Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ τα συνολικά έσοδα από Δ.Ο.Υ., Τελωνεία και Υπόλογο ανήλθαν για το 2017 σε 54.348,9 εκατ. παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2,2% σε σχέση με τα έσοδα του 2016 (53.194,0 εκ. ευρώ).
Τα φορολογικά έσοδα για το 2017 ήταν 47,564 δισ. ευρώ , έναντι στόχου 46,858 δισ. ευρώ
Πίνακας 2.1.1: Έσοδα Δ.Ο.Υ., Τελωνείων και Υπολόγου (σε εκ. ευρώ)
ΣΥΝΟΛΟ ΦΟΡΟΥ ΣΤΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ 13.380,7012.974, 30-3,00%
ΦΟΡΟΙ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ 3.603,803.253, 90-9,70%
ΑΜΕΣΟΙ ΚΑΙ ΕΜΜΕΣΟΙ ΦΟΡΟΙ ΠΟΕ 2.516,402.894,9015, 00%
Φ.Π.Α. Δ.Ο.Υ.1 0.450,8010.893,604, 20%
ΛΟΙΠΑ ΕΣΟΔΑ Δ.Ο.Y. 11.084,5011.635,804, 50%
ΣΥΝΟΛΑ ΕΣΟΔΩΝ Δ.Ο.Υ. 41.036,3041.652,401, 50%
Φ.Π.Α. ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ 4.557,604.896,007, 40%
ΛΟΙΠΑ ΕΣΟΔΑ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ 7.600,107.800,502, 60%
ΣΥΝΟΛΑ ΕΣΟΔΩΝ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ 12.157,7012.696,404, 40%
ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΝΟΛΑ 53.194,0054.348,902, 20%
Με βάση τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού για το 2017, τα συνολικά φορολογικά έσοδα ανήλθαν σε 47.563.703.115,18 ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 45,13 εκατ. ευρώ (ή 0,09%) έναντι του 2016.
Τα έσοδα από άμεσους φόρους (Κ.Α.Ε. 0000) για την αντίστοιχη περίοδο διαμορφώθηκαν σε 20,62 δισ. ευρώ έναντι 21,84 δισ. ευρώ το έτος 2016, παρουσιάζοντας μείωση κατά 5,57%. Τα έσοδα από έμμεσους φόρους (Κ.Α.Ε. 1000), ανήλθαν σε 26,94 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 4,92% (αύξηση 1,26 δισ. ευρώ) σε σχέση με το έτος 2016 (25,68 δισ. ευρώ).
Από τα στοιχεία του πίνακα 2.1.10 που ακολουθεί, όπου αναλύεται η διάρθρωση των συνολικών φορολογικών εσόδων, προκύπτει ότι οι άμεσοι φόροι συνεισφέρουν κατά 43,36%, ενώ οι έμμεσοι φόροι κατά 56,64%. Σε σύγκριση με το 2016, η αναλογία ήταν 45,96% και 54,04%, αντίστοιχα.
Άμεσοι Φόροι
H μείωση των εσόδων από άμεσους φόρους το έτος 2017, τουλάχιστον σε επίπεδο νομοθετικών μεταβολών, οφείλεται κυρίως στους παρακάτω λόγους:
Φόροι στο εισόδημα (Κ.Α.Ε. 0100): Τα έσοδα διαμορφώθηκαν σε 12,97 δισ. ευρώ έναντι 13,38 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο (μείωση 3,04%). Η αρνητική αυτή μεταβολή οφείλεται στην μείωση των εσόδων από:
α) τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων (Κ.Α.Ε. 0120) κατά 497,57 εκατ. ευρώ, λόγω των μικρότερων ποσών βεβαίωσης φόρου εισοδήματος που προέκυψαν για τα νομικά πρόσωπα εξαιτίας της μεγαλύτερης προκαταβολής φόρου εισοδήματος που καταβλήθηκε το έτος 2016 (λόγω αύξησης των συντελεστών προκαταβολής φόρου εισοδήματος για τα νομικά πρόσωπα). Με την παρ. 38 του άρθρου 72 του ν.4172/2013 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, αυξήθηκε η προκαταβολή φόρου για τις ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες για το φορολογικό έτος 2015 σε σχέση με το 2014 από 80% σε 100% και για τις προσωπικές εταιρείες, εταιρείες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και τις κοινοπραξίες από 55% σε 75% αντίστοιχα. Σημειώνεται ότι δυνάμει του ιδίου άρθρου, αυξάνεται η προκαταβολή φόρου για τις προσωπικές εταιρείες, εταιρείες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και τις κοινοπραξίες για το φορολογικό έτος 2016 σε σχέση με το 2015 από 75% σε 100% (ΠΟΛ 1159/2015) και
β) τις ειδικές κατηγορίες φόρων εισοδήματος και άλλων προσόδων (Κ.Α.Ε. 0140) κατά 48,93 εκατ. ευρώ. Η πτωτική τάση στην εν λόγω κατηγορία
Φόροι στην περιουσία (Κ.Α.Ε. 0200): Τα έσοδα διαμορφώθηκαν σε 3,25 δισ. ευρώ το έτος 2017 έναντι 3,6 δισ. ευρώ το προηγούμενο έτος (μείωση 9,71%).
Σημαντική μεταβολή παρατηρήθηκε στους φόρους στην ακίνητη περιουσία (Κ.Α.Ε. 0220), καθώς τα έσοδα εμφανίζονται μειωμένα σε 3,1 δισ. ευρώ το έτος 2017 έναντι 3,49 δισ. ευρώ το 2016, γεγονός που αιτιολογείται από την καταβολή δύο εκ των δόσεων ΕΝΦΙΑ 2015 εντός του 2016. Ειδικότερα, δύο μηνιαίες καταβολές (ποσού 727 εκατ. ευρώ) του ΕΝ.Φ.Ι.Α. του προηγούμενου έτους έχουν περιληφθεί στα έσοδα του ΚΑΕ 0225 για το έτος 2016 (3,36 δισ. ευρώ), αυξάνοντας τα εισπραχθέντα έσοδα του συγκεκριμένου έτους σε σύγκριση με τα αντίστοιχα έσοδα για το έτος 2017 (3,02 δισ. ευρώ) που περιλαμβάνουν μόνο μία μηνιαία καταβολή (ποσού 325 εκατ. ευρώ) του ΕΝ.Φ.Ι.Α. του προηγούμενου έτους.
Αντίθετα, τα έσοδα από φόρους και τέλη κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών κ.λπ. (Κ.Α.Ε. 0210) διαμορφώθηκαν σε 156,12 εκατ. ευρώ το έτος 2017 έναντι 118,37 εκατ. ευρώ το έτος 2016, αυξημένα κατά 31,89%, καθώς πολλοί πολίτες προέβησαν σε αγοραπωλησίες και μεταβιβάσεις ακινήτων ενόψει των αναμενόμενων αναπροσαρμογών των αντικειμενικών αξιών κατά το έτος 2018.
Άμεσοι φόροι από παρελθόντα οικονομικά έτη (Κ.Α.Ε. 0600): Τα έσοδα από τους άμεσους φόρους παρελθόντων οικονομικών ετών (Π.Ο.Ε.) (ΚΑΕ 0600) για το έτος 2017 σε σχέση με το έτος 2016 εμφανίζονται αυξημένα κατά 9,34% (δηλ. κατά 164,77 εκατ. ευρώ) και συγκεκριμένα, ανέρχονται σε 1,93 δισ. ευρώ έναντι 1,76 δισ. ευρώ.
Σε επίπεδο επιμέρους κατηγοριών, τα έσοδα από τους άμεσους φόρους που βεβαιώνονται για πρώτη φορά (ΚΑΕ 0610) διαμορφώθηκαν το έτος 2017 σε 408,51 εκατ. ευρώ έναντι 267,53 εκατ. ευρώ το έτος 2016 και τα έσοδα από τα υπόλοιπα ΠΟΕ που πρέπει να εισπραχθούν (ΚΑΕ 0630) σε 1,51 δισ. ευρώ έναντι 1,48 δισ. ευρώ, αντίστοιχα.
Επισημαίνεται ότι με τα άρθρα 57-61 του ν. 4446/2016 (ΦΕΚ Α’ 240/2212 2016) εφαρμόστηκε το μέτρο της οικειοθελούς αποκάλυψης φορολογικής ύλης παρελθόντων ετών, με αρχική προθεσμία υπαγωγής στη ρύθμιση έως και 31.05.2017, η οποία με τον ν. 4474/2017 (ΦΕΚ Α’ 80), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, παρατάθηκε μέχρι τις 25.11.2017. Με τον τρόπο αυτό ενισχύθηκαν τα έσοδα από άμεσους φόρους παρελθόντων οικονομικών ετών του έτους 2017 σε σχέση με αυτά του έτους 2016, αφού το συγκεκριμένο μέτρο εφαρμόστηκε για δύο μήνες το 2016 έναντι έντεκα μηνών το 2017.
Λοιποί άμεσοι φόροι (Κ.Α.Ε. 0800): Τα έσοδα ανήλθαν σε 2,06 δισ. ευρώ την περίοδο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2017 έναντι 2,69 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους (μείωση 23,56%). Η μεταβολή αυτή διαμορφώνεται ουσιαστικά από τη σημαντική μείωση των εσόδων από συνταξιοδοτικές και λοιπές εισφορές (Κ.Α.Ε. 0820), τα οποία διαμορφώθηκαν σε 255,24 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 653,59 εκατ. ευρώ (ήτοι κατά 71,92%) λόγω της σύστασης του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και της λειτουργίας του από την 01.01.2017.
Αντίθετα, αυξημένα είναι τα έσοδα από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης στα φυσικά πρόσωπα (Κ.Α.Ε. 0891) κατά 26,57 εκατ. ευρώ (ήτοι κατά 2,46%), γεγονός το οποίο οφείλεται κυρίως στην αυξημένη παρακράτηση που εφαρμόζεται από 12.05.2016 σύμφωνα με τη νέα κλίμακα (ν. 4387/2016) και η οποία επηρεάζει τα έσοδα μόνο του τελευταίου οκταμήνου του έτος 2016, ενώ επηρεάζει το σύνολο των συγκεκριμένων εσόδων για το έτος 2017.
