Σε περίοδο διαπραγμάτευσης εισέρχεται με την Επιτροπή Ανταγωνισμού η Attica, για την ολοκλήρωση της εξαγοράς της HSW, καθώς η εισήγηση προς την ολομέλεια της ανεξάρτητης αρχής βάζει κάποιους αστερίσκους. Πάντως κορυφαία στελέχη της ακτοπλοϊκής εταιρίας χαρακτηρίζουν φυσιολογική την όλη εξέλιξη και τονίζουν, μιλώντας στο Reporter.gr, ότι ακόμη υπάρχει δρόμος σε μια προβλεπόμενη διαδικασία, μέχρι την οριστική απόφαση.
Η Ολομέλεια της Επιτροπής Ανταγωνισμού θα συνεδριάσει στις 19 Απριλίου 2018 για να εξετάσει κατά πόσον η γνωστοποιηθείσα εξαγορά της εταιρίας HELLENIC SEAWAYS από την εταιρία ATTICAστον κλάδο της επιβατηγού ναυτιλίας είναι συμβατή με τις διατάξεις περί προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού.
Το περασμένο καλοκαίρι ο όμιλος Attica απέκτησε από την Τράπεζα Πειραιώς το ποσοστό που κατείχε στην HSW (50,3%), αλλά και λίγο αργότερα, από τον όμιλο Grimaldi το ποσοστό που κατείχε και αυτός στην HSW (48,53%), μεταβιβάζοντας παράλληλα δυο πλοία στις Μινωικές Γραμμές (θυγατρική του ομίλου Grimaldi στην Ελλάδα).
Τα σημεία
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Επιτροπής Ανταγωνισμού η κίνηση αυτή της Attica θέτει ζητήματα που καταγράφονται στην εισήγηση προς την Ολομέλεια της Επιτροπής Ανταγωνισμού. «Όπως το ότι η πραγματοποίηση της υπό κρίση συγκέντρωσης δύναται να περιορίσει σημαντικά τη λειτουργία του ανταγωνισμού, ιδίως με τη δημιουργία ή ενίσχυση δεσπόζουσας θέσης, στις σχετικές αγορές παροχής υπηρεσιών θαλάσσιας μεταφοράς επιβατών, ΙΧ οχημάτων και φορτηγών, τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και σε ζεύγη λιμένων (οριοθέτηση σχετικής αγοράς με τη μέθοδο “Προσέλευση & Προορισμός”). Συνεπώς, κρίνεται αναγκαία η λήψη κατάλληλων διορθωτικών μέτρων, προκειμένου να εγκριθεί η γνωστοποιηθείσα συγκέντρωση».
Η εισήγηση, πάντως, δεν είναι δεσμευτική για την Επιτροπή Ανταγωνισμού, η οποία θα αποφασίσει συνεκτιμώντας τα δεδομένα της αποδεικτικής διαδικασίας και τις απόψεις των εμπλεκομένων μερών.
Ο χάρτης του Αιγαίου
Στην εισήγηση, πάντως, που κοιτά μεμονωμένα, χωρίς γεωπολιτικά και αναπτυξιακά συμφραζόμενα, την εξαγορά φαίνεται, σύμφωνα με πληροφορίες, να μπαίνουν στο «μικροσκόπιο» οι γραμμές των Κυκλάδων, που έχουν και το μεγαλύτερο εμπορικό ενδιαφέρον και το Βόρειο και Βορειοανατολικό Αιγαίο.
Στα σημεία αυτά του Αιγαίου οι δύο εταιρίες συνυπάρχουν, εξυπηρετώντας τους νησιώτες σε Λέσβο, Χίο, Σάμο, Ικαρία, Φούρνους, αλλά και στα κοντινά νησιά, αλλά και σε Πάρο, Νάξο, Σύρο, Σαντορίνη, Ίο, Σίφνο, Αμοργό, Μύκονο, όπου βέβαια επιχειρούν (Πειραιά και Ραφήνα) κι άλλες εταιρίες όπως η Zante, Fast Ferries, Golden Star, Aegean, Sea Jet (οι δύο τελευταίες μόνο με ταχύπλοα και από φέτος και η Golden Star με ταχύπλοα).
Παράλληλα, η μεν HSW έχει παρουσία σε Σποράδες (μαζί με άλλους τρεις «παίκτες»), στην Κρήτη μαζί με τη Sea Jet με «χρυσοφόρες» συνδέσεις ταχυπλόων προς τις Κυκλάδες και στον Αργοσαρωνικό (ομού με άλλες επιχειρήσεις ανά νησί).
Από την άλλη, η Attica καλύπτει τα Δωδεκάνησα μόνη της έχοντας τις «ευλογίες» των εποπτικών αρχών εδώ και χρόνια, την Κρήτη μαζί με τις ΑΝΕΚ και ΜΙΝΟΑΝ, αλλά και κάποιες άγονες γραμμές πχ στις Μικρές Κυκλάδες, Αμοργό και Δωδεκάνησα.
Το ερώτημα, πάντως, που τίθεται είναι το τι θα προκύψει μέσα από τη διαπραγμάτευση, καθώς η δρομολόγηση συμβατικών πλοίων στο Αιγαίο με την έντονη εποχικότητα είναι μια «ακριβή» ιστορία λόγω της υποχρεωτικής δωδεκάμηνης παρουσίας τους στις γραμμές, αλλά και της αυτονόητης στρατηγικής σημασίας.
Συνεπώς, το θέμα είναι ενδεχόμενες απαιτήσεις τις Επιτροπής να μπορεί να δημιουργήσουν όχι κενά, αλλά ευκαιρίες για επιχειρηματική δράση και βελτίωση συνδέσεων για τους νησιώτες.
Βέβαια, μέχρι σήμερα καθώς η δρομολόγηση είναι ανοικτή χωρίς περιορισμούς, δεν έφερε πληθώρα επιλογών σε προορισμούς όπως το Β. Αιγαίο, όπου η HSW λόγω και των άγονων έχει ισχυρή παρουσία. Όπως φαίνεται όμως ο «συνωστισμός» είναι σε συγκεκριμένα δρομολόγια σε εμπορικούς προορισμούς.
Το έτερο ερώτημα έχει να κάνει με τη στάθμιση από την Επιτροπή της πορείας που μπορεί να πάρουν οι ναύλοι.
Πριν λίγους μήνες (Οκτώβριο), αναφερόταν από κύκλους της Attica ότι εφόσον δοθεί το πράσινο φως από την Επιτροπή Ανταγωνισμού για την απόκτηση της HSW, θα γίνει ολικός ανασχεδιασμός δρομολογίων, με στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση των νησιωτών και τη βέλτιστη διασύνδεσή τους με την ηπειρωτική Ελλάδα. Παράλληλα, όπως τόνιζαν, οι τιμές θα κρατηθούν στα ίδια επίπεδα καθώς γνωρίζουν ότι δεν υπάρχουν περιθώρια λόγω της οικονομικής συγκυρίας.
Το νέο σχήμα
Πάντως, σήμερα οι δυο εταιρείες μαζί δεν συγκεντρώνουν πάνω από το 51% της αγοράς. Την ίδια ώρα βασικό ζήτημα που αντιμετωπίζει ο κλάδος είναι οι αυξημένες τιμές των καυσίμων, ο μεγάλος συντελεστής ΦΠΑ στα εισιτήρια αλλά και η έλλειψη ανασχεδιασμού των δρομολογίων και των γραμμών δημόσιας υπηρεσίας.
Από τα 100 νησιά, τα οποία εξυπηρετούνται ακτοπλοϊκά στην Ελλάδα μόνο τα 27 διαθέτουν αεροδρόμιο κι άρα βασίζονται αποκλειστικά στα ποστάλια.
Στις Ελληνικές Ακτοπλοϊκές και πορθμειακές γραμμές διακινήθηκαν το 2016,31,6 εκ επιβάτες και 8,3 εκ. ΙΧ οχήματα και 1,3 εκ. φορτηγά αυτοκίνητα. Σε ότι αφορά τον τουρισμό στα νησιά του Αιγαίου και Ιονίου διακινούνται κάθε χρόνο περισσότεροι από 10 εκ τουρίστες εσωτερικού και εξωτερικού και στην Αδριατική 1 εκατ.
Το σχήμα μετά την εξαγορά
Τέλος σημειώνεται ότι με την ενδεχόμενη ολοκλήρωση της εξαγοράς η Attica καθίσταται μια εταιρία με σημαντικό μέγεθος. Μαζί με τη HSW η Attica αντιπροσωπεύει ένα ενοποιημένο κύκλο εργασιών στα επίπεδα των 400 εκατ. ευρώ με βάση τα δεδομένα του 2016 (268,6 ο όμιλος Attica και 131,5 εκατ. ευρώ η HSW) συνολικά EBITDA 88,7 εκατ. ευρώ (70,3 εκατ. ευρώ ο Όμιλος Attica και 18,4 εκατ. ευρώ η HSW), και 1.551 απασχολούμενους , συμπεριλαμβανόμενων των πληρωμάτων (με 1058 απασχολούμενους στον όμιλο Attica και 493 άτομα στη HSW). Επίσης ο όμιλος Attica-HSW θα ελέγχει ένα στόλο από 33 πλοία εκ των οποίων 23 είναι επιβατηγά οχηματαγωγά (15 η Attica οκτώ η HSW) τρία highspeed, τέσσερα flying cat και τρία flying dolphins.
Γιώργος Αλεξάκης
