Ο κ. Ξάνθος Καλαϊτζής, Αρχιτέκτων Μηχανικός ΕΜΠ, «θυμησιάρης» όπως του αρέσει να αυτοπροσδιορίζεται, Ρόδιος από επιλογή με αστείρευτη αγάπη για το νησί, κατάφερε να ενώσει τρεις γενιές Ροδίων, μέσα από μια ομάδα στο facebook! Η δική του ανάγκη να επικοινωνήσει με παλιούς συμμαθητές, δημιούργησε μια διαδικτυακή κοινωνία, που η νοσταλγία για τη Ρόδο μιας άλλης εποχής είναι διάχυτη.
Μνήμες, εικόνες, χρώματα, γεύσεις, στιγμιότυπα, πρόσωπα… ζωντανεύουν στην «Παλιά Γειτονιά» της Ρόδου στο facebook, όπως λέγεται η ομάδα και τα συναισθήματα διαδέχονται το ένα το άλλο.
Ο «θυμησιάρης» κ. Ξάνθος Καλαϊτζής, στη συνέντευξή του σήμερα στη «δ», ξεδιπλώνει αναμνήσεις μια άλλης εποχής και μοιράζεται μνήμες ανεξίτηλες, που βρήκαν διέξοδο μέσω της «Παλιάς Γειτονιάς» στο facebook, που ήδη αριθμεί χιλιάδες μέλη.
• Κύριε Καλαϊτζή, πώς προέκυψε η ιδέα για τη δημιουργία της ομάδας;
Τελείως αθώα! Η ιδέα προέκυψε από τη δική μου ανάγκη να μιλήσω με τα παιδιά που παίζαμε στη γειτονιά, στην Σοφούλη, στην Κέννεντυ, στην Παύλου Μελά, στη Σουλίου, που κάναμε παρέα, που είχαμε επικοινωνία… Τόσο μεγάλη ανταπόκριση είναι αλήθεια ότι δεν την περίμενα. Είμαι πολύ χαρούμενος, παρ΄ό,τι απαιτεί πολλές ώρες ενασχόλησης! Αρχικά σκέφτηκα να προσδώσω στην ομάδα γεωγραφικό χαρακτηριστικό, τελικά αποφάσισα να μην το κάνω, διότι άρχισαν να συγκεντρώνονται μέλη όχι μόνο από την περιοχή όπου εγώ μεγάλωσα αλλά και από τους διπλανούς δρόμους, και από τους παραδίπλα και η ομάδα όλο και μεγαλώνει… Το έναυσμα ήταν να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι! Ξαναβρεθήκαμε μετά από χρόνια, γειτονόπουλα, συμμαθητές από το δημοτικό και από το γυμνάσιο, και αυτό ήταν εξαιρετικά συγκινητικό διότι συναντηθήκαμε άνθρωποι που περάσαμε μαζί κάποιο κομμάτι της ζωής μας.
• Υπάρχει μεγάλη ανταπόκριση και από τους Ρόδιους του εξωτερικού.
Ναι, Ρόδιοι που βρίσκονται στο εξωτερικό, επιθυμούν ένα δέσιμο με την πατρίδα και με άλλους Ρόδιους και υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για συμμετοχή.
• Εσείς πόσων χρονών φύγατε από τη Ρόδο;
Περίπου στα 18, έφυγα από τη Ρόδο το 1973. Τη δεκαετία του 1980 και του 1990, κάναμε κάποιες δουλειές στο νησί και ανεβοκατέβαινα αλλά η βάση μου ήταν στην Αθήνα. Το γραφείο μου ήταν πολύ μεγάλο και ασχολούμασταν κυρίως με μεγάλης εμβέλειας έργα.
• Η βάση σας ήταν στην Αθήνα αλλά η αγάπη σας για τη Ρόδο παρέμεινε σταθερή.
Αυτή δεν ξεπερνιέται! Πήγα δημοτικό σχολείο στην Ακαδημία, στο “κάτω” που λέγαμε, και εξατάξιο γυμνάσιο στο Βενετόκλειο. Αυτοί οι εκπαιδευτικοί μού έδωσαν τα θεμέλια πάνω στα οποία έχτισα οτιδήποτε κατάφερα στη ζωή μου, μέχρι εκεί που έφτασα, τους οποίους θυμάμαι με πολλή αγάπη. Οι άνθρωποι αυτοί, μου έμαθαν να βαδίζω στη ζωή και τους χρωστάω πολλαπλή ευγνωμοσύνη. Μάλιστα, όταν ήθελα να πειράξω τον συνέταιρό μου, ο οποίος τελείωσε το “Βαρβάκειο” – ένα ισχυρό σχολείο της εποχής- του έλεγα “Μην μιλάς! Ο πρώτος στην Μαθηματική Εταιρεία, ο Νίκος ο Μωρόπουλος, ήταν από το δικό μου το σχολείο. Ο πρώτος στη δική σου σχολή ήταν και πάλι από το δικό μου το σχολείο!”.
• Βλέπουμε πάντως πάρα πολλές αναρτήσεις με πολλές φωτογραφίες, μαρτυρίες… που ουσιαστικά ζωντανεύουν ένα μεγάλο κομμάτι της νεότερης ιστορίας της Ρόδου.
Εχετε δίκιο! Και μάλιστα έκανα μια ανάρτηση, ρωτώντας αν υπάρχει κάποιος ιστοριογράφος, δημοσιογράφος, που να συγκεντρώσει το υλικό το οποίο υπάρχει στην σελίδα και να γράψει για αυτά τα οποία περάσαμε, τα τελευταία 50 με 60 χρόνια… Αυτό που με ενδιαφέρει είναι να επικοινωνήσουν μεταξύ τους οι άνθρωποι, και όπως κι εγώ, να θυμηθούν τις παλιές καλές στιγμές…
Τότε που τα μεσημέρια ένα πιατάκι με κεφτεδάκια άλλαζε σπίτι, πήγαινε από τη μάνα μου στην μάνα του φίλου μου, ή το αντίστροφο. Αυτά είναι εικόνες που μένουν… Η επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων δεν μπορεί να είναι μόνο οικονομική.
• Η ανταπόκριση του κόσμου κύριε Καλαϊτζή, η αγάπη και η νοσταλγία για μια Ρόδο που δεν υπάρχει πια, είναι εντυπωσιακή. Μέσα σε λίγες ημέρες, τα μέλη είναι χιλιάδες!
Η ομάδα έδωσε μια διέξοδο σε όλη αυτή την κρυμμένη δυναμική που υπήρχε και υπάρχει μέσα στις ψυχές μας. Ακόμα μας επηρεάζουν αυτά που ζήσαμε τότε, τα θυμόμαστε με αγάπη γιατί ζήσαμε στιγμές σε μια κοινωνία που ήταν διαφορετική. Σήμερα, αυτό που κυριαρχεί παντού είναι το κέρδος. Στην τελευταία περιπέτεια, αυτή του κορωνοϊού, το ό,τι κάποιος έθεσε πρώτα την ανθρώπινη ζωή και μετά την οικονομία, ήταν μια μεγάλη ανακούφιση για τον κόσμο και γι αυτό και άκουσε αυτούς που έπρεπε να ακούσει.
• Εσας, η δική σας πιο δυνατή ανάμνηση από τη Ρόδο εκείνης της εποχής ποια είναι;
Δυστυχώς, κυρία Φώτη, η πιο δυνατή στιγμή ήταν ο θάνατος του αδελφού μου. Στο νεκροταφείο της Ρόδου, έχω κάποια κοκκαλάκια που ασπρίζουν. Ο αδελφός μου ήταν μεγαλύτερος από εμένα πεντέμιση χρόνια, γλίστρησε το αμάξι στο Σαν Φραντζίσκο και καρφώθηκε σε δέντρο. Δυστυχώς για εμένα αυτή είναι η πιο δυνατή ανάμνηση. Από εκεί και πέρα, έχω πολλές αναμνήσεις πιο ευχάριστες και πιο χαλαρές. Θυμάμαι μια εξαιρετική δασκάλα που είχα στο δημοτικό, την κυρία Κανελλοπούλου, η οποία με έβγαλε να πω τι είχα γράψει στο μάθημα και εγώ δεν είχα γράψει τίποτα και προσπαθούσα να διαβάσω από κείμενο που δεν υπήρχε!
Θυμάμαι τον Νικήτα τον Κουμέντο, τον δάσκαλο, για τον οποίον έλεγε ο πατέρας μου, ότι μας έχει κάνει προσωπικότητες. Ξανασυναντηθήκαμε όταν βρέθηκα να του σχεδιάζω το σπίτι στη Ρόδο, μέσω του γαμπρού του που ήταν συμμαθητής μου στο Γυμνάσιο. Οι δεσμοί με τη Ρόδο, οι ρίζες της ψυχής μου, δεν μπορούν να κοπούν, είναι πολύ μεγάλες, πολύ δυνατές και ούτε θέλω και να τις κόψω.
• Εσείς, πώς βρεθήκατε στη Ρόδο;
Ο πατέρας μου ήταν τραπεζικός και φύγαμε από την Ξάνθη, όμορφη πόλη, και ήρθαμε στη Ρόδο. Και ξαφνικά αναγκαστήκαμε να προσθέσουμε στις συναλλαγές μας, τρία επιπλέον μηδενικά σε σχέση με αυτά στην Ξάνθη. Εκεί που μιλούσαμε για χιλιάδες δραχμές, βρεθήκαμε να μιλάμε για εκατομμύρια… Αυτό ήταν ένα σοκ, πολιτισμικό θα έλεγα.
• Γιατί το λέτε αυτό;
Οταν συνδιαλέγεσαι με έναν γεωργοκτηνοτρόφο στην Ξάνθη που θέλει να πάρει τρία γελάδια ακόμα, και μετά κατεβαίνεις στη Ρόδο και σου λέει ο άλλος εγώ θέλω να κάνω μια επέκταση τόσες κλίνες στο ξενοδοχείο μου, αντιλαμβάνεστε ότι μιλάμε για δυο διαφορετικούς κόσμους. Στην Ξάνθη ο πατέρας μου ασχολείτο με το γάλα στον συνεταιρισμό που είχαν εκεί και στη Ρόδο συνάντησε μια άλλη πραγματικότητα. Κι όμως… κι εκείνα τα χρόνια, παρ΄όλη την οικονομική ευμάρεια στο νησί, υπήρχε ανθρωπιά, υπήρχε σύνδεση μεταξύ των ανθρώπων, των οικογενειών που βοηθούσε πάρα πολύ στις διαπροσωπικές σχέσεις… Είναι μνήμες που έχουν χαραχθεί ανεξίτηλα στην ψυχή μας κι αυτό φαίνεται από τις αναρτήσεις που γίνονται στην ομάδα και από την ανταπόκριση που έχει.
• Ποια χρονιά ήρθατε στη Ρόδο;
Το 1961.
• Και την αγαπήσατε πολύ.
Στη Ρόδο, είναι οι φίλοι που εμπιστεύομαι. Προχθές μιλούσα με έναν συμμαθητή μου που ήμασταν μαζί από την πρώτη δημοτικού μέχρι την έκτη γυμνασίου σε διαφορετικό τμήμα. Μιλούσαμε επί ώρες. Δεν τους ξεχνάς αυτούς τους δεσμούς. Κάθε φορά που έχουμε μάζωξη οι παλιοί συμμαθητές, κάνουμε προσκλητήριο απόντων.
• Γίνονται τακτικά οι συναντήσεις παλιών συμμαθητών;
Κάθε φορά όλο και κάποιος μας ξεσηκώνει. Τώρα μας ήρθε και ο κορωνοϊός και έχει ανατρέψει λίγο τα δεδομένα. Ηταν να συναντηθούμε ξανά την 1η Αυγούστου, αλλά θα δούμε.
• Πάντως η ομάδα είναι μια καλή διέξοδος και στον καιρό του κορωνοϊού.
Μου το γράφουν πολύ συχνά, πως η δημιουργία της ομάδας είναι “ό,τι καλύτερο μας έχει συμβεί” στην περίοδο του κορωνοϊού. Λειτουργεί ως διέξοδος στις σκέψεις ενός αβέβαιου αύριο. Στην ομάδα έχει αναπτυχθεί ένας συναγωνισμός, ποιος θα θυμηθεί περισσότερα, ποιος θα ανακαλέσει τις πιο ισχυρές μνήμες… Ουσιαστικά τρεις γενιές Ροδίων, καταθέτουν μνήμες, προσωπικές στιγμές… Θυμήθηκα για παράδειγμα, το όνομα του καντινιέρη που είχαμε στην Ακαδημία στα διαλείμματα απ΄όπου παίρναμε σάντουιτς, φιστίκια… Τον “Ελληνα”, όπως τον λέγαμε, δεν ξέρω αν αυτό ήταν το πραγματικό του όνομα.
• Ετσι όπως βλέπετε τους ρυθμούς, την αγάπη του κόσμου, που αγκάλιασε αυτό εγχείρημα, ποιο στόχο έχετε θέσει;
Οι συμμετέχοντες θέλω να αναπτύξουν ειλικρινείς σχέσεις μεταξύ τους. Δεν έχω καμία σκοπιμότητα, δημιούργησα την ομάδα από αγάπη. Δεν μπορώ να ξεχάσω τις ανθρώπινες στιγμές της δικιάς μου γειτονιάς… Η μάνα μου έκανε καταπληκτικές πίτες, λόγω καταγωγής από τη Μακεδονία, μερικά κομμάτια έπρεπε να πάνε στα διπλανά σπίτια. Και μετά ακολουθούσε το τηλέφωνο “Ειρήνη μου, πολύ ωραία η πίτα σου”…• Και πόση αγάπη είχε μέσα αυτή η πίτα κύριε Καλαϊτζή.
Ναι… Αντιστοίχως έρχονταν και σε εμάς τραταρίσματα. Ο σκοπός της ομάδας, είναι να αναπτυχθεί επικοινωνία μεταξύ των σημερινών Ροδίων. Θα στηρίξω αυτή την προσπάθεια όσο αντέχω και ελπίζω να βρεθεί και κάποιος άλλος να την στηρίξει για να αναπτυχθεί κι άλλο. Είμαστε πλέον μια μεγάλη παρέα, κι αυτό είναι ο στόχος. Η ομάδα, μιλάει σε ένα θυμικό, σε ένα κομμάτι του εαυτού μας, το οποίο δεν μας επιτρέπεται να το αφήσουμε εκτός… Είναι προστατευμένος κάποιος αν δακρύσει μπροστά στην οθόνη, δεν θα του πει κανείς γιατί δάκρυσες…
• Εσείς δακρύσατε;
Βέβαια, ναι… Αλίμονο! Αν δεν επικοινωνήσουμε με αυτό το κομμάτι της ψυχής μας που βρίσκεται βαθιά κρυμμένο στο “είναι” μας, δεν μπορούμε να πάμε μπροστά. Δεν είναι τυχαίο που οι μεγαλύτερη σε ηλικία άνθρωποι, γίνονται πιο ευσυγκίνητοι. Είναι γιατί κάποια στιγμή, όταν απελευθερωθούν από το “πάλεμα” της ζωής, μπορούν να αφήσουν τον εαυτό τους να θυμηθεί και πιστεύω ότι αυτό έγινε στην ομάδα. Αυτό το κομμάτι όμως του εαυτού μας, πρέπει να το διατηρήσουμε ζωντανό και να το τροφοδοτήσουμε για να είναι οδηγός και αυτό στις σκέψεις και στις δράσεις μας.
