Το να έχεις απέναντι σου, τον άνθρωπο που άλλαξε την ιστορία του ελληνικού μπάσκετ και σε μεγάλο βαθμό του αθλητισμού στη χώρα μας, είναι κάτι το οποίο από μόνο του προκαλεί πολλά συναισθήματα αλλά και… δέος. Δεν είναι η πρώτη φορά που συναντάμε το Νίκο Γκάλη, ωστόσο κάθε φορά τα συναισθήματα είναι τα ίδια και η… ταχυπαλμία μεγάλη. Άλλωστε μιλάμε για το «θρύλο» του ελληνικού μπάσκετ, έτσι δεν είναι; Το τετ α τετ με το Νίκο Γκάλη σε αναγκάζει να υποκλιθείς στο μεγαλείο του ανθρώπου, που μας έκανε να ασχοληθούμε με την… «πορτοκαλί Θεά». Ο Νίκος Γκάλης έβαλε το μπάσκετ στα σπίτια μας και όλοι εμείς που ασχολούμαστε με το άθλημα, οφείλουμε να τον τιμάμε, όπως ο ίδιος… τίμησε τους Έλληνες. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του στη Ρόδο μίλησε στο Μάκη Δούβαλη για τις σκέψεις του, τον ερχομό στην ιδιαίτερη πατρίδα του και πολλά ακόμη σημαντικά θέματα. Ο «Θεός» του ελληνικού μπάσκετ μπορεί να δείχνει απόμακρος, αλλά δεν είναι. Κι όταν πραγματικά γνωρίσει καλύτερα το συνομιλητή του, μπορεί να σου πολλά πράγματα. Εσύ το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να τον κοιτάζεις στα μάτια και να απολαμβάνεις την κάθε στιγμή. Είπαμε, είναι ο ΝΙΚΟΣ ΓΚΑΛΗΣ!
Πριν όμως σας παρουσιάσουμε τη συνέντευξη του ΤΕΡΑΣΤΙΟΥ αυτού ανθρώπου (από κάθε άποψη), καλό είναι να μάθουμε λίγο και την ιστορία του πατέρα του, του Γιώργου Γεωργαλλή που κατάγεται από τον Άγιο Ισίδωρο…
ΕΤΣΙ ΞΕΚΙΝΗΣΑΝ ΟΛΑ
Το μονοπάτι για την κορυφή του Ατταβυρου, του πιο ψηλού βουνού της Ρόδου, είναι στενό και δύσβατο. Μόνο ένα υπάρχει, εκείνο που ξεκινά από τον Άγιο Ισίδωρο, ένα ορεινό χωριό ελάχιστων ψυχών, στην πλειοψηφία τους αγρότες. Πρόσβαση στην κορφή δεν υπάρχει, μόνο δυόμισι ώρες πεζοπορία, χωρίς νερό σε όλο το διάβα και πλατώνια (άγρια ελάφια που ζουν εκεί) να σε συντροφεύουν. Λίγο πριν την κορυφή, εκεί στα 1200 μέτρα, ξεπροβάλλει ο Ναός του Ατταβυρίου Διός, του πατέρα των Θεών, του αιώνιου και του άφθαρτου, εκείνου που σύμφωνα με το μύθο προϋπήρχε και θα εξακολουθεί να υπάρχει.
Αυτό το μονοπάτι το διάβηκε πολλές φορές ο Γιώργος Γεωργαλής, στην κορφή του Αττάβυρου πήρε τη μεγάλη απόφαση να ξενιτευτεί και ν’ αφήσει πίσω του τη φρίκη του πολέμου. Η Ρόδος παρά το ελληνικό του χαρακτήρα της, ακόμα ήταν αυτόνομη, ιταλοκρατούμενη, στη Συνθήκη των Σεβρών είχε εξαιρεθεί από τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα.
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ELLIS ISLAND
Ο πόλεμος όμως δεν έλεγε να τελειώσει, το καλοκαίρι του 1921 ξεκίνησε νέα εκστρατεία με σκοπό την επιβολή της συνθήκης των Σεβρών και τη συντριβή των Κεμαλικών δυνάμεων, θα ξεκινούσε η τελευταία πράξη ενός δράματος που κατέληξε στη Μικρασιατική καταστροφή και μια αποκαμωμένη Ελλάδα. Όταν τον Ιούλιο του ’21 ο τότε Πρωθυπουργός Δημήτριος Γούναρης ταξίδευε στην Κιουτάχεια για να συμμετάσχει στο μοιραίο πολεμικό συμβούλιο, ο Γιώργος Γεωργαλής είχε αφήσει πίσω του και τον Άγιο Ισίδωρο και τη Ρόδο και την Ελλάδα.
Περίμενε υπομονετικά τη σειρά του στον κύριο σταθμό υποδοχής μεταναστών του Ellis Island, της βραχονησίδας του ποταμού Hudson που «ακουμπά» στο Μανχάταν και ενώνει άτυπα τη Νέα Υόρκη με τον Ατλαντικό ωκεανό. Περισσότεροι από 20 εκατομμύρια άνθρωποι πέρασαν από εκεί, από τα τέλη του 19ου και κατά τη διάρκεια του πρώτου μισού του 20ου αιώνα, αναζητώντας μια καλύτερη τύχη στη χώρα της ευκαιρίας.
ΟΤΑΝ ΤΟ GEORGALIS ΕΓΙΝΕ GALIS
Δεν ήξερε ούτε τα βασικά στα αγγλικά, όταν έφθασε η σειρά του για δηλωθεί και να περάσει τις απαιτούμενες ιατρικές εξετάσεις, το “Georgalis” ακούστηκε πολύ δύσκολο στον υπάλληλο, ο οποίος ακολουθώντας τη συνήθη πρακτική της εποχής έγραψε στο χαρτί το όνομα «κατά προσέγγιση»: Galis. Η άδεια του νεαρού George Galis (πρώην Γιώργου Γεωργαλή) εγκρίθηκε, ήταν ένα δυνατό και γεροδεμένο νέο παιδί και όπως όλοι οι πανευτυχείς εμιγκρέδες που εξασφάλιζαν το πολυπόθητο πιστοποιητικό παραμονής, εγκαταστάθηκε στο Jersey City.
Μπορεί τυπικά να θεωρούνταν Ιταλός υπήκοος (ταξίδεψε με ιταλικό διαβατήριο) και να είχε δηλώσει ως επάγγελμα «αγρότης», τα πρώτα δύσκολα χρόνια του όμως τα πέρασε δουλεύοντας σε ό,τι έβρισκε, συχνά σαν λούστρος, αργότερα σαν τσαγκάρης. Δυσκολεύτηκε να αφομοιωθεί, να δικτυωθεί, η διαβίωση εκείνες τις δεκαετίες κάθε άλλο παρά εύκολη ήταν. Ο γεροδεμένος George Galis ασχολήθηκε και με την πυγμαχία, πήρε μέρος σε αρκετούς αγώνες, λάτρευε το μποξ.
ΤΟ ΤΕΤΑΡΤΟ ΠΑΙΔΙ, Ο ΝΙΚΟΣ
Τα χρόνια περνούσαν, ο Γιώργος είχε μάθει πια τη γλώσσα, εξασφάλιζε τον επιούσιο, είχε πια μεγαλώσει και ήθελε να δημιουργήσει τη δική του οικογένεια. Γνώρισε τη Στέλλα Αργυριάδη, επίσης Ελληνίδα του διωγμού, γεννημένη στο Βόσπορο, απ’ το μαγικό Κουρού Τσεσμέ, που είχε επίσης διαβεί το διάδρομο με το συρματόπλεγμα στο Ellis Island στις αρχές του ’40, όταν πίσω στην πατρίδα ξεσπούσε και ο δεύτερος μεγάλος πόλεμος που βύθισε την Ελλάδα στη δυστυχία και στην ανέχεια. Ο Γιώργος και η Στέλλα παντρεύτηκαν, έφυγαν από τη Νέα Υόρκη για το New Jersey, το τσαγκαράδικο έγινε εστιατόριο, έζησαν από κοινού όλη τη διαδρομή του «αμερικανικού ονείρου», όπως κι αν ορίζεται.
Εν αντιθέσει με τον αστικό μύθο που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα στα μέσα της δεκαετίας του ’80, ο Γκάλης δεν ήταν ποτέ πυγμάχος. Όταν ήταν παιδί του άρεσε η πυγμαχία, εν πρώτοις επειδή ήταν ένα σπορ με το οποίο ασχολήθηκε ο πατέρας του και κατόπιν εξαιτίας της ευρύτατης δημοφιλίας του αθλήματος και της μορφής που δέσποζε τότε στις πολυπολιτισμικές γειτονιές των ΗΠΑ, του Muhammad Ali.
Η πολυπολιτισμικότητα καθόρισε και την προσωπικότητά του, κατά μήκος της Hudson Avenue συναντούσες όλες τις φυλές του Ισραήλ: Αφροαμερικάνοι, Πορτορικάνοι, Ιταλοί, Έλληνες… Ο Νίκος έκανε παρέα με όλους, στα μαθήματα δεν ήταν καλός, τα ενδιαφέροντά του επικεντρώνονταν κυρίως στον αθλητισμό, στο football, το baseball, το hockey, την πυγμαχία. Του άρεσε πολύ το (αμερικάνικο) ποδόσφαιρο, ήταν μάλιστα αξιοπρόσεκτος running back, λόγω του χαμηλού κέντρου βάρους, της δύναμης και της ταχύτητάς του. Το μπάσκετ τον κέρδισε και στις 2 Δεκεμβρίου 1979 έκανε το ντεμπούτο του στην Ελλάδα με τη φανέλα του Άρη κόντρα στον Ηρακλή. Η συνέχεια είναι γνωστή σε όλους…
Ας τον απολαύσουμε:
-Η Ρόδος είναι ο τόπος καταγωγής σας. Πως νιώθετε που επιστρέψατε στην ιδιαίτερη σας πατρίδα;
«Κάθε φορά που έρχομαι στη Ρόδο η φιλοξενία είναι υπέροχη. Η υποδοχή είναι πολύ θερμή απ’ όλο τον κόσμο. Η Ρόδος είναι η πατρίδα μου και όπως είναι γνωστό ο πατέρας μου είναι από τον Άγιο Ισίδωρο. Ένα μεγάλο κομμάτι της ζωής μου βρίσκεται στη Ρόδο και χαίρομαι πραγματικά κάθε φορά που έρχομαι στο νησί. Πάντα θέλω να έρχομαι».
-Ο πατέρας σας όταν ήσασταν μικρός σας έλεγε για τη Ρόδο;
«Φυσικά, πάντα. Μου έλεγε ότι τον έτρεμαν στο χωριό γιατί ήταν γεροδεμένος και ήταν και πυγμάχος. Ο πατέρας μου έφυγε για την Αμερική το 1921, έχοντας στην κατοχή του ιταλικό διαβατήριο. Μου έλεγε ότι η Ρόδος ήταν πολύ όμορφη και ότι έχει πολύ καλούς ανθρώπους».
-Έχετε αναζητήσει τις ρίζες σας; Πως νιώθετε όταν επισκέπτεστε τον Άγιο Ισίδωρο;
«Έχω πάει στο πατρικό μου σπίτι στον Άγιο Ισίδωρο. Με τίμησαν και στο χωριό. Συγκινούμαι πάντα όταν πάω. Μου λένε ιστορίες οι συγγενείς για τον πατέρα μου. Είναι πολύ ωραία τα συναισθήματα».
-Πόσο σημαντικό ρόλο παίζει ο Βαγγέλης Αθανασιάδης στη σχέση σας με τη Ρόδο;
«Ο Βαγγέλης Αθανασιάδης είναι η… επαφή μου εδώ στη Ρόδο. Είναι ένα πάρα πολύ καλό και σοβαρό παιδί. Ήταν συμπαίκτης και φίλος μου εκείνα τα χρόνια στον Άρη. Περάσαμε ωραίες στιγμές και τον ευχαριστώ θερμά για όλα όσα έχει κάνει για μένα εδώ στη Ρόδο».
-Είναι γνωστό ότι σας αρέσει να είστε δίπλα στα μικρά παιδιά. Ποιο είναι το μήνυμα σας προς αυτά;
«Στο σχολείο στην Κρεμαστή τα παιδιά ετοίμασαν ένα πολύ ωραίο project με τη ζωή και την καριέρα μου. Συγκινήθηκα πραγματικά, τους αξίζουν πολλά συγχαρητήρια. Μπράβο στα παιδιά, έκαναν πολύ καλή δουλειά. Η φιλοσοφία μου είναι να προσέχουμε πάντα τα παιδιά, γιατί αυτά είναι το μέλλον μας και όπως είπα και στους γονείς πρέπει να τα σπρώχνουμε στον αθλητισμό γιατί είναι ο πιο σωστός δρόμος. Για να βγουν στην κοινωνία και να αποφεύγουν όλα τα άσχημα πράγματα στην κοινωνία».
-Στην κόρη σας το ίδιο έχετε πει;
«Δεν είμαι απ’ αυτούς που πιέζω καταστάσεις, όπως δεν με πίεσαν και οι δικοί μου γονείς. Η κόρη μου ασχολείται με τον αθλητισμό, της αρέσει και ο χορός».
-Σας γνωρίζουν όμως και τα παιδιά της νέας γενιάς, που δεν πρόλαβαν να σας δουν στο παρκέ…
«Στην εποχή μας όπου όλα γίνονται μέσω της τεχνολογίας, έρχονται και με πλησιάζουν παιδιά 6-7 ετών. Τους ρωτάω λοιπόν πως είναι δυνατόν να με γνωρίζουν και μου απαντούν από το… internet και στο youtube. Άρα τα παιδιά της νέας γενιάς είναι ενημερωμένα είτε από το διαδίκτυο είτε από τους γονείς τους. Είναι σημαντικό αυτό».
-Ήταν πολύ συγκινητικά και ιδιαίτερα τα λόγια σας στο Hall of Fame για τη μητέρα που σας πλησίασε και σας είπε ότι γλιτώσατε το γιο της από τα ναρκωτικά…
«Αυτή ήταν μόνο μία περίπτωση. Υπάρχουν πολλά τέτοια περιστατικά και με κάνουν πραγματικά χαρούμενο. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη επιβράβευση να σου λένε οι γονείς τέτοια λόγια».
-Έχετε συνειδητοποιήσει το καλό που έχετε κάνει στο ελληνικό μπάσκετ;
«Μαζί με τα υπόλοιπα παιδιά εκείνη την εποχή κάναμε το μεγάλο μπαμ το 1987. Από τότε η Ελλάδα γέμισε γήπεδα και παίζουν πιο πολλά παιδιά, άρα θα βγαίνουν συνεχώς ταλέντα. Πιστεύω ότι από τότε η Ελλάδα έχει κρατήσει ψηλά το όνομα της στο ευρωπαϊκό μπάσκετ. Έχουμε από τις καλύτερες ομάδες στην Ευρώπη».
-Γκάληδες θα ξαναδούμε στην Ελλάδα;
«Αυτό με ρωτάνε πολλοί. Ο κάθε παίκτης έχει την προσωπικότητα , το χαρακτήρα και το ταλέντο του. Δεν είναι εύκολο κάθε χρόνο ή κάθε δέκα χρόνια να βγαίνει ένας παίκτης σ’ αυτό το επίπεδο. Προσωπικά εύχομαι να βγουν χίλιοι, να βγαίνουν κάθε μέρα μεγάλοι παίκτες. Ο καθένας έχει το δικό του στυλ, δεν πρέπει να συγκρίνουμε παίκτες».
-Πολλές φορές τη σημερινή εποχή τα γήπεδα είναι άδεια. Για ποιο λόγο συμβαίνει κάτι τέτοιο;
«Υπάρχουν πολλά πράγματα που φταίνε. Οι εποχές δεν είναι εύκολες πλέον. Ο κόσμος έχει πολλά προβλήματα, κάποιοι παλεύουν για να ζήσουν τις οικογένειες τους. Παίζει ρόλο αυτό».
-Το αίμα νερό δεν γίνεται έτσι; Μία ζωή Άρης κύριε Γκάλη;
«Έτσι ακριβώς, μία ζωή».
-Πως βλέπετε τον Άρη τη σημερινή εποχή; Πιστεύετε ότι το μπάσκετ κάποτε θα επιστρέψει στη Θεσσαλονίκη;
«Το εύχομαι αλλά θέλει πάρα πολύ δουλειά και ανθρώπους που θα ενδιαφερθούν για την ομάδα. Κακά τα ψέματα, αλλά θέλει χρήματα στην εποχή που ζούμε. Το μπάσκετ είναι εντελώς επαγγελματικό, κι αν δεν έχεις χρήματα δεν θα έχεις και την καλύτερη ομάδα. Το μπάσκετ έχει πάει στην Αθήνα, αλλά θα είναι καλό για το ελληνικό πρωτάθλημα να υπάρχει μεγάλος ανταγωνισμός. Είναι καλό να υπάρχει κόντρα, αυτό είναι το όμορφο».
-Ύψιστη τιμή το Hall of Fame. Πως νιώθετε που είστε μέλος του;
«Είναι η μεγαλύτερη τιμή. Οι Αμερικανοί κάνουν αυτή την γιορτή, σαν να είσαι στα όσκαρ. Ένα τέτοιο στυλ υιοθετούν. Το να είμαι ανάμεσα στους καλύτερους παίκτες όλων των εποχών είναι πολύ μεγάλη τιμή για μένα και για το ελληνικό μπάσκετ. Ένας Έλληνας είναι στο παγκόσμιο Hall of Fame. Ήταν φανταστική εμπειρία και δεν θα τη ξεχάσω ποτέ. Είναι ότι καλύτερο, πρέπει να το ζήσεις για να το καταλάβεις».
-Όταν ξεκινούσατε στο Σίτον Χολ, περιμένατε ότι θα φτάνατε ποτέ τόσο ψηλά;
«Παίζοντας το κάθε παιδί στα playgrounds στην Αμερική, θα ήθελε να φτάσει όσο το δυνατόν πιο ψηλά. Το να πιστέψεις ότι θα φτάσεις κάποια στιγμή στο Hall of Fame είναι ένα πάρα πολύ μακρινό όνειρο».
-Ποιο ήταν το ίνδαλμα του Νίκου Γκάλη στο ξεκίνημα του;
«Φεύγοντας από τη Νέα Υόρκη, φυσικά ήταν οι New York Knicks. Είχαν τότε σπουδαία ομάδα. Μου άρεσε ο Φρέιζερ, που για την εποχή του ήταν ψηλός πλέι-μέικερ. Αυτός ήταν το ίνδαλμα μου. Εξαιρετικός ήταν και ο Τζέρι Ουέστ, εκείνη την εποχή».
-Η γνώμη σας για τον Γιάννη Αντετοκούνμπο;
«Ο Γιάννης είναι φανταστικός παίκτης. Έχει σώμα ιδανικό για το ΝΒΑ. Του εύχομαι να έχει διάρκεια στην καριέρα του, γιατί είναι το πιο σημαντικό και να είναι υγιής. Πιστεύω ότι θα αφήσει εποχή».
-Για ποιο λόγο ο Νίκος Γκάλης δεν έχει αξιοποιηθεί στα διοικητικά του μπάσκετ, την ίδια ώρα που κάτι αντίστοιχο γίνεται σε όλες τις προηγμένες μπασκετικές χώρες της Ευρώπης με τους μεγάλους αθλητές τους;
«Ξέρετε πολύ καλά ότι εγώ δεν είμαι πολιτικός. Δεν ασχολούμαι με την πολιτική, είναι καθαρά επιλογή μου. Δεν μου έχει γίνει φυσικά και πρόταση. Αν αποφασίσω να ασχοληθώ ποτέ, θα πρέπει να γίνει σωστή δουλειά και να έχω σωστούς ανθρώπους δίπλα μου. Δεν συμμετέχω σε πάρτι αλλουνού».
-Πως νιώθετε που ο κόσμος σας αγαπάει και σας αναγνωρίζουν μικροί και μεγάλοι;
«Είναι πλέον συνήθεια για μένα. Είμαι άνθρωπος ανοιχτός στον κόσμο. Δεν θα πω όχι ποτέ σ’ ένα παιδί ή σε κάποιον μεγάλο που θα έρθει να μου ζητήσει ένα αυτόγραφο. Δεν έχω πει όχι στη ζωή μου γι’ αυτό το πράγμα. Για μένα μπορεί να μην είναι τίποτα, αλλά σκέφτομαι ότι μπορεί να δίνω μεγάλη χαρά στον άλλο. Και πραγματικά χαίρομαι γι’ αυτό».
-Τι άνθρωπος είναι ο Νίκος Γκάλης;
«Ήρεμος και απλός. Μπορεί να είμαι και πιο απλός από σένα. Κάνω μία ήρεμη ζωή. Θα γυμναστώ στο σπίτι, θα ασχοληθώ με την κόρη μου, θα πάμε βόλτα με την οικογένεια».
-Παρακολουθείτε μπάσκετ στην τηλεόραση;
«Ναι φυσικά, πιο πολύ το ΝΒΑ. Προσφέρει θέαμα. Φυσικά παρακολουθώ τις εξελίξεις στην Ελλάδα όσο μπορώ».
-Βλέπετε κάποιον παίκτη που να ξεχωρίζει και να πείτε ότι θα γράψει ιστορία;
«Υπάρχουν ταλέντα, αλλά έχουν χαθεί και πολλά. Έχουν χαθεί πολλά ταλεντάκια. Όταν κάποιος είναι ταλέντο πρέπει να το βελτιώσει και να το αναπτύξει. Ένας παίκτης για να κάνει μεγάλη καριέρα, πρέπει να έχει από μικρός τις βάσεις. Και τεχνικά και ψυχολογικά».
-Ποια είναι τα μελλοντικά σχέδια του Νίκου Γκάλη;
«Δεν έχω προγραμματίσει κάτι. Θέλω να ασχοληθώ με το μπάσκετ αλλά μόνο με τα μικρά παιδιά και την ανάπτυξη. Είχα το camp στη Χαλκιδική και σκέφτομαι κάποια πράγματα στο μυαλό μου, χωρίς να έχω κατασταλάξει. Είναι καλό να βοηθάμε τη νεολαία. Αν οι αρμόδιοι φορείς της Ρόδου έχουν κάποιες καλές ιδέες για τον αθλητισμό, εγώ είμαι εδώ. Προσωπικά δεν έχω διάθεση να πολιτευτώ. Εγώ δεν είμαι για μία παράταξη, είμαι για όλο τον κόσμο. Προτάσεις έχουν γίνει και παλαιότερα, αλλά δεν ασχολούμαι».
ΝΙΚΟΣ ΓΚΑΛΗΣ… τα διαμάντια λάμπουν παντοτινά!
