Οι Έλληνες νιώθουν όλο και περισσότερο τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού, τόσο στην προσωπική τους ζωή όσο και στην οικονομική τους κατάσταση, σύμφωνα με τη νέα έρευνα του Ευρωβαρόμετρου (εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, συλλογή δεδομένων: Μάρτιος – Απρίλιος 2021).
Την ίδια στιγμή, οκτώ στους δέκα ερωτηθέντες δηλώνουν ενήμεροι σχετικά με τους τρόπους με τους οποίους η ΕΕ αντιμετωπίζει τις συνέπειες της πανδημίας και το Ευρωβαρόμετρο του ΕΚ για την ‘Ανοιξη του 2021 δείχνει γενικότερα ισχυρή στήριξη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και ευρεία συναίνεση ότι παγκόσμιες προκλήσεις, όπως η πανδημία Covid-19, αντιμετωπίζονται καλύτερα όταν αντιμετωπίζονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Περισσότερο επηρεάστηκαν οικονομικά οι Έλληνες πολίτες
Στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2021, 31% των Ευρωπαίων έχουν ήδη δει την οικονομική τους κατάσταση να επηρεάζεται αρνητικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 50% για την Ελλάδα. Ένα ποσοστό της τάξης του 26% επιπλέον αναμένει ότι αυτό πρόκειται να συμβεί – με τους ερωτηθέντες να απαντούν με αυτό τον τρόπο κατά 30% στην Ελλάδα. Το συνολικό 57% που απάντησε με αυτούς τους δύο τρόπους αντιπροσωπεύει την πλειονότητα των πολιτών σε επίπεδο ΕΕ, όμως οι ερωτηθέντες στην Ελλάδα έχουν σαφώς αρνητικότερη εικόνα, με το ποσοστό να ανέρχεται στο 80%.
Παρά τον οικονομικό αντίκτυπο της πανδημίας, η πλειοψηφία των ερωτηθέντων (58%) πιστεύει ότι τα οφέλη για την υγεία που προέκυψαν από τα περιοριστικά μέτρα στη χώρα τους υπερτερούν της οικονομικής ζημίας που πιθανώς αυτά επέφεραν. Με τη δήλωση αυτή φαίνεται να συμφωνεί το 55% των πολιτών στην Ελλάδα. Την ίδια γνώμη έχουν και οι πολίτες στις περισσότερες χώρες της ΕΕ, γεγονός που υποδηλώνει αλλαγή στη στάση των πολιτών σε σύγκριση με το δεύτερο εξάμηνο του 2020, όταν με μικρή πλειοψηφία οι πολίτες έκριναν ότι η οικονομική ζημία ήταν σημαντικότερη, σύμφωνα με έρευνα του ΕΚ.
Δυσαρεστημένοι με τα μέτρα οι μισοί Ευρωπαίοι
Οι Ευρωπαίοι γνωρίζουν καλά τις προσπάθειες που έχει καταβάλει η Ευρωπαϊκή Ένωση για την καταπολέμηση της πανδημίας Covid-19 και των συνεπειών της: 84% των Ελλήνων και 8 στους 10 Ευρωπαίοι έχουν ακούσει, δει ή διαβάσει κάτι σχετικά με τα μέτρα ή τις ενέργειες της ΕΕ ως απάντηση στην πανδημία, ενώ σχεδόν οι μισοί ερωτηθέντες (48%) σε ευρωπαϊκό επίπεδο γνωρίζουν ποια είναι αυτά τα μέτρα.
Παρά, όμως, το υψηλό αυτό ποσοστό ενημέρωσης, μόνο το 48% των πολιτών της ΕΕ κατά μέσο όρο δηλώνουν ικανοποιημένοι με τα μέτρα (41% στην σε Ελλάδα), ενώ το 50% είναι δυσαρεστημένο, ποσοστό που ανέρχεται στο 58% για την Ελλάδα. Ομοίως, μόνο το 37% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα και 44% των πολιτών της ΕΕ δηλώνουν ικανοποιημένοι με τον βαθμό αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών στην καταπολέμηση της πανδημίας.
Πέρα από τις βραχυπρόθεσμες διακυμάνσεις, καθώς και τις διαφορές που παρατηρούνται μεταξύ των κρατών μελών, η θετική αξιολόγηση της εικόνας της ΕΕ παραμένει σε ένα από τα υψηλότερα επίπεδά που έχει καταγραφεί την τελευταία δεκαετία. Στην Ελλάδα, θετική εικόνα έχει το 40% των ερωτηθέντων, με το 36% να δηλώνει ότι έχει ουδέτερη εικόνα και το 24% αρνητική. Κατά μέσο όρο στην ΕΕ οι μισοί πολίτες (48%) έχουν θετική εικόνα για την ΕΕ. Ένα επιπλέον ποσοστό 35% έχει ουδέτερη εικόνα, ενώ μόνο το 17% δηλώνει ότι η εικόνα που έχει για την ΕΕ είναι αρνητική. Η έρευνα αυτή επανεπιβεβαιώνει την σταθερά αυξανόμενη και ισχυρή θετική τάση όσον αφορά την εικόνα της ΕΕ τα τελευταία δέκα χρόνια, παρά την πανδημία και τις συνέπειές της στις ζωές των Ευρωπαίων πολιτών.
Στηρίζουν, αλλά ζητούν αλλαγές στην ΕΕ
Ο συνδυασμός της ενίοτε επικριτικής στάσης των πολιτών όσον αφορά στην εφαρμογή ορισμένων μέτρων για την καταπολέμηση της κρίσης με την μακροπρόθεσμα θετική τάση και τη θεμελιώδη στήριξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση δικαιολογεί επίσης τη σαφή και πάντα παρούσα έκκληση για τη μεταρρύθμιση της ΕΕ: το 64% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα (70% στην ΕΕ) δηλώνουν στην έρευνα αυτή ότι τάσσονται γενικά υπέρ της ΕΕ. Ωστόσο, λιγότερο από το ένα τέταρτο των Ευρωπαίων (23%), τάσσεται υπέρ της ΕΕ «όπως αυτή έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής» – σημειώνοντας πτώση τεσσάρων μονάδων από τον Νοέμβριο/Δεκέμβριο 2020. Περίπου το ήμισυ των ερωτηθέντων στην Ελλάδα (49%) δηλώνει ότι είναι «υπέρ της ΕΕ, αλλά όχι όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής». Το ποσοστό αυτό είναι κοντά στο αντίστοιχο ποσοστό στην ΕΕ (47%). Επιπλέον, στην Ελλάδα, μόλις 15% τάσσονται υπέρ της ΕΕ «όπως αυτή έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής».
Το 77% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα (74% στην ΕΕ) επιθυμούν η ΕΕ να αποκτήσει περισσότερες αρμοδιότητες στην αντιμετώπιση κρίσεων όπως η πανδημία Covid-19, συμπεριλαμβανομένου ενός 29% που «συμφωνεί απόλυτα» με την ιδέα (28% στην ΕΕ).
Ερωτώμενοι σχετικά με τους τομείς στου οποίους πρέπει να δώσει προτεραιότητα η ΕΕ για την καταπολέμηση της πανδημίας, στην Ελλάδα, στην πρώτη θέση με 44% ισοψηφούν η ανάγκη να δοθεί η δυνατότητα στα κράτη-μέλη να στηρίξουν τις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους που επλήγησαν από την πανδημία και η επένδυση περισσότερων πόρων στην οικονομία για μια δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται στην Ελλάδα η ταχεία πρόσβαση σε ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια (33%) και στην τρίτη θέση, η ανάπτυξη μιας ευρωπαϊκής πολιτικής υγείας (29%).
Σε επίπεδο ΕΕ, οι ερωτηθέντες αναφέρουν ως σημαντικότερο την ταχεία πρόσβαση σε ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια για όλους τους πολίτες της ΕΕ (39%). Στις πρώτες προτεραιότητες βρίσκεται η διάθεση περισσότερων χρημάτων στην ανάπτυξη θεραπειών και εμβολίων (29%), η καθιέρωση μιας ευρωπαϊκής στρατηγικής για τη διαχείριση κρίσεων (28%) και η ανάπτυξη μια ευρωπαϊκής πολιτικής για την υγεία (25%).
Η λήψη μέτρων για τη στήριξη της οικονομίας και τη δημιουργία θέσεων εργασίας κατατάσσεται ψηλότερα στη λίστα των προτεραιοτήτων που θα πρέπει να έχουν οι ευρωβουλευτές στην Ελλάδα με ποσοστό 67%. Η δημόσια υγεία βρίσκεται στη δεύτερη θέση (60%), ενώ τα μέτρα κατά της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού κατατάσσονται τρίτα (54%).
Σε επίπεδο ΕΕ, οι πολίτες εκφράζουν την επιθυμία οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποί τους να δώσουν προτεραιότητα στη δημόσια υγεία (49%). Ακολουθούν η καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού (39%), τα μέτρα στήριξης της οικονομίας και η δημιουργία θέσεων εργασίας (επίσης με 39%), καθώς και η δράση κατά της κλιματικής αλλαγής (34%).
Το Ευρωβαρόμετρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την άνοιξη του 2021 διεξήχθη από την 1η Μαρτίου μέχρι τις 12 Απριλίου σε 27 κράτη μέλη της ΕΕ. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε δια ζώσης και ολοκληρώθηκε με διαδικτυακές συνεντεύξεις όπου αυτό ήταν απαραίτητο, δεδομένων των περιορισμών λόγω πανδημίας. Διεξήχθησαν 26.669 συνεντεύξεις συνολικά.
