Γραμματεία Νησιωτικής Πολιτικής του Κινήματος Αλλαγής
Η 3η Σεπτέμβρη σηματοδοτεί κάτι περισσότερο από μια υπενθύμιση γεγονότων- σταθμών.
Σηματοδοτεί την μεγάλη Ανατροπή στις συμπεριφορές, αντιλήψεις και πρακτικές στην μεταπολιτευτική ελληνική πραγματικότητα.
Είναι μια εμβληματική ημερομηνία για τη δημοκρατία, την κοινωνική δικαιοσύνη, την εθνική συμφιλίωση, την ισότητα, το εθνικό σύστημα υγείας, το εκπαιδευτικό σύστημα, τον συνδικαλισμό, τη δημιουργία της μεσαίας τάξης, την ισότιμη συμμετοχή στα ευρωπαϊκά δρώμενα και την αξιοποίηση πολύτιμων πόρων για την οικοδόμηση μια σύγχρονης ευρωπαϊκής Ελλάδας .
Είναι η έκφραση της πατριωτικής εξωτερικής πολιτικής, η καθιέρωση του « νέου αμυντικού δόγματος» για τον εξ’ ανατολών κίνδυνο και υπαγωγή σε αυτό της «παλλαϊκής άμυνας» στα νησιά, (Π.Δ. του 1986) , συμβολή στη προπαρασκευή και κινητοποίηση των πολιτικών δυνάμεων στα νησιά του Αιγαίου σε θέματα Άμυνας.
Το ΠΑΣΟΚ δεν έδωσε όμως πνοή και δύναμη στην ηπειρωτική Ελλάδα αλλά ανέδειξε και ενδυνάμωσε την νησιωτική Ελλάδα. Στις στις 21 Μαρτίου 2001, στην Αναθεώρηση του Συντάγματος, ψηφίστηκε- με εισήγηση ΠΑ.ΣΟ.Κ, το άρθρο 101 παρ 4 του Συντάγματος όπου «Ο κοινός νομοθέτης και η διοίκηση όταν δρα κανονιστικά, έχουν υποχρέωση να λαμβάνουν υπ’ όψη τους τις ιδιαίτερες συνθήκες των νησιωτικών περιοχών», απ’ όπου και θεσμοθετήθηκε η ρήτρα νησιωτικότητας με τον Ν. 4150/2013.
Είναι πάρα πολλές και σημαντικές οι νησιωτικές πολιτικές που καθιέρωσε το ΠΑΣΟΚ στα χρόνια διακυβέρνησης του.
Θα υπενθυμίσουμε εμβληματικές πολιτικές, όπως είναι:
– Η ίδρυση του πανεπιστημίου Αιγαίου με τμήματα σχολών στα μεγαλύτερα νησιά ( Π.Δ. 83/ΦΕΚ 31 Α /84) ως φυτώριο μάθησης αλλά και εργαλείο πολιτικής ήπιας ισχύος για τη θωράκιση του Αιγαίου.
-Ίδρυση της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής (Ν.4150/2013), ως φορέας Νησιωτικής Πολιτικής, το Συμβούλιο Νησιωτικής Πολιτικής και το Ερευνητικό Ινστιτούτο Νησιωτικής Πολιτικής, ενός επιστημονικού οργάνου τεκμηρίωσης και επεξεργασίας προτάσεων σχετικά με την νησιωτική πολιτική συνολικά και την εξειδίκευση της πολιτικής στους κρίσιμους για τα νησιά τομείς.
-Η αναγνώριση και ενσωμάτωση ειδικών μέτρων πολιτικής υπέρ των νησιών από τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης:
α) Στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής της Ρόδου, μετά από εισήγηση του προεδρεύοντος, Ανδρέα Παπανδρέου, το Δεκέμβριο 1988 και,
β) Στην Συνθήκη του Άμστερνταμ (1997), το άρθρο 130 Α της Συνθήκης (νομική βάση), όπου : «Η Κοινότητα αποσκοπεί ιδιαίτερα ση μείωση των διαφορών, μεταξύ των επιπέδων ανάπτυξης , περιοχών και στη μείωση της καθυστέρησης των νησιών», και τη Δήλωση 30 (αναπόσπαστο μέρος της νέας Συνθήκης) που προβλέπει τα εξής: « Η διάσκεψη αναγνωρίζει ότι οι νησιωτικές περιοχές αντιμετωπίζουν διαρθρωτικά προβλήματα, οφειλόμενα στον νησιωτικό χαρακτήρα τους, τα οποία επειδή είναι μόνιμα, εμποδίζουν την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη τους. Η κοινοτική νομοθεσία, έχοντας λάβει υπόψη της αυτά τα στοιχεία δεσμεύεται να αναλάβει ειδικά μέτρα υπέρ των περιοχών αυτών για την καλύτερη ένταξη τους στην αγορά της ΕΕ, με δίκαιους όρους».
Στο τομέα της υγείας, καθιερώθηκε το Εθνικό Σύστημα Υγείας (ΕΣΥ) με τη δημιουργία νοσοκομείων στα μεγάλα νησιά και τη δημιουργία δομών πρωτοβάθμιας υγείας σχεδόν σε όλα τα νησιά καθώς και την καθιέρωση της τηλεϊατρικής.
Σε αναπτυξιακό επίπεδο, έχουμε τη θεσμοθέτηση μειωμένων κατά 30% συντελεστών Φ.Π.Α. στα Δωδεκάνησα (Ν.1686/1986) σε προϊόντα η ψήφιση ειδικών ευνοϊκών διατάξεων για τα νησιά (κυρίως τα μικρά νησιά), την ανάπτυξη συγκοινωνιακού πλέγματος δρομολογίων- κυρίως αεροπορικών μεταξύ των μεγάλων νησιών του Αιγαίου, αλλά και ακτοπλοϊκής σύνδεσης των νησιών, κα.
Σε επίπεδο υποδομών έχουμε τη δημιουργία υποδομών δημοσίου συμφέροντος με την οικοδόμηση λιμανιών, αεροδρομίων και ελικοδρομίων στα νησιά προκειμένου να αρθεί ο διπλός αποκλεισμός των νησιών.
– Θεσμικές παρεμβάσεις για τη διασφάλιση των εργαζομένων στον τουρισμό, όπως είναι π.χ. η θεσμοθέτηση του δικαιώματος επαναπρόσληψης στα ξενοδοχεία των εποχικών ξενοδοχοϋπαλλήλων, η νομοθετική πρόβλεψη επιχορήγησης ξενοδοχοϋπαλλήλων που τυχόν εργαστούν Μάρτιο και Νοέμβριο ( ως κίνητρο επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου), ο χαρακτηρισμός της εργασίας των ξεναγών που επί χρόνια απασχολεί το ίδιο το τουριστικό πρακτορείο, ως εξαρτημένη εργασίας, ώστε να διασφαλίζεται στο Ι.Κ.Α, κα.
Είναι πάρα πολλά αυτά που δημιούργησε και καθιέρωσε το ΠΑΣΟΚ για τη νησιωτική Ελλάδα. Όμως είναι και πολλά από αυτά που καταστρατηγήθηκαν από άλλες κυβερνήσεις στο βωμό της αδιαφορίας για τη νησιωτική Ελλάδα. Ας μην ξεχνάμε πως ακόμα είναι σε εκκρεμότητα το φλέγον ζήτημα για τα νησιά, της επαναφοράς των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ που δυστυχώς ακόμα δεν έχει αποκατασταθεί παρά τις κυβερνητικές υποσχέσεις. Ειδικά, σε μια τόσο κρίσιμη περίοδο για τα νησιά μας που έχουν υποστεί το μεγαλύτερο τις καταστροφικές συνέπειες μιας λόγω COVID, τα νησιά μας πρέπει να ανακάμψουν από την οικονομική κρίση με αναπτυξιακές πολιτικές και όχι επιδοματικές.
Για εμάς τους νησιώτες, η καταξίωση της νησιωτικής Ελλάδας και η ισότιμη αντιμετώπιση της μέσα από νησιωτικές πολιτικές που ανέδειξαν τα νησιά μας ως πυλώνες ανάπτυξης, παγκόσμιους προορισμούς και τόπους προσέλκυσης και επαναπατρισμού Ελλήνων που κάποτε έφυγαν από αυτά λόγω της παντελής απουσίας βιώσιμων συνθηκών διαβίωσης, είναι η βασική στόχευση την οποία συνεχίζουμε να υπηρετούμε αταλάντευτα ως τομέας νησιωτικής πολιτικής.
Η μακροχρόνια πολιτική του ΠΑΣΟΚ/ ΚΙΝΑΛ για τη νησιωτική Ελλάδα στο εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές πολιτικό γίγνεσθαι είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαία λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων στη Ν.Α. Μεσόγειο.
Η νησιώτικη Ελλάδα αποτελεί τον προμαχώνα και βασικό πυλώνα της ανάπτυξης για την χώρα μας. Η αξία του Αρχιπελάγους και η σπουδαία θέση των ελληνικών νησιών στον γεωπολιτικό χάρτη αποτελούν τα εχέγγυα των ειδικών πολιτικών που πρέπει να δημιουργηθούν για τα νησιά τόσο σε ευρωπαϊκό , όσο και σε εθνικό επίπεδο.
Η χάραξη με την συμμετοχή και των νησιωτών μιας Εθνικής Στρατηγικής για τη Νησιωτική Ελλάδα , αποτελεί την κεφαλαιοποίηση όλων των νησιωτικών πολιτικών που καθιέρωσε το ΠΑΣΟΚ. Χωρίς να σημαίνει πως δεν έγιναν λάθη, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει πως το ΠΑΣΟΚ μίλησε, ανέδειξε, καθιέρωσε και δυνάμωσε τα νησιά μας.
Επομένως, για εμάς τους νησιώτες ο εορτασμός της 3ης Σεπτεμβρίου αποτελεί ημερομηνία- σταθμό και οφείλουμε όλοι οι νησιώτες- ανεξάρτητα από ιδεολογικές και κομματικές αναφορές- να την τιμούμε.
Η Γραμματέας Νησιωτικής Πολιτικής
Ελευθερία – Παρασκευή Φτακλάκη
