καθένας μπορεί να γίνει εθελοντής με τον τρόπο του, πλησιάζοντας έναν συνάνθρωπό μας που τον βλέπουμε να ψάχνει στα σκουπίδια, στη λαϊκή αγορά, σε super markets, σε κάδους και να του προσφέρουμε τη βοήθειά μας. Είναι λυπηρό να υπάρχουν συνάνθρωποί μας που τρώνε μέσα από τα σκουπίδια, ας μην αφήσουμε να συνεχιστεί. Επίσης να μην πετάμε στα σκουπίδια πράγματα που μπορεί να χρειάζεται κάποιος άλλος συμπολίτης μας, όπως είναι καρότσια ή κρεβατάκια βρεφών, ή έπιπλα. Κάποιος τα έχει ανάγκη αυτά. Ολοι στις γειτονιές σας μπορείτε να βοηθήσετε.
• Μας δίνετε ελπίδα κ. Σοφία, ότι υπάρχει ακόμα ανθρωπιά σε εποχές δύσκολες…
Μπορώ να σας πω ότι οι άνθρωποι δένονται περισσότερο τώρα. Η κρίση τους δένει. Σας είπα και πριν, είδα ανθρώπους που βοήθησα να είναι σήμερα οι καλύτεροι εθελοντές.
• Τα «εθελοντάκια» σας τι ηλικίας είναι;
Εχω εθελοντή 9 ετών! Ένα αγοράκι. Κι έχω κι ένα κοριτσάκι στην ίδια ηλικία περίπου. Μαζεύουν ό,τι δεν χρειάζονται και λένε της μαμάς τους να με πάρει τηλέφωνο για να περάσω να πάρω τα πραγματάκια που μάζεψαν, να τα δώσω σε άλλα παιδάκια που τα έχουν ανάγκη. Αυτό με κάνει πολύ χαρούμενη. Αυτά τα παιδιά είναι οι μελλοντικοί εθελοντές. Όταν κάποια στιγμή εγώ δεν θα μπορώ πια και οι μεγαλύτερης ηλικίας εθελοντές αποσυρθούν, αυτά τα παιδιά θα είναι η συνέχειά μας.
• Πρόσφατα ξεκίνησε η νέα σχολική περίοδος αλλά δυστυχώς, φέτος περισσότερο από κάθε άλλη χρονιά, πολλοί γονείς δεν έχουν την δυνατότητα να παρέχουν στα παιδιά τους, ούτε καν τα απαραίτητα.
Μπορούν οι γονείς που πηγαίνουν τα παιδιά τους στο σχολείο και πέφτει στην αντίληψή τους ότι κάποιο άλλο παιδάκι δεν έχει τσάντα ή δυσκολεύεται να φέρει στο σχολείο αυτά που γράφουν οι λίστες, να δώσουν στους δασκάλους και στους διευθυντές το τηλέφωνό μας και να τα βοηθήσουμε εμείς. Όμως και οι ίδιοι μπορούν να βοηθήσουν, δίνοντας σχολικά είδη των παιδιών τους που πλέον δεν χρησιμοποιούν. Να μην πετάνε τίποτα. Φέτος μαζέψαμε περίπου 100 τσάντες, κασετίνες, τετράδια… Συγκεντρώνουμε και βοηθητικά βιβλία που είναι πανάκριβα. Στο Second Hand στο Φαληράκι, έχουμε πολλά βοηθητικά βιβλία. Μπορεί όποιος θέλει να φέρει τα παλιά του και να τα ανταλλάξει με φετινά βοηθήματα. Ακόμα κι ένα μολύβι ξυσμένο, που είναι μισό, να μας το φέρει, θα χρειαστεί σε ένα παιδάκι που δεν έχει να γράψει.
• Υπάρχουν παιδιά, που έχουν ανάγκη το μισό μολύβι;
Υπάρχουν παιδιά που δεν έχουν τίποτα από όσα άλλα παιδιά θεωρούν δεδομένα. Υπήρχε παιδί που δεν πήγαινε στο σχολείο επειδή δεν είχε παπούτσια να φορέσει. Επικοινώνησα με την μητέρα του, μου είπε το νούμερο του παιδιού και της πήγαμε παπουτσάκια και τώρα το παιδί πάει σχολείο. Υπάρχουν παιδιά που δεν πηγαίνουν στο σχολείο γιατί αισθάνονται μειονεκτικά, επειδή οι γονείς τους δεν έχουν την δυνατότητα να αγοράσουν όλα τα πράγματα της λίστας. Επικοινωνούν μαζί μας οι γονείς ή ευαισθητοποιημένοι εκπαιδευτικοί και πάμε εμείς και καλύπτουμε ό,τι λείπει από την λίστα. Ας βοηθήσουμε όλοι να μην μείνει παραπονεμένο κανένα παιδάκι φέτος.
• Εμπόδια σε αυτήν σας την προσπάθεια έχετε συναντήσει;
Υπάρχουν άνθρωποι που, επειδή οι ίδιοι κάθονται σε μια καρέκλα όλη μέρα και βλέπουν τηλεόραση, είναι καχύποπτοι. Θεωρούν ότι το κάνω αυτό γιατί μπορεί να έχω κέρδος, δεν μπορούν να καταλάβουν την έννοια του εθελοντισμού. Στην αρχή στενοχωριόμουν, αλλά πλέον δεν με αγγίζουν αυτές οι κακίες. Ας συνεχίσουν να κάθονται σπίτι τους κι ας μας αφήσουν εμάς να βοηθάμε όσους έχουν την ανάγκη μας. Ξέρετε, υπάρχει κάποιος στον καταυλισμό των προσφύγων τον οποίον επισκέπτομαι, που δεν του αρέσει όταν τα παιδιά με φωνάζουν «μαμά Σοφία» και είπε στα παιδιά να με φωνάζουν «μαμά crazy (τρελή)». Πραγματικά είμαι τρελή για να δίνω και να εισπράττω αγάπη και δεν με νοιάζει αν τα παιδιά με φωνάζουν «μαμά crazy». Δεν έχω κανένα κέρδος, κι αν μπορούν ας κάνουν κι αυτοί αυτό που κάνω, να γεμίσει αγάπη η ψυχή τους και να φύγει η κακία από μέσα τους.
• Πώς μπορεί κάποιος να γίνει μέλος της μεγάλης οικογένειας των εθελοντών;
Χρειαζόμαστε τους εθελοντές της γειτονιάς, να συγκεντρώνουν πράγματα από τα καταστήματα και να τα παίρνουν σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη για να νιώσουν την χαρά που παίρνουμε κι εμείς. Κι όσοι δεν μπορούν, ας ενημερώνουν να περνάμε εμείς να τα παίρνουμε.
Όσοι χρειάζονται βοήθεια ή θέλουν να στηρίξουν την προσπάθεια της κ. Σοφίας Μανιά μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί της στο τηλ. 6948460375
