Προβληματισμένος εμφανίζεται, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος για τη διατύπωση της αναθεωρητικής τροπολογίας του άρθρου 36 του Συντάγματος της ΠΓΔΜ, που υιοθετήθηκε χθες από το υπουργικό συμβούλιο της κυβέρνησης της γειτονικής χώρας. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η συγκεκριμένη πρόταση αναθεώρησης παραπέμπει, έστω και εμμέσως, στην ύπαρξη «μακεδονικής εθνότητας», κάτι που ενισχύει την πάγια άποψη του κ. Παυλόπουλου περί ρητής και έγγραφης δέσμευσης από την πλευρά της ΠΓΔΜ ότι η συμφωνία των Πρεσπών δεν αναγνωρίζει –ούτε θα μπορούσε, κατά το διεθνές δίκαιο, να αναγνωρίζει– κάποια εθνότητα, αφού ο όρος «nationality» σημαίνει μόνο citizenship, δηλαδή υπηκοότητα. Το άρθρο 36 μιλάει για «μακεδονικό λαό» και «μακεδονική» ταυτότητα. Στις τροποποιήσεις που προτείνονται στο συγκεκριμένο άρθρο, γίνεται λόγος για προστασία του «μακεδονικού λαού» που κατοικεί «στο εξωτερικό», αντί της σημερινής διατύπωσης περί «γειτονικών χωρών».
Βασική αλλαγή στην οποία προχωρούν τα Σκόπια είναι η προσθήκη του πλαισίου της συμφωνίας της Αχρίδας του 2001 στο προοίμιο του συντάγματος της χώρας, η οποία πραγματοποιήθηκε κυρίως μετά τις πιέσεις των Αλβανών της ΠΓΔΜ. Το πλαίσιο της Αχρίδας και η πρώτη από τις συνελεύσεις της ASNOM το 1944 θα αποτελούν τη νέα αναφορά στην ιστορική παράδοση της χώρας. Μάλιστα, στην περίπτωση της ASNOM (Αντιφασιστική Συνέλευση για τη Λαϊκή Απελευθέρωση της «Μακεδονίας»), όπως έχει συμφωνηθεί και με την ελληνική πλευρά, θα γίνουν αλλαγές ώστε να αναφέρεται μόνο η διακήρυξη του 1944 και όχι οι στόχοι της, που υποδηλώνουν αλυτρωτικές επιδιώξεις.
Τροπολογία
Η πρώτη τροπολογία είναι η γενικότερη, η οποία προβλέπει την αλλαγή του συνταγματικού ονόματος από «Δημοκρατία της Μακεδονίας» σε «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» σε όλα τα άρθρα του συντάγματος. Το νέο σύνταγμα θα περιλαμβάνει, με βάση τις προτάσεις, και μία προσθήκη η οποία θα αναφέρει ρητώς ότι η ΠΓΔΜ σέβεται την εθνική κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα των γειτονικών χωρών.
Η επόμενη συνεδρίαση της Ολομέλειας, η οποία θα γίνει ώστε να εγκριθούν οι συνταγματικές αλλαγές με ψηφοφορία που απαιτεί απλή πλειοψηφία (61 ψήφοι), έχει οριστεί για την 1η Δεκεμβρίου. Περίπου ακόμη ένα μήνα αναμένεται ότι θα διαρκέσει και η διαδικασία έως την τρίτη και οριστική ψηφοφορία για την έγκριση του νέου συντάγματος, με αυξημένη πλειοψηφία (80 ψήφοι). Με βάση αυτό το χρονοδιάγραμμα η Βουλή της ΠΓΔΜ θα έχει ολοκληρώσει τις διαδικασίες κύρωσης της συμφωνίας των Πρεσπών το αργότερο στα μέσα Ιανουαρίου.
Το δημοσίευμα αναφέρεται στην τροπολογία 36 που αφορά το άρθρο 49 του Συντάγματος της ΠΓΔΜ και αυτό είναι που έχει προκαλέσει την ανησυχία του Προέδρου της Δημοκρατίας, Προκοπή Παυλόπουλου, περί ασαφούς διάκρισης ανάμεσα σε «Μακεδονική» υπηκοότητα και «Μακεδονική» εθνότητα.
Χθες, στο πλαίσιο της προώθησης των παράλληλων διμερών δράσεων συνεργασίας, έγινε και η πρώτη συνάντηση της μεικτής διεπιστημονικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων Ελλάδας – ΠΓΔΜ για ιστορικά, αρχαιολογικά και εκπαιδευτικά θέματα. Οπως ανακοινώθηκε από το ΥΠΕΞ, αποφασίστηκε η από κοινού εργασία της επιτροπής «για τη διαγραφή ορισμένων αναφορών που συμπεριλαμβάνονταν στο παρελθόν στα σχολικά εγχειρίδια, σύμφωνα με το άρθρο 8 της συμφωνίας των Πρεσπών». Από τη Βάρνα, όπου βρέθηκε για την Τετραμερή Σύνοδο Ελλάδας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας και Σερβίας, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας περιέγραψε τη συμφωνία των Πρεσπών ως ένα «ιστορικό γεγονός που σηματοδοτεί την επίλυση ενός χρόνιου προβλήματος, δίνοντας μια νέα προοπτική για ολόκληρη την περιοχή».
Στα Σκόπια συνεχίζεται, επίσης, η εσωτερική πολιτική αντιπαράθεση, η οποία αφορά κατά κύριο λόγο τα ενδοκομματικά του VMRO, αλλά και τους τριγμούς που προκαλεί η φυλάκιση στελεχών του. Την ερχόμενη Πέμπτη θα οδηγηθεί στη φυλακή για να εκτίσει ποινή δύο χρόνων ο τέως πρωθυπουργός και επίτιμος πρόεδρος του VMRO, Νίκολα Γκρούεφσκι.
