Μειώνονται συνεχώς οι Ελληνες πελάτες των ξενοδοχείων στη χώρα μας την τελευταία δεκαετία, την ώρα που η μέση τιμή διάθεσης δίκλινου δωματίου τον Μάιο αυξανόταν με μέσο ετήσιο ρυθμό 1,8%. Την ίδια περίοδο, όμως, αυξήθηκε και ο αριθμός των ξενοδοχειακών μονάδων και διαθέσιμων κλινών χωρίς αυτό να συνοδεύεται από αξιόλογη αύξηση της πληρότητάς τους.
Στην προσπάθειά τους να αναβαθμίσουν τις παρεχόμενες υπηρεσίες και να αυξήσουν το μέσο έσοδο ανά δωμάτιο, οι ελληνικές ξενοδοχειακές επιχειρήσεις επένδυσαν κατά την τελευταία διετία σε επισκευές, ανακαινίσεις και αναβαθμίσεις υπαρχόντων ξενοδοχείων το ποσό του 1,618 δισ. ευρώ ή περί τα 800 εκατ. ετησίως. Οι δαπάνες αυτές δεν περιλαμβάνουν αυτές που έγιναν για νέα ξενοδοχεία που κτίστηκαν ή ξανάνοιξαν έπειτα από χρόνια ή προέκυψαν από μετασκευές κτιρίων. Αυτά προκύπτουν, μεταξύ άλλων, από την ετήσια έκθεση του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος με τίτλο: «Εξελίξεις στα βασικά μεγέθη της ελληνικής ξενοδοχίας το 2018».
Σύμφωνα με την έκθεση, το 84% των διανυκτερεύσεων που έγιναν το προηγούμενο έτος στα ξενοδοχεία αφορά τους αλλοδαπούς επισκέπτες, γεγονός που καταδεικνύει την πίεση που υφίστανται τα ξενοδοχεία που βασίζονται στον εσωτερικό τουρισμό και, παράλληλα, αντικατοπτρίζει τις επιπτώσεις από τη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των ελληνικών νοικοκυριών και τη δυνατότητά τους να κάνουν διακοπές κατά την κρίση. Το ποσοστό των διανυκτερεύσεων των ημεδαπών τουριστών έχει συρρικνωθεί στο 16% το 2017 από 26% που ήταν το 2010.
Το εποχικό προφίλ του ελληνικού τουρισμού παραμένει ουσιαστικά αμετάβλητο τα δύο τελευταία χρόνια, με εξαίρεση την αύξηση των διανυκτερεύσεων τον Μάιο. Το 55%, περίπου, των συνολικών διανυκτερεύσεων πραγματοποιείται το τρίμηνο Ιουνίου – Αυγούστου. Τον Μάιο του 2018, το 60% των ξενοδοχείων είχε πληρότητα κάτω από 60% και μόνο το 8,2% των ξενοδοχείων κατάγραψε τον μήνα αυτό πληρότητα 91%-100%. Αντιθέτως, τον Αύγουστο του 2018, που είναι ο μήνας αιχμής της τουριστικής περιόδου, πάνω από το 65% των ξενοδοχείων πέτυχε πληρότητα 80%-100%. Αυτό επηρεάζει και το τιμολογιακό αποτέλεσμα: Τον Μάιο του 2018, το 76% των ξενοδοχείων διέθεσε τα δωμάτιά του σε τιμές κάτω των 80 ευρώ, ενώ πάνω από 160 ευρώ διέθεσε τα δωμάτιά του μόνο το 4% των ξενοδοχείων. Αντιθέτως, τον Αύγουστο του 2018, το ποσοστό των ξενοδοχείων που διέθετε τα δωμάτιά του κάτω από 80 ευρώ ευρώ περιορίστηκε στο 57% και το ποσοστό εκείνων που τα διέθετε πάνω από 160 ευρώ υπερ-τριπλασιάστηκε σε σχέση με τον Μάιο και διαμορφώθηκε στο 14,4%.
Το μέσο έσοδο ανά δωμάτιο με βάση την κατηγορία του ξενοδοχείου διαμορφώθηκε το 2018 σε 33.458,5 ευρώ για τα πεντάστερα (+7% έναντι του 2017), σε 23.999,9 ευρώ για τα τετράστερα (+12%), σε 11.306,5 για τα τριών αστέρων (+6,9%) και σε 6.184,9 για τα δύο αστέρων (+10,1%).
Υπερτριπλασιάστηκαν τα 5άστερα
Το Ινστιτούτο Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) καταγράφει 9.873 ξενοδοχειακές μονάδες στην Ελλάδα με 426.000 δωμάτια το 2018, έναντι 9.661 ξενοδοχείων με 399.000 δωμάτια το 2012. Την περίοδο 2012-2018 τα ξενοδοχεία αυξήθηκαν κατά 2% σε όρους μονάδων και κατά 6,8% σε όρους δωματίων, και το μέσο μέγεθος των ξενοδοχείων το 2018 διαμορφώνεται στα 43 δωμάτια.
Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι την τελευταία διετία η αύξηση των προσφερόμενων δωματίων είναι σημαντική: το 2017 προστέθηκαν 7.000 δωμάτια σε σχέση με το 2016 και πέρυσι άλλα 11.900 δωμάτια.
Σημαντική είναι όμως η ποιοτική αναβάθμιση του δυναμικού αυτού: το 2000 τα πεντάστερα ξενοδοχεία αποτελούσαν μόλις το 6% του συνολικού ξενοδοχειακού δυναμικού ενώ το 2018 το ποσοστό τους έχει υπερτριπλασιαστεί και αντιπροσωπεύει το 19,5% του συνόλου.
Σταθερή παραμένει η γεωγραφική διασπορά των ξενοδοχείων, καθώς πέντε περιφέρειες (Κρήτη, Νότιο Αιγαίο, Ιόνια, Αττική και Κεντρική Μακεδονία) συγκεντρώνουν πάνω από το 85% των τουριστικών μονάδων στη χώρα.
