Κάθε φορά που ακούμε κάποιο περιστατικό τραγικό σχετικά με κάποια γυναίκα θύμα της έμφυλης βίας μας έρχονται στο μυαλό σκέψεις και κάνουμε συνειρμούς για το τι οδήγησε τον/τους δολοφόνους σε αυτό το σημείο ή ακόμα και τις γυναίκες/θύματα της έμφυλης βίας να γίνουν θύματα τέτοιων καταστάσεων.
Είναι η πλάνη της ελευθερίας μέσα στον εγκλεισμό των καταστάσεων αυτών και της συνήθειας που τους έγινε η «θηλιά» και στέρησε τη ζωή τους. Ο χαμός της Ελένης με στιγμάτισε γιατί έγινε στον τόπο μου ένα τόσο ακραίο έγκλημα με μια φοιτήτρια που φοιτούσε στο Πανεπιστήμιο που φοίτησα κι εγώ. Μια κατά τα λοιπά ελεύθερη κοπέλα που η αντίστασή της στους θύτες, της στέρησε το νήμα της ζωής με τον φρικτότερο τρόπο. Ο χαμός της Καρολάιν ήταν ένα πρόσφατο χτύπημα για την κοινωνία μας που αποδεικνύει ότι η έμφυλη βία βρίσκεται παντού και δεν οριοθετείται σε κοινωνικά περιγράμματα ή νόρμες.
Η Κάρολάιν ήταν μια νέα γυναίκα με μωρό ενώ η Ελένη μια νέα γυναίκα που επέλεξε να σπουδάσει και να μην κάνει οικογένεια από νεαρή ηλικία. Η Ελένη αντιστάθηκε και βρέθηκε με σημάδια μάχης και μώλωπες στο σώμα και στο πρόσωπο, η Κάρολάιν αν και γνώριζε πολεμικές τέχνες δεν αντιστάθηκε καθόλου και οι δύο όμως υπήρξαν θύματα της έμφυλης βίας.
Οδηγούμαστε τελικά στο συμπέρασμα ότι η έμφυλη βία έχει έναν κοινό παρανομαστή, το θύμα να είναι γυναίκα. Το έγκλημα δεν έχει να κάνει με το ότι η μία κοπέλα ήταν παντρεμένη ενώ η άλλη ζούσε μόνη της. Είχε να κάνει με τον θύτη ή τους θύτες που πιστεύουν ότι έχουν το δικαίωμα ή την εξουσία στη ζωή του ανθρώπου, στη ζωή του άλλου.
Έχουμε γαλουχηθεί με την σωστή παράδοση ότι μόνο ο Θεός έχει εξουσία πάνω στην ανθρώπινη ζωή και κανένας άλλος άνθρωπος. Η διαστροφή όμως των ανθρώπων και η έλλειψη παιδείας έλλειψη πολιτικών για την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας και η στοχοποίηση των γυναικών που επιλέγουν ν’ αλλάξουν τη ζωή τους ή να χωρίσουν μας φέρνει αντιμέτωπους με τα τραγικά συμβάντα όπως αυτά με την Ελένη και την Καρολάιν.
Η πολιτεία θα πρέπει να προσανατολιστεί ώστε να βοηθήσει τις γυναίκες να διεκδικούν τα δικαιώματά τους και να μπορούν να καταγγέλλουν χωρίς φόβο να στιγματιστούν τα περιστατικά έμφυλης βίας. Οι γυναίκες έχουν ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία και πολλές φορές πάσχουν όπως και όλοι οι άνθρωποι με σύνδρομα που τους αποτρέπουν να εναντιωθούν στους θύτες τους, όπως το σύνδρομο της Στοκχόλμης. Αυτό τις κάνει ευάλωτες απέναντι σε κάθε είδους αντίσταση.
Με κάθε Ελένη ή κάθε Καρολάιν προσπαθούμε να χαρακτηρίσουμε το προφίλ της γυναίκας θύματος έμφυλης βίας αλλά δεν υπάρχει. Δεν φταίνε τα κοινωνικά χαρακτηριστικά. Δεν φταίει η εξωτερική ομορφιά ή η καταγωγή του θύματος ή του θύτη. Φταίει η έλλειψη αντίληψης της αποδοχής από το κοινωνικό σύνολο ανθρώπων που έχουν υποβληθεί σε κακοποιήσεις. Φταίει η αντίληψη ότι η γυναίκα πρέπει να είναι πάντα το θύμα γιατί αυτή φταίει. Η γυναίκα μάνα, φοιτήτρια, αθλήτρια, πολιτικός, ηθοποιός, καλλιτέχνης, εργαζόμενη κ.λπ. πάντα θα βρίσκεται στο στόχαστρο και πάντα θα είναι το εύκολο θύμα.
Είναι πολύπλοκο το θέμα και δεν μπορεί να περιοριστεί σε λίγες αράδες. Όταν συναντάμε γυναίκα να στέκεται και να αγωνίζεται πάντα κάτι κακό έχουμε να σκεφτούμε. Αυτή είναι η νοσηρότητα της κοινωνίας μας. Συνεπώς όσο υπάρχουν νοσηρές αντιλήψεις για τις γυναίκες και ελλιπείς πολιτικές για στήριξή τους άλλο τόσο θα υπάρχουν θύματα.
Ελένη Ν. Καραγιάννη
Απόφ. Τμ .Μεσογειακών Σπουδών Π.Α. Απόφ. ΕΠΠΑΙΚ & ΠΕΣΥΠ ΑΣΠΑΙΤΕ Ρόδου Αθλήτρια Τριάθλου.
