Οι φετινοί 102.000 απόφοιτοι λυκείου που θα ξεκινήσουν τον αγώνα των Πανελλαδικών Εξετάσεων αυτή την εβδομάδα (στις 6/6 οι υποψήφιοι των Επαγγελματικών Λυκείων και στις 7/6 των Γενικών Λυκείων) για μία από τις θέσεις στην τριτοβάθμια εκπαίδευση (78.335 στα ΑΕΙ, 350 στις αστυνομικές και 819 στις στρατιωτικές σχολές), θα κληθούν να δηλώσουν τμήματα χωρίς να γνωρίζουν το πρόγραμμα σπουδών.
Επίσης, τον Οκτώβριο δεν αποκλείεται να βρουν τμήματα χωρίς τους απαραίτητους διδάσκοντες. Ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου με μικροκομματική στόχευση δημιούργησε εσπευσμένα πάνω από 100 νέα τμήματα, με αποτέλεσμα να έχει προκληθεί ήδη αναστάτωση στα ΑΕΙ.
Σημαίνουσα επισήμανση: το 1977 ο Γρηγόρης Μπότσαρης –ολοκλήρωσε τη σημαντική καριέρα του, μεταξύ άλλων, ως ομότιμος καθηγητής του Παν. Tufts των ΗΠΑ– εκλήθη για να οργανώσει το τμήμα Χημικών Μηχανικών στην Πάτρα. Προσκάλεσε τρεις καθηγητές και έφτιαξαν το πρόγραμμα, εξελέγησαν οι πρώτοι καθηγητές και μετά περίπου 18 μήνες ξεκίνησε η λειτουργία του. Το τμήμα σήμερα ανθεί. Το περιστατικό θυμάται, μιλώντας στην «Κ», ο κ. Δημήτρης Ματάρας, καθηγητής του Παν. Πατρών, για να καταδείξει τα προβλήματα που θα δημιουργήσει η απόφαση να λειτουργήσουν εσπευσμένα τον Οκτώβριο νέα τμήματα.
Συγκεκριμένα, μετά την απορρόφηση των ΤΕΙ από πανεπιστήμια της ίδιας Περιφέρειας, τα τμήματα των ΤΕΙ άλλαξαν αντικείμενα, ενώ δημιουργήθηκαν και νέα. Από τα συνολικά 424, περί τα 100 ή είναι νέα ή αποτελούν μετεξέλιξη παλιών, ενώ τα 38 θα λειτουργήσουν μετά το 2020. «Οι προτάσεις για νέα τμήματα γίνονται από τα ΑΕΙ.
Πρέπει να οριστεί η στόχευση του τμήματος με βάση ακαδημαϊκά κριτήρια αλλά και τις ανάγκες της χώρας και τις γενικές τάσεις, για να αποφασιστεί το πρόγραμμα σπουδών του και να διοριστούν καθηγητές», λέει ο κ. Ματαράς. Τα προβλήματα που θα προκύψουν και θα κληθούν να αντιμετωπίσουν τα ΑΕΙ και η επόμενη ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, μπορούν να σκιαγραφηθούν από τις αντιδράσεις που ήδη υπάρχουν. Σύμφωνα με την ομοσπονδία των πανεπιστημιακών ΠΟΣΔΕΠ, την τελευταία δεκαετία λόγω αφυπηρετήσεων τα ΑΕΙ έχασαν κατά μέσον όρο άνω του 20% του προσωπικού τους, ενώ σε πολλά τμήματα το ποσοστό φτάνει στο 40%. Με δεδομένο ότι χρειάζεται διάστημα 12-24 μηνών έως να ολοκληρωθεί η διαδικασία διορισμού νέου καθηγητή, τα μαθήματα στα νέα τμήματα θα διδάσκουν υπάρχοντες μεταδιδακτορικοί φοιτητές.
Παράλληλα, ας μην αγνοείται ότι καθώς ο κ. Γαβρόγλου αναβάθμισε τους διδάσκοντες των ΤΕΙ σε πανεπιστημιακούς, εκείνοι απέκτησαν νέο, μειωμένο ωράριο. Ενας πανεπιστημιακός διδάσκει από 6 έως 10 ώρες την εβδομάδα, ένας διδάσκων ΤΕΙ έως 20 ώρες.
Την ίδια στιγμή, υπάρχουν αντιδράσεις για την υπερβολική αύξηση των θέσεων. Χαρακτηριστικά, ο Μιχάλης Γρ. Βραχόπουλος, καθηγητής νέου τμήματος που προήλθε από τη συνέργεια του ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδος με το Παν. Αθηνών, δήλωσε στην «Κ» ότι «ενώ στο αρχικό σχέδιο ο αριθμός εισακτέων ανά τμήμα ήταν μόλις 50, τελικά ορίστηκαν από 230 μέχρι και 300».
Στο πλαίσιο αυτό οι υποψήφιοι των Πανελλαδικών θα κληθούν να λύσουν διλήμματα και θολά σημεία του μηχανογραφικού δελτίου. Ενδεικτικά, όπως ανέφερε στην «Κ» ο μαθηματικός-αναλυτής κ. Στράτος Στρατηγάκης, τα νέα τμήματα Μηχανικών θα είναι τετραετούς φοίτησης, αλλά ο νόμος τους δίνει τη δυνατότητα να γίνουν πενταετούς. Ωστόσο, όσοι αποφοιτήσουν από τετραετούς φοίτησης σχολές Μηχανικών δεν θα έχουν τα επαγγελματικά δικαιώματα των Μηχανικών πενταετούς φοίτησης. Μάλιστα, τα ονόματα των τετραετούς και των πενταετούς φοίτησης σχολών είναι ίδια». Από την άλλη, υπάρχουν νέα τμήματα με… παράδοξους τίτλους. Για παράδειγμα, ποια η διαφορά ανάμεσα στο τμήμα Δημόσιας και Κοινοτικής Υγείας στο Αιγάλεω και στο τμήμα Δημόσιας και Ενιαίας Υγείας στην Καρδίτσα;
