“Ζητώ από τους νησιώτες, με την ψήφο τους να μας δώσουν την δυνατότητα να συνεχίσουμε την αποστολή μας, για να πάμε τα νησιά μας ακόμα πιο μπροστά, ακόμα πιο ψηλά”
• Κύριε Περιφερειάρχα, σε λίγα 24ωρα οι πολίτες θα κληθούν στις κάλπες για να εκλέξουν την Περιφερειακή Αρχή του Νοτίου Αιγαίου για την επόμενη πενταετία. Είναι γενική πεποίθηση ότι θα είστε εκ νέου Περιφερειάρχης, για τρίτη θητεία. Ποια είναι τα συναισθήματά σας αυτές τις ώρες;
Κύριε Αθανασίου, με βρίσκετε να έχω μόλις επιστρέψει από μια πολυήμερη περιοδεία μου στα νησιά της Περιφέρειάς μας. Πραγματικά, δεν έχω λόγια για να περιγράψω αυτό που βίωσα όλες αυτές τις μέρες. Την αγάπη, την αποδοχή, το χαμόγελο, τη στιβαρή χειραψία της ειλικρίνειας, την φιλική αγκαλιά της εμπιστοσύνης. Είναι τόσο έντονη η συγκίνησή μου, η ευγνωμοσύνη μου απέναντι σε αυτούς τους ανθρώπους, τους νησιώτες μας που όλα αυτά τα χρόνια, πέρασαν μέσα από τις συμπληγάδες των απανωτών κρίσεων, κι όμως άντεξαν, έμειναν όρθιοι, δούλεψαν σκληρά, διατήρησαν το χαμόγελο και την αισιοδοξία τους, που μετέτρεψαν σε αστείρευτη δημιουργικότητα, που δίδαξαν πρωταθλητισμό, που έγιναν πρότυπα σε όλο τον κόσμο. Η παρουσία μου εκεί είχε στόχο να μπορέσω να δω όσο γίνεται περισσότερους ανθρώπους από κοντά. Να τους ακούσω για κάθε προβληματισμό τους, να τους σφίξω το χέρι, να τους πω, το δικό μου “ευχαριστώ” για όλη αυτήν την κοινή πορεία, για την εμπιστοσύνη που δεν διαταράχτηκε παρά τις δυσκολίες που περάσαμε.
• Έχω την εντύπωση ότι αυτή τη φορά, είχατε το πιο πυκνό πρόγραμμα επισκέψεων στα νησιά, από κάθε προηγούμενη προεκλογική περίοδο, παρά το γεγονός ότι η νίκη σας θεωρείται από όλους δεδομένη, ακόμη και από τους αντιπάλους σας. Θα μπορούσατε να είστε πιο … χαλαρός.
Οι εκλογές είναι πάντα εκλογές και η κάλπη είναι κάλπη κ. Αθανασίου. Μακριά από εμένα τέτοιες λογικές αλαζονείας. Ακριβώς επειδή το κλίμα είναι αυτό που περιγράφετε, ένοιωσα πιο έντονο το ηθικό χρέος απέναντι σε αυτούς τους ανθρώπους, τους συνοδοιπόρους μου όλα αυτά τα χρόνια. Έτσι τους βλέπω. Συνεργάτες, συνοδοιπόρους. Ακόμη και στο πιο απομακρυσμένο νησί. Χωρίς αυτούς, η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου δεν θα είχε επιτύχει άθλους, δεν θα είχε κατακτήσει τόσες πρωτιές. Θα σας εξομολογηθώ κάτι. Τα βράδια, όταν τελείωνε μια μέρα επισκέψεων και έμενα μόνος με αυτά τα πολύτιμα συναισθήματα που σας περιέγραψα, θυμόμουν την προεκλογική περίοδο του 2014. Τότε που για πρώτη φορά πήγαινα στα νησιά ως υποψήφιος Περιφερειάρχης, σε νησιά όπου ήμουν παντελώς άγνωστος. Είχα αποφασίσει από τότε, να ακολουθήσω αυτό που εγώ θεωρούσα σωστό κι ας απείχε έτη φωτός από τις παγιωμένες αντιλήψεις περί πολιτικών σε προεκλογική περίοδο. Μίλησα με όσους περισσότερους φορείς και πολίτες ήταν δυνατόν. Άκουσα τα αιτήματα όλων. Πουθενά και σε κανέναν δεν έδωσα καμία υπόσχεση, δεν ωραιοποίησα καταστάσεις, δεν έταξα έργα, δεν δημιούργησα ψεύτικες προσδοκίες. Εξέθεσα παντού την πραγματικότητα. Το αποτέλεσμα των εκλογών του 2014, ήταν η εντυπωσιακή απόδειξη ότι οι πολίτες ξέρουν να ακούν την αλήθεια και να την επιβραβεύουν. Και όταν αυτό συμβαίνει σε περιβάλλον, γενικευμένης απαξίωσης της πολιτικής, είχε ακόμη μεγαλύτερη σημασία και έναν πολύ ισχυρό συμβολισμό. Η σχέση ειλικρίνειας που αναπτύχθηκε τότε για πρώτη φορά, έγινε πιο βαθιά, πιο δεμένη, πιο ισχυρή κι ας προσπάθησαν τα απομεινάρια του παρελθόντος να την σπάσουν, να την ακυρώσουν. Αυτό με γεμίζει απέραντη ευγνωμοσύνη, αλλά και ευθύνη. Μαζί με τους νησιώτες ξεπεράσαμε την περίοδο των μνημονίων και την απειλή της φτώχειας, καταφέρνοντας να μείνουμε όρθιοι. Μαζί διαχειριστήκαμε τη μεγάλη κρίση του προσφυγικού-μεταναστευτικού, σεβόμενοι και τηρώντας κλασικές, ευρωπαϊκές, πανανθρώπινες αξίες αλλά και τις δικές μας ανθρωπιστικές αρχές. Μαζί δώσαμε τη μάχη κατά της πανδημίας και την κερδίσαμε. Μαζί κάναμε την επανεκκίνηση του Τουρισμού εν μέσω πανδημίας. Μαζί κάναμε την αντεπίθεση στις υποδομές μας, υλοποιώντας εκατοντάδες έργα σε όλα τα νησιά και σε όλο το φάσμα των υποδομών τους. Μαζί δώσαμε τη μάχη και της κοινωνικής συνοχής και της καθημερινότητας, ώστε κανένας νησιώτης, σε κανένα νησί, να μη νιώθει μόνος. Γι αυτούς τους ανθρώπους, γι αυτά τα νησιά αξίζει να ξυπνάς κάθε πρωί βάζοντας νέους στόχους και παλεύοντας γι’ αυτούς, ώστε στο τέλος της μέρας, να σου μένει η ικανοποίηση – ακόμα κι αν δεν τα κατάφερες – ότι έκανες ό,τι περνούσε από το χέρι σου, για να κάνεις τη ζωή τους καλύτερη.
• Αυτή τη φορά, ο στόχος ποιος είναι κύριε Περιφερειάρχα;
Να κάνουμε τη ζωή μας συνεχώς καλύτερη! Περάσαμε πολλά τα τελευταία χρόνια. Το αξίζουμε, το δικαιούμαστε. Πάντα βέβαια με την επίγνωση ότι ζούμε σε καιρούς απρόβλεπτους και ποτέ δεν ξέρεις τι ξημερώνει. Συνεπώς, στόχοι μου είναι να διατηρήσουμε τις πρωτιές μας που είναι πολλές. Να διεκδικήσουμε κι άλλες. Να ενισχύσουμε το υπόβαθρο που θα μας επιτρέψει να διαχειριστούμε με επάρκεια, κάθε κρίση που ενδεχομένως προκύψει. Αυτή την ώρα, το μεγάλο στοίχημα είναι η κλιματική κρίση, που νομίζω ότι ο όρος «κλιματική κατάρρευση» την αποδίδει ακριβέστερα. Η μεγάλη πρόκληση που έχουμε τώρα μπροστά μας, μας οδηγεί εκ των πραγμάτων σε ένα μοντέλο βιώσιμου τουρισμού, αν θέλουμε να έχουμε μέλλον. Και εδώ το Νότιο Αιγαίο βρίσκεται στην παγκόσμια πρωτοπορία, με τα νησιά του να οδηγούν την κούρσα της βιωσιμότητας και της αειφορίας. Η Ρόδος, η Τήλος, η Χάλκη, η Αστυπάλαια. Στόχος μου είναι, μέσα στα επόμενα χρόνια το Νότιο Αιγαίο να έχει μετατραπεί σε αρχιπέλαγος καινοτομίας, λίκνο του πολιτισμού του μέλλοντος που έχει ανάγκη ο πλανήτης για να επιβιώσει. Μπορεί να ακούγεται μεγαλεπίβολο, αλλά συμβαίνει ήδη και είμαι πολύ περήφανος για όσα έχουμε καταφέρει ως τώρα! Για μένα το ζητούμενο είναι να δημιουργήσουμε μια καλύτερη ζωή για τα νησιά μας και τους κατοίκους τους. Όχι μόνο για να μας επισκέπτονται περισσότεροι τουρίστες ούτε να προσελκύσουμε περισσότερες επενδύσεις. Αλλά για μία καλύτερη ζωή για τους κατοίκους των νησιών, για το ίδιο το περιβάλλον που μας φιλοξενεί. Δουλεύουμε γι’ αυτό με στόχο να είναι κάθε μέρα καλύτερη από την προηγούμενη. Για να κάνουμε τα νησιά μας τόπους που αξίζει να ζει κανείς, να δημιουργεί, να καινοτομεί, να επενδύει, να εργάζεται, να κάνει οικογένεια, να μεγαλώνει παιδιά, να βλέπει τα όνειρά του να γίνονται πραγματικότητα.
• Οι στόχοι της προηγούμενης θητείας επετεύχθησαν θα λέγατε;
Ο απολογισμός μου κ. Αθανασίου δεν είναι απολογισμός τετραετίας. Αφορά και τις δύο θητείες μας, στην διάρκεια των οποίων υπηρετήσαμε με συνέπεια και αφοσίωση ένα συνεκτικό, στρατηγικό σχέδιο που είχε έναν κεντρικό στόχο. Να καταστήσει τα νησιά της λεγόμενης «άγονης γραμμής», σε νησιά «πρώτης γραμμής». Αυτή ήταν και παραμένει η καρδιά της πολιτικής μας και δεν παρεκκλίναμε από αυτήν ούτε στις περιόδους των πιο μεγάλων κρίσεων. Απεναντίας, εκεί ήταν που το πείσμα μας μεγάλωσε. Ξέρετε, ανέκαθεν με ενοχλούσε αυτός ο χαρακτηρισμός. Δεν αποτύπωνε μόνο την ηττοπάθεια όσων τον ανέχτηκαν και τον συντήρησαν μέσα από την απραξία και την απουσία στοιχειώδους προσπάθειας για να τον ανατρέψουν.
Με ενοχλούσε και πολύ περισσότερο με εξόργιζε το γεγονός ότι κάποιοι βολεύτηκαν σε αυτό το status της μιζέριας και της κακομοιριάς, διότι, προφανέστατα ήταν ο δικός τους πήχυς. Πόσο βολικό αλήθεια να επαναπαύεσαι σε αυτό που θα έπρεπε να σε κάνει να ντρέπεσαι! Από την πρώτη μέρα της θητείας μου τον Σεπτέμβριο του 2014, αυτός ο στόχος ήταν η πυξίδα μου. Ήθελα να δω τα νησιά μας περήφανα. Από το πιο μικρό ως το πιο μεγάλο. Κάθε νίκη που μετράμε τα τελευταία χρόνια, μας φέρνει πιο κοντά στον στόχο.
• Ποιες από τις νίκες σας θα ξεχωρίζατε ως πιο σημαντικές;
Τα νησιά μας κ. Αθανασίου, πέτυχαν το υψηλότερο επίπεδο οικονομίας που είχαν ποτέ, το υψηλότερο ποσοστό ανάπτυξης και το χαμηλότερο ποσοστό ανεργίας στην Ευρώπη, σύμφωνα με την Eurostat. Την καλύτερη αντίδραση στις επιπτώσεις του covid, στον τουρισμό, στην Ευρώπη. Το μεγαλύτερο ποσοστό επαναλαμβανόμενων επισκεπτών στην Ευρώπη. Τις περισσότερες νέες θέσεις εργασίας στην Ελλάδα. Ορισμένα από τα καλύτερα εφαρμοσμένα παραδείγματα αειφορίας και κυκλικής οικονομίας στον κόσμο. Για τρίτη συνεχή χρονιά το 2022 το Νότιο Αιγαίο ήταν η 1η Περιφέρεια της χώρας στην απορρόφηση των ευρωπαϊκών πόρων. Σημειώνω ιδιαίτερα το δημογραφικό, το γεγονός ότι 12 από τις 13 Περιφέρειες της χώρας έχουν πτώση στον πληθυσμό τους και μόνο μία από τις 13 Περιφέρειες έχει αύξηση πληθυσμού, στην τελευταία απογραφή και κάτι πολύ σημαντικό λέει αυτό. Πέρα από την εθνική διάσταση, για εμάς είναι και μια επιβεβαίωση ότι εδώ υπάρχει ένα πρότυπο αποτελεσματικής Περιφερειακής Διακυβέρνησης. Με το δημογραφικό να αποτελεί βασικό δείκτη ευημερίας στον Δυτικό κόσμο, αποδεικνύουμε έμπρακτα πως σχεδιάζουμε σήμερα τις λύσεις που μπορούν να εγγυηθούν ένα βιώσιμο μέλλον. Και κάτι ακόμα κ. Αθανασίου. Καταφέραμε να τελειώσουμε με την ατζέντα της μεταπολίτευσης που για δεκαετίες κρατούσε δέσμια τα νησιά μας. Και το καταφέραμε στην πιο δύσκολη περίοδο, εν μέσω κρίσεων. Είναι ένας επιπλέον λόγος να είμαι ικανοποιημένος και αισιόδοξος. Γιατί η πολιτική αποκτά αξία όταν έχει περιεχόμενο το οποίο είναι πραγματικό και δεν θυμίζει στο ελάχιστο την πολιτική των δεκαετιών που μας έσυρε στο τέλμα.
• Ένας αεικίνητος πολιτικός όπως εσείς, τι είναι αυτό που έχει πάντα μαζί του στα ταξίδια του;
Κουράγιο και αντοχές. Να ξέρεις ότι σε κάθε νησί έχεις όλες τις μάχες που ένας πολιτικός της ηπειρωτικής Ελλάδας έχει να δώσει σε έναν Νομό. Το Νότιο Αιγαίο, είναι σαν να έχει 50 Νομούς, αφού κάθε νησί, για τους ανθρώπους του, είναι ένας κόσμος ολόκληρος. Κουράγιο και αντοχές λοιπόν.
• Θα ήθελα να μου πείτε την πιο δύσκολη στιγμή της θητείας σας.
Αναμφίβολα, η πιο δύσκολη στιγμή ήταν στην έναρξη της πανδημίας, τον Μάρτιο του 2020. Απίστευτες και πρωτόγνωρες οι καταστάσεις που κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε, για τις οποίες ο πλανήτης ολόκληρος δεν είχε απαντήσεις. Γι αυτό και «πάγωσε» μπροστά στην απουσία μοντέλων διαχείρισης μιας κρίσης που μέχρι τότε είχαμε δει μόνο σε εσχατολογικές ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Περάσαμε μέσα από την καταιγίδα και καταφέραμε να μείνουμε όρθιοι. Προσωπικά θα σας πω ότι ελλείψει εγχειριδίου διαχείρισης, λειτούργησα ενστικτωδώς. Δουλέψαμε πολύ σκληρά και συλλογικά, με γνώμονα να θωρακίσουμε τα νησιά μας στο ανθρωπίνως δυνατό. Τα αποτελέσματα που φέραμε είναι αυτά που λειτουργούν ακόμα και σήμερα ως ασπίδα στις νέες προκλήσεις, τον πόλεμο, την ενεργειακή κρίση, την κλιματική κατάρρευση. Κύριε Αθανασίου, κάθε γενιά δίνει το δικό της ραντεβού με την ιστορία. Οι περίοδοι που διανύουμε τα τελευταία χρόνια, είναι ιστορικές, όπως ιστορικές είναι και οι προκλήσεις. Δεν διαλέγουμε την ιστορική περίοδο που ζούμε, επιλέγουμε όμως την στάση μας στις προκλήσεις της. Εμείς, στις κρίσεις είδαμε μόνο ευκαιρίες για να απαλλαγούμε από τα κακώς κείμενα του παρελθόντος. Εξάλλου, ανέκαθεν οι περίοδοι κρίσεων λειτουργούσαν ως καταλύτες για την πρόοδο. Έχω ξαναπεί ότι δεν υποτιμώ τις δυσκολίες, όμως πιστεύω ότι ο άνθρωπος μπορεί να εξελιχθεί μόνο κυνηγώντας αυτό που τον ξεπερνά. «Φτάσε όπου δεν μπορείς», για να επικαλεστώ τον Νίκο Καζαντζάκη.
• Και ποια ήταν η πιο ευχάριστη στιγμή σας;
Από τις πιο ευχάριστες στιγμές, είναι εκείνες που αποτύπωσαν τα ρεκόρ και τις εθνικής και ευρωπαϊκής διάστασης πρωτιές μας, που ακολούθησαν της πανδημίας. Εκεί που το αδύνατο έγινε δυνατό. Αλλά θα μπορούσα να απαριθμήσω κι άλλες, κάθε φορά που πετυχαίναμε κάτι που όλοι οι υπόλοιποι θεωρούσαν ακατόρθωτο. Όπως η αλλαγή του χρηματοδοτικού στάτους της Περιφέρειάς μας. Μας χλεύασαν όταν το είπαμε για πρώτη φορά, αλλά το καταφέραμε και αυτό! Ανατρέχοντας πίσω στην πορεία μας, συνειδητοποιώ κι εγώ πόσες φορές επιλέξαμε να αναμετρηθούμε με το «αδύνατο»!
• Ομολογουμένως κύριε Χατζημάρκο, κάθε φορά θέτετε τον πήχη κάθε φορά πολύ ψηλά. Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση που έχετε αντιμετωπίσει;
Η μεγαλύτερη πρόκληση είχε να κάνει με τον απεγκλωβισμό των νησιών μας από πολιτικές νοοτροπίες και μεθόδους που τα κρατούσαν σε στασιμότητα, αν όχι σε οπισθοδρόμηση. Για δεκαετίες η κοινωνία των νησιών μας ήταν δέσμια εκείνων που στήριξαν την πολιτική τους επιβίωση στην επιχείρηση καταστολής των αντανακλαστικών τους. Είχαν «ποτίσει» τον κόσμο με μιζέρια και κακομοιριά. Στη διάρκεια της θητείας μου σε κάθε επιτυχία του τόπου, δεν έκρυβαν την απογοήτευση και την δυσανεξία τους. Οι μετριότητες δεν μπορούν να επιβιώσουν σε περιβάλλον πρωταθλητών. Κατέφυγαν στο ψέμα, στη συκοφαντία, στην παραπληροφόρηση στις προσωπικές επιθέσεις. Η μεγαλύτερη πρόκληση για μένα ήταν να βάλω τέλος οριστικά σε αυτές τις πρακτικές. Κηρύξαμε τον πόλεμο σε αυτή την πολιτική σχολή από την πρώτη μέρα που αναλάβαμε τα ηνία της Περιφέρειας μας. Για να αποκτήσει ξανά η κοινωνία των νησιών μας την αυτοπεποίθηση και την επίγνωση των δυνατοτήτων της. Οι πρωτιές και οι διακρίσεις του Νοτίου Αιγαίου είναι η απόδειξη ότι τον πόλεμο αυτόν τον κερδίσαμε. Ίσως σας ξαφνιάσει αυτό που θα σας πω, αλλά κατά κάποιον τρόπο και σίγουρα άθελά τους, μας έκαναν καλό. Με τη στάση τους, έκαναν περισσότερο διακριτή τη διαφορά μας. Η μιζέρια, η γκρίνια, η κακομοιριά, ο μηδενισμός από τη μια μεριά και η πολιτική της σκληρής δουλειάς και του μετρήσιμου αποτελέσματος που εμείς υπηρετούμε, από την άλλη.
• Ποιο είναι το διακύβευμα για την επόμενη πενταετή θητεία στο τιμόνι της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου; Τι θα πρέπει να έχουν στο μυαλό τους οι νησιώτες πηγαίνοντας στην κάλπη;
Το διακύβευμα είναι ένα και είναι προφανές: Το Νότιο Αιγαίο Μπροστά ή Πίσω; Η απάντηση είναι μονόδρομος: Μόνο Μπροστά. Όπως αξίζει στους νησιώτες μας και στα νησιά μας. Γιατί πάντα υπάρχουν καινούργιες κορυφές να κατακτήσουμε, αλλά και να παραμείνουμε σε αυτές που ήδη κατακτήσαμε, στοίχημα μεγάλο και δύσκολο, μέσα σε ένα κόσμο γεμάτο αβεβαιότητες. Όμως, μπορούμε και το έχουμε αποδείξει. Τίποτα δεν μας πτόησε, τίποτα δεν στάθηκε ικανό να ανακόψει την πορεία του Νοτίου Αιγαίου πιο ψηλά, πιο Μπροστά. Ξέρουμε πια από κρίσεις. Τίποτα δεν μας φοβίζει. Και ακριβώς με αυτή την αυτοπεποίθηση συνεχίζουμε την αποστολή μας, για να διασφαλίσουμε τις νίκες που πετύχαμε και για να τις πολλαπλασιάσουμε. Ζητώ από τους νησιώτες, με την ψήφο τους να μας δώσουν την δυνατότητα να συνεχίσουμε να δουλεύουμε σκληρά για την πρόοδο των νησιών μας. Για να κάνουμε τη ζωή μας καλύτερη.
