• Από τη δέσμευση Τσίπρα έως το «ακυρώστε το μεταφορικό ισοδύναμο και δώστε πίσω στα νησιά μας τους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ» του Γιώργου Χατζημάρκου στον τότε πρωθυπουργό!
Σε δυναμική εξέλιξη βρίσκεται πλέον η διεκδίκηση της επαναφοράς των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά μας. Μετά την ομόφωνη απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Νοτίου Αιγαίου και όλων των φορέων, το ζήτημα τίθεται σε διαδικασία τεκμηρίωσης σε ό,τι έχει να κάνει με το ποσό που στοιχίζει το ΦΠΑ στο ταμείο του κράτους με την κατάθεση εισήγησης στο Υπουργείο Οικονομικών.
Ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου, δηλαδή η έκπτωση 30% στους ισχύοντες συντελεστές, τέθηκε σε εφαρμογή την 1η Ιανουαρίου 1993, με την ένταξη της Ελλάδας στο ενιαίο φορολογικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο υπήρξαν διάφορες φάσεις, ενώ όλα άλλαξαν άρδην όταν η χώρα τέθηκε υπό τον έλεγχο των μνημονιακών υποχρεώσεων. Συνέπεια το προνομιακό καθεστώς άρχισε να καταργείται σταδιακά από το 2015 και το 2018 καταργήθηκε πλήρως σε πολλά νησιά, ενώ στα νησιά με αυξημένες προσφυγικές ροές – Κως, Λέρος, Σάμος, Χίος, Μυτιλήνη- ισχύει ακόμη με ανανεώσεις ανά εξάμηνο.
«Δώστε πίσω τον ΦΠΑ» είχε ζητήσει ο Γ. Χατζημάρκος από τον Αλ. Τσίπρα
«Είναι σκανδαλώδης η δέσμευση της κυβέρνησης Σαμαρά για μεγάλη αύξηση του ΦΠΑ στον τουρισμό και στα ακριτικά νησιά μας, που θα υλοποιήσει αν κερδίσει τις εκλογές. Αυτή η κατάσταση, λοιπόν, δεν μπορεί να συνεχιστεί. Τα Δωδεκάνησα μπορούν να δώσουν πολλά στην πατρίδα, αν η πατρίδα αποφασίσει να δώσει όσα πρέπει στα Δωδεκάνησα. Για αυτό, λοιπόν, ο ΣΥΡΙΖΑ δεσμεύεται ότι: Από τις 26 Ιανουαρίου θα κλείσει κάθε συζήτηση για αύξηση του ΦΠΑ στις νησιωτικές περιοχές» είχε υποστηρίξει ο Αλέξης Τσίπρας στις 15 Ιανουαρίου 2015 από τη Ρόδο.
«Ακυρώστε το μεταφορικό ισοδύναμο και δώστε πίσω στα νησιά μας τους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ» είχε ζητήσει από το βήμα του 13ου Περιφερειακού Συνεδρίου Νοτίου Αιγαίου που πραγματοποιήθηκε τον Απρίλιο του 2018 στη Ρόδο, ο περιφερειάρχης Γιώργος Χατζημάρκος απευθυνόμενος στον τότε πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, που είχε επιχειρηματολογήσει με το αντιστάθμισμα του μεταφορικού ισοδύναμου.
Από πότε άρχισε να ισχύει το 30% χαμηλότερα από τους ισχύοντες συντελεστές;
Ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου, δηλαδή η έκπτωση 30% στους ισχύοντες συντελεστές, τέθηκε σε εφαρμογή την 1η Ιανουαρίου 1993, με την ένταξη της Ελλάδας στο ενιαίο φορολογικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πρόβλεψη αυτή περιλήφθηκε στον αρχικό νόμο για τον ΦΠΑ (Ν. 1642/1986) από την κυβέρνηση του Α. Παπανδρέου αλλά εφαρμόστηκε πρακτικά από το 1993 από την κυβέρνηση του Κ. Μητσοτάκη, όταν η χώρα εναρμόνισε πλήρως τη φορολογική της νομοθεσία με την ευρωπαϊκή οδηγία για τον ΦΠΑ. Το ειδικό καθεστώς προέβλεπε μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ για τα νησιά, ως αντιστάθμισμα στο αυξημένο κόστος ζωής και μεταφορών.
Νέο σύστημα έμμεσης φορολογίας (Ν. 1642/1986)
Για την εφαρμογή του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας και άλλες διατάξεις και με το Ν.1642/1986, όπως τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του Ν.1676/1986 «Καθορισμός των συντελεστών του φόρου προστιθέμενης αξίας και ρύθμιση άλλων θεμάτων» (ΦΕΚ 204/ΑΆ), καθιερώνεται στη χώρα μας ένα καινούριο σύστημα έμμεσης φορολογίας, το σύστημα του φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ).
Με το νέο αυτό φορολογικό σύστημα δεν επιβάλλεται κανένας απολύτως καινούριος φόρος, αλλά αντικαθίσταται ένας σημαντικός αριθμός έμμεσων φόρων, που ισχύουν στη χώρα μας, από ένα μόνο φόρο.
Άρθρο 17- Μειωμένοι συντελεστές για την περιοχή Δωδεκανήσου
Με τη ίδια διάταξη του άρθρου αυτού προβλέπεται η καθιέρωση μειωμένων συντελεστών για την περιοχή της Δωδεκανήσου, όπου ως γνωστό δεν είχε επεκταθεί ο Φ.Κ.Ε. Με τις διατάξεις του άρθρου 2 του Ν.1676/1986 ορίζεται ότι για την περιοχή της Δωδεκανήσου οι φορολογικοί συντελεστές 6% και 18% μειώνονται κατά 30% με την προϋπόθεση ότι τα αγαθά πωλούνται από επιχείρηση που είναι εγκαταστημένη στην περιοχή της Δωδεκανήσου και βρίσκονται κατά τον χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης (χρόνος παράδοσης) στην περιοχή αυτή. Ο υψηλός φορολογικός συντελεστής 36% μειώνεται κατά 15% για την περιοχή της Δωδεκανήσου, εφόσον βέβαια συντρέχουν οι ίδιες προϋποθέσεις. Διευκρινίζεται, ότι οι συντελεστές που προκύπτουν στρογγυλοποιούνται στην πλησιέστερη ακέραια μονάδα.
Οι μειωμένοι συντελεστές θα ισχύουν μόνο για τα αγαθά που πωλούνται μέσα στην περιοχή της Δωδεκανήσου, για τα αγαθά που πωλούνται από την περιοχή αυτή προς τη λοιπή Ελλάδα, καθώς και για τα εισαγόμενα στην ίδια περιοχή από το εξωτερικό. Διευκρινίζεται σχετικά, ότι οι μειωμένοι συντελεστές δεν ισχύουν για τα αγαθά που πωλούνται από τη λοιπή Ελλάδα σε επιχειρήσεις της Δωδεκανήσου. Επίσης οι μειώσεις των συντελεστών δε γίνονται στις πωλήσεις καπνοβιομηχανικών προϊόντων, έτοιμων πετρελαιοειδών, στην παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και γενικά στην παροχή οποιασδήποτε υπηρεσίας. Ακολούθησε η κατάργηση του ΦΠΑ των νησιών και στη συνέχεια με αφορμή την προσφυγική κρίση με το άρθρο 21 και το Παράρτημα III του ν. 2859/2000, όπου ο κανονικός συντελεστής του φόρου προστιθέμενης αξίας ορίζεται σε 24% επί της φορολογητέας αξίας, ενώ, εφαρμόζεται μειωμένος συντελεστής Φ.Π.Α. 13% στα είδη που αναφέρονται στο Παράρτημα III του ν. 2859/2000.
Για τα αγαθά και τις υπηρεσίες, για τα οποία υπάρχει ειδική πρόβλεψη στο Παράρτημα ΙΙΙ του παρόντος, ο συντελεστής του φόρου ορίζεται σε 6%. Ισχύει μείωση των συντελεστών κατά τριάντα τοις εκατό για τα νησιά Λέρο, Λέσβο, Κω, Σάμο και Χίο μέχρι 3 μήνες από την παύση λειτουργίας Κέντρων Υποδοχής και Ταυτοποίησης και Δομών Προσωρινής Υποδοχής /Φιλοξενίας και Κλειστών Ελεγχόμενων Δομών – Κώδικας ΦΠΑ (άρθρο 21 παρ. 4 και 5), Ν.4811/21. Καταλυτική υπήρξε βεβαίως η ανακοίνωση της 7ης Δεκεμβρίου 2021 του Ecofin για Συμφωνία των κρατών-μελών στο Συμβούλιο Υπουργών Οικονομικών, ως προς την Πρόταση Οδηγίας για τους συντελεστές ΦΠΑ στην Ε.Ε. Η Συμφωνία, η οποία θα υλοποιηθεί σε όλα τα κράτη-μέλη από το 2025, προβλέπει επαναφορά φορολογικών δικαιωμάτων και εφαρμογή μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ κατά έως 30% στα νησιά του Αιγαίου.
