Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις αλλά και η κατάσταση στα πανεπιστήμια βρίσκονται το τελευταίο διάστημα στην κορυφή της επικαιρότητας.
Ο Άγγελος Συρίγος που έχει δύο ιδιότητες, αυτή του Υφυπουργού Παιδείας αλλά και εκείνη του καθηγητή Διεθνούς δικαίου και εξωτερικής πολιτικής μιλάει σήμερα στο The Toc και για τα δύο θέματα με λόγο καθαρό και χωρίς υπεκφυγές.
Επισημαίνει ότι ζούμε την πιο εκρηκτική στιγμή με την Τουρκία από το 1923 και ξεκαθαρίζει πως αν οι τούρκοι μας πειράξουν θα πάμε σε πόλεμο.
Κοφτός είναι και στο θέμα της πανεπιστημιακής αστυνομίας. Προσελήφθησαν για να είναι μέσα στις πανεπιστημιουπόλεις και θα είναι μέσα. Η απόφαση αυτή είναι οριστική λέει.
Τον συνάντησα στο πολιτικό του γραφείο στην οδό Ιπποκράτους την Παρασκευή το μεσημέρι την ώρα που ο πρόεδρος Πούτιν υπέγραφε τις προσαρτήσεις των περιοχών της Ουκρανίας στην Ρωσία. Μου εξέφρασε τον βαθύ προβληματισμό του για το πότε και το πως μπορεί να τελειώσει αυτός ο πόλεμος και έτσι ήταν προφανές ότι η συζήτηση μας θα ξεκινούσε από τις εξαιρετικά φορτισμένες ελληνοτουρκικές σχέσεις.
– Βρισκόμαστε πράγματι στην πιο κρίσιμη στιγμή των ελληνοτουρκικών σχέσεων μετά την τουρκική εισβολή του 74;
Η πιο κρίσιμη στιγμή ήταν μεταξύ Αυγούστου και Οκτωβρίου του 2020 όταν είχαμε το Ορούτς Ρέις στην περιοχή. Είμαστε στην πιο εκρηκτική στιγμή από πλευράς ρητορείας όχι από το 74 αλλά από το 1923. Πρώτη φορά τόσο παρατεταμένα η ανώτατη ηγεσία της Τουρκίας εκτοξεύει διαρκώς απειλές εναντίον της Ελλάδας..
-Αυτή η τόσο εκρηκτική κατάσταση μπορεί να εκτονωθεί χωρίς θερμό επεισόδιο, διπλωματικά;
Υπάρχει δυνατότητα επιστροφής, θυμίζω ότι η Τουρκία κατέρριψε ρωσικό αεροσκάφος επειδή μπήκε κάποια δευτερόλεπτα στον εναέριο χώρο της και μετά κάποιους μήνες ο Ερντογάν ήταν αγκαλιά με τον Πούτιν. Όμως η στάση του Ερντογάν συνάδει απόλυτα με την ευρύτερη πολιτική της Τουρκίας και έχουμε και τις τουρκικές εκλογές και εκεί ο Ερντογάν παίζει το εθνικιστικό χαρτί. Ο συνδυασμός αυτών των δύο στοιχείων είναι που δημιουργεί ανησυχίες για το επόμενο βήμα . Και το επόμενο βήμα πιθανό να είναι κάτι στην πράξη.
-Ποιο μπορεί να είναι αυτό το επόμενο βήμα;
Σενάρια υπάρχουν δεκάδες, η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι η Τουρκία δεν θέλει να είναι εκείνη που θα ρίξει την πρώτη τουφέκια. Θέλει να ωθήσει τα πράγματα έτσι ώστε να δείξει ότι η Ελλάδα είναι αυτή που ήρξατο χειρών αδίκων. Αλλά σε κάποια θέματα εκ των πραγμάτων υπάρχει στρατιωτική απάντηση, δεν υπάρχει κάτι άλλο. Αν πάνε να αποβιβαστούν σε ένα νησί σαφώς θα αντιδράσουμε.
-Και σε μία βραχονησίδα; Αν έχουμε δεύτερα Ιμια η αντίδραση δεν μπορεί να είναι ίδια με αυτή του 96;
Έχει εκφράσει άποψη περί αυτού ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ πρώτα θα εξαφανιστεί η βραχονησίδα από τον χάρτη και μετά θα ρωτήσουμε.
Η εκτίμηση μου είναι ότι θα κάνουν πράγματα που θα κινούνται σε μία γκρίζα ζώνη και δεν θα καταλήγουν υποχρεωτικά σε θερμό επεισόδιο.
-Άρα αν έχουμε επανάληψη των Ιμίων δεν μπορεί να έχουμε και επανάληψη της ελληνικής στάσης του 96;
Τα Ιμια σχετίζονταν με κάποιες σημαίες αυτό το πρόβλημα έχει αντιμετωπιστεί έκτοτε αρκετές φορές. Αν μιλάμε για την αποβίβαση στρατιωτικού αγήματος τότε αλλάζει η κατάσταση δεν είναι Ιμια πλέον. Εκεί έχει πάρει συγκεκριμένη θέση το ΓΕΕΘΑ η οποία εκφράζει απολύτως στην Ελλάδα.
-Μπορεί να ξεκινήσει μια τέτοια ιστορία και να μην ξέρουμε ποια θα είναι η κατάληξη της ή η κατάληξη της να μας βρει σε ένα τραπέζι που θα μας το επιβάλλουν τρίτοι;
Δεν είμαι σίγουρος ότι οι Τούρκοι αυτή τη στιγμή θέλουν τραπέζι. Νομίζω ότι θέλουν ή να μας οδηγήσουν στο συμβούλιο ασφαλείας του ΟΗΕ διεκδικώντας διάφορα όπως αποστρατικοποίηση νησιών ή να μας εξευτελίσουν, να δείξουν δηλαδή ότι κάνουν κάτι κι εμείς δεν αντιδρούμε. Αυτή είναι η λογική τους.
-Μπορεί η προεκλογική ατμόσφαιρα των δύο χωρών να επηρεάσει σε κινήσεις που αν τα πράγματα δεν είχαν φθάσει εκεί που έχουν φθάσει, δεν θα γίνονταν;
Οτιδήποτε κάνει η σημερινή ελληνική κυβέρνηση απέναντι στην Τουρκία θα έχει μαζί της την συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού. Η Τουρκία απο την άλλη σήμερα καθοδηγείται από τις πολιτικές της εκκρεμότητες.
-Αν τα πράγματα φτάσουν στα άκρα θεωρείτε ότι η ενότητα των πολιτικών δυνάμεων στην Ελλάδα είναι δεδομένη;
Ναι. Τα μεγάλα πολιτικά κόμματα αποδέχονται όλα ότι η Τουρκία συνιστά στρατηγική απειλή για την Ελλάδα. Μπορεί να υπάρχουν διαφωνίες σε θέματα τακτικής αλλά σε θέμα στρατηγικής συμφωνούν πλήρως. Επιπλέον από τότε που κυβέρνησε ο ΣΥΡΙΖΑ έχουν λυθεί προβλήματα του τύπου εάν πρέπει να είμαστε στο ΝΑΤΟ ή στην Δύση, αυτά έχουν λυθεί.
Άρα στις στρατηγικές επιλογές τα τρία μεγάλα κόμματα της Βουλής ταυτίζονται απολύτως.
-Υπάρχει πολύς κόσμος που ρωτάει θα γίνει ένας ελληνοτουρκικός πόλεμος και αν ναι πόσο μπορεί να κρατήσει και πόσο πίσω μπορεί να μας πάει;
Ένας πόλεμος θα γυρίσει και τις δύο χώρες δεκαετίες πίσω, θα διαλύσει την οικονομική τους βάση. Επομένως καταρχήν δεν θέλουμε πόλεμο. Δυστυχώς όμως για να γίνει πόλεμος δεν είναι όπως το τανγκό που χρειάζεσαι δύο, αρκεί ένας. Το ερώτημα είναι αν αυτός ο ένας θα μπει σε αυτή τη λογική. Δεν είναι απαραίτητο να γίνει ελληνοτουρκικός πόλεμος. Πιστεύω ότι οι Τούρκοι επιδιώκουν να έχουν κέρδη μέσω της απειλής και όχι μέσω του πολέμου. Αλλά όλα αυτά τα παιχνίδια είναι εξαιρετικά λεπτά. Ο στόχος της Τουρκίας είναι η κυριαρχία στην ανατολική Μεσόγειο. Αυτό είναι το σχέδιο της γαλάζιας πατρίδας.
-Μπορεί να ξαναακουστεί από ελληνικής πλευράς το ευχαριστώ την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών.
Εάν παρέμβει αποτρεπτικά ναι. Εξαρτάται σε τι θα αφορούν οι ευχαριστίες. Το 1996 ευχαριστήσαμε την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών για κάτι το οποίο δεν ήταν απολύτως σαφές τι θέλαμε και τι κάναμε τελικά.
-Άρα αν είναι στο ίδιο πλαίσιο μπορεί να επαναληφθεί;
Όχι, όχι έχουμε μάθει από τα λάθη που κάναμε τότε και είμαστε πολύ πιο προσεκτικοί ως προς τις κινήσεις μας. Γιατί την πάθαμε.
-Τα δύο άρθρα του Τουρκικού Συντάγματος που προβλέπουν αναβολή των εκλογών μπορεί να είναι πειρασμός για τον Ερντογάν ακόμα κι αν δεν έχει αποφασίσει το θερμό επεισόδιο να το κάνει έστω και περιορισμένα για να αναβάλει τις εκλογές;
Οι εκλογές για τον Ερντογάν είναι οι εκλογές που θα κρίνουν τη ζωή του. Εάν χάσει αντιμετωπίζει το φάσμα της φυλάκισης και των διώξεων κατά της οικογένειας του. Εάν δει ότι χάνει θα προσπαθήσει να τις αποφύγει με κάθε τρόπο. Άρα σε μια τέτοια περίπτωση έρχεται πιο ισχυρό αυτό το ενδεχόμενο. Τώρα εάν θα είναι ένα σημειακό επεισόδιο ή ολοκληρωτικός πόλεμος έχει απαντήσει ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ πριν από μερικούς μήνες. Λέγοντας ότι δεν θα δεχτούμε ένα επεισόδιο μόνο για να εξυπηρετηθούν τα σχέδια της Τουρκίας. Εάν μας αγγίξουν πάμε για πόλεμο. Καλό είναι να μην μας αγγίξουν.
-Ενστερνίζεστε κι εσείς ως πολιτική ηγεσία αυτή τη φράση; Γιατί πολλοί λένε ότι οι στρατιωτικοί αυτά τα λένε γιατί πρέπει να τα λένε, αλλά οι πολιτικοί είναι πιο πιο ψυχροί .Και η πολιτική ηγεσία λέει αν μας αγγίξουν πάμε για πόλεμο;
Στην Ελλάδα η στρατιωτική ηγεσία δεν μιλάει σε τέτοιο επίπεδο χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της πολιτικής ηγεσίας. Άρα η φράση αν μας αγγίξουν πάμε για πόλεμο εκφράζει την χώρα μας.
-Πάμε τώρα στον πόλεμο που διεξάγεται για την πανεπιστημιακή αστυνομία. Τα όσα συνέβησαν στην πανεπιστημιούπολη του Ζωγράφου θεωρείτε ότι βοηθούν την κυβέρνηση να επιβάλει την εγκατάσταση της πανεπιστημιακής αστυνομίας στα ιδρύματα;
Τα όσα συνέβησαν δείχνουν στην κοινωνία τι συμβαίνει σε κάποιες πτυχές της πανεπιστημιακής ζωής. Γίνεται περισσότερο αντιληπτό ότι οι φωνές που μιλάνε για δήθεν κατάργηση ακαδημαϊκών ελευθεριών είναι εκτός της πραγματικότητας των πανεπιστημίων. Η κοινωνία ζητάει ασφάλεια, είμαστε υποχρεωμένοι να προσφέρουμε ασφάλεια. Ας υποθέσουμε ότι είμαι πατέρας ενός παιδιού που μένει σε μια φοιτητική εστία. Τι θα λέω γνωρίζοντας όλα αυτά που έγιναν όταν πέφτω το βράδυ να κοιμηθώ.
Θα πέφτω ήσυχος ή θα σκέφτομαι το παιδί μου τι κάνει εκεί πέρα μέσα. Σε αυτή την περίπτωση ο κανόνας είναι ένας, την ασφάλεια την προσφέρει μόνο η συντεταγμένη αστυνομία κανένας άλλος.
Η πανεπιστημιακή αστυνομία είναι για να αποτρέπει τέτοια γεγονότα για να μην μπουν αυτοί οι σκληροί ποινικοί μέσα. Από τη στιγμή που έχουν μπει παίρνεις όποιον πρέπει για να μπορέσεις να τις αντιμετωπίσεις διότι μιλάμε για σκληρό έγκλημα.
-Πιστεύετε ότι υπάρχουν και σε άλλες εστίες αντίστοιχα φαινόμενα;
Όχι αυτό ήταν μια εντελώς ακραία περίπτωση. Σε άλλες εστίες υπάρχουν άλλου είδους φαινόμενα.
Το τι συνέβαινε στου Ζωγράφου ήταν γνωστό, υπήρχαν καταγγελίες και στην αστυνομία και από πρυτανικές αρχές και από φοιτητές.
-Εσείς το ξέρατε;
Ναι μας είχε γίνει και μας καταγγελία.
-Γιατί δεν πιέσατε να μπει πιο νωρίς η αστυνομία;
-Ηταν η τρίτη επέμβαση που έκανε η αστυνομία δυστυχώς επειδή υπήρχε εσωτερική πληροφόρηση η αστυνομία τις άλλες δυο έβρισκε τους χώρους άδειους δεν υπήρχαν ούτε τα ναρκωτικά ούτε οι ποινικοί.
Πριν μερικούς μήνες βρέθηκε ένα άτομο νεκρό στο χώρο έξω από την πανεπιστημιούπολη. Είχε πέσει από τη σκάλα. Τότε είχα συνομιλήσει με την αστυνομία και τους είχα ρωτήσει τι γίνεται. Μου απάντησαν ότι θέλουν το χρόνο τους για να κάνουν σωστά τη δουλειά τους για να τους πιάσουν και να βρούνε ότι χρειάζεται. Μην αποτύχουμε γιατι δεν θα τους ξαναβρούμε μου είπαν.
-Δείχνετε μια περιορισμένη αποφασιστικότητα ως υπουργείο λόγω προεκλογικής περιόδου; Υπάρχει περίπτωση η πανεπιστημιακή αστυνομία να πάει για μετεκπαίδευση όπως λένε στο εξωτερικό;
Όχι. Με επιμονή και υπομονή χωρίς φωνές προχωράει κανονικά και θα λειτουργήσει. Η πλήρης εγκατάσταση της προχωράει δεν έχει σταματήσει. Όταν τον χειμώνα 9 το βράδυ η μεταπτυχιακή φοιτήτρια που τελειώνει το μάθημα στου Ζωγράφου κι αισθάνεται ανασφάλεια να βγει έξω ξέρει ότι θα μπορεί να τηλεφωνήσει και θα βρίσκονται εκεί οι πανεπιστημιακοί αστυνομικοί θα το κάνει.
Μιλάμε για ένα τεράστιο χώρο που τον χειμώνα είναι έρημος και σκοτεινός.
-Η πανεπιστημιακή αστυνομία θα είναι απέξω ή μέσά;
Το ερώτημα ετέθη για το αν θα είναι μέσα ή έξω από τις Πανεπιστημιουπόλεις .
Η απάντηση είναι ότι δεν προσελήφθησαν για να είναι έξω. Προσελήφθησαν για να είναι μέσα στις πανεπιστημιουπόλεις. Αυτή είναι και η τελική απόφαση, δεν άλλαξε ποτέ!
Πηγή: TheTOC.gr
