Στα μεγαλύτερα νοσοκομεία της Αττικής, οι ουρές τους τελευταίους μήνες σχηματίζονται πολύ πριν από την έναρξη της εφημερίας. Το ίδιο συνέβη και την Τρίτη το μεσημέρι, έξω κυρίως από κάποια ιατρεία, στο Λαϊκό Νοσοκομείο. Ανάμεσα στους ασθενείς και τους συνοδούς τους, που περίμεναν λίγο πριν από τις 14.30 στους ανακαινισμένους χώρους αναμονής, υπήρχαν και τα γνωστά βαλιτσάκια, που πολλοί κουβαλούν μαζί ακόμη και πριν εξεταστούν από τους εφημερεύοντες ιατρούς. Ομως, το ίδιο πρωί και οι δύο παθολογικές κλινικές του νοσοκομείου, στις οποίες θεωρούσαν οι περισσότεροι από αυτούς τους ασθενείς ότι θα φιλοξενηθούν, ήταν ήδη ασφυκτικά γεμάτες.
«Την επόμενη ημέρα της εφημερίας θα δεις ράντζα», εξηγεί ο διοικητής του Λαϊκού, Ιωάννης Πατσιόγιαννης, που λέει ότι το πρόβλημα αυτό εμφανίζεται ξανά, μετά δύο χρόνια, πιο έντονο. Ο ίδιος, όπως και άλλοι διοικητές νοσοκομείων –εκτός από την αυξημένη κίνηση της τελευταίας πενταετίας– διαπιστώνουν περαιτέρω αύξηση στην προσέλευση ασθενών, τόσο στις εφημερίες όσο και στα απογευματινά ιατρεία το τελευταίο διάστημα. Μόνο στο μεγαλύτερο νοσοκομείο της χώρας, τον «Ευαγγελισμό», ο πρόεδρος των εργαζομένων, ιατρός κ. Σιώρας, υπολόγισε την αύξηση στις εισαγωγές του φετινού, σε σχέση με τον περσινό Φεβρουάριο, σε 15%.
Και αυτό δεν είναι το μόνο που καθιστά την κατάσταση στα νοσοκομεία της χώρας οριακή. Διοικητές, ιατροί και εργαζόμενοι συμφωνούν πως τα προβλήματα που σιγά-σιγά επανέρχονται σήμερα, είτε λόγω πρόχειρων λύσεων του παρελθόντος ή λόγω του «πατριωτισμού» εργαζομένων και διοικούντων, είχαν πάντως καταστεί διαχειρίσιμα το αμέσως προηγούμενο διάστημα.
Ενα από τα παραδείγματα που χρησιμοποιούν για να το εξηγήσουν αυτό είναι οι ελλείψεις ή η δυσκολία και οι καθυστερήσεις στην προμήθεια υλικών και καθημερινών ειδών, που τα τελευταία τέσσερα χρόνια ήταν μεν καθημερινό φαινόμενο, σήμερα όμως επανέρχεται με πιο πιεστικό, όπως υποστηρίζουν, τρόπο.
«Στα προϊόντα παντοπωλείου υπάρχει τεράστιο πρόβλημα. Γίνεται μάχη για να μπορέσουν να σου φέρουν τυρί, λάδι, φρυγανιές», λέει διοικητής σ’ ένα από τα μεγαλύτερα νοσοκομεία του λεκανοπεδίου. Την κατάσταση αυτή αποδίδει στο γεγονός ότι τα νοσοκομεία δεν έχουν λάβει από την κρατική επιχορήγηση παρά μόνο μέρος του μηνός Ιανουαρίου, παρότι «έκλεισε»» και ο Απρίλιος. Σύμφωνα με τους διοικητές μεγάλων νοσοκομείων, την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι στα νοσοκομεία είχαν δοθεί τουλάχιστον τα χρήματα που αντιστοιχούσαν στους πρώτους δύο μήνες του χρόνου, καθιστώντας την τωρινή κατάσταση άκρως ανησυχητική.
«Το 90%-95% των νοσοκομείων έχει στεγνώσει», εξηγεί άλλος διοικητής νοσοκομείου. Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Ιατρικών και Βιοτεχνολογικών Προϊόντων, Παύλος Αρναούτης, δηλώνει εξαιρετικά ανήσυχος. «Προσπαθούμε να καλύψουμε τις ανάγκες των νοσοκομείων όσο μπορούμε», εξηγεί.
«Παλαιότερα, οι αντιπρόσωποι των εταιρειών ενδιαφέρονταν να πιάσουν τους στόχους πωλήσεων στο έτος. Σήμερα, ακόμη και οι πολυεθνικές τούς λένε ότι ενδιαφέρονται μόνο για το πόσα έχουν ήδη εισπράξει», λέει επικεφαλής αιματολογικού εργαστηρίου σε μεγάλο νοσοκομείο, στο οποίο λείπουν καθημερινά υλικά. Ο ίδιος εξηγεί ότι πολλά μικρότερα νοσοκομεία στέλνουν εξετάσεις ασθενών τους, με πολύ μεγαλύτερη χρέωση από το ένα νοσοκομείο στο άλλο, επειδή δεν μπορούν να προμηθευτούν αντιδραστήρια.
Τέτοιες δυσκολίες στην προμήθεια υλικών γίνονται εντονότερες όσο προχωράει το έτος, δεδομένου ότι χρειάζεται νομοθετική ρύθμιση για να καταστεί δυνατό κάποια στιγμή να αποπληρωθεί μεγάλο μέρος των υλικών που έχουν ήδη προμηθευτεί τα νοσοκομεία εξωσυμβατικά. «Προχθές έτυχε να κάνω επείγουσα αγγειοπλαστική, πολύ σοβαρό περιστατικό, και να μην έχω μπαλόνι αντοχής 22 ατμοσφαιρών, οπότε χρησιμοποίησα 17 ατμοσφαιρών. Τι να έκανα;», λέει ο κ. Σιώρας.
Αυτό, όμως, που χτύπησε καμπανάκι στα γραφεία των διοικήσεων τις τελευταίες ημέρες ήταν το email που τους ζητούσε το άνοιγμα λογαριασμού στην Τράπεζα της Ελλάδος, όπου θα έπρεπε να βάλουν τα διαθέσιμα που τους είχαν απομείνει. Διοικητές στα μεγαλύτερα νοσοκομεία της χώρα εξηγούν ότι το 48ωρο που μεσολάβησε μέχρι να ξεκαθαριστεί από τον υπουργό Υγείας ότι τα νοσοκομεία θα εξαιρεθούν –πράγμα το οποίο μέχρι στιγμής ισχύει μόνο προφορικά– δέχονταν συνέχεια τηλεφωνήματα και επιστολές από ανήσυχους προμηθευτές.
«Οταν παλαιότερα είχαμε τέτοια προβλήματα, υπήρχε ένας ορίζοντας, πότε θα λυθούν. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει ορίζοντας», λέει ένα από αυτούς αναφερόμενος και στο θέμα των εφημεριών, που δεν έχουν κι αυτές καταβληθεί από την αρχή του χρόνου. Για τους περισσότερους οι κινητοποιήσεις που έχουν, εδώ και μερικές εβδομάδες, ξεκινήσει με επίσχεση εργασίας των ειδικευόμενων ιατρών στον «Ευαγγελισμό», στη Νίκαια και σε περιφερειακά νοσοκομεία, όπως αυτό της Καλαμάτας, είναι μόνο η αρχή. Τις τελευταίες εβδομάδες, οι ώρες αναμονής στην εφημερία μεγάλων νοσοκομείων κυμαίνεται, σύμφωνα με τα ίδια τα στελέχη, από 4 έως και 8 ώρες.
Μέσα σε αυτή την κατάσταση, επιμελητές νοσοκομείων καλύπτουν τα κενά δουλεύοντας αρκετές ώρες παραπάνω ή με μεγάλη κόπωση. Η επιβάρυνση που, έτσι κι αλλιώς, υφίστανται από την αυξημένη προσέλευση πολλές φορές εντείνεται από εργασίες που δεν καταγράφονται καν, όπως συνταγογραφήσεις ή απογευματινά ραντεβού, που έχουν και αυτά αυξηθεί.
Ενα εκρηκτικό κοκτέιλ – απειλή
Το βράδυ εφημερίας που η «Κ» συνάντησε τον κ. Σιώρα στη Β΄ Καρδιολογική του Ευαγγελισμού, το τηλέφωνό του διέκοψε τη συζήτηση τουλάχιστον τρεις φορές. Ενας εργαζόμενος του νοσοκομείου ζητούσε να φέρει βαριά άρρωστη συγγενή του για εξέταση την επόμενη μέρα εκτός ωραρίου.
«Υπάρχει πραγματικός φόβος για τη λειτουργία των νοσοκομείων» εξαιτίας των πιέσεων, τονίζει ο κ. Σιώρας. Μία από τις κατηγορίες ασθενών με αυξημένο αριθμό την τελευταία περίοδο είναι οι ανασφάλιστοι, που μετά το καλοκαίρι βάσει εγκυκλίου του υπουργείου Υγείας εξυπηρετούνται από τα νοσοκομεία. Σύμφωνα με υπολογισμούς του ιδίου, αυτοί οι ασθενείς ενδέχεται να «στοιχίσουν» φέτος στον Ευαγγελισμό έως και άνω του 1 εκατ. ευρώ από ίδιους πόρους.
Η οικονομική αβεβαιότητα απασχολεί την πλειονότητα όσων ζουν και εργάζονται στη χώρα. Ομως στις συζητήσεις της «Κ» για την κατάσταση των νοσοκομείων βρέθηκαν να έχουν κεντρικό ρόλο. «Δεν ξέρω για πόσο καιρό θα συνεχίσουν να παραδίδουν όσο είναι θολό το τοπίο», λέει διοικητής νοσοκομείου για τους προμηθευτές βασικών ιατρικών υλικών. «Να δούμε τι θα γίνει με τη διαπραγμάτευση» συμπληρώνει.
Παρότι η καθυστέρηση στην αποπληρωμή προμηθευτών ιατρικού υλικού δεν είναι η μεγαλύτερη που έχουν υποστεί την τελευταία πενταετία, αυτή την περίοδο συνδυάζεται εκρηκτικά με την αδυναμία τους να δανειστούν από το τραπεζικό σύστημα, όσο και με έναν νέο παράγοντα, που δεν τους είχε απασχολήσει ξανά τόσο έντονα: το country risk, το ρίσκο της χώρας να μην τα καταφέρει να παραμείνει στο ευρώ δηλαδή, το οποίο επικαλούνται οι ξένες εταιρείες που τους προμηθεύουν για να μειώσουν τις ημέρες πίστωσης, ή ακόμη και να πωλούν υλικά με προκαταβολές. «Δεν ξέρω πώς θα συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, θα μας δώσουν IOU;» αναρωτιέται ο κ. Παύλος Αρναούτης. Ο ίδιος εξηγεί ότι μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες του χώρου προγραμματίζουν να αποχωρήσουν από τη χώρα, αφήνοντας αντιπροσώπους πίσω τους, ενώ μέλη του συνδέσμου του σταματάνε να δραστηριοποιούνται. Για να αναστρέψει την κατάσταση η νέα κυβέρνηση, εξηγεί ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων Δημόσιων Νοσοκομείων, Μιχ. Γιαννάκος, «πρέπει να κάνει μονομερείς ενέργειες έναντι της τρόικας, των θεσμών», λέει. «Από εδώ και πέρα τα προβλήματα θα είναι χιονοστιβάδα» συμπληρώνει, καθώς τις επόμενες ημέρες οι εργαζόμενοι στα νοσοκομεία αποφασίζουν για περαιτέρω κινητοποιήσεις μέσα στον Μάιο.
«Να δούμε τι θα γίνει με την κατάσταση με τους εταίρους. Από αυτό εξαρτώνται όλα» λέει διοικητής μεγάλου νοσοκομείου, που εξηγεί ότι σε επαφές και επικοινωνίες με συναδέλφους αλλά και με υπηρεσιακούς παράγοντες στο υπουργείο Υγείας η συζήτηση πάντα φτάνει σε αυτό το ερώτημα.
«Δεν περίμενα να μας ζητήσουν τα ταμειακά διαθέσιμα», λέει ο κ. Πατσιόγιαννης στο Λαϊκό. «Η πατρίδα μας θα πρέπει να έχει μεγάλη ανάγκη. Τα νοσοκομεία θα έπρεπε να είναι τελευταία» λέει μειδιώντας. Στα χέρια του κρατά την από 18η Απριλίου επιστολή από το γραφείο του υπουργού Υγείας, με την οποία ζητείται η υποβολή παραίτησης διοικητικών, αναπληρωτών και μελών διοικητικών συμβουλίων των νοσοκομείων της χώρας. Στο έγγραφο υπάρχει η επισήμανση «εξαιρετικά επείγον». Ο ίδιος απάντησε στο γραφείο του υπουργού με δική του επιστολή που ζητεί να του κοινοποιηθούν οι λόγοι για τους οποίους ζητείται παραίτηση. Οπως και πολλοί συνάδελφοί του θεωρούν «πρωτότυπη» την αποστολή αυτού του εγγράφου σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή για τα νοσοκομεία της χώρας και λένε ότι δεν σκοπεύουν να καταθέσουν τις παραιτήσεις τους. Οταν ερωτάται για οικονομικά στοιχεία, ο 70χρονος οδοντίατρος περνά από την απάντηση στο ερώτημα, στην απορία του για το τι πρόκειται να συμβεί με τους δανειστές. Δεξιά πάνω από το γραφείο του έχει ένα μικρό κάδρο με το χιονισμένο εκκλησάκι στο οποίο βαφτίστηκε στα Βέρβενα Αρκαδίας. Στην ερώτηση για το πώς βλέπει τα πράγματα με τις πιέσεις που δέχονται τα νοσοκομεία αυτό τον καιρό κοιτάει το κάδρο. «Από εκεί και πέρα ο Θεός να βάλει το χέρι του», λέει.
Καθημερινή