Συνέντευξη
στη Μαίρη Φώτη
Η Σύλβια Αντώναρου, Miss ΕΛΛΑΣ 1988, υπήρξε ένα από τα πιο γνωστά μοντέλα της γενιάς της, έχοντας διανύσει πολλά… χιλιόμετρα στην πασαρέλα και με περγαμηνές που θα ζήλευαν πολλές συνάδελφοί της.
Πριν από 15 χρόνια, ένα πρόβλημα υγείας, την καθήλωσε για μεγάλο χρονικό διάστημα σε αμαξίδιο. Πέρασε δύσκολες στιγμές αλλά δεν το έβαλε κάτω μέχρι που ξαναστάθηκε στα πόδια της, επιλέγοντας να μετατρέψει τον πόνο που ένιωσε σε δύναμη και την απελπισία που βίωσε σε ελπίδα, για να στηρίξει με τη σειρά της άλλους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν κινητικά προβλήματα.
Λίγο πριν την σημερινή επίδειξη μόδας ΑΜΕΑ στο Ροδίνι στις 18:30, η Σύλβια Αντώναρου μίλησε στην «δημοκρατική» για την ιδέα της να συνυπάρξουν στην πασαρέλα άτομα με κινητικά προβλήματα με αρτιμελή μοντέλα, με το σύνθημα «Δεν υπάρχουν άνθρωποι με ειδικές ανάγκες, υπάρχουν μόνο άνθρωποι».
Στη συνέντευξή της στη «δ» αναφέρεται στις δύσκολες ώρες που πέρασε η ίδια όταν καθηλώθηκε σε αμαξίδιο, στον κοινωνικό αποκλεισμό που βίωσε αλλά και στην μεγάλη προσπάθεια που έχει ξεκινήσει για να εξαλειφθεί ο ρατσισμός που βιώνουν καθημερινά τα ΑΜΕΑ.
• Πώς ξεκίνησε η ιδέα για επιδείξεις μόδας με ΑΜΕΑ ως μοντέλα;
Υπήρξα ΑΜΕΑ. Εχω καθίσει στο αμαξίδιο, γνωρίζω πολύ καλά τι σημαίνει ο αποκλεισμός… Γνωρίζω πολύ καλά τι σημαίνει πόνος, φαρμακευτική αγωγή και αποκατάσταση. Βάσει αυτού λοιπόν, ξεκίνησε το όνειρο να γίνεται πραγματικότητα.
• Πώς προέκυψε όλο αυτό ως ιδέα; Οσο ήσασταν στο αμαξίδιο;
Υπήρξαν πολύ δύσκολες ώρες για μένα, κατά τη διάρκεια αυτών των χρόνων που ήμουν καθηλωμένη, δεν θα μπορούσα να σκεφτώ κάτι τέτοιο αυτό το διάστημα. Είμαι εθελόντρια 16 χρόνια, βάσει του εθελοντισμού και της πράξης καθώς και της συναναστροφής με τα άτομα αυτά, τα παιδιά, σε ιδρύματα, σε σχολεία, σε άσυλο, όπου κι αν βρίσκονται, καταφέραμε να κάνουμε κάποια μικρά όνειρά τους πραγματικότητα. Να παίξουμε Γκρινιάρη, Μονόπολη, θέατρο, ζωγραφική μέχρι και να πραγματοποιήσουμε ένα μπαζάρ. Ρωτώντας λοιπόν, σε καθημερινή βάση τα παιδιά τι επιθυμούν να κάνουν, και το πώς θέλουν να το χειριστούν, ένα από τα όνειρά τους ήταν η πασαρέλα. Ισως αυτό να προέκυψε επειδή γνώριζαν ότι προέρχομαι από τον χώρο της μόδας, ως πρώην μοντέλο. Από εκεί ξεκίνησε η ιδέα… Αρχικά το κάναμε μεταξύ μας, ως αστείο… Όμως επειδή προσπαθούμε να κάνουμε τα όνειρα πραγματικότητα, έφτασε η ώρα που το πραγματοποιούμε.
• Πότε έγινε η πρώτη επίδειξη μόδας;
Στις 15 Μαΐου στην Αθήνα. Ηταν πολύ όμορφα!
• Και πήγε μάλιστα πάρα πολύ καλά.
Ναι! Θέλαμε να δούμε πόσο θα αγκαλιάσει ο κόσμος αυτή την προσπάθεια, πόσο θα μας αγαπήσει. Μας το απέδειξαν και με το παραπάνω. Ηρθαν 1.380 άτομα!
• Ηταν πράγματι μια πολύ μεγάλη ανταπόκριση.
Πράγματι, ήταν τεράστια.
• Τα μοντέλα στις επιδείξεις είναι και άτομα με κινητικά προβλήματα και αρτιμελή;
Ακριβώς. Υπάρχουν μοντέλα «παλιάς κοπής» -όπως συνηθίζω να λέω- και λέγοντας παλιάς κοπής εννοώ της γενιάς της δικής μου, των δεκαετιών ’80 και ’90. Είμαστε γυναίκες άνω των 40 όλες. Επίσης συμμετέχει μια ομάδα γυναικών που ανήκουν στο χώρο και είναι νεότερες. Συνδυάζονται λοιπόν οι όρθιοι, παλαιάς κοπής και νέας, με καθιστούς είτε σε αμαξίδιο είτε με κινητικά προβλήματα, είτε με σύνδρομο down. Ανεβαίνουν στην πασαρέλα επί ίσοις όροις. Η αλήθεια είναι ότι η όλη εικόνα εκπέμπει δυνατά μηνύματα και είναι πολύ συγκινητική. Είναι πάρα πολύ όμορφο να βλέπεις στην πασαρέλα πως δεν υπάρχει διαφοροποίηση. Η πασαρέλα δεν έχει να κάνει μόνο με την ομορφιά. Η ταύτιση του χώρου της μόδας με συγκεκριμένα επίθετα και συγκεκριμένα στερεότυπα είναι γεγονός, δεν θα πω αν ισχύουν ή όχι. Όμως στη συγκεκριμένη επίδειξη δείχνουμε στον κόσμο ότι οι άνθρωποι παραμένουν άνθρωποι ανεξαρτήτως ηλικίας, ανεξαρτήτως αν κάθονται σε αμαξίδιο, ανεξαρτήτως αν έχουν σύνδρομο down…
• Είναι πολλαπλά τα μηνύματα που απορρέουν από αυτές τις επιδείξεις μόδας.
Θεωρώ πως ναι. Είναι πολλά και ουσιαστικά, αρκεί να καταφέρουμε να αγγίξουμε ένα κομμάτι της ευαισθησίας, της ψυχής των ανθρώπων. Είναι το σημείο εκείνο που όλοι συνειδητοποιούν ότι τα κινητικά προβλήματα δεν διαφοροποιούν τον άνθρωπο, δεν διαφοροποιούν την ψυχή του.
• Στη Ρόδο τι θα δούμε;
Θα δείτε αθλητές στην πασαρέλα χρυσούς, ασημένιους και χάλκινους παραολυμπιονίκες που είτε κάθονται σε αμαξίδιο, είτε είναι ακρωτηριασμένοι, θα δείτε παιδιά από τα ΚΔΑΠ που έχουν ζωγραφίσει και θα εκθέσουν τα έργα τους, θα δείτε παιδιά από τα ΚΔΑΠ ΜΕΑ Ρόδου, που συμμετέχουν στην πασαρέλα και θα γίνετε αποδέκτες του συνθήματός μας ότι όρθιοι και καθιστοί είμαστε όλοι ίδιοι! Η εκδήλωση είναι προγραμματισμένη για τις 18:30 στο Ροδίνι και η σημερινή ημερομηνία επελέγη σε συνεργασία με τον δήμαρχο Ρόδου, ακριβώς επειδή είναι η Παγκόσμια Ημέρα ΑΜΕΑ. Πρόκειται για το πρώτο πολιτιστικό γεγονός αυτού του είδους και υποστηρίζεται από ανθρώπους που το πιστεύουν αλλά και από όσους έχουν την περιέργεια να δουν περί τίνος πρόκειται. Η εκδήλωση, όπως όλες οι δικές μας εκδηλώσεις, δεν έχουν είσοδο, δεν έχουν νούμερα, δεν έχουν μηδενικά…
• Υπάρχει πάντως πάρα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για την σημερινή εκδήλωση.
Υπάρχει πράγματι. Είμαι αρκετό διάστημα στη Ρόδο, δουλεύοντας γι αυτή την εκδήλωση και εισπράττω το ενδιαφέρον του κόσμου όπου κι αν βρεθώ και είμαι πάρα πολύ χαρούμενη γι αυτό. Το νησί των Ιπποτών, έχει ιππότες ψυχής!
• Μας τιμά αυτό που λέτε.
Κι εσείς με τιμάτε με την φιλοξενία σας και με την τόση αγάπη με την οποίαν έχετε περιβάλει εμένα και την εκδήλωση.
• Μιας και αναφερθήκατε προηγουμένως στο πρόβλημα υγείας που αντιμετωπίσατε και το οποίο σας καθήλωσε σε αμαξίδιο για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, θα ήθελα να σας ρωτήσω αν σε αυτό το διάστημα βιώσατε ρατσισμό.
Ναι, βεβαίως. Στον απόλυτο βαθμό. Όχι από τους οικείους μου, αλλά από τον κοινωνικό περίγυρο. Ο κοινωνικός περίγυρος έχει ρατσιστικές τάσεις σε όλα τα επίπεδα, από ένα παιδάκι το οποίο μπορεί να είναι παχύσαρκο ή να φορά γυαλιά μέχρι αυτό που είναι καθηλωμένο σε αμαξίδιο. Πολλές φορές στο διάστημαπου αντιμετώπιζα το πρόβλημα υγείας μου, δεν μπορούσα να πάω εκεί που ήθελα είτε γιατί δεν μπορούσε ή δεν ήθελε κανείς να έρθει να με πάρει –ξέρετε οι μετακινήσεις όταν είσαι καθηλωμένος είναι πολύ δύσκολες- είτε γιατί κάποιος από την παρέα αρνιόταν να έχει δίπλα του κάποιον που βρίσκεται σε αμαξίδιο.
• Είναι σοκαριστικό αυτό που λέτε… Υπάρχουν γύρω μας άνθρωποι που δεν θέλουν να συναναστρέφονται με άτομα που αντιμετωπίζουν κινητικά προβλήματα; Είναι αδιανόητο.
Βεβαίως υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι και βεβαίως συμβαίνουν τέτοια περιστατικά και μάλιστα σε καθημερινή βάση. Ο κόσμος δεν γνωρίζει ότι είμαστε όλοι εν δυνάμει ΑΜΕΑ. ΑΜΕΑ δεν σημαίνει μόνο αναπηρία. ΑΜΕΑ είναι η γυναίκα που εγκυμονεί, ΑΜΕΑ είναι το παιδάκι μέχρι 5 ετών που χρειάζεται βοήθεια για να πάει στην τουαλέτα όταν βρίσκεται σε εξωτερικό χώρο και όχι στο οικείο περιβάλλον του, ΑΜΕΑ είναι οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας που χρειάζονται στήριξη και βοήθεια, ΑΜΕΑ είναι κάποιος που έχει σπάσει το χέρι του ή το πόδι του και βρίσκεται σε αποθεραπεία μέχρι να επανέλθει… Η λέξη ΑΜΕΑ δεν σημαίνει μόνο είμαι ανάπηρος, αυτό είναι το λάθος που κάνουμε οι περισσότεροι έχοντας στρεβλή αντίληψη. ΑΜΕΑ είναι κάποιος που χρειάζεται επιπλέον βοήθεια και στήριξη για να ανταποκριθεί στις καθημερινές του ανάγκες ακόμα και για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
• Εσείς για πόσο καιρό χρειαστήκατε στήριξη;
Εννέα μήνες ήμουν κλινήρης, 18 μήνες στο αμαξίδιο και άλλους 9 μήνες σε μετεγχειρητική κατάσταση. Ηταν μεγάλο το χρονικό διάστημα και ήμουν σε πολύ νεαρή ηλικία. Ημουν μητέρα ενός πολύ μικρού παιδιού εκείνη την περίοδο οπότε αντιλαμβάνεστε… Δύσκολες καταστάσεις, όχι μόνο συναισθηματικά αλλά και σωματικά.
• Οι οποίες σας ατσάλωσαν όμως και έγιναν δύναμη για να στηρίξετε με τη σειρά σας άλλους ανθρώπους.
Θα συμφωνήσω απόλυτα μαζί σας. Ξέρετε πολλές φορές μου λένε ότι ζω στο δικό μου συννεφάκι και η απάντηση που δίνω είναι «αν δεν σου αρέσει το σύννεφό μου, άλλαξε ουρανό». Εγώ βλέπω και αισθάνομαι με τα μάτια της ψυχής μου και δεν θα μου το αλλάξει αυτό κανείς, διότι εγώ έχω περάσει από αυτό το στάδιο, έχω βιώσει πώς είναι να είσαι καθηλωμένος, έχω βιώσει τον πόνο, την αδυναμία, την απόγνωση… Βέβαια, είναι σημαντικό να σημειώσω πως δεν περίμενα να μου συμβεί αυτό για να ευαισθητοποιηθώ, ήμουν ευαισθητοποιημένη από πριν και ο εθελοντισμός για εμένα είναι τρόπος ζωής. Δυστυχώς ζούμε σε μια κοινωνία που πρώτα πρέπει να πάθουμε για να μάθουμε. Ο εθελοντισμός είναι στάση και τρόπος ζωής, δεν έχει μηδενικά, έχει ιδανικά. Υπάρχει ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων που τους αγγίζει ο εθελοντισμός και καταθέτουν την ψυχή τους για να προσφέρουν, όπως μπορεί ο καθένας τους κι αυτό είναι πραγματικά ελπιδοφόρο. Τα μηνύματα αγάπης που λαμβάνουμε είναι συγκλονιστικά και μας δίνουν δύναμη να συνεχίσουμε για να εμπεδώσουμε όλοι ότι «Δεν υπάρχουν άνθρωποι Με Ειδικές Ανάγκες, μόνο Άνθρωποι».
