Συνέντευξη στην
Πέγκυ Ντόκου
Τις θέσεις και προτάσεις του, παρουσιάζει σήμερα σε συνέντευξή του στην «δημοκρατική» ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Αθηνών (και εκ νέου υποψήφιος για την προεδρία στο ΕΒΕΑ) κ. Κωνσταντίνος Μίχαλος. Μεταξύ άλλων μιλάει για την σημασία του επιμελητηριακού θεσμού στην χώρα μας, την ανάγκη αλλαγής των συνθηκών που επικρατούν στην Ελλάδα προκειμένου να προσελκύσουμε επενδύσεις ενώ στο μήνυμά του, καλεί όλους τους συναδέλφους του, επιχειρηματίες σε όλη την Ελλάδα να δώσουν βροντερό παρών στις εκλογές των Επιμελητηρίων.
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Κύριε Μίχαλε, θα ήθελα να ξεκινήσουμε από τις εκλογές που θα πραγματοποιηθούν το προσεχές διάστημα στα Επιμελητήρια. Πόσο σημαντικός είναι ο επιμελητηριακός θεσμός και ποιος είναι ο ρόλος που μπορεί να διαδραματίσει στην χώρα μας, σε αυτή την κρίσιμη περίοδο;
Στις αρχές Δεκεμβρίου πραγματοποιούνται οι εκλογές στα 59 Επιμελητήρια της χώρας. Στα δύσκολα χρόνια της κρίσης, τα Επιμελητήρια έχουν λειτουργήσει ως καθημερινός σύμμαχος των ελληνικών επιχειρήσεων. Στήριξαν τον αγώνα επιχειρηματιών και εργαζομένων, αναβαθμίζοντας και εμπλουτίζοντας τις υπηρεσίες τους, αξιοποιώντας σύγχρονα εργαλεία, αναπτύσσοντας διασυνοριακές συνεργασίες, δράσεις εξωστρέφειας και δικτύωσης, υλοποιώντας προγράμματα επιμόρφωσης, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες για την προβολή των τοπικών επιχειρήσεων και προϊόντων, δημιουργώντας γόνιμες συνέργιες με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, με πανεπιστήμια, με φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών.
Πέρα, όμως, από την ανάπτυξη υπηρεσιών και δράσεων για τη στήριξη της επιχειρηματικότητας, τα Επιμελητήρια επιτελούν και έναν εξίσου σημαντικό ρόλο. Αυτόν της εκπροσώπησης της επιχειρηματικής κοινότητας. Έχουν την ευθύνη να συμμετέχουν ενεργά στο δημόσιο διάλογο, μιλώντας με τη φωνή της αγοράς. Και αυτό το καθήκον υπηρετούμε με συνέπεια, υπευθυνότητα και επιμονή όλα τα αυτά τα χρόνια. Από την αρχή της κρίσης, η Επιμελητηριακή Κοινότητα επισημαίνει προβλήματα, διατυπώνει προτάσεις, διεκδικεί. Τόσο η Κεντρική Ένωση όσο και τα κατά τόπους Επιμελητήρια έχουν καταθέσει ως τώρα δεκάδες υπομνήματα, μελέτες και τεκμηριωμένες προτάσεις, με σκοπό την ταχύτερη και οριστική έξοδο από την κρίση.
Οι εκλογές αυτές, πέραν της ανάδειξης νέων διοικήσεων, είναι η ευκαιρία να δοθεί ένα ισχυρό μήνυμα τις επιχειρηματικής κοινότητας προς την Πολιτεία. Το μήνυμα ότι είμαστε ακόμα εδώ και αγωνιζόμαστε. Το μήνυμα ότι απαιτούμε, επιτέλους, ένα βιώσιμο περιβάλλον για να συνεχίσουμε να υπάρχουμε. Ένα περιβάλλον με λιγότερους φόρους και εισφορές, περισσότερα κίνητρα και ευκαιρίες για επενδύσεις και ανάπτυξη.
• H κυβέρνηση δηλώνει πως βγαίνουμε από την κρίση, οδεύοντας προς την 3η αξιολόγηση και μέχρι τον Αύγουστο του 2018 θα έχουμε βγει από το μνημόνιο. Τι λέει όμως γι αυτό η αγορά και τα πραγματικά στοιχεία;
Πράγματι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, το 2017 θα κλείσει με ανάπτυξη της τάξης του 1,8% του ΑΕΠ, ενώ για το 2018 ο ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται να φθάσει στο 2,4% του ΑΕΠ.
Παρά το γεγονός ότι οι επιδόσεις αυτές είναι χαμηλότερες σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις, παραμένουν εντός των στόχων. Εντυπωσιακά είναι τα αποτελέσματα για το πρωτογενές πλεόνασμα του προϋπολογισμού για το 2017, που φαίνεται τελικά να διαμορφώνεται στο 2,8% του ΑΕΠ, έναντι του 1,75% που ήταν ο αρχικός στόχος.
Εδώ βεβαίως υπάρχει ένα μεγάλο ζήτημα. Από πού προήλθε αυτή η υπεραπόδοση; Η υπερκάλυψη του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα σημαίνει ουσιαστικά ότι το κράτος αφαίρεσε από τους πολίτες και τις επιχειρήσεις περισσότερους πόρους από όσους ήταν απαραίτητο.
Γι αυτό λοιπόν, η ανάκαμψη στην πραγματική οικονομία, αν και είναι υπαρκτή, είναι αισθητά μικρότερη από την εικόνα που παρουσιάζουν τα μακροοικονομικά στοιχεία.
• Είναι γεγονός πως τα τελευταία χρόνια, η επιχειρηματικότητα δέχεται απανωτά χτυπήματα καθώς δεν υπάρχει ένα σταθερό και φιλικό περιβάλλον στην φορολογία, στο ασφαλιστικό, στην απονομή δικαιοσύνης κ.λπ. Πόσο έχει επηρεάσει αυτή η κατάσταση τις επιχειρήσεις αλλά και τις επενδύσεις;
Για να ανακάμψει η ελληνική οικονομία χρειάζονται κεφάλαια από τον ιδιωτικό τομέα, κυρίως από επενδυτές του εξωτερικού. Για να εμπιστευθούν αυτά τα κεφάλαια στη χώρα μας, οι επενδυτές απαιτούν συγκεκριμένες συνθήκες: σταθερό και ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς, μείωση της γραφειοκρατίας, απλούστερο και σύγχρονο νομοθετικό πλαίσιο, αλλά και μια δημόσια διοίκηση η οποία θα το εφαρμόζει με διαφάνεια, με ορθολογισμό και αποτελεσματικότητα. Ζητούν ένα σύστημα δημοσίων υποδομών, οι οποίες υποστηρίζουν την ανάπτυξη της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, όπως μεταξύ άλλων οι υποδομές σε ψηφιακά δίκτυα και μεταφορές. Ζητούν όμως και κυβερνήσεις οι οποίες πιστεύουν πραγματικά στις ιδιωτικές επενδύσεις και στις μεταρρυθμίσεις που αυτές απαιτούν και δεν τις αντιμετωπίζουν ως «πικρό ποτήρι».
Δυστυχώς, οι συνθήκες αυτές σήμερα σε μεγάλο βαθμό εκλείπουν. Η Ελλάδα εξακολουθεί να υστερεί σε όλες τις διεθνείς κατατάξεις που αξιολογούν το επιχειρηματικό περιβάλλον και την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας της. Μάλιστα, η θέση της αντί να βελτιώνεται, υποχωρεί σταθερά τα τελευταία χρόνια. Αν θέλουμε κεφάλαια και επενδύσεις στη χώρα, χρειάζονται δραστικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις.
• Όσον αφορά τις επενδύσεις και ιδιωτικοποιήσεις, υπάρχει ενδιαφέρον από το εξωτερικό; Θα μπορούσαν να προχωρήσουν στην Ελλάδα με προοπτική να υπάρξουν και εσωτερικές επενδύσεις;
Για να επανέλθει στην κανονικότητα μια οικονομία που έχει συρρικνωθεί σε ποσοστό άνω του 25% τα τελευταία χρόνια, χρειάζονται ταχείς ρυθμοί μεγέθυνσης για αρκετά χρόνια. Και ο μόνος δρόμος για την επιστροφή σε τροχιά δυναμικής και διατηρήσιμης μεσοπρόθεσμα ανάπτυξης, είναι η μετάβαση σε ένα νέο παραγωγικό υπόδειγμα, το οποίο θα στηρίζεται στην εξωστρέφεια και στις επενδύσεις. Η προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων μπορεί να επιτευχθεί με ταχεία υλοποίηση συγκεκριμένων έργων: Αξιοποίηση Ελληνικού, Αεροδρόμιο στο Καστέλι Κρήτης, επέκταση Αττικής Οδού, Μετρό, Προαστιακού Σιδηρόδρομου, κατασκευή έργων Πράσινης Ενέργειας, σχεδιασμός και κατασκευή ιδιωτικών μαρίνων σε όλη την χώρα, διαμόρφωση ενιαίου σχεδίου αξιοποίησης του παραλιακού μετώπου της Αττικής (Σούνιο – Φάληρο). Επενδύσεις και αναβάθμιση των ελληνικών λιμανιών με ταυτόχρονο στρατηγικό σχεδιασμό για συνεργασία με τις εταιρείες κρουαζιέρας.
• Κατά την άποψή σας, η υπερφορολόγηση θα μπορέσει να φέρει αποτελέσματα στα έσοδα του κράτους, την στιγμή που δεν υπάρχουν περιθώρια για να κινηθεί η ‘πραγματική’ οικονομία;
Από την αρχή της κρίσης, αντί να δοθεί έμφαση στις μεταρρυθμίσεις, η χώρα μπήκε σε μια μέγγενη υπερφορολόγησης και λιτότητας. Όλες οι κυβερνήσεις των τελευταίων ετών, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, επεδίωξαν σκληρούς δημοσιονομικούς στόχους, με ένα μείγμα πολιτικής που μπορεί μεν να έφερε, τελικά, πλεονάσματα, αλλά έφερε και βαθιά ύφεση. Φοβάμαι ότι θα καθυστερήσουμε να δούμε ανάπτυξη όταν η Ελλάδα έχει έναν από τους υψηλότερους εταιρικούς φορολογικούς συντελεστές μεταξύ των χωρών – μελών του ΟΟΣΑ και τον υψηλότερο μεταξύ των ανταγωνιστικών χωρών της ευρύτερης περιοχής, όταν έχουμε μέσα σε 4 χρόνια πάνω από 80 νόμους, με αλλαγές στο φορολογικό καθεστώς και όταν οι ετήσιες καθαρές αποδοχές 25.000 χιλιάδων για έναν εργαζόμενο, στοιχίζουν 43.000 στον εργοδότη.
Η πρότασή μας είναι ξεκάθαρη. Βελτίωση του φορολογικού περιβάλλοντος με δραστική απλοποίηση της φορολογικής νομοθεσίας, με καθιέρωση flattax για τις επιχειρήσεις στο 15% έως 20%, με θέσπιση ενιαίας φορολογικής κλίμακας. Με μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, από το 20% στο 10%.
Ωστόσο, έχουμε εστιάσει και σε άλλα σημεία τα οποία θα δώσουν άμεσα ώθηση στην οικονομική ανάκαμψη μέσα από την ενίσχυση ρευστότητας. Και αυτά είναι η απελευθέρωση χρηματοδοτικών πόρων μέσω της αντιμετώπισης του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Η άμεση αποπληρωμή των οφειλών του Δημοσίου προς ιδιώτες, η απλοποίηση και η επιτάχυνση της διαδικασίας επιστροφής οφειλόμενου φόρου προς τις επιχειρήσεις. Η αποτελεσματική εφαρμογή του μηχανισμού εξωδικαστικής ρύθμισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, με αξιοποίηση της τεχνογνωσίας των Επιμελητηρίων. Η πλήρης άρση των capital controls και κατάργηση των πρόσθετων βαρών που έχουν επιβληθεί στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές. Η μείωση του κόστους ενέργειας, που εξακολουθεί να είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη. Η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών από το 20% στο 10%.
• Ποιο μήνυμα θέλετε να στείλετε στους επιχειρηματίες με αφορμή τις εκλογές στα επιμελητήρια;
Υλοποιώντας τη δέσμευσή μας για σύνεση, συναίνεση και συνεργασία, στις εκλογές αυτές στο ΕΒΕΑ κατέρχεται μόνο ένα ψηφοδέλτιο, αυτό της Επιχειρηματικής Ανάπτυξης, του οποίου έχω την τιμή να είμαι επικεφαλής, στο οποίο συμμετέχουν εκλεκτοί εκπρόσωποι του επιχειρηματικού κόσμου από όλους τους κλάδους της οικονομίας, συνθέτοντας σύγχρονες απόψεις, μακριά από «κόμματα και χρώματα». Καλώ όλους τους συναδέλφους, σε όλη την Ελλάδα να δώσουν βροντερό παρών στις εκλογές. Για να επιλέξουν άξια πρόσωπα, τα οποία θα μπορέσουν να υπηρετήσουν με γνώση και αφοσίωση τον Επιμελητηριακό θεσμό και την αποστολή του, ενισχύοντας το θεσμικό ρόλο των Επιμελητηρίων. Σε αυτή την κρίσιμη στιγμή, οι επιχειρήσεις δικαιούνται ρόλο και φωνή και αυτό μπορεί να γίνει στις επιμελητηριακές εκλογές του Δεκεμβρίου.