Πλήθη προσφύγων, προσπαθούν να εγκαταλείψουν τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή και χρησιμοποιούν το Facebook ως «πυξίδα» για την εξεύρεση των λαθρεμπόρων που ελπίζουν ότι θα τους χαρίσουν μια καλύτερη ζωή στην Ευρώπη.
Ο διαδικτυακός τόπος Facebook που εδρεύει στις ΗΠΑ και κάποτε συνέβαλε στην κινητοποίηση της «Αραβικής Άνοιξης», φιλοξενεί πλέον υπηρεσίες πληροφόρησης για όσους διαφεύγουν από τον εμφύλιο πόλεμο στη Συρία και από άλλες συγκρούσεις στην περιοχή.
Στα social media, oι πρόσφυγες βρίσκουν πολλά από αυτά που πρέπει να γνωρίζουν, όπως το δικαίωμα να ορίζουν τις τιμές, τις αμοιβές, και τις δωροδοκίες που πρέπει να πληρώσουν για ένα ταξίδι γεμάτο κινδύνους: πιθανός πνιγμός στη θάλασσα ή αιχμαλωσία μέσα σε φορτηγό.
Εκτός από το Facebook εφαρμογές όπως το WhatsApp και Viber τους βοηθούν -όταν είναι καθ ‘οδόν- να επικοινωνούν με τους ανθρώπους που τους μετακινούν, με τους φίλους τους και με τις οικογένειες τους. Παράλληλα το Internet mapping τους βοηθά στο να μην χάνονται.
Σε ομάδες Facebook που έχουν συσταθεί ειδικά σε αραβικά κράτη, χρήστες στέλνουν τους αριθμούς τηλεφώνου των επαφών οι οποίοι είναι αυτοί που δρουν ως ατζέντηδες και μεταβιβάζουν τους πρόσφυγες από τα παράλια της Τουρκίας στα κοντινά ελληνικά νησιά ή πιο πέρα στην Ευρώπη, την ήπειρο που αγωνίζεται πλέον να αντιμετωπίσει την κρίση μετανάστευσης.
Για όσους αναζητούν μετάβαση με βάρκα στην Ελλάδα ή ευελπιστούν να διασχίσουν τα σύνορα Σερβίας-Ουγγαρίας, βρίσκουν απαντήσεις σε αυτά τα δίκτυα.
Συγκεκριμένη διαφήμιση που δημοσιεύτηκε μέσα στην εβδομάδα προσέφερε κάθισμα σε φουσκωτό σκάφος που αναχωρούσε από την τουρκική παραθαλάσσια πόλη της Σμύρνης -της πόλης που αποτελεί ένα από τα κύρια σημεία αναχώρησης για τους Σύριους πρόσφυγες που προσπαθούν να φτάσουν στην Ελλάδα. Η τιμή της θέσης: 1200 δολλάρια
«Οι πρόσφυγες έχουν τη δυνατότητα να έρθουν σε επαφή μέσω Facebook με μεσάζοντες. Από τη στιγμή που βρίσκονται στο Basmane της Τουρκίας μπορούν να περάσουν τρεις ή πέντε ημέρες σε ξενοδοχεία και να ερευνήσουν τις επιλογές τους. Μιλούν με τους άλλους πρόσφυγες για το ποιος λαθρέμπορος είναι πιο καλός σε τιμές ή έχει καλή φήμη για την ασφάλειά τους» ανέφερε σε συνέντευξη ο εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας στην Σμύρνη, για τους πρόσφυγες στη Συρία, Μοχάμεντ Σαλίχ Αλί.
Απελπισία και απόγνωση
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έπαιξαν δραματικό ρόλο στην κινητοποίηση των ακτιβιστών και τις διαμαρτυρίες ενάντια στους κυβερνώντες σε χώρες όπως η Αίγυπτος, η Λιβύη και η Συρία κατά την έναρξη της Αραβικής Άνοιξης. Στη συνέχεια έγινε ένα μέσο για τους πολίτες οι οποίοι υπέβαλλαν εκτενώς πληροφορίες για τη βία στις εξεγέρσεις. Θεωρείται πλέον ένα σημαντικό εργαλείο οργάνωσης, και ένα πρακτικό βοήθημα για όσους ταξιδεύουν προς τα 26 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης του «χώρου Σένγκεν».
Η Ύπατη Αρμοστεία έχει καταγράψει πάνω από 4 εκατομμύρια πρόσφυγες από τη Συρία σε όλη τη Μέση Ανατολή, ενώ 7 εκατομμύρια έχουν εκδιωχθεί από τα σπίτια τους στο εσωτερικό της χώρας από τον πόλεμο, στον οποίο υπολογίζεται ότι έχουν σκοτωθεί πάνω από 250.000 άνθρωποι.
Ένα ταξίδι από την Κωνσταντινούπολη στη Γερμανία κοστίζει € 6.000, σύμφωνα με ανακοίνωση στο Facebook.
Ορισμένοι πρόσφυγες κάνουν το σύνολο της διαδρομής από τη Συρία με τη χρήση ενός και μόνο ατζέντη. Ο 31χρονος πρόσφυγας Χάφεζ, από τη Δαμασκό, είπε ότι είχε βρει τον δικό του μεσάζοντα μέσω των κοινωνικών δικτύων.
«Πήραμε όλες τις πληροφορίες σχετικά με τους οργανισμούς, τις τιμές, αμοιβές, μίζες, τηλέφωνα και όλες οι λογιστικές λεπτομέρειες» δήλωσε σε συνέντευξη στο Reuters στο Βελιγράδι.
«Χρησιμοποιήσαμε επίσης το Google Maps εκτενώς αφού άνθρωποι που περνούν στην Ουγγαρία μας στέλνουν σημεία και συντεταγμένες. Προς το παρόν υπάρχουν δύο καλά σημεία στα σύνορα και ένα το οποίο είναι δυνητικά προβληματικό», είπε, δείχνοντας το smartphone του.
«Μου πήρε τρεις μήνες για να πάρουν την απόφαση να εγκαταλείψω τη Συρία. Κυρίως η απελπισία και η απόγνωση μετά από τόσα χρόνια πολέμου και ο θάνατος τριγύρω με ώθησε να φύγει» κατέληξε.
Reuters
