Πραγματοποιήθηκαν με ιδιαίτερη επιτυχία την Πέμπτη 27 Οκτωβρίου 2016, στο πλαίσιο της Γιορτής της Σημαίας του Καζουλείου Γενικού Λυκείου Ρόδου, τα αποκαλυπτήρια του μνημείου των τριών πατριωτών μαθητών του Βενετοκλείου Γυμνασίου Ρόδου που το έτος 1926 – μεσούσης της ιταλικής κατοχής – κατέβασαν την ιταλική αποικιοκρατική σημαία από τον ιστό του εκπαιδευτηρίου και ύψωσαν στη θέση της την Ελληνική. Πρόκειται για τους Γαβριήλ Ιωάννου Χαρίτο (1907 – 1990), από τη Σύμη, μετέπειτα δικηγόρο, πρώτο εκλεγμένο Δήμαρχο Ρόδου και αργότερα Βουλευτή Δωδεκανήσου, Νικήτα Γεωργίου Παχωπό (1907 – 1972), επίσης από τη Σύμη, μετέπειτα χημικό και Γεώργιο Βασιλείου Χαλκιά (1907 – 1978), από τα Σπόα της Καρπάθου, μετέπειτα δάσκαλο.
Τη σεμνή εκδήλωση συνδιοργάνωσαν ο Δήμος Ρόδου και η Ομοσπονδία Δωδεκανησιακών Παροικιακών Σωματείων Ρόδου.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η πρωτοβουλία ξεκίνησε με την υποβολή, από τις αρχές ήδη του διανυομένου έτους, σχετικής πρότασης από τον Σύμβουλο Πολιτισμού της Περιφερειακής Ενότητας Καρπάθου – Κάσου κ. Γιώργο Νικ. Τσαμπανάκη προς την Δωδεκανησιακή Ομοσπονδία της Ρόδου η οποία και έγινε ομόφωνα αποδεκτή από το Δ.Σ. της. Ακολούθησε η εκδήλωση του ενδιαφέροντος του Δήμου Ρόδου και η κινητοποίηση του Καζουλλείου Λυκείου Ρόδου ώστε να διοργανωθούν όσο το δυνατόν αρτιότερα οι σχετικές τελετές.
Τα αποκαλυπτήρια τίμησαν με την παρουσία τους: ο εκπρόσωπος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ρόδου, Αρχιερατικός Επίτροπος, αιδ. πατήρ Ιωάννης Χαλκιάς, ο πρώην Υπουργός κ. Αριστοτέλης Παυλίδης, οι Κοινοβουλευτικοί Αντιπρόσωποι της Δωδεκανήσου, κ.κ. Νεκτάριος Σαντορινιός του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς και Μάνος Κόνσολας της Νέας Δημοκρατίας, ο Δήμαρχος Ρόδου κ. Φώτης Χατζηδιάκος, οι πρώην Δήμαρχοι κ.κ. Χατζής Χατζηευθυμίου και Μάνος Κόκκινος, οι Αντιδήμαρχοι κ.κ. Γιώργος Πόκκιας και Τέρης Χατζηιωάννου, ο πρώην Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Ρόδου, κ. Φώτης Κωστόπουλος, οι Αντιπεριφερειάρχες Νοτίου Αιγαίου κ.κ. Φιλήμονας Ζαννετίδης και Γιάννης Φλεβάρης, ο Αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αιγαίου κ. Σπύρος Συρόπουλος, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Συμιακών Ρόδου «Ο ΓΛΑΥΚΟΣ» κ. Σωτήρης Ζουρούδης, η Πρόεδρος της Ένωσης Καλυμνίων Ρόδου «Ο εν Καλύμνω ΑΓΙΟΣ ΣΑΒΒΑΣ» κ. Μαρία Βάλλα, η Πρόεδρος του Παγκαρπαθιακού Συλλόγου Ρόδου κ. Αγγέλικα Λάμπρου – Μηναΐδου, ο Πρόεδρος της Αδελφότητας Ολυμπιτών Ρόδου «Η ΒΡΥΚΟΥΣ» κ. Νίκος Αναστασιάδης και ο Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. του Συλλόγου των Απανταχού Σποϊτών Καρπάθου Αμαρουσίου «Ο ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ» κ. Γιάννης Διακομιχάλης. Χαιρετιστήρια μηνύματα απέστειλαν ο Ευρωβουλευτής κ. Γεώργιος Επιτήδειος, ο Έπαρχος Καρπάθου – Κάσου κ. Γιάννης Γεωρ. Μηνατσής, ο Δήμαρχος Καρπάθου κ. Ηλίας Λάμπρος, ο Αντιπρόσωπος της Τοπικής Κοινότητας Σπόων κ. Βασίλης Πιπέρης, ο Πρόεδρος του Πολιτιστικού Εξωραϊστικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου Σπόων Καρπάθου «Η ΕΦΤΑΜΠΑΤΟΥΣΑ» κ. Μιχάλης Τσαμπουνιέρης και ο Εκπρόσωπος του Αθλητικού Συλλλόγου Σπόων Καρπάθου «Η ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ» κ. Γιώργος Δήμαρχος.
Παραβρέθηκαν οι γιοί των τριών πατριωτών μαθητών κ.κ. Ιωάννης Γαβρ. Χαρίτος, Γεώργιος Νικ. Παχωπός και Βασίλειος Γεωρ. Χαλκιάς, μεγάλος αριθμός συγγενών και συμπατριωτών των τιμωμένων, οι μαθητές του Καζουλλείου Λυκείου και πλήθος κόσμου.
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης είχε ως ακολούθως:
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΓΙΟΡΤΗΣ ΤΗΣ ΣΗΜΑΙΑΣ
ΚΑΖΟΥΛΛΕΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΡΟΔΟΥ
2016
ΜΕΡΟΣ Α΄
α. Υποδοχή – Συντονισμός:
κ. Θένα Τηλαβερίδου, Φιλόλογος Αγγλικής Γλώσσας
β. Αρχιερατικό τρισάγιο
χοροστατούντος του αιδεσιμωτάτου Αρχιερατικού Επιτρόπου πατρός
Ιωάννου Χαλκιά, εκπροσώπου του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου
Ρόδου κ. Κυρίλλου, υπέρ των τριών πατριωτών μαθητών του
Βενετοκλείου Γυμνασίου Ρόδου,
- i. Γαβριήλ Ιωάννου Χαρίτου (1907 – 1990)
- ii. Νικήτα Γεωργίου Παχωπού (1907 – 1972)
iii. Γεωργίου Βασιλείου Χαλκιά (1907 – 1978)
γ. Επετειακή ομιλία
από τον κ. Φώτη Χατζηδιάκο, Δήμαρχο Ρόδου
δ. Ανάγνωση Χαιρετισμού
του Ήρωα της Ελληνικής Εθνικής Αντίστασης Μανώλη Γλέζου
από τον κ. Γιώργο Νικ. Τσαμπανάκη,
Σύμβουλο Πολιτισμού της Περιφερειακής Ενότητας Καρπάθου-Κάσου
της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου
ε. Αναφορά στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας τοποθέτησης του μνημείου
από τον κ. Νίκο Κωνσταντινίδη, Πρόεδρο του Δ.Σ.
της Ομοσπονδίας Δωδεκανησιακών Παροικιακών Σωματείων Ρόδου
στ. Ανάγνωση βιογραφικών τιμώμενων πατριωτών μαθητών
- i. Γαβριήλ Ιωάννου Χαρίτου
από την κ. Μαρία Αρβανιτάκη-Παπαδοπούλου, Εκπαιδευτικό
- ii. Νικήτα Γεωργίου Παχωπού
από την κ. Φλώρα Γιωργά, Φοιτήτρια του Παιδαγωγικού Τμήματος
Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αιγαίου,
Εκπρόσωπο του Κέντρου Πολιτισμού, Έρευνας και Ανάπτυξης Λέρου
«Η ΑΡΤΕΜΙΣ»
iii. Γεωργίου Βασιλείου Χαλκιά
από τον κ. Ηλία Εμμ. Βασιλαρά, Πρόεδρο του Παραρτήματος Καρπάθου
του Ινστιτούτου Λαϊκού Πολιτισμού Καρπάθου
του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
ζ. Χαιρετισμοί επισήμων
η. Αποκαλυπτήρια του μνημείου
ΜΕΡΟΣ Β΄
α. Σύντομη ομιλία για την 28η Οκτωβρίου 1940
από την κ. Αναστασία Χαραλάμπους, Φιλόλογο
β. Ανάγνωση Πρακτικού Συλλόγου Διδασκόντων
γ. Επίδοση της σημαίας του σχολείου στον σημαιοφόρο
του Καζουλλείου Λυκείου Ρόδου.
δ. Απονομή επαίνων στους αριστεύσαντες μαθητές του Λυκείου.
ε. Πέρας της εκδήλωσης
Υπεύθυνοι Διοργάνωσης:
κ. Μαριέττα Βογιατζή, Οικονομολόγος,
Διευθύντρια του 2ου Γενικού Λυκείου (Καζουλλείου Λυκείου) Ρόδου,
κ. Αναστάσιος Κουντούρης, Φιλόλογος.
ΜΗΝΥΜΑ
ΤΟΥ ΗΡΩΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ, ΠΡΩΗΝ ΜΕΛΟΥΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ
ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
ΜΑΝΩΛΗ ΓΛΕΖΟΥ
Το μήνυμα της Αντίστασης
Είχα την τύχη, στα πρώτα εφηβικά μου χρόνια, η πολιτική μου ενηλικίωση να γίνει μέσα από τις μαρτυρίες ενός Δωδεκανήσιου συμμαθητή μου, του Λευτέρη Σελλά που μετέφερε στη μαθητική μας παρέα τα βιώματα του από την Ιταλοκρατούμενη Ρόδο, από το καθεστώς του Φασισμού.
Η πρώτη ομάδα στην οποία μετείχα και που οι μετέχοντες (Αντώνης Μοσχοβάκης, Απόστολος Σάντας, Θεόδωρος Ραμουντάνης, Λευτέρης Σελλάς και εγώ) δώσαμε όρκο, ήταν μια οργάνωση για την απελευθέρωση της Δωδεκανήσου.
Γίναμε μια πατριωτική οργάνωση και μέσα από τα μάτια και τις εικόνες που μας μετέφερε ο Λευτέρης Σελλάς, ο Δωδεκανήσιος συμμαθητής μας, γίναμε και μια αντιφασιστική οργάνωση.
Η πράξη των τριών μαθητών του Βενετοκλείου είχε γίνει λίγα χρόνια πριν.
Ο Γαβριήλ Χαρίτος, ο Νικήτας Παχωπός και ο Γιώργος Χαλκιάς όταν το 1926 αποφάσισαν όχι μόνο να υποστείλουν τη σημαία του φασιστικού καθεστώτος, αλλά και να υψώσουν τη δική τους αυτοσχέδια Ελληνική, ήταν παιδιά που ήξεραν ότι η πράξη τους μετέφερε ένα μήνυμα σε όλους τους Έλληνες, αλλά κυρίως στο καθεστώς του φόβου που προσπαθούσε ο φασισμός να σπείρει στις καρδιές των Δωδεκανησίων, στους πληθυσμούς όλης της Ευρώπης.
Συμβολική κίνηση που όμως σαν λαμπάδα μετέφερε το μήνυμα της αντίστασης.
Αυτό που επιδιώκει ο φασισμός, για να μπορεί να επιβληθεί στο λαό, είναι η μετάδοση του φόβου στους πολίτες.
Με τη διαρκή και επίμονη επίδειξη δύναμης ή με σαδιστικές μεθόδους επιδιώκει την τιμωρία όσων δεν υπακούουν.
Κάθε πράξη που αλλάζει αυτό το σκεπτικό μεταδίδει το φόβο και το πανικό στον ίδιο το φασισμό και σε όσους τον υπηρετούν.
Και αυτό το μήνυμα, ένα παιδί που έφυγε από τη Ρόδο και ήρθε στην Αθήνα το έφερε και σε εμάς.
Τους μαθητές του Γυμνασίου της Αθήνας που δώσαμε όρκο να παλέψουμε για την Απελευθέρωση της Δωδεκανήσου, για τη συντριβή του Φασισμού.
Μια λεπτή γραμμή από πράξεις συμβολικές φτιάχνουν την ιστορία ενός λαού.
Αιώνες αγώνων, κατακτήσεων και απελευθερώσεων, έχτισαν συνειδήσεις Αντίστασης.
Την ώρα που οι τρεις νέοι κατέβασαν από τον ιστό τη σημαία του καθεστώτος του φόβου και ανέβαζαν την Ελπίδα, είχαν συνείδηση ότι μεταδίδουν μήνυμα, ότι είναι πρόθυμοι να θυσιαστούν για να αποδείξουν ότι ο φόβος δεν πρόκειται να φωλιάσει μέσα τους, να γίνουν ένας ακόμα μικρός φάρος στην αλυσίδα από πράξεις αντίστασης που χαρακτηρίζει αυτό το λαό.
Πέτυχαν.
Το μήνυμα το πήραμε πάρα πολλοί τα επόμενα χρόνια και συνεχίσαμε.
Και η Ελληνική σημαία κυματίζει σήμερα υπερήφανα σε όλα τα Δωδεκάνησα.
Και ο Φασισμός συνετρίβη.
Στις μέρες μας, τώρα που ο Φασισμός προσπαθεί να ξανασηκώσει κεφάλι, ας θυμόμαστε την πράξη του Γαβριήλ Χαρίτου, του Νικήτα Παχωπού και του Γιώργου Χαλκιά.
Και να στείλουμε το μήνυμα, ότι αυτή η λεπτή γραμμή της Αντίστασης, συνεχίζει το ταξίδι της προς το μέλλον.
Μανώλης Γλέζος
Αθήνα
27 – 10 – 2016