Πολλοί άνθρωποι φοράνε γάντια μιας χρήσης ή μάσκες όταν βγαίνουν έξω από το σπίτι. Με βάση όμως τις συστάσεις τόσο του Ελληνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), όσο και των ξένων ειδικών, αυτές οι τακτικές είναι περιττές και δυνητικά επικίνδυνες.
Δεν έχει κανένα νόημα οι άνθρωποι να κυκλοφορούν με γάντια, γιατί τα γάντια επιμολύνονται και εν συνεχεία μολύνουν όλα τα αντικείμενα που θα πιάσουν (όπως χρήματα και πιστωτικές κάρτες), τα οποία στη συνέχεια θα μπουν μέσα στο σπίτι. Η χρήση των γαντιών αποτρέπει το πλύσιμο ή την απολύμανση των χεριών που είναι η μέγιστη προληπτική πράξη. Έτσι υπάρχει ο κίνδυνος τα γάντια να ακουμπήσουν κάποια στιγμή το στόμα, τη μύτη ή τα μάτια. Ακόμη, η μη σωστή αφαίρεση των γαντιών μπορεί να μολύνει τα χέρια. Αντίθετα, το Αμερικάνικο Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Λοιμώξεων (CDC) συνιστά χρήση γαντιών μιας χρήσης μόνο για όποιον φροντίζει κάποιον που έχει διαγνωστεί με το COVID-19, ιδιαίτερα όταν χειρίζεται τα ρούχα του και όταν έρχεται σε επαφή με τα σωματικά υγρά του.
Σε σχέση με τις μάσκες, οι μέχρι στιγμής επιστημονικές μελέτες που έχουν γίνει για άλλους ιούς δεν έχουν αποδείξει ότι είναι αποτελεσματική η χρήση τους από ανθρώπους που δεν νοσούν. Για αυτό, οι επίσημες συστάσεις που ισχύουν σε Ευρώπη και ΗΠΑ, εν καιρώ πανδημίας λόγω του νέου Κορωνοϊού SARS-CoV-2 είναι πως δεν χρειάζεται ο γενικός πληθυσμός που είναι υγιής να φορά προστατευτικές μάσκες.
Ο ιός μεταδίδεται από τις αναπνευστικές εκκρίσεις ενός συνανθρώπου μας που νοσεί και οι οποίες ταξιδεύουν μέχρι ένα, δυο μέτρα από το στόμα ή τη μύτη του. Άρα, όταν κάποιος κυκλοφορεί μόνος τους στο δρόμο ή σε εσωτερικούς χώρους και κρατάει αποστάσεις, δεν
κινδυνεύει. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η απλή χειρουργική μάσκα πρέπει να εφαρμόζεται:
Ø σε περίπτωση λοίμωξης του αναπνευστικού συστήματος (βήχα ή φτέρνισμα)
Ø σε περίπτωση φροντίδας ασθενούς με λοίμωξη αναπνευστικού συστήματος και
Ø σε περίπτωση επίσκεψης σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας στη διάρκεια πανδημίας ή στην κορύφωση της εποχικής γρίπης.
Επιπρόσθετα, η λανθασμένη χρήση της μάσκας (όπως η μάσκα να μην φοριέται με καθαρά χέρια, να μην καλύπτει καλά τη μύτη και τα μάγουλα, να αγγίζει κάποιος το εξωτερικό της ή ακόμα χειρότερα το εσωτερικό της π.χ. λόγω φαγούρας ή για να τη στερεώσει καλύτερα, ή να μην αφαιρείται σωστά) μπορεί να την κάνει λιγότερο αποτελεσματική ή και επικίνδυνη. Επιπρόσθετα, το να φορά κανείς μάσκα μπορεί να του προσδώσει ψεύτικο αίσθημα προστασίας, κάνοντας τον λιγότερο επιμελή στα μέσα ατομικής υγιεινής όπως το πλύσιμο των χεριών.
Αντίθετα, οι συμβουλές του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) παραμένουν αμετάβλητες από την έναρξη της επιδημίας, που εξελίχθηκε σε πανδημία:
ü πλένετε καλά τα χέρια σας με νερό και σαπούνι για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα ή
ü χρησιμοποιείτε αλκοολούχο διάλυμα με 60% αλκοόλ
ü μην αγγίζετε το πρόσωπό σας και
ü κρατάτε απόσταση από τους γύρω σας δύο μέτρα.
Υπάρχει και ο Αντίλογος για την χρήση των προστατευτικών μασκών.
Οι επίσημες συστάσεις που ισχύουν σε Ευρώπη και ΗΠΑ, εν καιρώ πανδημίας λόγω του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2 είναι πως δεν χρειάζεται ο γενικός πληθυσμό που είναι υγιής να φορά προστατευτικές μάσκες. Ωστόσο αυτό, όπως εξηγεί ο Sui Huang, Μοριακός και Κυτταρικός Βιολόγος στο Ινστιτούτο Βιολογίας των Συστημάτων στις ΗΠΑ, προέκυψε από την ανάγκη να εξασφαλιστεί επάρκεια μασκών για τους υγειονομικούς εργαζόμενους.
Όπως αναφέρει σε ανάλυσή του ο ερευνητής δεν υπάρχει επιστημονική βάση στην άποψη ότι οι μάσκες που φορούν οι μη υγειονομικοί δεν είναι αποτελεσματικές. Αλλά αντιθέτως, ενόψει του της προσπάθειας της «ισοπέδωσης της καμπύλης», οποιαδήποτε επιπρόσθετη, μερική μείωση
μετάδοση του κορωνοϊού θα ήταν ευπρόσδεκτη – ακόμη και από τις απλές χειρουργικές μάσκες ή από αυτοσχέδια φτιαγμένες μάσκες (που δεν θα επιδεινώσουν πρόβλημα έλλειψης μασκών).
Τα τελευταία βιολογικά ευρήματα σχετικά με την είσοδο του SARS-Cov-2 στους ανθρώπινους ιστούς και τις βαλλιστικές μελέτες για τα σταγονίδια που εκτοξεύονται με τον βήχα και το φτέρνισμα, δείχνουν ότι ο κύριος μηχανισμός μετάδοσης είναι όχι μέσω των μικρών αερολυμάτων αλλά των μεγάλων σταγονιδίων. Άρα, δικαιολογείται η χρήση των χειρουργικών μασκών από όλους μας.
Τέλος, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα και πρόσφατα η Τσεχία και η Σλοβακία μοιράζουν μάσκες στο πληθυσμό.
Συντάκτης: Νικόλαος Οικονόμου μέλος Δ.Σ. του Ι.Σ.Ρ.
Για τον Ι.Σ.Ρ.
Ο Πρόεδρος Ηλίας Τσέρκης Ο Γεν. Γραμματέας Μιχαήλ Βολονάκης