Συνέντευξη
στην Πέγκυ Ντόκου
Ο κ. Βάλτερ Σβίμερ είναι ο πρώην γενικός γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρώπης και διπλωμάτης από την Αυστρία.
Διετέλεσε μέλος του Κοινοβουλίου της Αυστρίας, ενώ είναι εν ενεργεία πρόεδρος σε πολλές επιτροπές (Δικαιοσύνης, Υγείας, Οικισμού και Δημοσίων Έργων). Είναι παράλληλα και ο αναπληρωτής ηγέτης της πολιτικής του ομάδας (ÖVP – Αυστριακού Λαϊκού Κόμματος). Σήμερα εργάζεται ως σύμβουλος για τις διεθνείς σχέσεις και ευρωπαϊκές υποθέσεις, με βάση το Klosterneuburg, κοντά στη Βιέννη. Είναι επίτιμος γενικός γραμματέας του Maison de la Méditerranée / Fondazione Mediterraneo (Νάπολη) και πρόεδρος της Διεθνούς Συντονιστικής Επιτροπής του Διεθνούς Φόρουμ «Διάλογος των Πολιτισμών», που διεξάγεται επί 14 συναπτά έτη στην Ρόδο.
Σήμερα, ο κ. Σβίμερ μιλάει στην «δημοκρατική» για τα ευρωπαϊκά θέματα, εκτιμώντας ότι «η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια ‘κρίση αλληλεγγύης’» και τονίζει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει απομακρυνθεί από τις αρχές και τις αξίες στις οποίες οικοδομήθηκε. Παράλληλα, μιλάει για το προσφυγικό και για την κατάσταση στις χώρες υποδοχής, όπως η Ελλάδα, ξεκαθαρίζοντας ότι «δεν μπορεί πλέον να αντιμετωπίζει μόνη της τις μεταναστευτικές ροές», επιρρίπτοντας ευθύνες στην Ευρώπη για την στάση της.
Παράλληλα, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων στην Ευρώπη που σημαίνει ότι κάτι δεν κάνουν σωστά τα άλλα ευρωπαϊκά κόμματα του δημοκρατικού τόξου, ενώ δεν είναι σίγουρος, αν όλοι, όσοι ψήφισαν υπέρ του Brexit, το ήθελαν πραγματικά.
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Κύριε Σβίμερ, θα ήθελα να ξεκινήσουμε ζητώντας από εσάς ένα σχόλιο για την κρίση που αντιμετωπίζει η Ευρώπη.
Η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια κρίση την οποία εγώ ονομάζω «κρίση αλληλεγγύης». Λείπει δηλαδή η αλληλεγγύη κι αυτό είναι κρίμα διότι η ενωμένη Ευρώπη ήταν ό,τι καλύτερο έγινε ποτέ. Αυτή η ήπειρος είχε αντιμετωπίσει τόσες πολλές κακές συγκρούσεις και συγκυρίες στην πορεία της, με μακροχρόνιους πολέμους, και τώρα, έπειτα από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν όλα αυτά έχουν πια περάσει, το ευρωπαϊκό οικοδόμημα δεν είναι αυτό που θέλαμε. Βεβαίως, υπάρχουν πολλοί παράγοντες και πολλά επίπεδα στα οποία έχει χτιστεί. Είναι αυτό που λέμε «αξίες». Αλλά αυτές οι «αξίες» είναι ώρα να μεταφραστούν σε «δράσεις». Οι «αξίες» δεν είναι μόνον για να τις συζητάμε σε Κυριακάτικες ομιλίες. Πρέπει να ακολουθούνται. Κι εσείς ειδικότερα στην Ελλάδα, καταλαβαίνετε πόσο σημαντική είναι αυτή η έλλειψη αλληλεγγύης.
• Νομίζω ότι είναι εύλογο το ερώτημα για το θέμα της μετανάστευσης, το οποίο συζητάτε κι εσείς στο Φόρουμ «Διάλογος των Πολιτισμών» και φυσικά, αποτελεί ένα ‘καυτό’ ζήτημα για την Ευρώπη.
Όλοι γνωρίζουν ότι οι μεταναστευτικές ροές από την Μέση Ανατολή περνάνε πρώτα από την Ελλάδα και τα νησιά. Είναι πραγματικά αδιανόητο και αξιέπαινο, το πως έχουν αντιδράσει οι κάτοικοι των νησιών και με ποιον τρόπο αποδέχονται αυτούς τους ανθρώπους. Σε πολλές περιπτώσεις οι πρόσφυγες είναι περισσότεροι από τους κατοίκους σε ένα νησί! Το προσφυγικό ζήτημα, αποτελεί μια πρόκληση για την Ευρώπη. Η Ευρώπη πρέπει να αντιδράσει. Φυσικά, από την μία πλευρά δεν είναι ο κάθε μετανάστης, πρόσφυγας αλλά αυτό το ζήτημα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί συνολικά από την Ευρώπη και όχι μονόπλευρα από τις χώρες που το αντιμετωπίζουν καθημερινά, όπως η Ελλάδα, που δέχεται μετανάστες από την Μέση Ανατολή, και η Ιταλία, που δέχεται μετανάστες από την Αφρική. Αυτό είναι ένα μεγάλο ζήτημα και θα πρέπει να αποτελέσει έναν στόχο για όλη την Ευρώπη. Στους πρόσφυγες θα πρέπει να δοθεί στέγη και προστασία αλλά όχι μόνον στις χώρες υποδοχής. Θα πρέπει να τους δίδεται η δυνατότητα να πηγαίνουν σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες να τους υποδέχονται. Όσον αφορά τις άλλες χώρες που είναι εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι μετανάστες που δεν είναι πρόσφυγες θα πρέπει να επαναπροωθούνται στις χώρες τους. Αυτή είναι η μοναδική αλήθεια. Ωστόσο δεν μπορεί η Ευρώπη να αφήνει μόνες τους τις χώρες που έχουν αυτό το πρόβλημα, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία. Χρειάζονται την καθολική βοήθεια και στήριξη της Ευρώπης.
• Μιλήσατε για τις «αξίες» της Ευρώπης. Είναι αλήθεια ότι η Ευρώπη χτίστηκε πάνω σε «αξίες» και «αρχές». Εκτιμάτε ότι είναι η ώρα να επανεκτιμηθούν όλα και η Ευρωπαϊκή Ένωση να συλλογιστεί πάνω σε αυτά τα ιδεώδη;
Οπωσδήποτε! Η Ευρώπη είναι οι «αξίες» της ή δεν είναι τίποτε. Η Ευρώπη αποτελείται από πολλά έθνη, πολλούς ανθρώπους. Στην Ευρώπη ομιλούνται 200 γλώσσες. Αυτό αποτελεί μια ποικιλία αλλά μερικές φορές, η ποικιλία μπορεί να είναι και εμπόδιο ή μπορεί να αποτελέσει και ένα κεφάλαιο. Έχουμε τόσες πολλές κουλτούρες, τόσες πολλές πολιτιστικές και πολιτισμικές κληρονομιές στην Ευρώπη. Αλλά οι άνθρωποι παρ ‘όλα αυτά, έχουν πολλά περισσότερα κοινά από όσα συνήθως σκέφτονται και καταλαβαίνουν. Γι αυτό τον λόγο, θα πρέπει να ανακαλέσουμε τις «αξίες» της Ευρώπης και να τις θέσουμε σε εφαρμογή.
• Το γεγονός πως το προσφυγικό ζήτημα χρησιμοποιείται από κάποια ακροδεξιά κόμματα στην Ευρώπη τα οποία προσπαθούν να ανεβάσουν τα ποσοστά τους, σας ανησυχεί –ή μάλλον, πρέπει να μας ανησυχεί όλους;
Φυσικά και μας ανησυχεί. Εμένα με ανησυχεί. Και από την άλλη πλευρά όταν βλέπουμε τέτοια κόμματα να ανεβαίνουν και να γίνονται δυνατότερα, αυτό σημαίνει την πτώση των δημοκρατικών κομμάτων! Δηλαδή, πρέπει να σκεφτούν καλύτερα το τι προσφέρουν στον κόσμο, για ποιον λόγο ο κόσμος είναι απογοητευμένος και ανικανοποίητος με συνέπεια να στρέφεται σε αυτούς που απλώς…. ‘φωνάζουν πιο δυνατά’. Συνεπώς, τα ευρωπαϊκά κόμματα θα πρέπει να κοιτάξουν με περισσότερη προσοχή τις κοινές μας αξίες και να δράσουν δυναμικότερα.
• Κύριε Σβίμερ, θα ήθελα το σχόλιό σας για το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος. Τελικά, τι θα γίνει με το ‘Brexit’ και ποια είναι η εκτίμησή σας για την επόμενη μέρα στην Μεγάλη Βρετανία και στην ευρωπαϊκή οικογένεια;
Πιστεύω ότι οι Βρετανοί πραγματικά εξεπλάγησαν από το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Δεν είμαι σίγουρος ότι όλοι όσοι ψήφισαν για το ‘Brexit’ το ήθελαν πραγματικά. Δεν είμαι σίγουρος αν όσοι το ψήφισαν θέλουν πραγματικά την έξοδο της Μεγάλης Βρετανίας από την ευρωπαϊκή οικογένεια. Και από όσο βλέπω, η βρετανική κυβέρνηση ακόμη εμφανίζεται διστακτική ως προς την εφαρμογή της εξόδου της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μέχρι σήμερα δεν έχει στείλει ακόμη το επίσημο ‘μήνυμα’ στις Βρυξέλλες για το τι θα γίνει τελικά.
