Τις λεπτομέρειες που αφορούν στην υποβολή υποψηφιοτήτων, στις προϋποθέσεις και στα κωλύματα εκλογιμότητας, στις αντίστοιχες ενέργειες των κομμάτων και υποψηφίων και στις προθεσμίες μέσα στις οποίες πρέπει να συντελεσθούν οι ενέργειες αυτές, περιγράφει σε εγκύκλιό του το υπουργείο Εσωτερικών, αποσκοπώντας «στην πληρέστερη ενημέρωση και διευκόλυνση των πολιτικών κομμάτων, συνασπισμών κομμάτων και των υποψηφίων βουλευτών στις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015», όπως σημειώνεται.
Τα βασικότερα σημεία της εγκυκλίου συνοψίζονται στα εξής:
Προεκλογική περίοδος
Η προεκλογική περίοδος για τις βουλευτικές εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015 αρχίζει την 31η Δεκεμβρίου 2014 ημέρα δημοσίευσης του διατάγματος διάλυσης της Βουλής και προκήρυξης των εκλογών.
Όροι και προϋποθέσεις εκλογιμότητας
Η εγκύκλιος υπενθυμίζει ότι σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 55 του Συντάγματος: «Για να εκλεγεί κανείς βουλευτής απαιτείται να είναι Έλληνας πολίτης, να έχει τη νόμιμη ικανότητα να εκλέγει και να έχει συμπληρώσει το εικοστό πέμπτο έτος της ηλικίας του κατά την ημέρα της εκλογής». Ειδικότερα, σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις του Συντάγματος σε συνδυασμό με αυτές του άρθρου 29 παρ.1 του π.δ. 26/2012, ο υποψήφιος βουλευτής θα πρέπει:
α) Να είναι Έλληνας πολίτης. Ο τρόπος και ο χρόνος απόκτησης της Ελληνικής ιθαγένειας δεν επιδρούν περιοριστικά στην υποβολή υποψηφιότητας.
β) Να έχει συμπληρώσει κατά την ημέρα της εκλογής, δηλαδή στις 25 Ιανουαρίου 2015, το 25ο έτος της ηλικίας του.
Με βάση την παράγραφο 2 του άρθρου 29 του π.δ. 26/2012, η ηλικία των υποψηφίων αποδεικνύεται από την εγγραφή στο μητρώο αρρένων ή το δημοτολόγιο δήμου.
Αν για τη συμπλήρωση της ηλικίας πρέπει να βεβαιωθεί – εκτός από το έτος – και η ημερομηνία γέννησης, αυτή αποδεικνύεται μόνο με ληξιαρχική πράξη γέννησης.
γ) Να μην έχει στερηθεί το δικαίωμα του εκλέγειν.
Σχετικές με την προϋπόθεση αυτή, είναι οι διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 51 του Συντάγματος και του άρθρου 5 του π.δ. 26/2012, σύμφωνα με τις οποίες στερούνται του δικαιώματος του εκλέγειν: α) Όσοι βρίσκονται, σύμφωνα με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα, σε πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση. β) Όσοι στερήθηκαν το δικαίωμα αυτό, λόγω αμετάκλητης ποινικής καταδίκης, για κάποιο από τα εγκλήματα που ορίζονται στον ποινικό και στρατιωτικό ποινικό κώδικα, για όσο χρόνο διαρκεί αυτή η στέρηση.
Πρόταση και ανακήρυξη υποψηφίων
Η εγκύκλιος σημειώνει ότι η πρόταση και ανακήρυξη των υποψηφίων ρυθμίζονται από τις διατάξεις των άρθρων 32 και 33 του π.δ. 26/2012. Η πρόταση υποψηφιότητας απαιτείται να είναι γραπτή και υπογράφεται το λιγότερο από δώδεκα εκλογείς της εκλογικής περιφέρειας για την οποία προτείνεται ο υποψήφιος. Την πρόταση πρέπει να αποδεχθεί εγγράφως ο ίδιος ο προτεινόμενος ή ο πληρεξούσιός του.
Οι υποψήφιοι έχουν επίσης το δικαίωμα να προτείνουν την υποψηφιότητά τους οι ίδιοι προσωπικά ή με τον παραπάνω πληρεξούσιο τους. Η πληρεξουσιότητα για την υποβολή πρότασης ή αποδοχή πρότασης εκλογέων, πρέπει να είναι ειδική και να παρέχεται με συμβολαιογραφική πράξη.
Στην πρόταση υποψηφιότητας αναγράφεται το κύριο όνομα, το επώνυμο, το πατρώνυμο, η ιδιότητα και η ακριβής διεύθυνση του προτεινόμενου, είτε η πρόταση γίνεται από τον ίδιο είτε από πληρεξούσιό του είτε από εκλογείς.
Στην πρόταση υποψηφιότητας ή στη δήλωση αποδοχής της πρότασης, πρέπει να επισυνάπτεται υπεύθυνη δήλωση του προτεινόμενου ή του πληρεξουσίου του, στην οποία να δηλώνεται ο δήμος, στο μητρώο αρρένων ή στο δημοτολόγιο του οποίου είναι εγγεγραμμένος, το έτος γέννησής του (και η ημερομηνία γέννησής του, για την περίπτωση της παραγράφου 2 του άρθρου 29 του π.δ. 26/2012), ότι δεν έχει στερηθεί το δικαίωμα του εκλέγειν και δεν υπέβαλε ούτε αποδέχτηκε πρόταση υποψηφιότητας σε άλλη εκλογική περιφέρεια.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 3 του π.δ. 26/2012, οι υποψήφιοι βουλευτές Επικρατείας δεν επιτρέπεται, κατά τις ίδιες εκλογές, να υποβάλουν υποψηφιότητα σε οποιαδήποτε εκλογική περιφέρεια. Όταν η πρόταση υποψηφιότητας ή η δήλωση αποδοχής πρότασης εκλογέων γίνεται από τον πληρεξούσιο του προτεινόμενου υποψηφίου, επισυνάπτεται πάντοτε στην πρόταση ή τη δήλωση, αντίγραφο της συμβολαιογραφικής πράξης με την οποία χορηγήθηκε η πληρεξουσιότητα. Στην πρόταση επισυνάπτεται γραμμάτιο Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας (Δ.Ο.Υ.) για κατάθεση χρηματικού ποσού 146,74 ευρώ.
Σημειώνεται ακόμη στην εγκύκλιο, ότι τόσο τα διπλότυπα είσπραξης όσο και τα έντυπα παράβολα έχουν την αυτή αποδεικτική ισχύ και επιβεβαιώνουν την πραγματοποιούμενη είσπραξη. Η πρόταση υποψηφιότητας επιδίδεται, κατόπιν παραγγελίας του υποψηφίου ή οποιουδήποτε εκλογέα, με δικαστικό επιμελητή στον πρόεδρο του πρωτοδικείου στο οποίο υπάγεται η εκλογική περιφέρεια του υποψηφίου, το αργότερο 9 ημέρες μετά την έναρξη της προεκλογικής περιόδου, δηλαδή το αργότερο μέχρι και την Παρασκευή, 9η Ιανουαρίου 2015.
Πρόταση από την οποία λείπουν τα στοιχεία που καθορίζονται στο άρθρο 32 του π.δ. 26/2012 και δεν συνοδεύεται από τη δήλωση, το γραμμάτιο και το αντίγραφο της συμβολαιογραφικής πράξης πληρεξουσιότητας (όταν η πρόταση ή η αποδοχή της γίνεται με πληρεξούσιο), καθώς και τα στοιχεία της παρ.7 του άρθρου αυτού είναι απαράδεκτη.
Υπενθυμίζεται ότι η ανακήρυξη των υποψηφίων γίνεται από το αρμόδιο πρωτοδικείο σε δημόσια συνεδρίαση, δέκα (10) ημέρες μετά την έναρξη της προεκλογικής περιόδου, δηλαδή την 10η Ιανουαρίου 2015, ημέρα Σάββατο.
Ποσόστωση υποψηφίων κατά φύλο
Σύμφωνα με τις διατάξεις του δεύτερου εδαφίου της παρ.6 του άρθρου 34 του π.δ. 26/2012, για την ανακήρυξη των πολιτικών κομμάτων κατά τις βουλευτικές εκλογές, ο αριθμός των υποψηφίων βουλευτών από κάθε φύλο πρέπει να ανέρχεται σε ποσοστό τουλάχιστον ίσο με το 1/3 του συνολικού αριθμού των υποψηφίων τους, αντιστοίχως, σε όλη την Επικράτεια.
Στο σημείο αυτό, διευκρινίζεται ότι η ανωτέρω ποσόστωση δεν αφορά στο σύνολο των υποψηφίων κάθε συνδυασμού σε κάθε εκλογική περιφέρεια, αλλά μόνο στο σύνολο των υποψηφίων κάθε συνδυασμού σε όλη την Επικράτεια.
Δήλωση και ανακήρυξη συνδυασμών
Σύμφωνα πάντα με την εγκύκλιο η δήλωση και η ανακήρυξη των συνδυασμών, προβλέπονται από τις διατάξεις των άρθρων 34 και 35 του π.δ. 26/2012. Οι υποψήφιοι μετέχουν στην εκλογή είτε σε συνδυασμό είτε ως μεμονωμένοι.
Οι συνδυασμοί είναι είτε ενός κόμματος είτε συνασπισμού συνεργαζομένων κομμάτων είτε ανεξαρτήτων. Με βάση τα οριζόμενα στις διατάξεις της παρ.5 του άρθρου 34 του π.δ. 26/2012, όπως αυτές αντικαταστάθηκαν με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 10 του ν.4239/2014 (Α’43), οι δηλώσεις με τις οποίες καταρτίζονται οι συνδυασμοί, επιδίδονται με δικαστικό επιμελητή ή κατατίθενται με απόδειξη, το αργότερο δώδεκα (12) ημέρες μετά την έναρξη της προεκλογικής περιόδου στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, δηλαδή το αργότερο μέχρι και την 12η Ιανουαρίου 2015. Η ανακήρυξη των συνδυασμών ενεργείται από το Α’ Τμήμα του Αρείου Πάγου, σε δημόσια συνεδρίαση τη 14η ημέρα μετά την έναρξη της προεκλογικής περιόδου, δηλαδή την 14η Ιανουαρίου 2015.
Δεδομένου ότι, οι συνδυασμοί καταρτίζονται από τα πρόσωπα που έχουν ανακηρυχθεί υποψήφιοι σε κάθε εκλογική περιφέρεια, τα αρμόδια πρωτοδικεία θα πρέπει να γνωστοποιήσουν στον Άρειο Πάγο, χωρίς καμιά αναβολή, τα ονόματα των ανακηρυχθέντων υποψηφίων (επώνυμο, όνομα, πατρώνυμο) και στη συνέχεια να υποβάλουν στην ίδια Αρχή και τα αντίγραφα των αποφάσεών τους περί ανακηρύξεως των υποψηφίων.
Μεμονωμένες υποψηφιότητες
Για την ανακήρυξη από το αρμόδιο πρωτοδικείο μεμονωμένου υποψηφίου, αρκεί η υποβολή υποψηφιότητας είτε από δώδεκα τουλάχιστον εκλογείς της εκλογικής περιφέρειας και αποδοχή του προτεινόμενου είτε από τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο ή τον πληρεξούσιο αυτού. Μαζί με την υποψηφιότητα υποβάλλονται και τα απαραίτητα δικαιολογητικά (παράγραφος 4 εγκυκλίου)
Όνομα και έμβλημα κομμάτων
Τα περί του ονόματος και εμβλήματος των κομμάτων, καθορίζονται από τις διατάξεις του άρθρου 37 του π.δ. 26/2012. Η σχετική έγγραφη δήλωση προς τον Πρόεδρο της Βουλής και τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, επιδίδεται το αργότερο 9 ημέρες μετά την έναρξη της προεκλογικής περιόδου, δηλαδή το αργότερο την 9η Ιανουαρίου 2015, ημέρα Παρασκευή.
Επισημαίνεται ότι, τα κόμματα που προτίθενται να απαρτίσουν συνασπισμό συνεργαζομένων κομμάτων, οφείλουν επίσης να δηλώσουν εγγράφως στον Πρόεδρο της Βουλής και τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, την προσωνυμία και το έμβλημα του συνασπισμού, το αργότερο εννέα 9 ημέρες μετά την έναρξη της προεκλογικής περιόδου, δηλαδή επίσης μέχρι και την 9η Ιανουαρίου 2015.
