«Ποδαρικό» κάνει σήμερα ουσιαστικά η εφαρμογή του μέτρου της κατάργησης των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ και στα υπόλοιπα 27 νησιά του Αιγαίου, με το άνοιγμα των καταστημάτων, καθώς χθες 2 Ιανουαρίου, όπως και την 1η του μηνός, παρέμειναν κλειστά.
Στα υπόλοιπα πέντε νησιά, Λέσβο, Χίο, Σάμο, Κω και Λέρο, η ταφόπλακα των μειωμένων συντελεστών θα μπει την 1η Ιουλίου 2018, λόγω της εξάμηνης παράτασης που δόθηκε, λαμβάνοντας υπόψιν το βάρος που έχουν επωμιστεί εξαιτίας των προσφυγικών ροών.
Το έκτακτο κοινωνικό μέρισμα από 500 ευρώ έως και 2.100 ευρώ, ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση, που υποσχέθηκε η κυβέρνηση ως «αντιστάθμισμα» της αναπροσαρμογής του ΦΠΑ, τελικά αποδείχθηκε ότι αφορούσε ένα μικρό μόνο ποσοστό κατοίκων, λόγω των αυστηρών κριτηρίων, ενώ το μέτρο του μεταφορικού ισοδύναμου που θα εφαρμοστεί –με βάση τις υποσχέσεις της κυβέρνησης- από το δεύτερο μισό του 2018, οι νησιώτες το ακούνε… βερεσέ!
Η εξαίρεση δε της Ρόδου και της Καρπάθου, από το έκτακτο αυτό κοινωνικό μέρισμα έχει προκαλέσει την οργή κατοίκων των δύο νησιών οι οποίοι ακόμα περιμένουν να δουν τα… αντισταθμιστικά από την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών την 1/10/2015 (πρώτο κύμα) και την 1/6/2016 (δεύτερο κύμα) αντίστοιχα.
Το δε μεταφορικό ισοδύναμο, όπως ανακοίνωσε η κυβέρνηση, θα εναρμονίζει το κόστος μετακίνησης επιβατών και εμπορευμάτων, από και προς τα νησιά, σε σχέση με το κόστος των χερσαίων μετακινήσεων. Για το σκοπό αυτό θα συνυπολογιστούν αντικειμενικοί δείκτες, όπως η τιμή της χερσαίας μεταφοράς ανά χιλιόμετρο, που θα βοηθούν στην ισοτιμία του δυσανάλογου κόστους θαλάσσιας μεταφοράς, σε σχέση μ’ αυτό της χερσαίας. Το μέτρο αυτό θα χρηματοδοτηθεί από πόρους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων και θα διασφαλίζει την ισοστάθμιση του κόστους μεταφοράς με αυτό της ηπειρωτικής Ελλάδας.
«Για τη διασφάλιση της επιτυχίας του μέτρου και την πραγματική ελάφρυνση των νησιωτών από τα μεταφορικά κόστη, θα αναπτυχθεί και Παρατηρητήριο Τιμών, το οποίο θα διασφαλίζει τη μεταφορά του οφέλους στον τελικό καταναλωτή. Το μεταφορικό ισοδύναμο, ήταν αίτημα δεκαετιών των νησιωτών, αποτελώντας πραγματικό αντιστάθμισμα στο κόστος που επιφέρει η Νησιωτικότητα. Η παραπάνω δράση θα αποτελέσει συνέχεια του πλέγματος των νησιωτικών πολιτικών που έχουν ήδη αρχίσει να εφαρμόζονται, όπως το Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα για την ενίσχυση των περιφερειών του Βορείου και Νοτίου Αιγαίου», όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση.
Όμως, κάτοικοι, παράγοντες και επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στα νησιά, όχι μόνο κρατάνε μικρό καλάθι για όσα εξαγγέλθηκαν αλλά κάνουν λόγο για εμπαιγμό που δεν έχει προηγούμενο με ανυπολόγιστο κόστος.
Μιχάλης Πατρός,
δήμαρχος Χάλκης
«Το μέρισμα που δόθηκε από την κυβέρνηση ως αντιστάθμισμα για τον ΦΠΑ, αφορούσε τελικά μικρό αριθμό μονίμων κατοίκων της Χάλκης. Οι περισσότεροι δεν πήραν ούτε ένα σεντ επειδή στην φορολογική τους δήλωση εμφανίζονται ως φιλοξενούμενοι. Πρόκειται για τεράστια αδικία. Ωστόσο, πρέπει να σημειώσουμε ότι η καταβολή του μερίσματος, δεν αλλάζει την γενική εικόνα της κατάστασης. Η κατάργηση των μειωμένων συντελεστών, θα επιβαρύνει σημαντικά την καθημερινότητα των νησιωτών. Η Χάλκη είναι ένας ακριβός προορισμός, που τώρα θα γίνει ακόμα πιο ακριβός. Οι ταμειακές μηχανές, έχουν ήδη αποσταλεί στη Ρόδο για να γίνουν οι αλλαγές. Η κατάργηση των μειωμένων συντελεστών σε συνδυασμό με την επιβάρυνση του φόρου διαμονής θα δημιουργήσουν εκρηκτικές καταστάσεις στο νησί μας. Ο Θεός να βάλει το χέρι του», δήλωσε στην «δ» ο δήμαρχος Χάλκης κ. Μιχάλης Πατρός.
Λευτέρης Παπακαλοδούκας, δήμαρχος Σύμης
«Το μέρισμα, ήταν λάθος στο λάθος. Εκτιμώ ότι μόνο ένα 20% των κατοίκων της Σύμης κατάφερε να το πάρει. Πολλοί δικαιούχοι, φτωχοί άνθρωποι, δεν κατάφεραν να το πάρουν λόγω των προϋποθέσεων που έθεσε η κυβέρνηση. Οι περισσότεροι έχασαν το επίδομα, επειδή έγραψαν το σπίτι που διαμένουν στο όνομα του παιδιού τους – ως κληροδότημα- και στην φορολογική δήλωση εμφανίζονται ως φιλοξενούμενοι, άρα αποκλείσθηκαν αυτόματα. Αλλοι αποκλείσθηκαν επειδή διαθέτουν μια βάρκα για να πηγαίνουν στο ψάρεμα! Δυστυχώς τα κριτήρια αυτά απέκλεισαν το 80% των κατοίκων της Σύμης, ενώ οικονομικοί μετανάστες αλλά και Συμιακοί που δεν διαμένουν μόνιμα στο νησί, το πήραν. Η αγανάκτηση των μονίμων κατοίκων της Σύμης είναι τεράστια όχι μόνο γιατί δεν πήραν το μέρισμα αλλά και γιατί δεν ελήφθη υπόψιν ότι ακόμα το νησί δεν έχει ορθοποδήσει από τα πλημμυρικά φαινόμενα. Θα έπρεπε και στη Σύμη να δοθεί εξάμηνη παράταση όπως δόθηκε στα άλλα πέντε νησιά. Αυτό που έγινε με τον ΦΠΑ είναι ντροπή, είναι τιμωρία για τους νησιώτες και κανένα αντιστάθμισμα, δεν μπορεί να εξισορροπήσει την τεράστια αυτή αδικία. Οι επιχειρήσεις της Σύμης δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τις επιχειρήσεις της Ρόδου ή της Αθήνας. Οποτε λοιπόν έχει πλοίο, οι Συμιακοί θα πηγαίνουν στη Ρόδο για τα ψώνια τους και όταν ξεκινήσουν τα δρομολόγια προς την Τουρκία θα πηγαίνουν εκεί, όπου μπορούν να ψωνίσουν τα πάντα με πολύ χαμηλούς συντελεστές. Το ίδιο θα γίνει και σε όλα τα νησιά που είναι κοντά στην Τουρκία. Οποιος νους το σκέφτηκε αυτό, υπέγραψε την καταστροφή των νησιών», δήλωσε στη «δ» ο κ. Λευτέρης Παπακαλοδούκας.
Μαρία Καμμά,
δήμαρχος Τήλου
Η δήμαρχος Τήλου κ. Μαρία Καμμά, δήλωσε στη «δ» ότι ένα μεγάλο ποσοστό κατοίκων του νησιού πήρε το μέρισμα, ενώ υπογράμμισε ότι δεν σημειώθηκαν ιδιαίτερες αντιδράσεις για την αύξηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ, καθώς ήταν κάτι αναμενόμενο.
Γιάννης Πάππου, πρόεδρος Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου
«Η κατεξοχήν νησιωτική χώρα της Ευρώπης, θα βρεθεί με παντελή έλλειψη νησιωτικής πολιτικής. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η αύξηση του ΦΠΑ επιβαρύνει τους καταναλωτές και όχι τους καταστηματάρχες. Ειδικότερα οι χαμηλόμισθοι και οι χαμηλοσυνταξιούχοι είναι εκείνοι που επιβαρύνονται υπέρμετρα και δυστυχώς αυτοί θα πληρώσουν το μάρμαρο. Το γεγονός ότι δεν καταργήθηκαν οι μειωμένοι συντελεστές σε όλα τα νησιά στις 31/12/2017, μας δίνει την ελπίδα ότι ίσως καταφέρουμε να κρατήσουμε το δικαίωμα αυτό ζωντανό. Πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι πρόκειται για μέτρο που δικαιωματικά μάς έχει εκχωρηθεί από την Ευρωπαϊκή Ενωση», δήλωσε ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου κ. Γιάννης Πάππου στη «δ», σημειώνοντας ότι στο διάστημα του εξαμήνου που θα ισχύει το ειδικό καθεστώς έστω στα πέντε νησιά, και με βάση τους ισχυρισμούς της κυβέρνησης πως υπάρχει βελτίωση στα οικονομικά της χώρας, τότε θα ασκηθούν πιέσεις για περαιτέρω παράταση του μέτρου.
Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών τα έσοδα από την κατάργηση του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσε να υπερβεί το ποσό των 69 εκατ. ευρώ περίπου (20,6 εκατ. από το Βόρειο Αιγαίο και 48,2 εκατ. από το Νότιο Αιγαίο) ενώ η αρχική πρόβλεψη από το ΔΝΤ ήταν 130 εκατ. Ευρώ και η αναθεωρημένη 90 εκατ. Ευρώ. Παράλληλα υπηρεσιακοί παράγοντες προέβλεπαν έσοδα έως 250 εκατ. Ευρώ. Τη στιγμή όμως που η κυβέρνηση καταργεί στο Αιγαίο τους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ για να εισπράξει μόλις 69 εκατ. ευρώ, το έλλειμμα είσπραξης ΦΠΑ στην Ελλάδα φτάνει το 28% (vat gap), γεγονός που σημαίνει απώλεια 3,1 δις, ευρώ περίπου!
Την ίδια στιγμή, οι αντιφάσεις συνεχίζονται. Σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, οι απώλειες από τη διατήρηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά ανέρχονται στα 50 εκατ, ευρώ. Όπως όμως προκύπτει από το σχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού, τα εκτιμώμενα έσοδα από την κατάργηση του μειωμένου ΦΠΑ ανέρχονται σε 85 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με την μελέτη, σε όσα νησιά αυξήθηκαν οι φορολογικοί συντελεστές, αυξήθηκε η παραβατικότητα με αποτέλεσμα να είναι ορατή η μείωση εσόδων από το φόρο εισοδήματος, εισφορά αλληλεγγύης, τη μείωση των εσόδων στα ασφαλιστικά ταμεία από επιχειρηματική δραστηριότητα και την αύξηση της αδήλωτης εργασίας.