Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης το περιέγραψε στο τελευταίο υπουργικό συμβούλιο: πρέπει να υπάρξει –και θα υπάρξει– παρέμβαση σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την παραβατικότητα στην οποία εκτίθενται τα παιδιά στα κοινωνικά δίκτυα.
«Είχα την ευκαιρία να μιλήσω στον ΟΗΕ για το πώς συνδέεται η ψηφιακή με την πραγματική βία και πώς το μπούλινγκ αποκτά πια και ένα ξεκάθαρο ψηφιακό αποτύπωμα, αλλά και ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουν με την ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων», είπε ο κ. Μητσοτάκης, τονίζοντας πως «βρισκόμαστε μπροστά σε μια πολύ μεγάλη, παγκόσμια κρίση που δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, και θεωρώ δεδομένο ότι θα υπάρξει ανάγκη κανονιστικής παρέμβασης, κατά πάσα πιθανότητα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, έτσι ώστε το ζήτημα αυτό να αρχίσει να αντιμετωπίζεται στη ρίζα του».
Ενας στους οκτώ εφήβους κάνει προβληματική χρήση των σόσιαλ μίντια
Οι τρεις επιλογές
Η αναφορά του πρωθυπουργού δεν ήταν τυχαία τόσο προσεκτικά διατυπωμένη, καθώς πρόκειται για ένα θέμα ιδιαίτερα δύσκολο και πολυεπίπεδο που ξεπερνάει κατά πολύ την Ελλάδα.
Οι πλατφόρμες που είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς μεταξύ των νέων –όπως ΤikΤok, Instagram, YouTube– είναι ιδιωτικοί κολοσσοί και οι περιορισμοί πρέπει να είναι πολύ καλά επεξεργασμένοι και νομικά κατοχυρωμένοι, κάτι που μόνο η Ε.Ε. μπορεί να κάνει.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης από την πλευρά του είναι αποφασισμένος, όπως είχε κάνει και την περίοδο της COVID-19, αλλά και με την ακρίβεια, να προτείνει εφαρμόσιμες λύσεις στις Βρυξέλλες που θα προστατεύουν τα παιδιά από την έκθεση σε σωματική, ψυχική και άλλη βία, κάτι που τα παρακινεί σε όμοιες πράξεις.
Πηγή που γνωρίζει πολύ καλά και εις βάθος το θέμα έλεγε στην «Κ» πως οι τρεις ρεαλιστικές προτάσεις, που μπορούν να υποβληθούν προς υιοθέτηση από την Ε.Ε., είναι οι εξής:
• Η πρώτη προσέγγιση είναι να μπορεί να πιστοποιηθεί η ηλικία του χρήστη πριν από την εγγραφή σε μια πλατφόρμα. Σήμερα η εγγραφή είναι πολύ απλή και δεν χρειάζεται κανένα πιστοποιητικό. Το συγκεκριμένο φίλτρο, που θα οδηγεί σε εγγραφή ουσιαστικά μέσω έγκρισης του γονέα μέχρι κάποια συγκεκριμένη ηλικία –π.χ. τα 16 χρόνια–, θα κατατάσσει τον χρήση σε συγκεκριμένη κατηγορία, όπου θα υπάρχει «κόφτης» σε βίντεο σωματικής, ψυχικής ή σεξουαλικής βίας.
• Η δεύτερη σκέψη είναι, μέσω φυσικά πανευρωπαϊκής νομοθεσίας, οι πλατφόρμες να αναγκάζονται να «κατεβάσουν» άμεσα βίντεο, τα οποία περιέχουν ακατάλληλο υλικό. Σήμερα ένα βίντεο βίας μπορεί να κάνει και μία εβδομάδα να «κατέβει», καθώς οι εταιρείες αδιαφορούν και η διαδικασία είναι πολύ αργή. Η πρόταση θα είναι να θεσμοθετηθεί το άμεσο «κατέβασμα» ενός παράνομου βίντεο, μετά το αίτημα των κρατικών αρχών. Διαφορετικά θα υπάρχει χρηματικό πρόστιμο. Και εδώ, ωστόσο, η ισορροπία είναι λεπτή, καθώς το κόψιμο ενός βίντεο δεν μπορεί να γίνει απευθείας από το κράτος, το οποίο μπορεί να κάνει μόνο το αίτημα. Για να φθάσουμε, μάλιστα, έως εκεί θα πρέπει να υπάρξει σε ευρωπαϊκό επίπεδο ακριβής ερμηνεία για το τι ορίζεται ως βία, καθώς υπάρχει ήδη ένα ντιμπέιτ πως αυτό που κάποιος θεωρεί βία –π.χ. λεκτική επίθεση– μπορεί να αγγίζει τα όρια της ελευθερίας του λόγου.
Η τρίτη προσέγγιση είναι να μπει γενικό «φρένο» στους αλγορίθμους που αναπαράγουν ακατάλληλο υλικό, είτε αφορά ανηλίκους είτε ενηλίκους. Ο αλγόριθμος στα κοινωνικά δίκτυα λειτουργεί πλέον τόσο έξυπνα και καταλαβαίνει αμέσως τα ενδιαφέροντα του χρήστη. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως αν ο χρήστης δει 2-3 φορές βίντεο με βία, ληστεία ή πορνογραφία, ο αλγόριθμος το «διαβάζει» και του δείχνει συνέχεια τέτοια βίντεο. Εκεί θα μπορούσε να μπει ένας κόφτης στον τρόπο που λειτουργεί το Διαδίκτυο και να προστατεύσει από έκθεση σε τέτοιο υλικό. Και εδώ σε περίπτωση μη εφαρμογής θα επιβάλλεται πρόστιμο. Οπως προαναφέρθηκε, η ελληνική πρωτοβουλία βρίσκεται υπό επεξεργασία προκειμένου να λάβει την τελική μορφή της, καθώς είναι ιδιαίτερα σύνθετη σε νομικό επίπεδο. Είναι δεδομένο, ωστόσο, πως θα εκδηλωθεί, καθώς η κατάσταση με την ψηφιακή παραβατικότητα αναδεικνύεται σε μείζον πρόβλημα στην Ελλάδα, αλλά και στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε.
Πηγή: kathimerini.gr