Οι καταστροφικές φωτιές των τελευταίων 23 ετών στην Ελλάδα έγιναν αντικείμενο ανάλυσης από την εταιρεία GBR Consulting. Πόσο επηρέασαν τον τουριστικό τομέα οι πυρκαγιές στη Ρόδο.
Βίκη Βαμιεδάκη
Άκρως αποκαλυπτική είναι η ανάλυση της εταιρείας τουριστικών μελετών GBR Consulting για τις καταστροφικές πυρκαγιές στη χώρα μας κατά την περίοδο 2000 – 2023, κατά την οποία κάηκαν συνολικά 11.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα συμπεριλαμβανομένων περιοχών που επλήγησαν πολλές φορές.
Η εταιρεία καταγράφει με κάθε λεπτομέρεια τι έγινε στη Ρόδο, εστιάζοντας στις τουριστικές υποδομές και τα όσα συνέβησαν και είχαν σχέση με τον τουρισμό. Όπως αναφέρει η μελέτη η Ρόδος επλήγη από μια καταστροφική πυρκαγιά, η οποία μαίνονταν το νησί για 10 ημέρες από τις 18 έως τις 27 Ιουλίου 2023 καταστρέφοντας έκταση που αντιστοιχεί στο 14,5% της συνολικής επιφάνειας του νησιού. Συνολικά κάηκαν 203 τετραγωνικά χιλιόμετρα, επηρεάζοντας σοβαρά τις τοπικές κοινωνίες και τον τουριστικό τομέα. Πιο αναλυτικά, τα χωριά Κιοτάρι, Πλημμίρι, Λάρδος, Λίνδος, Πεύκη και Βλυχά επλήγησαν σοβαρά αναγκάζοντας χιλιάδες ανθρώπους να απομακρυνθούν, στη μεγαλύτερη επιχείρηση εκκένωσης που έγινε ποτέ στην Ελλάδα, ενώ οι ισχυροί, μεταβαλλόμενοι άνεμοι ταλαιπώρησαν τις επιχειρήσεις πυρόσβεσης. Συνολικά περίπου 19.000 άνθρωποι, κυρίως τουρίστες, μεταφέρθηκαν σε ασφάλεια, εκ των οποίων 16.000 μέσω ξηράς και περίπου 3.000 δια θαλάσσης.
Οι φωτογραφίες των χιλιάδων παραθεριστών που εγκατέλειψαν τα καταλύματα τους, μεταδόθηκαν σε όλο τον κόσμο. Βρήκαν στέγη σε άλλα ξενοδοχεία, συνεδριακά κέντρα, κλειστά στάδια, σχολεία και γυμναστήρια, ενώ οι τοπικές κοινότητες φρόντισαν για την παροχή φαγητού, εγκαταστάσεων ύπνου και σε ορισμένες περιπτώσεις άνοιξαν ακόμη και τα δικά τους σπίτια.
Πόσα ξενοδοχεία επηρεάστηκαν από τις φωτιές
Η ανάλυση της GBR Consulting δείχνει ότι 84 ξενοδοχεία που διαθέτουν περίπου 9.500 δωμάτια επηρεάστηκαν από τις πυρκαγιές στη Ρόδο. Το νούμερο αυτό αντιπροσωπεύει το 16% του συνόλου των ξενοδοχείων και το 19% της συνολικής δυναμικότητας ξενοδοχειακών δωματίων στο νησί της Ρόδου. Σημαίνει επίσης ότι το 84% των ξενοδοχείων και το 81% των δωματίων του νησιού δεν επηρεάστηκαν άμεσα. Ο μεγαλύτερος όγκος ξενοδοχείων βρίσκονται στη βορειοανατολική και δυτική πλευρά της Ρόδου, όπου βρίσκεται και το διεθνές αεροδρόμιο.
Ο αριθμός των πτήσεων στο αεροδρόμιο του νησιού μειώθηκε σημαντικά καθώς οι αερομεταφορείς αναγκάστηκαν να ακυρώσουν τις πτήσεις τους. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει φωτιά στη Ρόδο και οι ξενοδόχοι εργάζονται όλο το εικοσιτετράωρο για να ανοίξουν ξανά τα καταλύματα τους και να υποδεχτούν τους επισκέπτες. Η μελέτη σημειώνει ότι, οι πυρκαγιές έχουν προκαλέσει πολλά δεινά στην τοπική κοινωνία και ορισμένοι έχουν χάσει τα πάντα. Σήμερα η Ρόδος είναι ένας ασφαλής προορισμός.
Τι θα γίνει στο μέλλον
Η ανάλυση της GBR τονίζει ότι σε μια χώρα όπου σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Τουρισμού και Ταξιδίων (WTTC) το 20,7% (2019) και το 18,5% (2022) του ΑΕΠ παράγονται από τον τουριστικό τομέα, η προστασία του φυσικού της περιβάλλοντος θα πρέπει να έχει την υψηλότερη προτεραιότητα με την ανάπτυξη και την εφαρμογή ενός σχεδίου όσον αφορά:
πρόληψη: πυρκαγιές και διαχείριση καυσίμων, εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση του κοινού, επιβολή κανονισμών πυρασφάλειας, εκτιμήσεις κινδύνου και χαρτογράφηση, έρευνα και τεχνολογία
ανίχνευση: τεχνολογίες ανίχνευσης δασικών πυρκαγιών όπως δορυφορική τηλεπισκόπηση, drones, τεχνητή νοημοσύνη, δίκτυα αισθητήρων που βασίζονται στο IoT, πλατφόρμες ανταλλαγής πληροφοριών κ.λπ.
ανταπόκριση: επένδυση σε πόρους πυρόσβεσης για άμεση αντίδραση, αποτελεσματικά σχέδια εκκένωσης και διαδρομές, συμπεριλαμβανομένων καταφυγίων, μέσων μεταφοράς, καναλιών επικοινωνίας, προμήθειες έκτακτης ανάγκης κ.λπ.
Η μελέτη καταλήγει αναφέροντας ότι «Η κλιματική αλλαγή δεν αποτελεί δικαιολογία για να μην αναπτυχθεί μια ολοκληρωμένη στρατηγική διαχείρισης πυρκαγιών. Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεών της είναι ζωτικής σημασίας για τον μετριασμό του κινδύνου των δασικών πυρκαγιών. Μια έκθεση του Περιβαλλοντικού Προγράμματος του ΟΗΕ (UNEP) του περασμένου έτους, ανέφερε ότι η κλιματική αλλαγή και οι αλλαγές στη χρήση γης θα κάνουν τις δασικές πυρκαγιές πιο συχνές και έντονες με παγκόσμια αύξηση των ακραίων πυρκαγιών έως και 14% έως το 2030, 30% έως το 2050 και το 50 % μέχρι το τέλος του αιώνα. Η έκθεση αναφέρει ότι οι κυβερνήσεις δεν είναι προετοιμασμένες και ζητά ριζική αλλαγή στις κρατικές δαπάνες για τις πυρκαγιές, μετατοπίζοντας τις επενδύσεις τους από την αντιμετώπιση, στην πρόληψη και την ετοιμότητα».
Τι έγινε εκτός Ρόδου φέτος
Η μελέτη της GBR, καταγράφει ότι φέτος, έχει καταστραφεί μέχρι στιγμής έκταση 543 τετραγωνικών χιλιομέτρων με 117 τετραγωνικά χιλιόμετρα στη Μάνδρα δυτικής Αττικής, 39 τετραγωνικά χιλιόμετρα ανατολικής Αττικής, κοντά στον Νέο Κουβαρά, 87 τετραγωνικά χιλιόμετρα κοντά στο Βόλο, όπου επίσης επλήγη στρατιωτική βάση, 23 τετραγωνικά χιλιόμετρα βόρεια Κέρκυρα, σχεδόν 17 τετραγωνικά χιλιόμετρα στη βόρεια Πελοπόννησο κοντά στο Αίγιο, 13 τετραγωνικά χιλιόμετρα στην περιοχή του Λουτρακίου και 21 τετραγωνικά χιλιόμετρα νότιας Εύβοιας κοντά στην Κάρυστο, όπου συνετρίβη πυροσβεστικό αεροσκάφος σκοτώνοντας 2 νεαρούς πιλότους.
Οι πυρκαγιές από το 2000
Την περίοδο 2000 – 2023 κάηκαν συνολικά 11.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα συμπεριλαμβανομένων περιοχών που επλήγησαν πολλές φορές. Σε ό,τι αφορά τις αιτίες, οι πυρκαγιές του 2018 στην Αττική ήταν οι δεύτερες πιο θανατηφόρες παγκοσμίως την περίοδο 2000 – 2023 με 104 θύματα καθώς η φωτιά στην Πεντέλη επεκτάθηκε γρήγορα προς την παραλία λόγω των ισχυρών ανέμων που έκαιγαν τμήματα του Νέου Βουτζά, του Μάτι και του Κόκκινου Λιμανιού βόρεια της πόλης της Ραφήνας.
Το 2019 κυκλοφόρησε μια δοκιμαστική έκδοση του συστήματος μηνυμάτων 112 που επιτρέπει στις αρχές να στέλνουν μηνύματα προειδοποίησης και οδηγίες σε κινητά τηλέφωνα που βρίσκονται σε πληγείσες περιοχές σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης (σεισμοί, πυρκαγιές, πλημμύρες, έντονα καιρικά φαινόμενα, COVID-19, επικίνδυνα διαρροές αερίου κ.λπ.). Το σύστημα τέθηκε σε πλήρη λειτουργία τον Ιανουάριο του 2020.
Όσον αφορά την καμένη γη, οι χειρότερες εποχές πυρκαγιών τα τελευταία 13 χρόνια καταγράφηκαν κατά τα έτη 2000, 2007 και 2021 με απώλειες ζωών και θέτοντας σε κίνδυνο την ανθρώπινη υγεία και ασφάλεια, καταστρέφοντας δάση, γεωργικές εκτάσεις, άγρια ζωή, ζώα, υποδομές, κτίρια, εγκαταστάσεις αναψυχής και τουρισμού και άλλα στοιχεία.
Το 2000 κάηκαν συνολικά σχεδόν 1.600 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Οι πυρκαγιές στη Σάμο κατέστρεψαν μεγάλο μέρος του νησιού του Αιγαίου, ενώ επλήγησαν σημαντικά και οι περιφερειακές ενότητες Κορίνθου, Φθιώτιδας και Λάρισας.
Το 2007 μια έκταση άνω των 2.600 τετραγωνικών χιλιομέτρων καταστράφηκε λόγω των πυρκαγιών κυρίως στη δυτική και νότια Πελοπόννησο καθώς και στη νότια Εύβοια. Το καλοκαίρι του 2007 χτυπήθηκε από τρία διαδοχικά κύματα καύσωνα άνω των 40 °C και έντονη ξηρασία. Συνολικά 84 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας των πυρκαγιών, μεταξύ των οποίων και αρκετοί πυροσβέστες.
Οι πυρκαγιές του 2021 έκαψαν περισσότερα από 1.300 τετραγωνικά χιλιόμετρα δασικής και καλλιεργήσιμης γης κυρίως κατά τη διάρκεια του ιστορικού καύσωνα του Αυγούστου με θερμοκρασίες που άγγιζαν τους 47,1 °C. Οι μεγαλύτερες πυρκαγιές σημειώθηκαν στην Αττική, την Ολυμπία, τη Μεσσηνία και οι πιο καταστροφικές στη βόρεια Εύβοια, όπου τα οχηματαγωγά πλοία χρειάστηκαν να απομακρύνουν περίπου 2.000 ανθρώπους. Μόνο στη βόρεια Εύβοια κάηκαν περίπου 500 τετραγωνικά χιλιόμετρα ξυλείας ή σχεδόν το 14% της συνολικής επιφάνειας του νησιού. Συνολικά σκοτώθηκαν 3 άτομα.
Πηγή news247.gr